muslim.uz
Ўзбекистонга кўп марталик визалар эндиликда 3 йилгача муддатга расмийлаштирилади
Чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларга кўп марталик кириш-чиқиш визаларини эндиликда 3 йилгача муддатда расмийлаштириш мумкин. Ҳукуматининг айрим қарорларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди. Бу ҳақида Адлия вазирлигининг “Ҳуқуқий ахборот” канали маълум қилди.
Киритилган қўшимчаларга мувофиқ, чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларга кўп марталик кириш-чиқиш визаларини эндиликда 3 йилгача муддатда расмийлаштириш мумкин.
Бунда виза учун 300 АҚШ доллари миқдорида тўлов ундирилади. Илгари ушбу визаларни узоғи билан бир йилгача бўлган муддатга расмийлаштирииш мумкин бўлган.
Хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналарни давлат рўйхатидан ўзи бориб ўтказганлик учун давлат божи энг кам ойлик иш ҳақининг ўн баравари этиб белгиланди (илгари бу учун энг кам ойлик иш ҳақининг ўттиз икки баравари миқдорида пул ундирилган).
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Германияда тўртинчи Ислом анжумани ўтказилади
Жорий йилнинг 28−29 ноябрь кунлари Германия Федератив Республикаси пойтахти Берлин шаҳрида тўртинчи бор Немис Ислом анжумани ўтказилади (Deutsche Islam Konferenz). Бу ҳақда Daily Sabah нашри хабар берди.
Хабарда айтилишича, бу сафар ўтказиладиган андуман бошқача шаклда ташкил этилади. Миграция масалалари бўйича федерал хизмат маълумотларига кўра, 2015 йилнинг декабрь ойида Германияда 4,4 миллиондан 4,7 миллион нафаргача мусулмонлар яшаган. Сўнгги уч йилда мамлакатга мусулмон давлатларидан катта миқдорда қочоқлар кириб келган. Германияда бугунги кунда уларнинг аниқ сони бўйича маълумотлар мавжуд эмас.
2018 йилда ташкил этиладиган анжуманда 240 нафар иштирокчи қатнашади. Тадбирни Германия ички ишлар вазири Хорст Зеехофер очиб беради. Анжумандан кўзланган мақсад мусулмон мигрантларнинг немис жамиятига интеграциялашуви билан боғлиқ муаммоларга ечим топишдир.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Нишонга урилган гаплар: “Донишманд қўли билан Ойга ишора қилганда, жоҳил бармоққа қарайди”
Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
Киши Қуръонни холис Аллоҳнинг розилигини, карамли юзини истаб, қалбидан тиловат қилса, уни тинглаётганлар бу тиловатдан таъсирланадилар.
Шайх Абдулбосит Абдуссамад раҳимаҳуллоҳ
*****
Донишманд қўли билан Ойга ишора қилганда, жоҳил бармоққа қарайди.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Заковатли, ақлли инсонларни раҳбар қилиб тайинлансаю, уларга қиладиган ишларини биз ёзиб берсак, бу мантиқсизликдир. Биз уларни бизга нима иш қилишимизни айтиб, йўл-йўриқ кўрсатиб туришлари учун раҳбарликка тайинлаганмиз.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Жоҳиллар ва аҳмоқлар ўзлари тушуна олмаган нарсаларнинг устидан куладилар.
Пифагор
*****
Тўқнашувлар икки хил бўлади:
- Бири бошни очади (ёради);
- Бири ақлни очади.
Аббос Маҳмуд Аққод
*****
Агар бир лаҳзалик ғазабингни боса олсанг, ўзингни юз кунлик надоматдан қутқарган бўласан.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Ҳаётдаги муваффақиятсизлик сабабларидан бири – ҳамманинг диққат марказидаман, ҳамма мен билан оввора деб ўйлашингдир. Унутма, кўпчиликка сенинг қизиғинг йўқ.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Яхши инсон бўлганинг учун ҳаммадан сенга адолат ила муомала қилишини кутишинг худди “Гўшт емайдиган вегетариан бўлганим учун ҳўкиз менга ҳужум қилмайди” деб ўйлашингга ўхшайди.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Ҳар куни тонгда асло ғазабланмайман деб қарор қиламан. Кунимни бир муддат тинч ўтказаман. Кейин баъзи аҳмоқларга йўлиқиб қоламан. Улар эса менинг қароримни амри маҳол ишга айлантириб ташлашади.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Ёлғонни фош этишнинг энг афзал қурилмаси – кунлардир.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Муваффақиятли бўлмоқчи бўлсанг, битта қоидани ҳурмат қилишинг керак. Бу қоида: ЎЗИНГНИ АЛДАМА!
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Хатоларнинг энг оғири – ўзингни хатолардан пок деб билмоғингдир.
Томас Карлайл
*****
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
"Мурувват карвони” Самарқандда
ЎМИ Матбуот хизмати
Очиқ дарс: саждаи саҳвга оид муҳим масалалар
Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтида 2018 йил 27 ноябрь куни “Ақоид ва фиқҳий фанлар” кафедраси ўқитувчиси Жўрабоев Ҳабибуллоҳ домланинг 201-гуруҳга фиқҳ фанидан “Саҳв саждаси” мавзуида очиқ дарси бўлиб ўтди.
Жўрабоев Ҳабибуллоҳ домла очиқ дарсда янги мавзуни Бурҳониддин Марғиноний раҳимаҳуллоҳнинг “ал-Ҳидоя” асари ва унинг мўътабар шарҳлари асосида ёритиб берди. Шу билан бирга мавзуга оид ҳар бир фиқҳий масалани ақлий ва нақлий далиллар билан тушунтириб ўтди. Ўқитувчи очиқ дарсда педагогик усуллар ва кўргазмали қуроллардан унумли фойдаланиб, дарсни самарали ташкил этди.
Маълумки ибодатлар, хусусан мусулмон киши зиммасидаги энг буюк ибодат намознинг ҳам ўз фарз, вожиб, суннат ва мустаҳаблари бор. Уларнинг барчасига амал қилган ҳолда намозни адо этиш намозхонга улкан ажрларни тақдим этади. Бироқ ушбу амаллардан биронтасини тарк қилиш ўз даражасига қараб турли ҳукмларни келтириб чиқаради. Масалан намознинг фарзларидан бири қасдан ёки унутиб тарк этилса, ушбу намозни қайта ўқиш фарз, суннат тарк этилганда намозни қайта ўқиш суннат ҳисобланади. Вожибни тарк қилиш эса бу иккисидан бироз фарқ қилади. Чунки вожиб қасдан тарк этилса, намозни қайта ўқиш вожибдир. Лекин намоздаги вожиб амаллардан бири унутиб қолдирилса ёки тарк этилса, намознинг охирида саждаи саҳв қилиш вожиб бўлади. Қуйида ушбу сажда ҳақидаги баъзи маълумотларни келтириб ўтилади.
“Саҳв” сўзи луғатда “унутиш” маъносини англатади. Намозда маълум бир амаллар унитилса, ундан ҳосил бўлган нуқсонни саҳв саждаси қилиш билан тўғрилаб олиш имкони бор. Бу ҳам ислом енгиллик дини экани ҳамда Аллоҳ таоло мусулмонларга меҳрибонлигининг ёрқин далили ҳисобланади.
Намозда хато қилган одам уни яна қайтариб ўқиб ўтирмай икки марта ортиқча сажда қилиб қўйиш билан уни тўғрилаш ва тузатиш имкони бўлади.
Абу Ҳурайра (р.а) дан ривоят қилинади. “Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бирортангиз туриб намоз ўқий бошласа, албатта, шайтон келиб уни адаштира бошлайди, ҳаттоки у қанча намоз ўқиганини билмай қолади. Бирингизда қачон шундай ҳолат рўй берса, ўтирган ҳолида икки марта сажда қилсин” дедилар. Ҳанафий мазҳаби уламолари мана шу ривоятдаги “сажда қилиш”, деган амр эътиборидан саҳв саждасини қилиш вожиб деганлар.
Уламоларимиз яна қўйидагиларни айтадилар: Саждаи саҳв лозим бўлганда уни қилмаган намозхон гуноҳкор бўлади. Аммо намози ботил бўлмайди. Саждаи саҳв имомга ҳам, ёлғиз намоз ўқиётган инсонга ҳам вожиб бўлади. Лекин имомга иқтидо қилиб намоз ўқиётган инсон хатога йўл қўйса, унга саждаи саҳв вожиб бўлмайди. Чунки у ўзича саждаи саҳв қилса, имом қилмаган ишни қилган ҳисобланади. Бу эса ўз имомига хилоф қилишдир.
Агар имом саҳвга йўл қўйса, унга иқтидо қилган шахс ҳам ҳам, иқтидони қачон бошлаганидан қатъи назар, унга қўшилиб саждаи саҳв қилади. Агар ушбу ўринда имом саждаи саҳв қилмаса, муқтадий ҳам қилмайди.
Мавзуга доир баъзи фиқҳий масалалар:
- Хато билан саждаи саҳв вожиб бўлиши борасида фарз ва нафл, жума ва ҳайит намозлари баробардир. Бироқ катта жамоат йиғилган жамоатларда фитнани олдини олиш учун саждаи саҳв тарк қилинади. (“Дуррул Мухтор” ва “Раддул Муҳтор”)
- Имом шакка тушган ўринларда қавмнинг ҳаракатларини кузатиб ҳолатни тўғрилаб олишда ҳеч шак йўқдир (“Раддул Муҳтор”)
- Зам сура ўқимай рукуга кетса, рукудан қайтиб зам сура қилади ва рукуни қайтадан бажаради ҳамда охирида саждаи саҳв қилади.
- Аввалги қаъдада ташаҳҳудга “Аллоҳумма солли ала Муҳаммад” сўзини зиёда қилиш билан саждаи саҳв вожиб бўлади (“Фатавои ҳиндийя”)
- Биринчи қаъдада ташаҳҳудни такрор ўқиш билан саждаи саҳв вожиб бўлади, иккинчи қаъдада эса йўқ (“Фатавои ҳиндия”)
- Намоздаги турли тасбеҳ ва зикрларни, ҳатто ташаҳҳудни жаҳрий ўқиб қўйиш билан саждаи саҳв вожиб бўлмайди (“Раддул Муҳтор” ва “Фатавои ҳиндийя”).
Саҳв саждаси соқит бўладиган ҳоллар:
- Агар бомдод намозини ўқиётганда вақт зиқ бўлиб, қуёш чиқиш эҳтимоли бўлса ёки аср намозида вақт кам бўлиб қуёш ботиш эҳтимоли бўлса, саждаи саҳв тарк қилинади.
- Агар имом жума ёки ҳайит намозларида саҳвга йўл қўйса, жамоатга ташвиш туғдирмаслак учун саждаи саҳв тарк қилинади.
- Имомга иқтидо қилган киши ҳам ўз хатоси учун саждаи саҳв қилмайди, балки имом саждаи саҳв қилса, сажда қилади.
- Агар намозхон саҳв саждасини қилаётиб адашса, бу учун саждаи саҳв қилмайди.
- Агар саждаи саҳв қилишдан олдин намозни давом эттиришга моне бўладиган амал қилса, гапирса, кулса, қасддан таҳоратини бузса, масжиддан чиқса, саждаи саҳв соқит бўлади.
“Ақоид ва фиқҳий фанлар” кафедраси катта ўқитувчиси
Я. Раззақов