Қурбон Ҳайити муносабати билан жорий йилнинг 11 август куни Тошкент метрополитенининг барча йўналишида поездлар ҳаракати соат 4:30 дан бошланади. Бу ҳақда метрополитен матбуот хизмати маълум қилди.

Эслатиб ўтамиз, Тошкентда Қурбон Ҳайити намози тонг соат 5:45 да ўқилади. Аввалроқ Ҳайит муносабати билан «Тошшаҳартрансхизмат» компанияси таркибига кирувчи автосаройлар автобусларни 4:30 дан йўналишларга чиқаришини эълон қилган эди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

9 август, зулҳижжа ойининг саккизинчи куни ўзбекистонлик зиёратчилар ҳаж амалларини бажаришга киришиб, оппоқ эҳромларини боғлаган ҳолда “лаббайка” айтиб Мино водийси томон йўл олдилар.
Дунёнинг турли ўлкаларидан келиб, муқаддас Макка шаҳрида жам бўлган миллионлаб мусулмонлар Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Мабрур ҳажнинг мукофоти фақат жаннатдир” деган ҳадиси шарифларидан умидвор ҳолда, ҳаж ибодатларини бошлашди.
Ишчи гуруҳи аъзолари Мино водийсида уларни кутиб олиб, ўзлари учун ажратилган чодирларга жойлаштирдилар. Зиёратчиларимиз аввалдан ҳозирлаб қўйилган саранжом ва саришта чодирларга кириб, зикру дуо ва ибодатларни бошлаб юбордилар. Уламолар томонидан қилинган мазмунли маърузаларни тингламоқдалар.
Муборак Мино водийсида ҳам юртдошларимиз учун барча шарт-шароитлар муҳайё қилинган. Хусусан, таомларни тарқатиш, тиббий хизмат кўрсатиш, ичимли суви ва чой улашиш жойлари ҳозирланган.
Ислом тарихидан маълумки, Мино Макка ва Муздалифа оралиғидаги қишлоқнинг номи бўлиб, у Масжид ал-Ҳарам шимолидан 7 км. узоқликда жойлашган. Иброҳим алайҳиссалом шу ерда шайтонга тош отганлар ва қурбонлик қилганлар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам видолашув ҳажини адо этганларида тош отиб, қурбонлик сўйганлар. Ва: “Мана шу ерда қурбонлик қилдим. Минонинг барча ерида қурбонлик сўйилур”, деганлар.
Ҳожилар Арафа кунининг бомдод вақтигача шу ерда истиқомат қиладилар. Сўнгра Арафотга кетиб, Зулҳижжа ойининг ўнинчи куни яна Минога қайтадилар ва икки кун шайтонга тош отишни давом эттирадилар.
Юртимиздан жўнаб кетган ҳожилар ҳам Набий алайҳиссаломнинг суннати санияларига амал қилиш ниятида шундай улуғ, муборак масканга йўл олдилар. Бу ерда ибодатнинг мағизи бўлган дуо билан машғул бўлиб, юртимиз, халқимиз тинчлиги ва фаровонлиги сўраб дуолар қиладилар.
Аллоҳ таоло ҳожиларимизнинг дуолар мақбул бўладиган лаҳза ва маконларда қилаётган дуоларини қабул этсин. Сўраганларидан ҳам афзалини берсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Арафа кунининг бомдод намозидан бошлаб ҳайитнинг тўртинчи куни аср намозигача, яъни 23 вақт намоз мобайнида ҳар бир фарз намоздан кейин ташриқ такбирини айтиш вожиб амаллардан ҳисобланади. Ташриқ такбири ушбудир:

اَللهُ أَكْبَرُ , اَللهُ أَكْبَرُ , لَا إِلَهَ إلَّا اللهُ , وَاللهُ أَكْبَرُ , اَللهُ أَكْبَرُ وَ لِلهِ الْحَمْدُ

Аллоҳу акбар! Аллоҳу акбар! Ла илаҳа иллаллоҳу валлоҳу акбар! Аллоҳу акбар ва лиллаҳил ҳамд!

Ушбу такбирни хоҳ жамоат билан, хоҳ ёлғиз ўқилган ҳар бир фарз намозидан кейин айтамиз. Жамоат намозидан кейин имом айтишни унутса ҳам қавм айтаверади. 

Фарз намоздан кейин айтиладиган ушбу ташриқ такбирини эркаклар ҳам, аёллар ҳам айтадилар.

Бундан ташқари, юрган, ўтирган пайтларда такбир айтишнинг зарари йўқ, балки мустаҳаб амалдир. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон Мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ҳар бир кун Аллоҳ таолоникидир. Кунлар орасида бир кун борки, у мусулмонлар учун “саййидул айём” – кунларнинг улуғи, дея таърифланади. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қуёш чиққан куннинг энг яхшиси Жума кунидир. Унда Одам халқ қилинди. Унда у жаннатга киритилди. Унда у жаннатдан чиқарилди. Қиёмат куни ҳам фақатгина Жума куни қоим бўлур», дедилар (Бешовларидан фақат Имом Бухорий ривоят қилмаган).
Абу Довуд қуйидагиларни зиёда қилган: «Унда унинг тавбаси қабул қилинди. Унда у вафот қилди. Унда қиёмат қоим бўлур. Жума куни ҳамма жониворлар тонг отгандан то қуёш чиққунча (қиёмат) соатини қўрқинч ила кутиб турурлар. Фақат жин ва инс бундан мустасно», дейилган.

Бу шундай улуғ кунки, у кунда дуолар ижобат бўлади, салавотлар Пайғамбаримиз алайҳиссаломга йўлланади, масжид сари ташланган ҳар бир қадам нафл ибодат қилганга тенглаштирилади, гуноҳлар мағфират этилади, масжидга биринчи борган киши туя қурбонлик қилган ажрига ноил бўлади.

Бироқ, азиз бўлган жума кунига ғарб маданияти таъсирида айрим ишбилармонлар “Black Friday” (қора жума) номи остида савдо чегирмалари бермоқда. Бу кунда мана шундай дўконларда кўп маҳсулот сотиш учун чегирмалар берилади. Дўконлар ярим тунгача ишлайди, айримлари тонгга қадар. Чегирма бериш яхши, аммо бу ишни “Black Friday” (қора жума) номи остида қилишдан мақсад-муддао нима?
Юртимизда ҳам айрим дўкон эгалари “Black Friday” шиори остида савдолар уюштираётганини эшитмоқдамиз. Бир неча минг йиллик тарихга эга бўлган, бир неча юз йиллик диний қадриятлар соҳиби бўлган халқнинг бошқаларнинг қандайдир мақсадлари яширинган одатларни ўзлаштиришга не ҳожат? Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким ўзини бир қавмга ўхшатса, бас, у ўша қавмдандир”, деган хитобларини зинҳор эсдан чиқармайлик (Имом Абу Довуд).
Демак, бундай ғализ шиорнинг ўрнига “Баракотли жума” шаклида мўмин-мусулмонларга имтиёзли савдолар ташкил этилса, қандай ҳам яхши! Шунда жума кунини ҳурмат қилган тижоратчиларга Аллоҳ таоло барака ато этади, иншо Аллоҳ.

Саидаброр УМАРОВ

1. Ғусл қилиш.
2. Янги кийимларни кийиш.
3. Хушбўйланиш.
4. Қурбон ҳайити намозидан қайтиб, ўзининг қурбонлиги гўштидан егунга қадар ҳеч нарса емай туриш.

Абдуллоҳ ибн Бурайда отасидан ривоят қилади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам оғиз очиш кунида (Рамазон ҳайитида) таомланмасдан чиқмасдилар, қурбонлик кунида эса намоз ўқигунларича таомланмасдилар” (Имом Термизий ривояти).

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам оғиз очиш кунида (Рамазон ҳайитида) бир нечта хурмо емасдан (намозгоҳга) чиқмасдилар” (Имом Бухорий ривояти).

Эслатма! Баъзилар қурбон ҳайитида ҳеч нарса емай намозга чиқиш суннатлигини нотўғри тушуниб, қурбон ҳайитида куннинг аввалги ярмига қадар рўзани ният қилиш керак, дейишади. Шу билан бирга улар ушбу кун саҳарликка туришади ва оғизларини ният билан беркитиб намозга чиқишади. Ҳайит намози ўқиб бўлингач эса, худди ифторликдаги каби оғизларини очишади. Бу нотўғридир. Ҳайит кунларида рўзани ният қилиш ҳаром амаллардандир. Қолаверса, ярим кунга рўза ният қилинмайди.

5. Масжидга имкон бўлса пиёда, эрта бориш ва йўлда таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ) ҳамда такбир (Аллоҳу акбар) айтиш.

6. Ҳайит билан муборакбод этиш.

Саҳобалар: “Аллоҳ биздан ҳам, сиздан ҳам қабул этсин”, деб бир-бирларини ийд билан табриклашарди.

7. Намозга бир кўчадан бориб, бошқасидан қайтиш.

Жобир розияллоҳу анҳу айтади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон ийд куни бўлса йўлни фарқли қилардилар” (Имом Бухорий ривояти).

8. Қариндош, ёш улуғларни зиёрат қилиш.

9. Қўни-қўшниларни байрам билан табриклаш.

10. Аҳли аёл ва ёш болаларни хурсанд қилиш.

Даврон НУРМУҲАММАД