muslim.uz
ОРЗИҚИБ КУТИЛГАН ОЙЛАР СУЛТОНИ, МАРҲАБО!
Муносабат
Халқимиз меҳр-оқибат, ўзаро ҳурмат ва ҳамжиҳатлик сингари ўзига хос ззгу фазилатларни асрлар давомида қадрлаб келади. Айниқса, миллий-диний қадриятларимизни асраб-авайлаш ва улуғлашдек эзгу амаллар сўнгги йилларда янада ривожланиб, тараққий этиб, янгича маъмо-мазмун касб этиб бормоқда. Ана шу қадриятлар Рамазон ойида яққол намоён бўлади.
Рамазон ойи халқимизнинг маънавий-руҳий ҳаётида алоҳида ўрин тутади. Бу ойни юртдошларимиз интиқлик билан, орзиқиб кутиб, муносиб ўтказишади. Бу бежиз эмас, албатта. Чунки бу ойда бир ҳар бир қилинган амалнинг эвазига 70 тадан 700 тагача савоб берилиши ҳадиси шарифда баён этилган: “Ҳар бир хайрли амалга ўн баробардан етти юз баробаргача савоб берилади” (Имом Табароний ривояти).
Куни кеча муҳтарам Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг “Муборак Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш тўғрида”ги Қарори матбуотда эълон қилингани барча мўмин-мусулмон юртдошларимиз сингари бизни ҳам беҳад қувонтирди.
Яна бир ҳолатни эслаб ўтиш янада кўпроқ шукр қилишимизга туртки бўлса, ажаб эмас. Авваллари Тошкент шаҳрида бармоқ билан санарли масжидларда Қуръони карим хатм қилинар, қорилар Миср, Туркия, Саудия Арабистони каби давлатлардан таклиф этилар эди. “Биров билмасин”, дея уч кунда Қуръони карим ўқиб тугатилар эди.
Ҳозир юртимизда 2085 та масжид фаолият юритаётган бўлса, бу йил шулардан 1367 тасида Қуръони карим хатм қилинади. Мустабид тузумдагидек, “уч кунда хатм қилиб, ҳеч ким билмасин” учун эмас, балки халқимиз, айниқса, ёши улуғ инсонлар қийналмаслиги, Қуръони карим тиловатидан завқ олишлари учун Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг тавсиясига биноан хатми Қуръонлар 27 кундан кам муддатда ўтказилмаслиги белгилаб қўйилди.
Тошкент шаҳридаги 114 та жоме масжиднинг барчасида 27 кун давомида мўмин-мусулмонлар Аллоҳнинг каломини сел бўлиб тинглашади, иншоаллоҳ. Бунинг учун барча шарт-шароитлар яратилди. Масжидларимиз Рамазонга шай ҳолатга келтирилди.
Ўтган йили коронавирус инфекцияси туфайли масжидларда таровеҳ намозларини ўқий олмаганимиз, Қуръони каримни хатм қила олмаганимиз туфайли бу йил Рамазонни ўзгача соғиндик, интиқ билан кутдик. Аллоҳга беадад шукр, яна эзгу анъаналаримиз давом этади: таровеҳларда, Қуръони карим хатмларидан сўнг барча масжидларимизда юртимизнинг янада равнақ топиши, халқимиз турмуши бундан-да фарвон бўлиши, жаннатмонанд юртимиз гуллаб-яшнаши учун Яратганга илтижолар қиламиз. Зеро, ҳадиси шарифда: “Рўзадорнинг дуоси то ифторлик қилгунича асло рад этилмайди”, дейилган (Имом Ибн Ҳиббон ривояти).
Ёши улуғ кишилар яхши эслашади: мустабид тузум даврида Рамазон ойини муносиб кутиб олиш у ёқда турсин, ҳатто рўза ҳам яшириб тутилар эди. Лекин, шунга қарамай, халқимиз имонидан айрилмаган. Собиқ тузум мусулмонлар бошида қон томиб турган қамчисини ўйнатган бўлса-да, мўмин-мусулмонлар Аллоҳнинг қарзини адо этишган. Бир таниш отахон ўша пайтларда мактабда ўқитувчи бўлиб ишлаганини, айнан Рамазон ойида рўзадорларни “текшириш учун келган” комиссия аъзолари кўз ўнгида писта чақиб, мағзини ютмасдан, тупуриб ташлаганини ҳалигача айтиб юради.
Бугун биз қанча шукр қилсак – кам. Чунончи, ҳар йили Рамазон ойи ҳамда иккала ҳайит – Рамазон ва Қурбон байралари арафасида муҳтарам Юртбошимизнинг махсус қарори қабул қилиниши динимизга, маънавий-маърифий соҳага қаратилаётган эътиборнинг амалдаги бир инъикосидир.
Таъкидлаш жоиз, ўтган йили пандемия туфайли масжидларимиз фаолият юритмади. Бу йил, Аллоҳга шукр, масжидларимиз очиқ. Таровеҳ намозларини карантин қоидаларига қатъий риоя қилган ҳолда ўқишимиз шарт. Шу билан бирга, ёши улуғ отахонлар, сурункали хасталиги бор кишилар ўзларини эҳтиёт қилишлари, таровеҳларни уйларида ўқишлари мақсадга мувофиқ бўлади. Улар мунтазам равишда тиббий назоратдан ўтииб туришлари тавсия этилади. Чунки ҳали бу хавф, яъни коронавирус балоси тўлиқ чекингани, бутунлай бартараф этилгани йўқ.
Яна бир муҳим жиҳат. Айрим кишилар ифторлик қилишда дабдабага берилиб, исрофгарчиликларга йўл қўйиши кузатилади. Қорни очлар, яъни эҳтиёжманд кишилар бир четда қолиб, қорни тўқлар ифторликларга таклиф этилади. Бу ҳам динимизга мутлақо хилоф ишдир. Чунки Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Таомларнинг энг ёмони қорни очлар қолиб, қорни тўқлар чақирилган зиёфатдир”, деганлар.
Ҳазрат Алишер Навоий ҳам: “Ўт иши – қовурмоқ, ел иши – совурмоқ”, деб, исроф қилувчиларни қаттиқ танқид этган.
Бунинг ўрнига Рамазонда қилинадиган хайрли ишларга кўплаб савоблар берилишидан унумли фойдаланиб, бойлар чақириладиган ифторликларга сарфланадиган харажатлар ўрнига етим-есирлар, кам таъминланган, боқувчисини йўқотган оилаларга кўмак бериш, олий ўқув юртларида таҳсил олаётган “қўли калта” талабаларнинг ўқув-шартнома пулларини тўлашга кўмаклашиш, дори-дармон ололмаётган беморларга ёрдам беришнинг савоби жуда улуғ.
Бу эзгу ишлар Имом Бухорий бобомиз ривоят қилган қиёмат куни Арш соясига олинувчи етти тоифанинг олтинчисига, яъни ўнг қўли берган садақани чап қўли сезмайдиган кишиларга жуда мос тушади.
Бундай хайрли ишларни қилиш мазкур қарорда ҳам алоҳида таъкидланган.
Мухтасар айтганда, орзиқиб кутилган Рамазон ойи ташриф буюрмоқда. Бу ой савоб, ажр жиҳатидан, йилларга, минг ойларга татийди. Шундай экан, ҳар биримиз Рамазонни ғанимат билиб, кўнгиллар эриган, қалблар юмшаган дамларда Яратгандан юртимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлигини сўраб, дуою илтижолар қилишимиз керак.
Нуриддин ХОЛИҚНАЗАРОВ,
Тошкент шаҳар бош имом-хатиби
Қувончли хабар: Юртимиз жанубида яна бир масжид очилди
Сурхондарё вилояти Адлия бошқармаси Сариосиё тумани ҳудудида жойлашган «Эшонқулжон бобо» масжидини рўйхатдан ўтказиб, бу тўғридаги гувоҳномани жоме ходимларига топширди.
Ушбу жоме “Дўстлик”, “Боғиширин”, “Шабнам” ва “Боғистон” маҳаллаларидаги 13 000 нафарга яқин мўмин-мусулмонларга хизмат қилади.
Соховатпеша инсонлар кўмаги ва аҳоли ҳашари йўли билан барча шароитларга эга қилиб қурилган замонавий 1350 ўринга мўлжалланган. Унга маҳаллий аҳоли «Эшонқулжон бобо» жоме масжиди деб номланди.
Маълумот учун, Республикамизда масжидлар сони 2088 тага, Сурхондарё вилоятида эса 120 тага етди.
Дарҳақиқат, Аллоҳнинг уйи бўлган масжид қуришнинг савоби улуғ экани мўътабар манбаларда баён этилган.
Қуръони каримда марҳамат қилинади: “Аллоҳнинг масжидларини фақат Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган, намозни тўкис адо этган, закотни (ҳақдорларга) ато қилган ва ёлғиз Аллоҳдангина қўрқадиган зотларгина обод қилурлар. Ана ўшалар ҳидоят топувчи зотлар бўлсалар ажабмас” (Тавба сураси, 18-оят).
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларида ҳам масжид қуриш ва уни обод қилиш борасида кўплаб тарғиблар келган. Ҳазрати Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Набий алайҳиссалом шундай дедилар: “Ким Аллоҳ учун бир масжид қурса, Аллоҳ жаннатда шунинг мислича уй бунёд қилади” (Муттафақун алайҳ).
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан бундай ривоят қилинган: “Ким масжидда битта чироқ ёқса, ўша чироқнинг нури ўчгунича фаришталар у кишининг ҳаққига истиғфор айтиб турадилар”.
Аллоҳ таоло масжид қуриш ва уни обод этиш мана шундай улуғ савобли амал эканини чин қалбидан ҳис этган мухлис халқимизга ажру мукофотини кўпайтириб берсин, бу каби хайрли ишлар бардавом қилиб, юртимиз ва бутун дунёдан бало ва офатларни аритсин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларга Рамазон ойи келиши ҳақида хушхабар беришлари
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларини ҳам Рамазон ойи учун тайёргарлик кўришга ундар ва бу ишни Рамазон ойи рўзасининг хусусиятлари, унга бериладиган улкан савоблар ҳақидаги ҳадислар билан амалга оширар эдилар. Бунга далолат қиладиган ҳадислар кўп. Қуйида уларнинг айримлари билан танишамиз:
"Агар Рамазон ойи кириб келса, осмон эшиклари очилиб, жаҳаннам эшиклари ёпилади ва шайтонлар кишанланади"
Имом Бухорий ривояти.
“Рамазон ойининг илк кечаси кириб келганида, шайтонлар ва жинлар кишанланади, жаҳаннам эшиклари ёпилади, унинг бирорта эшиги очилмайди, жаннат эшиклари очилади, унинг бирорта эшиги ёпилмайди. Бир нидо қилувчи бундай нидо қилади: «Эй яхшилик истовчи! Кутиб ол! Эй ёмонлик истовчи! Ўзингни тий! Аллоҳ бу ойда бандаларни жаҳаннам оловидан озод қилади. Бу ҳар бир кечада бўлади”
Имом Термизий ривояти.
“Сизларга Аллоҳ таолонинг фарзи ва муборак ой — Рамазон келди. Унинг рўзасини тутинглар. Бу ойда осмон эшиклари очилиб, жаҳаннам эшиклари ёпилади ва шайтонлар кишанланади. Унда Аллоҳнинг минг ойдан яхшироқ бўлган бир кечаси бор. Ким у кечанинг яхшилигидан маҳрум бўлса, (ҳамма яхшиликлардан) маҳрум бўлади”
Насоий ривояти.
“Жаннатда “Райён” номли бир эшик бор. Ундан қиёмат куни рўзадорлардан бошқа ҳеч ким кирмайди. У кунда: “Рўзадорлар қаерда?" деб нидо қилинади. Шунда рўзадорлар ўринларидан турадилар. Улардан бошқа ҳеч ким Райён эшигидан кира олмайди. Рўзадорлар кириб бўлгач, эшик ёпилади, шундан кейин у эшикдан ҳеч ким кирмайди"
Имом Бухорий ривояти.
Бу улуғ суннатни тарғиб қилиш, бу чақириқ ва хушхабарларни овоза қилиш, одамларга Рамазон фазилати ва баракотини етказиш, бу ойда фурсатни ғанимат билиб, улкан савобларга эришиш ва барчани саодат сари чорлаш муносиб вазифамиз саналади. Мўмин-мусулмон бандалар Рамазон кириб келишидан қалбидан мамнуният туйиши Рамазонга алоҳида тайёргарлик кўришга, Рамазон ойидаги савоб ва ажрлардан тўлиқ истифода этишга, турли лаззат ва таомларга маҳлиё бўлмасдан, ибодатга кўпроқ эътибор қаратишга ундаши айни муддаодир. Афсуски, кўп инсонлар Рамазон кириб келганини билмай қолишади, рўза тутса-да, рўзанинг мақсадини тўлиқ англамайди. Шу боис Аллоҳ таолодан ҳидоят ва тўғри йўлдан адаштирмаслигини сўраймиз!
"Расуллуллоҳ Рамазонда" китобидан.
Хушхабар: Сардоба туманида янги масжид фойдаланишга топширилди
Кеча 10 апрель куни Сирдарё вилоятининг Сардоба туманидаги «Шайҳ Назруллохон эшон» жоме масжидининг очилиш маросими бўлиб ўтди.
Қайтадан қурилиб, халқимиз мўмин мусулмонлари учун фойдаланишга топширилган янги масжидининг хонақоси 750 ўринга мўлжалланган бўлиб, замонавий таҳоратхона ва барча қулайликларга эга бўлган хизмат хоналари бунёд этилди.
Янги масжиднинг очилиш маросимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси масжидлар бўлими бошлиғи Муҳаммадназар домла Қаюмов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Сирдарё вилояти вакили Ҳабибуллоҳ домла Зокиров иштирок этишди.
Тадбирда масжид қурилишида жонбозлик кўрсатган барча саховатпешаларга миннатдорчилик билдирилди. Шунингдек, маросимга ташриф буюрган меҳмонларга шукрона дастурхони ёзилди.
Тадбир сўнгида Қуръони карим тиловати ўқилиб, ўтганларга бахшида этилди, янги масжид то қиёматга қадар мусулмонлар учун ибодатхона бўлишини яратгандан сўраб дуолар қилинди.
ЎМИ матбуот хизмати
Даврий нашрларда: Иймон калимасини айтиш вақти келди
Теятат Тажасин – профессор, Чанг Мэй университети (Таиланд) эмбриология ва анатомия кафедраси мудири, шу университетнинг тиббиёт факультети декани бўлган.
Таиландлик профессор Теятат Тажасин бир илмий кенгашда мусулмон олимлар билан ҳамсуҳбат бўлиб қолади. Суҳбат асносида уламолар баъзи бир Қуръон оятлари ва Тажасиннинг мутахассислигига бевосита алоқадор ҳадиси шарифларни ўқиб, маъноларини тушунтириб беришади ва бу борада унинг фикр-мулоҳазалари билан қизиқишади. Профессор: «Буддизмнинг муқаддас китобларида ҳам эмбрионал ривожланиш босқичларини аниқ тавсифловчи қисмлар мавжуд», деб айтади. Шунда мусулмон уламолари: «Бу жуда ҳам ажойиб хабар бўлди. Биз ҳам ана шу маълумотлар билан танишсак», дейишади. Профессор Тажасин кейинги йил улар билан яна учрашиб, шу масалага ойдинлик киритишга ваъда беради.
Бир йил ўтгач, у Саудия Арабистонидаги қирол Абдул Азиз номидаги университетнинг тиббиёт талабаларидан имтиҳон олувчи сифатида ташриф буюрганида у билан аввал суҳбатлашган мусулмон уламолари ўтган йилги саволни эслатиб:
– Сиз билан бундан аввалги учрашувимизда Будда динига оид китобларда ҳомиланинг босқичлари аниқ тушунтириб берилгани ҳақида маълумотлар бор, деган эдингиз ва ана шу маълумотлар билан таништиришни ваъда қилган эдингиз, шуни бизга кўрсатсангиз? – дейишади.
– Кечирасизлар, мен худди шундай деган эдим, лекин яхшилаб ўрганиб айтмаган эканман, кейинчалик китобларни ўрганганимда бундай маълумотларни топа олмадим, – деб узр сўрайди профессор.
Уламолар профессорга канадалик машҳур доктор Кейт Мурнинг баъзи мақола ва илмий ишларини кўрсатишади. Булар орасида Кейт Мурнинг «Замонавий эмбриология Қуръон башоратлари ва Муҳаммад пайғамбарнинг сўзларига мос келади» деб номланган ёзма ҳисобот ҳам бор эди. «Сиз асар муаллифини танийсизми?» деган саволга профессор «Кейт Мур дунёга машҳур олимлардан бири. Уни, албатта, танийман», дейди. Ҳисобот билан танишар экан профессор Тажасин ҳайратини яшира олмади. Шунда суҳбатга гувоҳ бўлиб турган бир киши:
– Сизга ихтисослигингиз бўйича баъзи бир саволларни берсак бўладими? – деб сўрайди.
– Ҳа, албатта, – дейди Тажасин.
– Инсон териси ҳақида нима дейсиз? Масалан, тери куйиши қандай жараён?
– Агар куйиш кучли бўлса организмдаги оғриқни сезиш қобилияти йўқолади.
– 1400 йил муқаддам инсониятга туширилган Қуръон китобида ҳақни инкор қилганлар учун дўзахдаги жазо зикр этилгани сизга қизиқ бўлса керак. Чунки Қуръонда тери куйганда Аллоҳ гуноҳкорларга оғриқни ҳис этишлари учун янги тери бериши ҳақида эслатиб ўтилган. Яъни бу қуръоний башорат киши терисида асаб толалар борлиги ва улар куйганида оғриқ сезмаслигига далилдир.
Шундан кейин уламолар Қуръон Каримдаги қуйидаги оятни ўқиб беришади:
«Оятларимизга куфр келтирганларни албатта дўзахга киритурмиз. Қачонки терилари пишиб етилганда, азобни тортишлари учун бошқа терига алмаштирурмиз. Албатта, Аллоҳ азиздир, ҳакимдир» (Нисо сураси, 56-оят).
– Мана шу оятлар 1400 йил илгари нозил бўлганлигига нима дейсиз?
– Мен ушбу оят маъноларига тўла қўшиламан. Ихтисослигимдан келиб чиқиб айтишим мумкинки, кимдир бир гуноҳи учун терисини куйдириш билан азобланадиган бўлса, Аллоҳ уни янги тери билан алмаштирар экан ва янгидан куйиб азоби яна ортар экан. Бу 1400 йил олдин маълум бўлиши мени ҳайратга солди.
Шундан кейин мусулмон олимлар унга Қуръондан бир нечта оят ва Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бир қанча ҳадисларини тақдим этишади ҳамда Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бу маълумотларни бирор башарий манбадан олган бўлиши мумкинми, деб берилган саволга профессор қатъият билан:
– Йўқ, бу мумкин эмас! – деди. – Бугунги кунга келибгина маълум бўлган бу билимларни Муҳаммад алайҳиссалом инсониятга оид бирор манбадан олиши имконсиздир.
– Аммо мен сизга у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам бу билимларни қаердан олганликларини айтмоқчиман. Қудратли Аллоҳ Ўз Расулини бу билимлардан бохабар қилди.
– Аллоҳ дегани ким? – ажабланди профессор Тажасин.
– Аллоҳ – бутун борлиқнинг яратувчиси. Агар сиз атрофингизда доноликнинг гувоҳи бўлсангиз, демак, бу Ҳакийм исмли Аллоҳнинг зотидир. Агар сиз ҳаётда яратувчилик билан боғлиқ воқеликни кўрсангиз, демак, бу Холиқ Аллоҳнинг яратишидир. Раҳм-шафқат, меҳрибонлик эса Аллоҳнинг Раҳим ва Роҳман исмининг иникоси. Хуллас, бир сўз билан айтганда, сиз гувоҳи бўлиб турган дунёдаги бенуқсон тартиб ва уйғунлик сизга ягона, Буюк Яратувчининг борлигини кўрсатади.
Жаноб Тажасин бу гапларни тасдиқлади, юртига қайтиб боргач, бу мавзуда бир қанча маърузалар қилди. Шундан кейин унинг бешта шогирди Исломни қабул қилди. Ниҳоят, Теятат Тажасиннинг ҳаётини тубдан буриб юборган Риёзда ўтказиладиган VIII тиббиёт бўйича анжуман вақти келди. Мусулмонлар ва мусулмон бўлмаган илмий ходимлар 4 кун давомида катта залда «Қуръоннинг илмий мўъжизаси ва Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари» мавзусидаги маърузаларни тинглашди. Анжуман охирида сўзга чиққан профессор Тажасин бундай деди:
«Мен охирги уч йил ичида Қуръонга қизиқиб қолдим. Ўзимнинг шахсий тадқиқотларимга ва шу конференцияда эшитганларимга асосланган ҳолда, мен 14 аср илгари Қуръонда нима ёзилган бўлса барчаси ҳақиқатга тўғри келиши ва илмий асослар билан исботлананишига ишонаман. Муҳаммад Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам на ўқишни, на ёзишни ўрганган, бу унинг элчи эканига далолат қилади. Ўзини Яратувчи деб аташга ҳақли Зот унга бу очиқ ойдин ҳақиқатни етказган, бу Яратувчи эса Аллоҳдан бошқаси эмас. Шундай экан, мен ўйлайманки бу сўзни айтиш вақти келди: «Лаа илаҳа иллаллоҳ, Муҳаммадур росулуллоҳ».
Сўзим сўнгида ташкилотчиларга бу анжуманни юқори савияда ва ўта муваффақиятли ўтказганлари учун миннатдорчилик билдираман. Анжуман менга илмий ва диний тарафдан фойдали бўлиш билан бирга менга машҳур олимлар билан учрашишга имкон берди, янги дўстлар ортирдим. Мен учун бу ерга келиб эришганим энг қимматли нарса «Аллоҳдан бошқа Илоҳ йўқ, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам унинг расулидир» деган калима бўлди ва яна бир ҳақиқат мен мусулмон бўлдим».
«Ҳилол» журналининг 3(24) сонидан