muslim.uz
Тафаккур қилинг: “Амазонка” қаерда-ю, “Саҳрои кабир” қаерда?!
Амазонка қалин ўрмонзорининг серҳосиллигини Саҳрои Кабирнинг марказидаги қуриб қолган кўлнинг тубидан кўтарилган фосфор зарралари таъминлаб беради, деб тасдиқламоқда америкалик олимлар. «Geophysical Letters» ойномасида чоп этилган янги изланишлар сайёрамизнинг олис ҳудудларининг ўзаро боғлиқлигини яна бир бор намойиш қилмоқда.
Шамол Саҳрои Кабирдан чанг ва қум зарраларининг кўтариб минглаб километр ғарбга, Амазонка дарёси ҳудудига олиб бориши аввалдан маълум. НАСА 2006 йилда Ер атмосферасидаги булут қопламларининг ҳаракатиларини кучатувчи «CALIPSO» номли сунъий йўлдошни учирган эди.
Мана шу сунъий йўлдошдан олинган маълумотларга таяниб, Мериленд Давлат Университетида фаолият юритувчи Хунбинь Ю (Hongbin Yu) ҳар йили Саҳрои Кабирдан ўртача ҳисобда 182 миллион тонна чанг кўтарилиб, ундан 28.8 миллион тоннаси Амазонка дарёси ҳудудига етиб боради, деб тасдиқламоқда.
Ю, шунингдек, ушбу чанг-ғуборнинг қанча миқдори фосфор эканлигини ҳам аниқлаб чиқди. Амазонка дарёси ҳудудининг тупроғи фосфорга жуда қашшоқ: ёмғирлар ва дарё оқими қалин ўрмонзорлардан мана шу озуқавий моддани оқизиб кетади. Саҳрои Кабир эса аксинча, фосфорга жуда бой — ушбу минералининг энг катта кони Чад ҳудудида жойлашган, аввал қуриб қолган кўлнинг туби ҳисобланади.
Йўлдошдан олинган маълумотлар ҳамда Чад, Барбадос ва Маямидаги илмий-изланиш станцияларида йиғилган чанг намуналарининг таҳлили шуни кўрсатдики, Амазонка дарёси ҳудудига ҳар йили қарийб 22 минг тонна — деярли қанча миқдор ювилиб кетган бўлса, шунча фосфор етиб боради экан.
Мана шу жойда, Аллоҳ таолонинг Қуръони Каримда зикр қилган: «Кечаю кундузнинг алмашиб туришида, Аллоҳ осмондан ризқ нозил қилиб, унинг ила ерни ўлимидан кейин тирилтиришида ва шамолларни не йўналишида ақл юритадиган қавм учун оят-белгилар бор» ( "Жосия" сураси, 5-оят) деган оятини эсламасликнинг иложи йўқ.
Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло Амазонка дарёси ўсимликлари учун ўзига хос ризқ бўлган фосфорни осмондан ёғдириб қўйган, мана шу ризқни олиб келиш учун шамолларнинг йўналишини тартибга солдириб қўйган Зотдир. Аллоҳ таолонинг яратган ва тартибга солган нарсалари, осмонлару ернинг яратилишини тафаккур қилиб: «Ё Роббимиз, Сен буларни бекорга яратганинг йўқ, Ўзинг поксан» ("Оли Имрон" сураси, 191-оят), деймиз.
Интернет маълумотлари асосида тайёрланди
ЎМИ Матбуот хизмати
Ғолиб қори ва қориялар ота-онасини Байтуллоҳга олиб боради
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Ўзбекистон Қуръон мусобақасининг Республика босқичининг очилиш маросимида сўзлаган натқида “Мўмин-мусулмон киши учун Ҳақ таолонинг каломини ўқиш ёки уни тинглашдан-да роҳатбахш нарса бўлмайди. Қуръони карим инсонларни тўғри йўлга бошлайдиган, ақл юргизиб, тафаккур қилиб, ҳидоятга чорлайдиган муқаддас китобдир. Инсон Қуръони карим оятларини ёд олгани ёки эшитгани сари руҳи енгиллашиб, тўғри йўлда собитқадам бўлиб бораверади” деб таъкидладилар.
Бинобарин, Аллоҳ таоло Қуръон ўқувчи ва эшитувларни мақтаб, бундай марҳамат қилади:
إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَكُورٌ
«Аллоҳнинг китобини тиловат қиладиган, намозни баркамол адо этадиган ва Биз уларга ризқ қилиб берган нарсалардан махфий ва ошкора эҳсон қиладиган зотлар сира касод бўлмайдиган тижоратдан (ажру савоб бўлишидан) умидвордирлар. Зеро (Аллоҳ) уларнинг ажрларини комил қилиб берур ва Ўз фазлини уларга янада зиёда қилур. Албатта, У мағфиратли ва ўта шукр қилувчидир» (Фотир, 29–30).
Раббимиз ояти каримада “сира касод бўлмайдиган тижоратдан (ажру савоб бўлишидан)” деб хабар қилганинг шарҳи кўплаб ҳадиси шарифларда изоҳланган. Жумладан қуйидаги ҳадис ҳам ушбу ояти кариманинг қисқача шарҳидир.
وَعَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ بُرَيْدَةَ الأَسْلَمِيِّ عَنْ أَبِيهِ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ وَتَعَلَّمَهُ وَعَمِلَ بِهِ أُلْبِسَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تَاجًا مِنْ نُورٍ ضَوْءُهُ مِثْلُ ضَوْءِ الشَّمْسِ وَيُكْسَى وَالِدَيْهِ حُلَّتَانِ لاَ يُقَوَّمُ بِهِمَا الدُّنْيَا فَيَقُولاَنِ: بِمَا كُسِينَا فَيُقَالُ: بِأَخْذِ وَلَدِكُمَا الْقُرْآنَ. رَوَاهُ الْحَاكِمُوَصَحَّحَهُ.
Абдуллоҳ ибн Бурайд Асламий отаси Бурайда розияллоҳу анҳудан, у эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: «Ким Қуръонни ўқиса, уни ўрганса ва унга амал қилса, қиёмат куни унга нурдан бўлган тож кийдирилади. (У тожнинг) зиёси қуёшнинг зиёси кабидир. Унинг ота-онасига икки кийим кийдирилади. У иккисига дунё тенг келолмайди. Улар: «Бу бизга нима сабабдан кийдирилди!» дейишади. Шунда: «Фарзандингизнинг Қуръонни ёдла(б, унга амал қил)гани учун (шундай марҳаматга сазовор бўлдингиз)», дейилади» (Ҳоким ривоят қилган ва «Ҳадиснинг санади саҳиҳ», деган).
Мазкур ояти карима ва ҳадиси шарифдан қориларнинг Қиёматда ота-онасига тож кийдиришининг хабарини олдик.
Хўш, уларнинг ота-онасига бу дунёда, хоссатан, бизнинг юртимизда қандай мукофотлар бор?
Аллоҳ таолонинг марҳаматининг кенглигини қарангки, бевосита муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан бошланган Қуръон мусобақаси кутилмаган янгиликлар, хушкайфият онлар ва туҳфаларга бой бўлмоқда. Хусусан, йўналишлар бўйича биринчи ўринларни олган йигит-қизларнинг икки ҳамроҳи (ота-онаси) билан умра зиёратига юборилиши ҳақиқий совға бўлади. Энди ҳофизи каломуллоҳлар сабабидан уларнинг ота-оналари Байтуллоҳни тавоф қилиш бахтига муяссар бўлади, иншоаллоҳ.
Бу мукофот қори йигит-қизлар ва уларнинг ота-оналарига бериладиган мукофотларнинг бошланиши, энг улуғ ҳадя эса эса Буюк Зот бўлган Аллоҳ таолонинг олий даргоҳида бўлади.
ЎМИ Матбуот хизмати
Online: Қуръон мусобақаси (Facebook)
ЎМИ Матбуот хизмати
Қозоғистон бош муфтийси: масжидни номлашда эътиборли бўлиш лозим
Олмаота шаҳрида Қозоғистон мусулмонлари идорасининг Президиуми мажлиси бўлиб ўтгани ҳақида хабар қилинди. Йиғилишда турли масалалар кўриб чиқилган.
Масжидларни номлаш масаласида тўхталганда, уларни номлашда қатъий талабларга риоя қилиш зарурлиги айтилган. Бу ҳақда Қозоғистон бош муфтийси Серикбай ҳожи Ораз ўзининг мажлисда сўзлаган нутқида айтиб ўтган.
"Масжидларни номлашда эътибор қилиш зарур бўлган қоида ва тартиблар мавжуд. Масжидларни номлашда диний раҳнамолар, олимлар, халқ эътиборидаги фуқаролар номларини бериш мақсадга мувофиқдир. Уларнинг халқ манфаати учун қилган меҳнатлари, диний соҳа ривожига қўшган хиссалари ва Ватан ҳимояси учун жон фидо қилганларнинг номларини бериш мумкин. Бу талабларга қатъий риоя қилиш талаб қилинади", деди Қозоғистон бош муфтийси.
ЎМИ Матбуот хизмати
Нуҳ пайғамбар кемасига тегишли фактлар Туркиядан топилдими?
"Нуҳ кемаси" номли ҳужжатли филмни суратга олган Жем Сертесеннинг айтишича, Туркиянинг Догубоязит вилоятидаги Агри тоғида Нуҳ пайғамбарнинг кемасига тегишли бўлган корпус излари топилган.
Унинг сўзларига кўра, георадарлар ёрдамида бир неча кун олиб борилган суратга олиш ишлари давомида кема корпусининг излари топилган. Бу ҳақда "Анадолу" ахборот агентлиги хабар берди.
Жем Сертесен 23 йил давомида бутун дунё аҳлини қизиқтирувчи Нуҳ пайғамбар кемасини қидириш билан шуғулланган ва ушбу изланишлар натижасида ҳужжатли филмни суратга олди.
"Нуҳ кемаси Илҳан Дупуринар томонидан очилган. Ара Гулер - кемани суратга олган биринчи сураткаш. 1985 йилда эса Солиҳ Байрактутан дастлабки илмий тадқиқот олиб борган олимдир. Георадар ёрдамида суратлар олинган, улар Агри тоғларида кема корпуси борлигини тасдиқламоқда. Ушбу ҳудудда археологик қазиш ишларини олиб бориш зарурлиги бўйича маъруза тайёрланди" - деди режиссёр журналистларга.
ЎМИ Матбуот хизмати
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.