Мисрнинг Fly Egypt авиакомпанияси Ўзбекистонга доимий рейсларни амалга ошириш учун рухсатнома олди. Kun.uz билдиришича, бу ҳақда Ўзбекистон Транспорт вазирлиги ахборот хизмати хабар бермоқда.
Маълум қилинишича, Ўзбекистон ҳукумати ва Миср ҳукумати ўртасида тузилган Ҳаво қатнови тўғрисидаги битим асосида, 2021 йил 3 февралда “Ўзавиация” агентлиги томонидан Fly Egypt авиакомпаниясига Ўзбекистонга мунтазам равишда авиақатновларни амалга ошириш учун рухсатнома берилди.
Рухсатнома Қоҳира – Тошкент – Қоҳира ва Шарм ал-Шайх – Тошкент – Шарм ал-Шайх йўналишларида парвозлар учун берилди.
Авиакомпания рейсларни Boeing-737-700/800 ҳаво кемаларида амалга оширишини маълум қилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Мамлакатимиз ҳудудида «Чашмаи Айюб» номи билан аталувчи учта мақбара бор. Булар Бухородаги «Чашмаи Айюб» хазираси. Мақбара масжид ва унинг ичидаги қудуқдан иборат бўлиб, булар XII -XVI асрларда қурилган. Иккинчиси Қарши шаҳридаги «Чашмаи Айюб» мақбараси XII-XV асрларга мансуб. Ушбу номдаги учинчи мақбара Вобкент туманидаги Харгуш ва Хайробод қишлоқлари кесишувида жойлашган. Маълумотларда ушбу обида ҳижрий 650 йил (1252-1253 йиллар)да қурилгани келтирилган.
«Дунё» АА хабарига кўра, ушбу ёдгорлик номининг келиб чиқиши ҳам ўзига хос. Яъни бу ерда шифобахш чашма муқаддаслаштирилиб, машҳур пайғамбар Айюб алайҳиссалом номи билан боғланган. Ривоятларга кўра, Айюб алайҳиссалом Бухорога келган. Маълумки, ул муборак зот ҳассаларини қаерга урсалар, шу ердан булоқ отилиб чиққан экан. Мазкур чашманинг номи ҳам юқоридаги ривоятга боғланади.
ХIV асрда Амир Темур топшириғига биноан хоразмлик усталар томонидан булоқ ва қудуқ устида бино барпо этилган.
Қудуқдаги баланд тортиш қурилмаси устидаги гумбазга Хоразм учун хос бўлган шакл берганлар. Бу масжидда тўртта унча баланд бўлмаган минора ҳамда гумбаз зангори рангда бўлиб, масжидга ўзгача қиёфа бағишлайди.
Шарқ меъморчилиги учун сунъий сув ҳавзалари бўлган ҳовузлардан нафақат амалий мақсадларда, балки шаҳарга безак сифатида ҳам фойдаланиш одатий тус олган.
«Чашмаи Айюб» мақбарасида милодий 1017 йилда вафот этган ҳадисшунос олим Абу Саъд ал-Харжуший дафн этилган. Тарихий маълумотларга кўра, ушбу мақбара масжид ва дарвешлар хонақоси вазифасини ўтаган.
Ёдгорликнинг қабристонда қурилганлиги унинг мақбара вазифасини бажарганини билдирса, савдо йўли устида жойлашганлиги ундан хонақоҳ сифатида фойдаланилганидан дарак беради.
Мақбара асрлар давомида қанчадан-қанча талон-тарож ва тўс-тўполонларни бошдан кечирган. Ўтган 800 йиллик тарихий давр «Чашмаи Айюб»нинг умумий ҳолатига таъсир кўрсатмасдан қолмади.
Ҳозирда ёдгорликнинг фақат портал қисми ҳамда унга туташ деворнинг бир бўлаги бизгача етиб келган, холос.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу улуғ саҳобалардан. Ансорларнинг нотиғи. Уҳуд жанги ва Ризвон байъати қатнашчиси. Онаси: Ҳинд бинти Руҳм Тоиа. Бошқа бир ўринда: “Кабша бинти Воқид. Мўмина, оқила аёл бўлган”, дейилади. Она бир ака-укалари: Абдуллоҳ ибн Равоҳа, Амра бинти Равоҳа. 

Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу ясрибликлар орасида Исломни биринчи қабул қилганлардан. Маккалик ўсмир Мусъаб ибн Умайр розийаллоҳу анҳу Қуръони каримни ёқимли овозда қироат қилганда Собитнинг қалби юмшаб, Исломга мойил бўлди ва имон билан шарафланди. 

Энди у Ясрибга асрлар оша кутилган Пайғамбар алайҳиссаломнинг ташриф буюришларига интиқ бўла бошлади. Ҳам руҳан, ҳам маънан тайёргарлик кўрди. 

Анас ибн Молик розийаллоҳу анҳу ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага келганларида Собит ибн Қайс у зот алайҳиссаломни мамнуният билан кутиб олди. Сўнг: “Эй Аллоҳнинг Расули, сизни ўзимиз ва фарзандларимиз каби ҳимоя қиламиз. Бунинг эвазига бизга нима берилади?” деб сўради. Набий алайҳиссалом: “Жаннат”, дедилар. Жаннат сўзини эшитган саҳобалар: “Биз розимиз, биз розимиз, биз розимиз!”, деб баралла айтишди. Шундан кейин Набий алайҳиссалом Собитни ўз воизлари этиб тайинладилар. 

Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳунинг тўнғич  фарзанди туғилганда, уни Набий алайҳиссалом ҳузурларига олиб келди. У зот алайҳиссалом боланинг танглайини кўтариб, унга Муҳаммад, деб исм қўйдилар. Шу кундан бошлаб Собит “Абу Муҳаммад” кунясини олди. 

Зуҳрий айтади: «Бани Тамим қабиласидан элчилар келиб, нотиқлари нутқ сўзлади ва ўз хутбасидан фахрланди. Шунда Набий алайҳиссалом Собит ибн Қайсга: “Тур, уларнинг нотиғига жавоб қайтар”, дедилар. Собит розийаллоҳу анҳу Аллоҳ таолога ҳамд айтиб, сўнг уларга Ислом даъватини етказди. Унинг хутбасидан Набий алайҳиссалом ва мусулмонлар хурсанд бўлишди». 

Собит ибн Қайс саҳобалар орасида тақвоси, саховати, шижоати, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга кучли муҳаббати билан, шунингдек, Аллоҳ таоло йўлида инфоқ­эҳсон қилишни яхши кўриши билан ажралиб турарди. Бир куни Собит мусулмонлардан бирининг уч кун узлуксиз рўза тутаётгани, ифторга бирон егулик тополмаётганини билиб қолди. Хотинига бориб, бу кеча уйга меҳмон олиб келишини, унга сездирмай чироқни ўчириб қўйишини айтди. Меҳмон ҳеч бир хижолатсиз таомга тўйиб олмагунига қадар ўзлари таомдан емасликларини  тайинлади. Боиси, уйларида бир ёки икки кишига етар­етмас таом бор эди. 

Кеч кириб, меҳмон келганда Собитнинг аёли ўзини гўёки пиликни тўғрилаётгандай кўрсатиб, уни ўчириб қўйди. Меҳмон олдида ҳаммалари таомга қўл узатишиб, ўзларини таомланишаётгандай кўрсатишди. Меҳмон тўйиб  олмагунига қадар, бирор луқма ейишмади. 

Эртасига Собит Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳузурларига борди. У зот алайҳиссалом: “Эй Собит, меҳмонингга қилган кечаги ишингдан Аллоҳ ажабланди”, дедилар. Шундан сўнг: «Ҳамда ўзларида эҳтиёж бўла туриб, (эҳсон қилишда бошқа муҳтожларни) ихтиёр қилурлар. Кимки ўз нафси бахиллигидан сақлана олса, бас, ана ўшалар (охиратда) нажот топувчидирлар» (Ҳашр сураси, 9) ояти каримаси нозил бўлди. 

Ҳужурот сурасининг: “Эй имон келтирганлар! Амалларингиз ўзингиз сезмаган ҳолингизда зое бўлиб кетмаслиги учун сизлар овозларингизни Пайғамбарнинг овозидан юқори кўтармангиз ва унга бир-бирларингизга баланд овоз (дағал сўз) қилгандек баланд овоз қилмангиз!” ояти нозил бўлганида Собит ибн Қайс Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни қаттиқ яхши кўришига қарамасдан ҳузурларига бормай қўйди. Уйидан фақат жамоат намозларини адо этиш учун чиқадиган бўлди. 

Бу орада Набий алайҳиссалом Собитни суриштириб: “Ким бизга у ҳақида хабар олиб келади?” дедилар. Ансорлардан бири: “Ё Расулуллоҳ, мен билиб келаман”, деб Собитнинг уйига борди. Уни боши эгик, хафа ҳолда ўтирганини кўрди. Кейин: “Эй Абу Муҳаммад, аҳволинг қандай?” деб сўради. У: “Ёмон”, деб жавоб қилди. Ансорий: “Нима учун?” деб сўради. Собит: “Биласан­ку, овози баланд одамман. Кўп бор овозимни Расулуллоҳ алайҳиссаломнинг овозларидан баланд кўтарганман. Бу ҳақда Қуръони каримда сен билган нарса нозил бўлди. Энди ўзимни дўзах аҳлидан деб ҳисобламоқдаман”, деди. 

Ансорий Набий алайҳиссалом ҳузурларига келиб, кўрган ва эшитганларини сўзлаб берди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом ансорийга: “Собитнинг олдига қайтиб бор, унга дўзах эмас, балки жаннат аҳлидан эканини айт”, дедилар. 

Жаннат башоратини олса­да, Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу илм, амал ва ибодатда пешқадамликни қўлдан бермади. Муҳаммад ибн Жарир ибн Язид айтади: «Пайғамбаримиз алайҳиссаломга: “Кўрдингизми, кеча Қайс ибн Собит ибн Шамоснинг уйида чироқлар ўчмади?” дейишди. Набий алайҳиссалом: “Шояд Бақара сурасини ўқиган бўлса”, дедилар. Бу ҳақда Собитдан сўрашганда у: “Бақара сурасини ўқигандим”, деб жавоб берди». 

“Одамларга (кибрланиб) юзингни буриштирмагин ва ерда керилиб юрмагин! Чунки Аллоҳ барча кибрли, мақтанчоқ кимсаларни суймас” (Луқмон сураси, 18) ояти Собит ибн Қайсга қаттиқ таъсир этди ва йиғлай бошлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ундан йиғиси сабабини сўраганларида у бундай жавоб берди: “Қавмимдаги энг ранги қора киши бўлишимга қарамай, мен гўзалликни яхши кўраман”, деди. Набий алайҳиссалом: “Сен оятда зикр қилинганлар тоифасига кирмайсан. Бахтли ҳаёт кечириб, яхшилик устида вафот этасан. Сўнг Аллоҳ таоло сени жаннатга киритади”, деб марҳамат қилдилар. Бу унинг иккинчи бор жаннат башоратини олиши эди. 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳудан рози ҳолда вафот этдилар. Абу Бакр Сиддиқ розийаллоҳу анҳу халифалиги замонида ридда жанги бошланди. Бу орада Мусайлама Каззоб Ямомада ўзини пайғамбар деб эълон қилди. Собит ибн Қайс ҳам бошқалар қатори Ямомага – сохта пайғамбарга қарши жанг қилиш учун борди. 

Бир вақтлар Аллоҳнинг элчиси айтган башоратга эришиш учун ўлимга тик боқди. Жангга кираркан: “Ё Аллоҳ, улар (каззоблар) қилган ишларидан мени узоқ қил”, деб дуо қилди. Мардлик ва қаҳрамонликлар кўрсатиб, шаҳид бўлди. 

Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу вафотидан сўнг саҳобалардан бирининг тушига кириб, бир одамда совути борлиги, уни сотиб, пулини камбағалларга эҳсон қилишини айтди. Саҳоба тушини Абу Бакр Сиддиқ розийаллоҳу анҳуга айтди. Халифа тушда айтилган кишига одам жўнатди. Ҳалиги одам совутни эътироф этди. Сўнг уни сотишиб, пулини эҳсон қилишди.

Шундай қилиб, Собит ибн Қайс вафотидан кейин васиятини айтган ягона инсон сифатида тарихга муҳрланди. 

Манбалар асосида Ромитан туманидаги “Мулла Нарзи” жоме масжиди имом-хатиби
Суннатуллоҳ ФАХРИЕВ тайёрлади.
“Ислом Нури” диний-маърифий газетасининг 2020-йил, 23-сонидан

Шу йил 6 февраль куни Нукус шаҳридаги Имом Эшон Муҳаммад жоме масжиди катта мажлислар залида Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний ўрта махсус Ислом таълим муассасаси талабалари 2020-2021 ўқув йили биринчи семестр натижалари бўйича тадбир ўтказилди.

Тадбир Қуръони карим тиловоти ва хайрли дуолар билан бошланди. Уни билим юртининг катта ўқитувчиси Ж.Искендеров кириш сўзи билан очиб берди. Сўнг таълим муассасасининг ўқув ишлари бўйича мудири ўринбосари С.Кудайбергеновнинг 2020-2021 ўқув йили биринчи семестр натижалари бўйича ҳисоботи тингланди.

Шундан сўнг 2020-2021 ўқув йили биринчи ярим йилида барча фанларни “аъло” баҳоларга ўзлаштирган талабаларга билим юрти раҳбариятининг “Фахрий ёрлиқ” ва қиммат баҳо совғалари топширилди.

Ҳар бир ота-она фарзанди қўлга киритган ютуқлар билан фахрланади. Жорий ўқув йили биринчи ярим йилини “аъло” баҳоларга якунлаган талабаларнинг ота-оналарига билим юрти раҳбариятининг “Ташаккурнома”лари почта хизматлари орқали уйларига жўнатилди.

Тадбир давомида билим юрти ёшлари тайёрлаган “Таълимда – устоз ва талаба ҳамҳиҳатлиги” мавзусидаги видеоролик тадбир иштирокчилари эътиборига ҳавола этилди. Тадбир маҳаллий телевидение орқали тасвирга олинди.

Саламат Кудайбегенов
Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний
ўрта махсус ислом билим юрти ўқув ишлари бўйича
мудир ўринбосари

Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти мударриси

Тожиддинов Абдусамад