Бугун, 31 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ва Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқжон Тошбоев Сурхондарё вилоятига ташрифлари давомида Термиз яқинидаги Султон Саодат мақбарасини зиёрат қилдилар. Меҳмонларга Сурхондарё вилояти бош имом-хатиби Алиакбар домла Сайфуддинов ва Диний идора Иш бошқарувчиси Рустам Жамилов ҳамроҳлик қилмоқда.
Маълумки, ушбу қадамжода Ҳазрати Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қизлари Фотима онамиз ва Ҳазрат Алининг бешинчи авлоди бўлган Саййид Ҳасан ал-Амир мангу қўним топган. Шу боис у аслида Султон Содот, яъни «Саййидлар султони» дея аталган. Кейинчалик мақбара атрофига унинг авлодлари ва бошқа саййидлар ҳам дафн этилган.
Олимлар фикрича, Ҳасан ал-Амир ўз яқинлари билан тахминан 865 йилда Термизга келиб, яшаб қолган. Шу тариқа бу ерда обрўли саййидлар сулоласи шаклланган. Ўрта асрлардаги давлатлар, хусусан, Амир Темур салтанати ривожида Термиз саййидларининг алоҳида ўрни бўлган. Соҳибқирон ва темурийлар пайғамбаримиз авлодларига ҳурмат кўрсатишни шараф деб билиб, бу ерда хонақоҳ ва мақбаралар қурдирган. Кейинги даҳмалар ўз даврининг услубига мос равишда барпо этилган.
Муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ушбу қадамжо мўмин-мусулмонлар учун жуда ҳам табаррук маскан эканини алоҳида қайд этиб, мажмуани катта ва гўзал зиёратгоҳга айлантириш бўйича амалга оширилаётган ишлар, айниқса, унинг ёнида муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан барпо этилаётган йирик жоме масжиднинг қурилиш жараёни ва унинг бош лойиҳаси билан яқиндан танишдилар. Муфтий ҳазратлари танишиш асносида жоме масжидни замонавий андозалар ва миллий меъморчилигимизга мос шаклда бунёд этиш юзасидан ўз фикр-мулоҳазалари билан ўртоқлашдилар.
Ташриф давомида муфтий ҳазратлари Ҳаким Термизий мақбарасини ҳам зиёрат қилиб, Қуръони карим оятлари тиловатидан сўнг, юртимизга тинчлик, қут-барака тилаб дуо қилдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Соҳибқирон Амир Темур марказлашган давлатга асос солиш билан бирга уни ҳар томонлама мустаҳкамлаб, шон-шуҳратини бутун жаҳонга ёйди, миллатлар ва халқларни бирлаштирди. Мамлакат иқтисодиёти, маданият, илм-фан, меъморчилик, тасвирий санъат, мусиқа ва адабиёт юксак чўққига кўтарилди, деб ёзмоқда “Зарафшон” нашри.

Амир Темур мамлакатда яхлит иқтисодий тизимни шакллантириш ва мустақил молия сиёсатини олиб бориш мақсадида ягона сиёсатни жорий қилди. Иқтисодий ислоҳотларни мамлакатни ривожлантирувчи ва мустаҳкамловчи кучли омил эканлигини англаган ҳолда, молия муносабатлари, аҳоли фаровонлигини таъминлаш учун ижтимоий ҳимоя ҳамда моддий рағбатлантириш масалалари, ташқи ва ички савдони ривожлантириш ишларига алоҳида эътибор қаратди. Бу унинг олиб борган сиёсати, аҳолини кам таъминланган қисмига кўрсатган иқтисодий ёрдам чора-тадбирлари, мамлакатлар ўртасида олиб борган ўзаро манфаатли дипломатик алоқаларида ўз аксини топади.

Жумладан, “Тузук”ларида бундай дейди: “Амр этдимки, раиятдан мол-хирож йиғишда уларни оғир аҳволга солишдан ёки мамлакатни қашшоқликка тушириб қўйишдан сақланиш керак. Негаки, раиятни хонавайрон қилиш давлат хазинасининг камбағаллашувига олиб келади. Хазинанинг камайиб қолиши эса, сипоҳнинг тарқалиб кетишига сабаб бўлади. Сипоҳнинг тарқоқлиги ўз навбатида, салтанатнинг кучсизланишига олиб боради”.

У моддий ва маънавий рағбатлантиришни жамият, жамоа ва шахсни ҳаракатга келтирувчи улкан куч деб қаради. Моддий рағбатлантириш тизимидан кенг фойдаланиш туфайли амирлар, саййидлар, уламолар, сипоҳларни ўз атрофига бирлаштириб, мамлакатда тинчлик ва барқарорликни таъминлади. Эгаллаган вазифаси ва бажарган хизматига қараб, ишчи-хизматчилари маошини даражама-даража ошириш тизимини жорий этди. Бу ҳозирги замонда амал қилаётган тариф сеткасини эслатади.

Амир Темур бундай тизимни ХIV асрнинг иккинчи ярмида жорий этган бўлса, бизда эса шунга монанд тизим 1992 йилда жорий қилинди.
Қўшинининг жанговарлик руҳини кўтариш, мухолиф кучлар устидан ғалаба қилиш, кўзланган мақсадга тезроқ эришиш учун моддий манфаатдорлик тамойилидан усталик билан фойдаланган. Сипоҳийларнинг ойлик ҳақлари вақтида берилган. Унинг мамлакат ички ва ташқи сиёсатида барқарорликни таъминлашда, раиятнинг турли қатламлари орасида бирликни вужудга келтиришда, турли элат ва миллатларни марказлашган давлат атрофида бирлаштиришда моддий рағбатлантириш тамойилига амал қилиши катта натижаларга олиб келди.

Буни Соҳибқироннинг қуйидаги сўзлари ва амалий ишларида кўриш мумкин:
“хайри эҳсон ишларим билан одамлар кўнглидан жой олдим;
• амирларим ва сипоҳийларимни мартаба ва унвонлар, зару зеварлар билан хушнуд этдим. Дирҳам ва динорларни улардан дариғ тутмадим;
• саййидлар, уламо, шайхлар ва бошқа диний арбобларга суюрғол белгилаб, ҳар бирининг вазифасини тайин қилдим;
• ҳар эл ва ҳар мамлакатнинг улуғларини, бошлиқ - оқсоқолларини қадрладим, уларга совға-саломлар бериб, хизматларидан фойдаландим;
• аҳли мажлис бўлмиш саййидлар, олимлар, фозил кишилар, ҳакимлар, табиблар, мунажжимлар, қиссахонлар, хабарчилар, тарихчиларга ўз ҳолларига қараб суюрғол, вазифа ва маош белгиласинлар деб буюрдим;
• раият, ҳар бир диёр аҳолисининг аҳволидан огоҳ бўлиб турдим”.

Шунингдек, Соҳибқирон аҳолининг кам таъминланган табақаларини ижтимоий ҳимоялаш ва қўллаб-қувватлаш борасида ҳам изчил иқтисодий сиёсат олиб борган. Ишсизлик ўша замонларнинг ҳам катта ижтимоий иллати ҳисобланган. Ўша замонда меҳнат бозори жуда суст ривожланган эди. Шунинг учун ишсизлик гадолар сонининг кўпайишида намоён бўларди.

Амир Темур гадоликка мамлакатни хунук кўрсатувчи омил деб қаради ва бу ижтимоий иллатнинг иқтисодий илдизини йўқотмасдан унинг олдини олиш мумкин эмаслигини аниқ таҳлил қилган ҳолда ижтимоий ҳимоя қилишнинг турли усулларидан фойдаланди.
Биринчи навбатда, аҳолининг ижтимоий жиҳатдан ночор табақалари - ожизлар, шол, кўр, чўлоқ, қарилик сабаби билан ишлай олмайдиганлар нафақа билан таъминланди. Маълумотларга қараганда, хазинанинг ўн фоизи шу мақсадда сарфланган.

Иккинчи навбатда, меҳнатга қобилиятли, билагида кучи бор фақиру мискинлар, гадоларни иш ва ҳунар билан таминлаш чора-тадбирлари амалга оширилди: “Яна буюрдимки, ҳар мамлакатнинг гадоларига вазифа юклаб, иш берсинлар, токи шу йўл билан гадолик расми йўқотилсин”. Гадоликни касб қилиб олганлар, нафақа олиб ҳам гадолик қилувчиларни мамлакат ҳудудидан ҳайдаб юбориш жазо чоралари кўрилди.

Амир Темур давлати ижтимоий ҳимоя тизимининг энг муҳим хусусияти шундан иборат эдики, унда аҳолининг турли қатламларига қатъий табақалаштирилган тарзда ёндашилган ва ижтимоий ҳимоя моддий ёрдамга муҳтож бўлган жамият азоларига йўналтирилган. Агар фуқародан бирининг уй-жойи бузилиб, тузатишга қурби етмаса, керакли ускуналар етказиб берилиб, уй эгасига ёрдам кўрсатилган.

Қайси бир сипоҳий хизматда юриб қарилик ёшига етса, у улуфадан (маошнинг тури) маҳрум этилмаган ва мартабасидан туширилмаган. Аҳолини ижтимоий ҳимоялаш масалалари, албатта, ҳар бир мамлакат ва элатларнинг миллий анъаналари ва урф-одатларига таянган ҳолда амалга оширилган. Аҳолини ижтимоий ҳимоялаш тизимида маҳалла-гузарлар алоҳида роль ўйнаган.

Айниқса, маориф, соғлиқни сақлаш, мусофирларга ёрдам кўрсатиш, сув чиқариш, кўприклар қуриш давлатнинг ёрдамига муҳтож бўлган. Шунинг учун Амир Темур аҳолини ижтимоий ҳимоялаш мақсадида ҳар бир шаҳарда масжидлар, мадрасалар, хонақоҳлар (дарвишлар, қаландарлар, ғариб, мискинлар тўхтайдиган, истиқомат қиладиган жой) бунёд этган, йўловчи мусофирлар учун йўл устига работлар, дарёлар устига кўприклар қурилган.

Ўз навбатида, Амир Темур илмнинг қадрига етган, уни ривожлантиришга астойдил бел боғлаган, дунёнинг энг етук олимлари, тарихчилари билан бемалол суҳбатлаша оладиган донишманд ҳукмдор эди. Шу боис унинг хонадонида фарзандлар (шаҳзодалар, маликалар)га илм-фаннинг турли соҳаларидан сабоқ берилган. Шу туфайли унинг авлодларидан Мирзо Улуғбек, Ҳусайн Бойқаро, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Гулбаданбегим, Зебуннисо каби шоирлар, олимлар, муаррихлар, маънавият ва маърифат ҳомийлари етишиб чиқди. Мирзо Улуғбек Самарқандда астрономия мактабига асос солди ва замонасининг илғор расадхоналаридан бирини қурдирди. Бу расадхонада олиб борган илмий тадқиқод ишлари ва изланишлари натижасида, 1018 та юлдуз тарифини ўз ичига олган Зижи жадиди Кўрагоний жадвали жаҳон астрономия фанига улкан ҳисса қўшди ва бутун башариятнинг бебаҳо мулки бўлиб қолди.

Қолаверса, жаҳон адабиётининг буюк намояндалари ҳисобланган Алишер Навоийнинг ижоди, Лутфий ва Ҳусайн Бойқаролар шеърияти, алломалар Қозизода Румий ва Али Қушчи асарлари, Камолиддин Беҳзоднинг бебаҳо миниатюра расмлари, Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг тарихий “Бобурнома” асари, муаррихлар Ғиёсиддин Али, Шарафиддин Али Яздий, Хондамирларнинг солномалари - барча-барчаси Темурийлар даврининг маҳсулидир.

Бунёдкорлик Соҳибқирон даврида давлат сиёсати даражасига кўтарилди. У ўз мамлакатидагина эмас, балки бошқа юртларда ҳам бунёдкорлик ишларини амалга оширди. Дастлаб салтанат пойтахти ҳисобланган Самарқандни дунёнинг энг обод шаҳрига айлантирди. Унинг улуғворлигини кўрсатиш учун шаҳар атрофида Дамашқ, Бағдод, Миср, Шероз, Султония каби дунёнинг машҳур шаҳарлари номлари билан аталган қишлоқлар барпо қилдирди.

Самарқандда Кўксарой, Амир Темур жоме масжиди, Бибихоним мадрасаси ва масжиди, Қусам ибн Аббос меъморий мажмуаси, Амир Темур мақбараси, Шаҳрисабзда Дорут-тиловат мажмуи, муҳташам Оқсарой каби иншоотларнинг барпо этилиши Соҳибқироннинг юксак ақл-заковати, ўткир зеҳни, ижодкорлиги ва маърифатпарварлиги намунасидир.

Лола ХАЛИКОВА,
Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти доценти.
Меҳрангиз МУЛЛАЕВА,
Самарқанд давлат университети талабаси,
Навоий номидаги давлат стипендияси совриндори.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси Диний идора ходими Келдиёр домла Жўраевнинг қайнотаси Раҳматуллоҳ ота Шариповнинг вафоти муносабати билан билан у кишининг барча оила аъзолари ва яқинларига чуқур таъзия изҳор этади.

Аллоҳ таоло марҳумни Ўз мағфиратига олсин, имонларини саломат қилсин, солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ айласин. Охиратларини обод этиб, жойларини Фирдавс жаннатларидан қилсин!

Ҳақ таоло марҳумнинг аҳли оиласи, фарзанду аржумандлари ва яқинларига чиройли сабр бериб, бу мусибатларини яхшиликлар ила тўлдирсин. Биз Буюк Парвардигордан дуо қилиб сўраймизки, марҳумни ўзининг чексиз раҳматига олсин, жаннат боғларига дохил этсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси, уламолари, имом-домлалари ва ўқитувчи-мударрислари номидан Келдиёр домла Жўраевнинг оила аъзолари, фарзандлари ва ёр-биродарларига, марҳум отахоннинг яқинларига ҳамдардлик билдирамиз.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

«Мусибат етганда «Албатта, биз Аллоҳникимиз ва албатта, биз Унга қайтувчимиз», деган сабрлиларга хушхабар беринг».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

    Бисмиллаҳир раҳмонир раҳим!

«Албатта, Сиз буюк хулқ узрадирсиз!» деб, (Каломуллоҳ Қуръони каримнинг Қалам сураси 4 ояти)да марҳамат қилиб, макорими ахлоқни такомиллаштириш учун юборилган Жаноби севимли Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламни улуғлаган Парвардигори оламга беҳисоб ҳамду саноларимиз бўлсин!

«Ҳақ бўлатуриб тортишувни тарк қилган киши учун жаннатнинг чеккасида бир қаср бино қилинишига; ҳазил бўлса ҳам ёлғонни тарк қилган кишига жаннатнинг ўртасида бир қаср бино қилинишига; хулқи гўзал бўлган киши учун эса жаннатнинг юқорисида бир қаср бино қилинишига кафилман» деб, (Имом Абу Довуд ривоятлари) марҳамат ила ваъда этган ҳабибимиз, кўзимиз нури, бошимиз тожи Жаноби севикли Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламга чексиз салавот-шарифларимиз ва саломларимиз бўлсин!

Каломуллоҳ Қуръони карим ояти карималарида, Жаноби Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак ҳадиси шарифларида, саҳобаи киромларнинг гўзал феъл-атворларида, уламоларимизнинг ноёб асарларида, улуғларимизнинг китобларида ва доно халқимизнинг доно мақолларида келган “Ҳаёт” университетида учрайдиган ҳар хил саволларга мукаммал ва тўлиқ, батафсил ва аниқ жавоблар ҳар биримиз учун ЗАРУР ва ДАРКОР бўлса керак...

Ҳозирги даврда, ахборот технологиялари ўта тезкорлик билан ривожланаётган бир пайтда, нанотехнология зўр шиддатлик билан авжига чиқаётган замонда, ҳар хил оммавий ахборот воситалари хилма-хил маълумотларни кечаю кундуз зўравонлик билан тарқатаётган бир онда, фарзандларимиз ўз-ўзлари билан ёлғиз қолиб 25 соат вақтларини телефон, компьютер билан машғул бўлиб, болаларимиз улар билан “банд” бўлиб қолганларида мазкур вазифалар ва пурмаъноли ҳикматлар жаннатмакон юртимизнинг, муқаддас Ватанимизнинг, доно халқимизнинг ҳар бир фуқаросига қушга – ҳаво,  балиққа – сув зарурлигидай зарур бўлса керак...

Муқаддас ислом динимизни пок сақлаш, уни турли хил ғаразли хуруж ва хамлалардан, тухмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилиш, унинг асл моҳиятини ўниб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этиш вазифаси хамон долзарб бўлиб қолмоқда. Бу вазифа нафақат бирор вазифадор ёки бирор соҳадаги масъулларга белгиланган, балки ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН буюк вазифа ва бугунги XXI аср замонасида ЭНГ КАТТА вазифа, деб билмоғимиз лозим! 

«ЖОНЛИ» ВА «ЖОНСИЗ» ТАРБИЯ

                                                                     «Агар огоҳсан сен – шохсан сен.

                                Агар шохсан сен – огоҳсан сен»

Албатта, халқимиз, жумладан, ёш авлод ғарб фан-техникаси, маданияти, адабиёти, санъатининг илғор жиҳатларини инкор этмайди. Бироқ ғарбда дин ва одобга зид бўлган қарашларнинг кўпчиликка сингдирилиши оқибатида юзага келган «оммавий маданият» тушунчасини ғарб зиёлиларининг ўзи «ғарбнинг муаммоси» сифатида баҳолаётганини ҳамда «оммавий маданият»нинг маънавий-ахлоқий тубанликларини ёшларимиз қанча тез англаса, шунча яхши.

Бугунги кунда тарбия ҳам, минг афсуслар бўлсинки, икки хил бўлиб қолди: 1) «жонсиз» тарбия ва 2) «жонли» тарбия.

1) «Жонсиз» тарбия – бу интернет, компьютер, телефон, дисклар, телевизор. Минг афсус ва надоматлар бўлсинки, бу нарсалар ҳам кўп ёшларимизни, баъзи ўринларда сал каттароқларимизни ҳам тўғри йўлдан, ўз ота-оналари не-не машаққатлар чекиб ўргатган йўлдан, ота-боболаримиздан буюк ва беқиёс мерос бўлиб келаётган йўлдан оздириб ва адаштириб қўймокда. Натижада, доно халқимиз мақолида «яхшини шарофати, ёмонни касофати» деб айтилганидек, ўзлари ҳам, оиласи ҳам, қариндошлари ҳам, қўшнилари ҳам, дўстлари ҳам, яқинлари ҳам, атрофдагилари ҳам сарсон бўлиб, уларнинг касофатлари яшаб турган маҳалласига ҳам, ишлаб турган ишхонасига ҳам, бутун эл-юртига ҳам етмоқда.

Бундай шаклдаги «жонсиз» тарбия – доно халқимиз дунёқарашига ва миллатимиз менталитетига ҳам, Қуръони карим оятлари ва Пайғамбаримиз алайҳис саломнинг ҳадиси шарифларига ҳам, динимиз кўрсатмалари ва шариатимиз ҳукмларига ҳам, уламоларимиз фатволари ва давлатимиз қонунларига ҳам, шарқона одобларимиз ва мазҳабимиз меъёрларига ҳам, жамиятшунослик алоқалари ва одамгарчилик муносабатларига ҳам, инсоний туйғулар ва руҳшунослик сир-асрорларига ҳам, юртимиз урф-одатлари ва ўзбекчилик қоидаларига ҳам, маданиятимиз ахлоқлари ва инсоний ақлга ҳам, ахлоқий норма ва доно халқимиз мақолларига ҳам, миллий анъаналаримиз ва диний қадриятларимизга ҳам, халқимиз онги ва мусулмончилигимиз асосларига ҳам, Ислом динимиз тушунчаларига ҳам МУТЛАҚО зид эканлигини унутмайлик!

Хорижий телеканалларда нима намойиш этилса ёки интернетда нима тарғиб қилинса, барчасини қабул қилавериш асло мумкин эмас! Биз улар орасидан имон-эътиқодимиз, анъанаю қадриятларимизга МОС КЕЛАДИГАНЛАРИНИГИНА саралаб олмоғимиз шарт. Бу мақсадга эса ёшларимизга телефон, телевидение, компьютер ва интернетдан оқилона фойдаланиш йўлларини ўргатиш, уларнинг мазкур ахборот манбаларидан фойдаланишларини назорат қилиб бориш орқалигина эришиш мумкин. Токи хали суяги қотиб улгурмаган ёшларимизнинг беғубор маънавиятига жиддий зарар етмасин.

Мутахассисларнинг тадқиқотларига кўра, АҚШда жиноятчиларнинг ярмидан кўпи бузилган оилалар фарзандлари экани маълум бўлган. Уларга ота-онасининг ажрашгани туфайли етказилган кучли руҳий зарба ўрта ёш, хатто кексалик чоғида ҳам салбий таъсир ўтказиши аниқланган.

2) «Жонли» тарбия – бу улуғ аждодларимиздан давом этиб келаётган олтиндан қиммат ривоятлари ва ноёб ҳикматлари, буюк ота-боболаримиздан эшитиб келаётган тилло билан тенг панд-насиҳатлари ва бетакрор ҳикоялари, меҳрибон ота-оналаримиздан ўрганиб келаётган гавҳар ўгитлари ва мислсиз сўзлари, элимиз таниган ва халқимиз тан олган устозларимиздан таълим олиб келаётган зар тушунчалари ва бебаҳо илмлари, жаннатмакон юртимиз – муқаддас Ватанимиз таълим масканларида таралаётган дурдан аъло фанлар ва беқиёс билимлар.

Бу «жонли» тарбиядаги маълумотлар эса маънавият ва маърифат йўналишига ҳамда тарбия соҳасига дахлдор ҳар бир инсон учун, ҳар бир (!) ОТА УЧУН, ҳар бир (!) ОНА УЧУН беқиёс энциклопедик манба бўлиб хизмат қилади.  

Оиладаги бош – бобо ёки буви, ота ёки она ҳар куни, айниқса жума оқшоми, бозор оқшоми кунларида оилавий дастурхон атрофида ўтирганларида оиласининг ҳар бир аъзоларини исмларини номма-ном айтиб, ҳар бир ўғил-қизларини, ҳар бир келин-куёвларини, ҳар бир невара-чевараларини хақларига яхши тилаклар айтиб, яхши дуолар қилсалар – бу ҳам «жонли» тарбиянинг бир тури ҳисобланади. Зеро бундай шаклдаги «жонли» тарбияни ҳаммаларимизнинг ота-боболаримиз, она-момоларимиз аввал-азалдан чин ихлос билан, соф эътиқод билан, гўзал намуна ва чиройли ибрат бўлиб, баркамол даражада бериб келишган. Шунда «мени отам мени хақимга бундай дуо қилганлар», «мени онам мени бундай бўлишимни Худодан сўрар эдилар» деган онги-шууридаги дастурхон атрофидаги сурат уни кўз олдида доим туради. Дастурхон атрофида, оиласи ҳузурида айтилган ота-онасининг умидлари, орзулари уни бошқа ножўя хатти-ҳаракатлардан тийилишга, ҳар куни қўл очиб Яратгандан сўраётган тилакларни эслаб, мазкур тилакларга мос келмайдиган ишлардан сақланишга ундайди.

Буюк ота-боболаримиздан мерос бўлиб қолиб келаётган доно халқимизни юксак маънавиятига давлатимиз раҳбари Мухтарам Президентимиз ҳам: «Дуо қилган, дуо олган ҳеч қачон кам бўлмайди. Бундай жойдан ҳеч қачон барака аримайди» деб, яна қўшимча сифатида бизларга  енгилмас куч қилиб бердилар.

Халқимизнинг миллий маънавияти, оилаларимизда амал қилинадиган тартиб-қоидалар ёшлар тарбиясида муҳим аҳамиятга эгадир. Улар оила мустаҳкамлигини таъминлашда улкан пойдевор вазифасини ўтайди. Диёримизда миллий қадриятлар ва муборак динимизнинг эзгу таълимотлари асосида оилага доир қонун-қоидалар янада мукаммал қайта ишланди. Жаноб ҳазрат Пайғамбаримиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ўз ҳадиси шарифларида мархамат қиладилар: «Болаларингизга одоб беринглар ва одобларини чиройли қилинглар!» Бу хусусда шоирларимизни ибратли сўзлари бор:

                      «Биринчи ғиштни қийшиқ қўяркан меъмор,

                      Осмонга етса ҳам қийшиқдир девор».

Оилада эрнинг мавқеи баландлиги, хотин ҳам ўз хақ-ҳуқуқларига эгалиги, фарзандларнинг ота-онани ҳурмат қилишларини олайлик. Кўп йиллар давомида ота-боболаримиз қалбига сингиб кетган ушбу миллий ва диний қадриятларни бугун янада сайқаллаш кераклигини замон талаб этмоқда. Айниқса, шиддат билан ўзгариб бораётган ҳозирги замонда бемаъни хуружлар кўпайиб, уларнинг инсон ва жамият ҳаётига салбий таъсирлари мисли кўрилмаган даражада кучайиб бормоқда. Шунинг учун барчамиз кўзимизни каттароқ очиб, зийраклик ва огоҳлик билан бундай хамлаларга қарши курашмоғимиз лозим.

Айниқса ҳозирги ёзги таътиллардан сермаъно, сермаҳсул, мазмунли ва унумли фойдаланиб, ҳар бир ота, ҳар бир она ўз фарзандига одоб-ахлоқ намуналарини, киндик қони тўкилган мислсиз Ватанига – ватанпарварлик ҳис-туйғуларини, бобо-бувига – эҳтиром-ҳурматни, ота-онага – меҳр ва итоаткорликни, оила аъзоларига – раҳмдиллик ва меҳрибонликни, ўз жуфт ҳалолига – ҳақиқий муҳаббат ва содиқликни, қўни-қўшниларга – оқибат ва чиройли муносабатни, қавм-қариндошларга – саховат-мурувватни, синфдош-касбдошларга – чин дўстлик ва ёрдам беришни, атрофдаги барча одамларга – инсонпарварлик ва самимийликни, хайвон-парранда-хашаротларга – раҳм-шафқатни уқтириб, юқтириб, тушунтириб, сингдиришимиз – ҳам бурчимиз, ҳам қарзимиз, ҳам фарзимиздир! Худони олдида ҳам, бандасини олдида ҳам, юрт-халқимиз олдида ҳам!

Буларни ҳаммасини болаларимизга ўргатиш учун бизларга ҳеч қандай махсус олий маълумот ҳам, тегишли сертификат ҳам, ҳеч кандай қизил диплом ҳам керак эмас! Ёшларимизда бу жиҳатларини биз уйғотишимиз (!) керак холос. Зеро шу сифатларнинг ҳаммаси фарзандларимизнинг қонида бор, уларнинг хамиртурушларида бор! Зеро шу фазилатларнинг ҳаммаси болаларимизнинг ДНК ларида мавжуд! Чунки бу хусусиятларнинг барчаси бизларнинг ота-оналаримиздан авлоддан-авлодга, қон орқали ўтиб келаяпди! “Бунинг қонида бор-да ўзи!” деб ёки “олма пишса, тагига тушади” деб бежиздан-бежиз айтмайди доно халқимиз!

Кимнинг она Ватанни севиш туйғуси кучли ва имон-эътиқоди мустаҳкам бўлса, ўзининг ўтмишини ҳурматлаб, яхши билса, «оммавий маданият» тузоғига тушиб қолмайди, дину давлатимизнинг “хақиқий дўстлари”нинг қармоғига илинмайди. Бунинг учун оилада ота-оналар фарзандлари билан миллий мусиқа, халқ қўшиқ-ашулаларимизни эшитишса, биргаликда китоб ўқишса, ўқиган асарларини биргаликда муҳокама қилишса, уларни турли спорт секцияларига ва мусиқа тўгаракларига жалб этишса, эришилган ютуқлари ва эгаллаётган тажрибаларига қизиқишса, илм-ҳунар ўрганишларида ҳамнафас бўлишса, ёшларнинг ёт ғоялар учун вақти ҳам, қизиқиши ҳам бўлмайди.

Илоҳо ўзларимизни ҳам, фарзанд-зурриётларимизни ҳам Меҳрибон Парвардигоримиз Ўзи буюрган, жаноб Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам тавсия этган, ўтмишда ўтганларимизни рўҳлари шод бўладиган, халқимиз хурсанд бўладиган, ота-оналаримиз рози бўладиган йўллардан юришимизни насиб этсин!       

Иброҳимжон ИНОМОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари

Ўзбекистоннинг Нью-Йоркдаги (АҚШ) Бош консулхонаси вакиллари Огайо штатининг Синсиннати шаҳрида истиқомат қилувчи ватандошлар учун сайёр консуллик қабули ўтказди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Тадбир давомида зарур ҳуқуқий-консуллик маслаҳатлари берилиб, ҳужжатларни расмийлаштириш тартиби тушунтирилди. Шунингдек, ватандошларимизга 10 дан ортиқ интерактив ва ахборот консуллик хизмати олиш имконини берувчи consulate.mfa.uz веб-портали консуллик хизматлари тақдим этилди.

Дипломатлар юртдошларимизга республикада сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва бошқа соҳаларда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар ва ўзгаришлар ҳақида маълумот берди. Мамлакат раҳбарияти томонидан хорижда меҳнат фаолияти билан шуғулланаётган фуқароларга ҳар томонлама ёрдам кўрсатиш, шунингдек, ўзбек муҳожирлари салоҳиятини мамлакатимиз тараққиёти жараёнларига кенг жалб этиш борасида кўрилаётган чора-тадбирларга алоҳида эътибор қаратилди.

Бош консулхона вакиллари «Hamkor Uz Cincinati Association» ўзбек диаспораси ташкилоти раҳбарияти ва фаоллари билан ҳам музокаралар ўтказди. Ўзбекистон мустақиллигининг 30 йиллигига бағишланган байрам тадбирларини ўтказиш билан боғлиқ ташкилий масалалар муҳокама қилинди. Миллий байрамлар ва республикамизда ўтаётган муҳим ижтимоий-сиёсий воқеалар муносабати билан биргаликда тадбирлар ташкил этиш тўғрисида ўзаро келишувга эришилди. Томонлар Америка жамоатчилиги орасида ўзбек халқининг бой тарихий-маданий мероси ҳақида кўпроқ маълумот тарқатишга қаратилган қўшма саъй-ҳаракатлар режасини ишлаб чиқишга қизиқиш билдирди.

Мулоқот давомида Бош консулхона делегацияси Синсиннати штатида Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф номидаги Ўзбекистон жомеъ масжиди қурилишига тайёргарлик ишларининг бориши билан ҳам танишди. «Hamkor Uz Cincinati Association» мулки ўлароқ 8665 State Route 48, Maineville, Ohio 45039 манзилида жойлашган 2,7 гектар майдон кўздан кечирилди.

Айни пайтда «Hamkor Uz Cincinati Association» ўзбек диаспораси ташкилоти Огайо штатининг архитектура ва қурилиш компаниялари ўртасида қурилажак бинони лойиҳалаш ва дизайн сметаларини тайёрлаш бўйича танлов эълон қилган. Мажмуа ҳудудида 600-700 кишига мўлжалланган ибодат учун асосий бино, таҳорат олиш хоналари ва бошқа махсус ёрдамчи иншоотлар ва 100 дан ортиқ автомобиль учун тўхташ жойи барпо этилади. Шунингдек, мажмуада «Hamkor Uz Cincinati Association» ўзбек диаспораси ваколатхонаси ҳамда ўзбек тили ва адабиёти, одобнома ва бошқа фанлар бўйича ватандошларимиз фарзандлари ўқийдиган синф хоналари жойлашади.

Лойиҳа Америка Қўшма Штатларида яшовчи ватандошлар томонидан амалга ошириладиган эҳсон маблағлари ҳисобига молиялаштирилади.

«Hamkor Uz Cincinati Association» раҳбариятига ватандошларимизнинг Синсиннати шаҳрида ўзбек масжидини қуриш бўйича ташаббуси Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан олқишланиши ва бу масала юзасидан республика диний идораси диаспора ташкилоти билан икки томонлама ҳамкорликни йўлга қўйишга тайёрлиги маълум қилинди. Масжид қурилиши якунлангач, Ўзбекистон мусулмонлари идораси республика имом-хатибларидан бирини ушбу масканда диний хизматларни бажаришга юбориш масаласини кўриб чиқишга тайёрлиги ҳам қайд этилди.

Америка Қўшма Штатларида ватандошларимиз болаларни ўқитиш учун беш жилдли «Ўзбек тилининг изоҳли луғати» китоби, ушбу олис диёрда Ўзбекистоннинг сайёҳлик салоҳиятини тарғиб қилишга қаратилган тақдимот материаллари ва миллий рамзлар «Hamkor Uz Cincinati Association» ўзбек диаспорасига топширилди.