НАМОЗНИ БУЗАДИГАН ҲОЛЛАР

намоз пайтида гаплашиш;

бирор нарса ейиш ёки ичиш;

ўзи эшитадиган даражада кулиш (ёнидаги эшитадиган қилиб кулса, таҳорат ҳам бузилади);

бировга салом бериш ёки саломга алик олиш;

қибладан бошқа томонга бурилиш;

дунёвий бирор ташвиш туфайли «уф» тортиш, «оҳ-воҳ» дейиш ва йиғлаш, (гуноҳларига тавба қилиб, Аллоҳдан кечиришни сўраб йиғласа бўлади);

атайлаб йўталиш;

бир рукнда уч мартадан ортиқ ҳаракат қилиш (масалан, кийимни тўғрилаш, қашиниш ва ҳоказо);

намозда ўқиладиган оятларни маъноси бузиладиган даражада хато ўқиш;

намоз ўқилаётган пайтда таҳоратнинг синиши.

сажда ҳолида иккала оёқ учи ҳам бирданига ер (жойнамоз)дан узилиши.

НАМОЗНИНГ ВОЖИБЛАРИ

1. Қиёмда Фотиҳа сурасини ўқиш.
2. Фарз намозларининг аввалги икки ракати, витр ва нафл намозларининг ҳар ракатида Фотиҳадан кейин яна бир сура ўқиш.
3. Уч ва тўрт ракатли намозларда иккинчи ракатдан кейин ўтириш.
4. Имом бомдод, ҳайит, жума намозларида, шом, хуфтон намозларининг аввалги икки ракатида Фотиҳа ва зам сурани овоз чиқариб ўқиши. Пешин ва аср намозларини имом ҳам, якка ўзи ўқиётган намозхон ҳам овоз чиқармай ўқиши.
5. Витр намозида Қунут дуосини ўқиш.

НАМОЗНИНГ СУННАТЛАРИ

«Аллоҳу акбар» деб намоз бошлагандан кейин Сано ўқиш.

Санодан кейин ичида ўзи эшитадиган даражада «Аъузубиллаҳ» ва «Бисмиллаҳ»ни айтиш.

Фотиҳани ўқиганидан кейин ёнидагиларга эшиттирмай «Омин» дейиш.

Имом рукудан кейин «Самиъаллоҳу лиман ҳамидаҳ» деб турганида, ичда: «Роббана лакал ҳамд» дейиш. Намозни ёлғиз ўқиганлар иккаласини ҳам айтиши.

Намозда бир ҳолдан иккинчи ҳолга ўтаётганда (масалан, рукудан саждага) «Аллоҳу акбар» дейиш.

Рукуда қўл бармоқлари орасини очиб икки тиззани маҳкам чангаллаш, камида уч марта «Субҳана роббиял ъазийм» дейиш. Аёллар бармоқларини тизза устида, жипс ҳолда тутишади, тиззаларини бир оз букишади.

Саждада қўлларни қулоққа яқин, қулоқдан бир нарса ташланса қўл панжаси устига тушадиган даражада  қўйиш, қўл бармоқларини жипс тутиш.

Саждада эркаклар билакларини ерга ҳам, қобирғасига ҳам теккизмасдан тутиши ҳамда оёқларининг бармоқларини қиблага қаратиб туриши. Жамоат намозида ёнидаги кишига тирсагини теккизмаслик. Аёллар эса, қўлларини ёнларига жипс этган ҳолда ерга теккизиб, сажда қиладилар.

9. Эркаклар ўтирганда чап оёғи устига ўтириб, ўнг оёғини тик тутиб, бармоқларини қиб­лага қаратиб ўтириши, аёлларнинг эса икки оёқларини ўнг томондан чиқариб, чап қуймичига ўтириши.
10. Эркаклар тик турганда икки оёқ орасини тўрт бармоқ кенглигида тутиши. Аёллар оёқларини жипс тутишади.
11. Ташаҳҳуд («Аттаҳиёт»), салавот, дуо ўқиш.
12. Аввал ўнг, кейин чап томонга салом бериш.

НАМОЗНИНГ МУСТАҲАБЛАРИ

Кўча-кўйда ёки далаларда, умуман, очиқ жойларда намоз ўқимоқчи бўлса, олдидан бирор ҳайвон ёки инсон ўтмаслиги учун бир тўсиқ – сутра қўйиш.

Намоз бошлаётганда «Аллоҳу акбар» деб бош бармоқларини қулоқ юмшоғига, кафтини эса қиблага қаратиш. Аёллар эса, қўлларини кўкрак баробарида кўтариб, сийналари устига қўядилар.

Муаззин иқоматда «Ҳайя ъалас-солаҳ» дейиши билан ўрнидан туриш, «Қод-қоматис-солаҳ» деганида, «Аллоҳу акбар» деб намозни бошлаш.

Қиёмда сажда қиладиган ерга, рукуда оёқ устларига, саждада бурнининг юмшоғига, қаъдада кўкраклари ўртасига, саломда эса елкасига қараш.

Саждага боришда тик тушиб, аввал тиззаларини, кейин қўлларини ерга қўйиш.

Намозда эсноқ келса, оғизни очмаслик. Агар бунга кучи етмаса, чап қўл кафти орқаси билан оғизни ёпиш.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

матбуот хизмати

ЖУМА НАМОЗИ

Жума намози икки ракат фарздир. Ундан олдин ва кейин тўрт ракат суннат ўқилади. Жума фарзидан олдин ва кейинги суннатлар пешин намозининг тўрт ракат суннатлари каби ўқилади. Жуманинг икки ракат фарзи бомдод намозининг фарзи каби ўқилади.

Жума намозида  фарздан олдинги тўрт ракат суннатдан кейин, икки ракат фарз ўқилмасдан олдин имом минбарда хутба қилади.

ЖАНОЗА НАМОЗИ

Ният: «Юзимни Каъбанинг бир тарафига қилиб, шу имомга иқтидо қилиб Аллоҳ таоло учун жаноза намозини ўқишни ният қилдим».

Қўллар қовуштирилиб киндик остида тутилади, имом ният қилгач, унинг ортидагилар ҳам ифтитоҳ такбирини айтади, сўнгра сано ўқийди: «Субҳанакаллоҳумма ва биҳамдик. Ва табарокасмук ва таъала жаддук ва лаа илаҳа ғойрук».

Сўнг имом овоз чиқариб такбир айтгач,  яъни «Аллоҳу акбар» дегач, унинг ортидагилар ҳам ичларида ўзлари эшитадиган даражада такбир айтади. Бу такбирда қўллар кўтарилмайди. Сўнг салавот ўқилади. Ва яна қўлни кўтармасдан «Аллоҳу акбар» деб такбир айтилади ва жаноза дуоси ўқилади. Дуодан сўнг қўллар қовуштирилган ҳолда «Аллоҳу акбар» деб, ўнг ва чап томонларга салом берилади.

ЖАНОЗА ДУОСИ

Аллоҳуммағфир лиҳаййина ва маййитина ва шаҳидина ва ғоибина ва соғийрина ва кабийрина ва закарина ва унсана. Аллоҳумма ман аҳяйтаҳу минна фааҳйиҳи ъалал Ислам. Ва ман таваффайтаҳу минна фатаваффаҳу ­ъалал ийман.

Маъноси: «Ё Аллоҳ! Бизларнинг тиригимизни, ўлигимизни, бу ерда бўлганларни ва бўлмаганларни, кичикларимизни ва катталаримизни, эркак ва аёлларимизни кечир. Ё Аллоҳ, биздан туғилажак янги наслларни Ислом динида дунёга келтир. Ажали етиб ҳаётдан кўз юмадиганларнинг жонларини имонли ҳолларида олгин».

Жанозаси ўқилаётган маййит балоғатга етмаган ўғил бола бўлса, мана бу дуо ўқилади:

Аллоҳуммажъалҳу лана фаротав-важъалҳу лана ажров-ва зухров важъалҳу лана шафиъам-мушаффаъа.

Маъноси: «Ё Аллоҳ! Бу болани жаннатда бизни қарши олувчи, мукофот ва захира қил. Бу болани биз учун шафоати мақбул шафоатчи қил».

Жаноза балоғатга етмаган қиз бола учун ўқилаётган бўлса, қуйидаги дуо ўқилади:

Аллоҳуммажъалҳа лана фаротав-важ­ъалҳа лана ажров-ва зухров-важъалҳа лана шафиъатам-мушаффаъта.

Маъноси: Ё Аллоҳ! Бу қиз болани жаннатда бизни қарши олувчи, мукофот ва захира қил. Бу қизни бизга шафоати мақбул шафоатчи қил.

Бу дуоларни билмаганлар «Аллоҳуммағфирлий ва лаҳу ва лил-муъминийна вал муъминат».

Яъни, Ё Аллоҳ, мени ва уни, эркак ва аёл барча мўминларни кечир», дея дуо қилсалар ёки «Роббана атина фид дуня...» дуосини ўқисалар ҳам бўлади.

Жаноза намозининг бошланишига улгурмаган киши жамоатга тезда қўшилиб, ифтитоҳ такбирини айтади ва имомга иқтидо қилади. Имом салом берганидан кейин, тобут кўтарилмасдан олдин қолган такбирларнинг ўзини айтади.

Тушган, ўлик туғилган болага жаноза ўқилмайди. Унга исм қўйилиб ювилади ва матога ўраб кўмилади. Тирик туғилиб ўлган болага ҳам исм қўйилиб, ювилиб, жанозаси ўқилади.

ҲАЙИТ НАМОЗИ

 Ҳар бир намозни бошлашдан аввал ният қилингани каби ҳайит намозини бошлашдан олдин ҳам ният қилинади. «Юзимни Каъбанинг бир тарафига қаратиб, шу имомга иқтидо қилиб, шу вақт  Рамазон (ёки Қурбон) ҳа­йити намозини Аллоҳ таоло учун ўқишни ният қилдим», дейилади.

Сўнг имом «Аллоҳу акбар», дея ифтитоҳ такбирини айтгач, жамоат ҳам қўлларини кўтариб, ифтитоҳ такбирини ичларида ўзлари эшитадиган даражада айтади.

Сўнг ҳамма ичида, ўзи эшитадиган даражада сано ўқийди. Сўнг имом кетма-кет қўлларини қулоқларига кўтариб, уч марта такбир айтади. Имом ҳар бир такбир айтганида жамоат ҳам унинг ортидан қўлларини кўтариб такбир айтади. Бу такбирларнинг биринчи ва иккинчи такбиридан сўнг қўллар ён томонга туширилади. Учинчи такбирдан сўнг қўллар боғланиб, киндик остида тутилади.

Сўнг имом ичида «Аъузу»ни ва «Бисмиллаҳ»ни айтиб, овоз чиқариб Фотиҳа сурасини ва яна бир сурани ўқийди, руку ва икки марта сажда қилинади.

Руку ва саждадан сўнг иккинчи ракатга турилади. Имом Фотиҳа сураси ва бир сура ўқигач, рукуга бормай, худди биринчи ракатдаги каби уч марта такбир айтилади. Сўнг тўртинчи такбир айтилиб, рукуга борилади ва икки марта сажда қилинади. Сўнг чўкка ўтириб ташаҳҳуд, салавот, дуо ўқилиб салом берилади ва намоз тугайди. Кейин имом минбарга чиқиб хутба қилади, сўнг дуо қилинади.

ЎМИ матбуот хизмати

ЎМИ матбуот хизмати

Пешин намози тўрт ракат суннат, тўрт ракат фарз ва икки ракат суннатдир. Пешин намозининг вақти қуёш оғганидан бошлаб ҳар бир нарсанинг сояси (қуёш тик келгандаги узунлигидан ташқари), икки баробар бўлгунгачадир.

Тўрт ракат суннат қуйидагича ўқилади:

Ният қилинади, ифтитоҳ такбири айтилади, сано ўқилади, сўнг “Аъузу” ва “Бисмиллаҳ” айтилиб, Фотиҳа сураси ва яна бир сура ўқилади. Сўнг руку ва икки марта сажда қилинади ва иккинчи ракатга туриб, “Бисмиллаҳ” айтилиб, Фотиҳа сураси ва яна бир сура ўқилади. Сўнг руку ва икки марта сажда қилинади, сўнг чўкка ўтириб Ташаҳҳуд ўқилади. Сўнг учинчи ракатга туриб, “Бисмиллаҳ” айтиб, Фотиҳа сураси ва яна бир сура ўқилади,  сўнг руку ва икки марта сажда қилинади ва тўртинчи ракатга турилади. Ва “Бисмиллаҳ” айтилиб, Фотиҳа сураси ва яна бир сура ўқилади ва руку ҳамда икки марта сажда қилинади. Сўнг чўкка ўтириб ташаҳҳуд, салавот ва дуо ўқилади. Ва икки елкага қараб салом берилиб, намоз тугатилади.

Пешин намозининг фарзи ҳам айни шу тартибда ўқилади. Унга бундай ният қилинади: «Юзимни Каъбанинг бир тарафига қилиб шу вақт пешин намозининг фарзини холис Аллоҳ таоло учун ўқишни ният қилдим». Пешиннинг фарз намози учинчи ва тўртинчи ракатларида Фотиҳа сурасидан кейин бош­қа сура ўқилмайди.

Пешин намозининг икки ракат суннати бомдод намозининг суннати каби ўқилади ва дуо қилинади.

АСР НАМОЗИ

Аср намози тўрт ракат фарздан иборат. Аср намозининг фарзи ӽам пешин намозининг фарзи каби ўқилади. Ниятда «...шу вақт аср намозининг фарзини...» дейилади.

ШОМ НАМОЗИ

Шом намози уч ракат фарз ва икки ракат суннатдир. Шомнинг уч ракат фарзи бундай ўқилади:

Ният. Ниятда «...шу вақт шом намозининг фарзини...» дейилади.

Ифтитоҳ такбири.

Сано.

Фотиҳа, яна бир сура ўқилади, сўнг

Руку, икки марта сажда қилинади, сўнг туриб, Фотиҳа ва яна бир сура ўқилади ва руку, икки марта сажда қилинади ва чўкка ўтириб, ташаҳҳуд ўқилади ва туриб, фақат Фотиҳа ўқилади ва руку, икки марта сажда қилинади ва чўкка ўтириб ташаҳҳуд, салавот ва дуо ўқилади. Ва икки елкага қараб салом берилади ва дуо қилинади.

Шом намозининг икки ракат суннати бомдод намозининг икки ракат суннати каби ўқилади.

ХУФТОН НАМОЗИ

Хуфтон намози тўрт ракат фарз, икки ракат суннатдир.

Хуфтон намозининг тўрт ракат фарзи пешин намозининг тўрт ракат фарзи каби ўқилиб, фақат ният фарқли бўлади. ...Шу вақт хуфтон намозининг фарзини... дейилади. Хуфтоннинг икки ракат суннати ҳам бомдод ва шом намозларининг икки ракат суннатлари каби ўқилади.

ВИТР НАМОЗИ

Витр намози  уч ракат вожибдир. Витр вожиб бирор сабаб билан вақтида ўқилмаса, қазоси ўқилади. Витр намози хуфтон намозидан кейин ўқилади.

Витр намози бу тартибда адо этилади:

Ният. Ниятда ... шу вақт витр вожиб намозини ... дейилади.

Ифтитоҳ такбири.

Сано ўқилиб “Аъузу” ва “Бисмиллаҳ” айтилгач

Фотиҳа ва яна бир сура ўқилади.

Руку.

Ва икки марта сажда қилинади ва

Иккинчи ракатга туриб, “Бисмиллаҳ” айтилиб, Фотиҳа ва яна бир сура ўқилади.

Руку.

Ва икки марта сажда қилинади.

Сўнг чўкка ўтириб, ташаҳҳуд ўқилади.

Учинчи ракатга туриб “Бисмиллаҳ” айтилиб, Фотиҳа ва яна бир сура ўқилади ва

«Аллоҳу акбар», деб қўллар қулоқ тўғрисигача кўтарилади. Сўнг

Қўл яна қовуштирилиб, киндик остида тутилади ва Қунут дуоси ўқилади.

ҚУНУТ ДУОСИ

Аллоҳумма инна настаъинука ва настағфирук. Вануъмину бика ва натаваккалу ъалайка ва нусний ъалайкал хойр. Нашкурука ва лаа накфурук. Ва нахлаъу ва натруку май-яфжурук. Аллоҳумма иййака наъбуду ва лака нусоллий ва насжуду ва илайка насъа ва наҳфиду наржу роҳматак(а). Ва нахша ъазабака инна ъазабака бил куффари мулҳиқ.

Маъноси: Ё Аллоҳ! Биз Сендан ёрдам сўраймиз, гуноҳларимизни афв этишингни тилаймиз. Сенга имон келтирамиз  ва Сенга таваккул қиламиз. Ва Сенга ҳамд айтамиз. Бизларга берган неъматларингга шукр қиламиз ва ношукрлик қилмаймиз. Сенга итоат қилмайдиганлардан ажраламиз, улардан узоқлашамиз.

Ё Аллоҳ! Биз фақат Сенга қуллик қиламиз, Сен учун намоз ўқиймиз. Сенга сажда қиламиз. Сенинг розилигингга интиламиз ва талпинамиз. Раҳматингдан умид қиламиз, азобингдан қўрқамиз. Ҳеч шубҳа йўқки, Сенинг азобинг кофирларга бўлади.

14. Сўнг руку
15. Ва икки марта сажда қилинади ва чўкка ўтириб, ташаҳҳуд, салавот, дуо ўқилади ва икки елкага қараб салом берилади. Шу билан намоз тугайди ва дуо қилинади.

ЎМИ матбуот хизмати

ЎМИ матбуот хизмати