muslim.uz
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этган кун (1-қисм)
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Агар биронтангизга мусибат етса, мендан (жудо бўлгандаги) мусибатини эсласин. Зеро, бу энг катта мусибатдир", деганлар (Имом Доримий ривояти).
Ўн биринчи ҳижрий сана, ўн иккинчи робиъул аввал, душанба куни. Ойша розияллоҳу анҳо айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қудуқдан келтирилган меш билан ўзларини ғусл қилдиришимизни буюрдилар. Шундай қилдик, у зот алайҳиссалом бироз ором олдилар. Масжидга чиқиб, одамларга намоз ўқиб бердилар. Уҳуд аҳлига мағфират тилаб, уларнинг ҳаққига дуо қилдилар. Ансорларга васият қилиб, дедилар:
– Эй муҳожирлар жамоаси! Ансорлар менга бошпана берган, ишончимни қозонган кишилардир. Бас, ҳурмат эгаларини, яъни уларнинг муҳсинларини эъзозланглар, хатоларини кечиринглар.
– Бир бандага ё дунёни ё Аллоҳ ҳузуридаги нарсаларни танлаш ихтиёри берилди. У Аллоҳ ҳузуридаги нарсани ихтиёр қилди. Шунда Ҳазрат Абу Бакр розияллоҳу анҳу йиғладилар, Аллоҳ расулининг бу сўзлари у зотнинг вафотларига тегишли эканини билар эдилар” (Имом Доримий ривояти).
Саид ибн Абдуллоҳ отасидан ривоят қилади: «Ансорлар Пайғамбар алайҳиссаломнинг аҳволи оғирлашганини кўришгач, масжид атрофида тўплана бошлашди. Аббос розияллоҳу анҳу Пайғамбар алайҳиссаломнинг олдиларига кириб, у зотга ташқарида ансорлар пайғамбарининг ҳолидан ташвиш чекиб қайғураётганларини билдирди. Хонага кейинроқ кирган Фазл ва ундан сўнг келган Али розияллоҳу анҳу ҳам шу хабарни етказди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўлини узатдилар. Улар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қўлидан ушладилар.
– Нима деяпсиз? – дедилар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам.
– Ўлиб қолишингиздан қўрқяпмиз, – дедик.
Пайғамбар алайҳиссаломнинг уйлари теварагида тўпланаётганини кўрган аёллар ниманидир сезиб, бақириб йиғлашарди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўриндан қўзғалдилар, Али ва Фазлга суяниб хонадан чиқдилар, олдда Аббос йўл бошлаб борди. Пайғамбар алайҳиссалом оёқларини зўрға судраб босардилар, то минбаргача бордилар ва биринчи зинага ўтирдилар. Одамлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам атрофига жамланишди.
Пайғамбар алайҳиссалом сўзларини Аллоҳ таолога ҳамду сано айтиш билан бошлаб дедилар:
«Эй инсонлар! Айтишларича, менга юзланган ўлимдан қўрқаётган экансиз. Сизнинг бу ишингиз гўё ўлимни инкор қилиш кабидир. Пайғамбарингизнинг ўлимини тан олмаяпсиз. Ўзимга ва сизларга етадиган ўлимнинг хабарини бермадимми? Ажабо! Мендан олдин юборилган пайғамбарларнинг бирортаси уммати орасида мангу яшаб қолганми, мен орангизда абадий қолсам?!
Огоҳ бўлинг! Албатта мен Роббимга қайтувчиман, сизлар ҳам унга қайтувчисиз.
Огоҳ бўлинг! Албатта мен сиздан аввал боргувчиман. Сизлар ҳам менга етиб оласиз.
Огоҳ бўлинг! Ваъдалашган жойимиз ҳавзи Кавсардир... Кавсарнинг суви сутдан оқ, қаймоқдан юмшоқ, асалдан шириндир. Ундан ичган одам ҳеч қачон чан-қамайди. Ҳавзи Кавсарнинг тошлари марварид, ўзани мушкдир. Кимки эртага (маҳшар кунида) бу ерга келишдан маҳрум бўлса, демак у барча яхшиликлардан маҳрум бўлибди.
Огоҳ бўлинг! Кимки эртага бу манзилда бўлишни истаса, тилини ва қўлини ёмонликдан тийсин».
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ўлим тўшагида ётарилар аммо шундай ҳолатларидан ҳам умматларини ўйлар, уларнинг холидан хавотир олардилар. Шунда Жаброил алайҳиссаломдан:
– Мендан сўнг умматимнинг аҳволи қандай бўлади? деб сўрадилар.
Шунда Аллоҳ таоло Жаброил алайҳиссалломга ваҳий нозил қилди: “Ҳабибимга хушхабар бер. Уммати ичида уни уялтирмайман. Ҳашр кунида у қабрдан энг аввал чиқадиган инсонлардан бўлади ва Маҳшаргоҳда тўпланганларнинг саййиди қилинади. То унинг уммати кирмагунича бошқа умматларга жаннатга кириш ҳаромдир”. У зот алайҳиссалом:
– Ана энди кўзим қувончга тўлди, дедилар (Имом Табароний ривояти).
Ойша розияллоҳу анҳо дедилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менинг хонамда жон таслим қилган эдилар. Расулуллоҳ ёнларида турган сувли идишга қўлларини тиқиб: “Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ! Албатта ўлим талвасаси, ўлимнинг аччиғи бор”, дедилар. Кейин қўлларини юқорига кўтариб:
– Рафиқул аъло, Рафиқул аъло, дедилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ойша розияллоҳу анҳо дейдилар: «Вафотларидан сал аввалроқ, яъни ўша куни эрталаб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламда бир енгиллик пайдо бўлди. Саҳобалар бу ўзгаришдан қувончга тўлиб, уйларига, ишларига тарқалдилар. Аллоҳ расулини аҳли байти билан холи қолдирдилар. Биз ҳам бу ҳолдан бошимиз осмонга етди. Мисли кўрилмаган севинч ва умид билан қувондик. Кутилмаганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга:
– Мени холи қолдиринг. Бу фаришта ҳузуримга киришга изн сўраяпти, – дедилар.
Мендан бошқа барча аёллар хонадан чиқди. Расулуллоҳнинг боши тиззамда эди. Ўтириб олдилар. Мен уйнинг бир бурчагига бориб турдим. Фаришта билан узоқ суҳбатлашганларидан сўнг мени чақириб, бошини тиззамга қўйдилар ва аёлларга ҳузурига киришни буюрдилар. Кейин мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга:
– Бу Жаброил алайҳиссаломга ўхшамаяпти? – дедим.
– Ҳа, эй Ойша. Бу ўлим фариштасидир.
У: “Улуғ ва қудратли Аллоҳ сиздан изн бўлмагунча ҳузурингизга кирмаслигимни буюрди. Агар изн бермасангиз қайтаман. Изн берсангиз, ҳузурингизга кираман. Аллоҳ таоло: “То Муҳаммаднинг ўзи ихтиёр этмагунча жонини олма”, деб буюрди. Айтинг, нимани хоҳлайсиз”, деди.
“Мен: Жаброил алайҳиссалом келгунича менга тегма. Мана ҳозир унинг келадиган вақти бўлди”, дедим.
Жаброил алайҳиссалом келганини ҳис этдим. Аҳли байт уйдан чиқди. Жаброил алайҳиссалом уйга кириб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга деди:....
(Давоми бор)
Даврон НУРМУҲАММАД
Германиялик профессор мусулмонларга инновацион кроссовкаларни тақдим қилди
Университет ўқитувчиси доктор Йорг Имран Шретер ислом динига эътиқод қилиб, дунёвий таълим муассасаларида таҳорат олишга нисбатан қийинчиликка дуч келди. Бу муаммонинг ечимини у кутмаганда топишга эришди - инновацион мусулмон кроссовкасини яратди.
“Исламосфера” нашрининг хабарига кўра, Йорг Имран Шретер бундан 30 йил аввал Исломни қабул қилган. У олий таълим соҳасида муваффақиятли карьерага эришди. 2006 йилда Баден-Вюртембергдаги давлат мактабларида ислом дини таълими лойиҳаси жорий этилганидан буён ислом диншунослари ва ўқитувчиларини тайёрлашга жалб қилинган. Йорг Имран Шретер 2008 йилда Карлсруэ Педагогика университетида ислом илоҳиёти/диний таълим кафедрасини ташкил этди. Ҳозирги кунда ислом таълимини янада кенгайтириш ва педагогик-дидактик ривожлантириш билан шуғулланувчи институтнинг илмий-педагогик бўлимида кичик профессор бўлиб ишлайди. Германияда ислом ҳақида ҳозирги мунозара фонида доктор Шретер ҳам исломга эътиқод қўйган ўсмирлар ва ёшларнинг диндорлиги ва уларнинг плюралистик жамиятда ижтимоийлашувга тайёрлиги масалалари билан шуғулланмоқда.
Дунёвий ўқув юртида ишлаб, ислом динига эътиқод қўйган профессор таҳорат қилиш муаммосига дуч келди. У бу муаммонинг кутилмаган ечимини топди - у оёқларингизни ювишни осонлаштирадиган инновацион мусулмон кроссовкаларни яратди.
Мусулмонлар кунига беш маҳал намоз ўқиб, оёқ кийимини ечиб, оёқларини ювадилар. Аммо бундай таҳоратни бажариш қийин бўлса, шариат енгиллик беради - таҳоратни бажаргандан сўнг дарҳол "ҳуффа" деб аталадиган махсус чарм пайпоқлар кийиб, кейинги таҳоратда фақат уларни чиқармасдан артиш мумкин.
Доктор Шретер бу анъанавий ибодат пайпоқларини уларни кундалик ҳаётда кийиш мумкин бўлган, шунингдек замонавий кўринишга эга замонавий спорт пойабзаллари билан бирлаштирди.
Дизайн, имиж, юқори технологиялар ва функционаллик: замонавий ёшларнинг барча эҳтиёжларига жавоб бериш билан бирга спорт ташқи пойабзали билан уйғунликда оёқларни шунчаки артиш имконини берадиган ечилувчи ички пойабзал – бу ютуқли концепция. Доктор Шретер Ислом таълимининг етакчи маркази - ал-Aзҳар университети (Миср) мутахассисларидан розилик олди. Бу университет илоҳиётчилари профессор яратган намоз пойабзаллари шариат талабларига жавоб беради, деган фатво чиқаришган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Гул билан суҳбат (Аудио)
Муаллиф: Ҳусайнжон қори Абдулмажид қори
Матнни oлий тоифали сухандон Шуҳрат Қаюмов ўқиган.
Ўзбек тили БМТда
Туркияда чоп этиладиган “Жумҳурият” газетасининг 2020 йил 21 сентябрдаги сонида “Ўзбек тили БМТда” сарлавҳали мақола эълон қилинди. Қуйида ушбу мақола эътиборингизга ҳавола этилмоқда.
Ўзбекистон – Марказий Осиёдаги туркий жумҳуриятлар ичида аҳолиси энг зич ўлка. Мамлакат аҳолисининг асосий қисми ўзбеклардан иборат. Айни вақтда қўшни ўлкалар – Тожикистон, Қирғизистон ва Афғонистонда ҳам кўп сонли ўзбеклар яшайди. Ушбу хусусиятлар ҳисобга олинганда, расмий Тошкент бутун минтақанинг барқарорлигини таъминлашда катта ҳисса қўша олади.
Турклар таъбири билан айтганда “Ўз кент” (асил кент) ҳисобланган Фарғона водийси авваллари исломий экстремизм билан қўшиб тилга олинар эди. Водий минтақаси Ўзбекистон, Қирғизистон ва Тожикистон ҳудудларида жойлашган бўлса-да, унинг катта қисми расмий Тошкент бошқаруви остидадир.
Ўзбекистоннинг иштирокисиз Афғонистон, Хитой ҳатто бутун дунёда экстремизмнинг олдини олиш осон бўлмайди. Минтақада ғоявий назорат ўрнатилма-са, экстремистлар Қозоғистон, Россия, ҳатто Сурияга қадар ёйилиши мумкин. Радикализмни бартараф этиш учун нафақат ташқи омилларни чеклаш, балки иқтисодий-ижтимоий ва маданий соҳаларда ҳам чора-тадбирларни амалга ошириш аҳамиятга эга.
Ўзбекистон улкан туризм салоҳиятига эга. Самарқанд, Бухоро каби шаҳарлар туркий дунё тарихи жиҳатидан катта аҳамият касб этади. Амир Темур авлодларининг диёри осмон остидаги музейга ўхшайди гўё.
Иқтисодий томондан қараганда, Туркияда етиштирилиши камайиб бораётган пахта Ўзбекистонда ҳозирда ҳам катта миқдорда қайта ишланиб, экспорт қилинади. Ушбу ўлка, шунингдек, Марказий Осиёнинг қоқ ўртасида жойлашгани туфайли Шарқ ва Ғарбни боғловчи ҳалқа мисолидир.
Ўзбек-турк муносабатлари ҳам сўнгги вақтларда равнақ топиб бормоқда. Ўзбекистон жамоатчилиги Туркияга яқиндан қизиқиш билдирмоқда, аммо турк афкор оммаси учун айни ҳолатни билдирмоқ муҳимдир.
Шавкат Мирзиёев ислоҳотлари
Ўзбекистондаги Шавкат Мирзиёев бошқаруви сўнгги йиллардаги ислоҳотлари билан ижобий таассурот уйғотмоқда. Ш.Мирзиёев ҳокимиятга келиши билан амалга оширилган ишлар минтақага қизиқувчиларнинг эътиборини қозонмай қолмади.
Мамлакатда бошқарув тизими бошдан-оёқ ўзгартирилиб, янгиланди. Ўлка дунёга очилди. Қўшни ва минтақадаги давлатлар билан алоқалари, ҳамкорликка интилишлари диққатга сазовор. Мамлакатдаги сиёсий-иқтисодий янгиланиш ғояси “Янги Ўзбекистон” шиори остида тилга олинмоқда.
Шавкат Мирзиёев сайлов маданияти, фуқаролик жамияти субъектларининг аҳамияти, ОАВ фаоллиги масалаларини қўллаб-қувватлаб келмоқда. Гендер ҳуқуқи, аёлларнинг давлат ва жамият бошқарувидаги иштирокига аҳамият берилмоқда. Сўнгги сайловларда аёл депутатлар сони икки баробар кўпайди.
Мажбурий ва болалар меҳнатини бартараф этиш масалаларини ҳам ўз ичига олган Инсон ҳуқуқлари миллий стратегияси ишлаб чиқилди. Камбағалликни камайтириш, қашшоқликка қарши кураш, миллий манфаатларга устуворлик берувчи очиқ ва прагматик ташқи сиёсат Президент Шавкат Мирзиёев мақсадлари сирасидан жой олган.
Расмий Тошкентнинг ижобий динамикаси нафақат ички ҳаётда, балки қўшнилар билан муносабатларда ҳам намоён бўлмоқда.
Ўзбекларнинг интилувчанлигига қўшни давлатлар мутасаддилари ҳам қўшилиб бораётганини эшитмоқдамиз. Туркий тилнинг тамал тошларидан бўлган чиғатой лаҳжасини адабий тил ҳолига етказган Алишер Навоий айни вақтда Амир Темур давлатининг забардаст вакилларидан бири эди.
Президент Шавкат Мирзиёев Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг эртага бошланадиган Бош Ассамблеясида ҳамкорлик марралари, умидлари ва мамлакатининг тинчликпарвар мақсадлари ҳақида илк бор Навоий тилида дунёга хитоб қилади.
Туркия Ўзбекистондаги янги ва кенг қамровли ўзгаришларга янада кўпроқ эътибор бериши, ҳамкорликни ривожлантириши даркор.
“Жумҳурият” газетаси
ЎзА