muslim.uz.umi
Шайх Абдулфаттоҳ абу Ғудда ва Шайх Албоний ўртасидаги мунозара
Шайх Албоний ва ҳадис илмида усулий аллома бўлмиш шайх Абдулфаттоҳ Абу Ғудда ўртасида илмий мунозара бўлган эди. Бу хабарни менга вафотидан олдин шайх Муҳаммад Мунир раҳимаҳуллоҳ Мадина шаҳрига келганида айтиб берган эди.
Бу мунозара Риёз шаҳрида бўлди.
Шайх Абдулфаттоҳ:
– Сиз ҳадис илмининг олими ва муҳаддисмисиз?, – дея сўради.
Шайх Албоний:
– Шундай дейишади, – деб жавоб берди.
Шайх Абдулфаттоҳ:
– Унда бу илм санадларини қайси олимдан олгансиз, яъни қайси уламодан ўргангансиз?
Шайх Абдулфаттоҳ:
– Ҳадис илми ҳадис аҳлидан ўрганилмас экан, китобдан илм олган инсон муҳаддис ҳисобланмайди! – деди ва яна давом этди:
- Сиз наҳв ва сарф (араб тили грамматикаси) ва бошқа илмларда ҳам олиммисиз, деб сўради ва у ердагиларга "Саҳиҳул Бухорий"ни келтиришларини айтди. "Саҳиҳул Бухорий" китоби келтирилди.
Шайх Абу Ғудда китобнинг Ғазот бўлимини очиб, уни шайх Албонийга узатди ва:
– Бизга мана шу ҳадисни ўқиб беринг, – деди.
Шайх Албоний ҳадисни ўқий бошлади. Ҳадисдаги "ирбаъуу" калимасига етганида эса фатҳа билан "арбаъуу", дея ўқиди.
Ушбу калима фатҳа билан "арбаъуу" деб ўқилса "тўрт оёқлаб юринг", деган маънони ифодалайди. Агар касра билан "ирбаъуу", дейилса, унда "тўрт киши бўлиб юринглар", деган маънони англатади. (мазкур ҳадисда эса мулойим бўлинглар, деган маънода келтирилган).
Шунда шайх Абу Ғудда:
– Бўлди, сизнинг илмингиз даражасига "тўрт оёқлаб юриш"ингиз кифоя, илмда моҳир эмаслигингизга мана шу етади, – деди.
Сўнгра:
– Эй "тўрт оёқлаб юрувчи", бориб аввал луғат илмини ўрганинг, сўнгра эса ҳадис илми билан шуғулланасиз, – деди.
Аммо Саудлар оиласи ҳадис илмида илмсизликлари боис, шайх Албонийни Исломий университетда бир муддат ҳадис илми бўйича мударрис қилиб тайинлашди.
Ўша мударрислик муддатида Албоний шогирдларга бундай деган эди:
– Агар қўлимдан келганида эди, Мадина масжидидан Расулуллоҳнинг қабрини чиқариб ташлаб, масжиднинг яшил қуббасини бузиб ташлаган бўлар эдим.
Унинг шогирдларидан бири бўлмиш Жуҳаймон (Утайбий) эса 1400 ҳижрий йил бошида (1979 йил 20 ноябр) бомдод вақтида ҳарамга қурол-аслаҳали қўшин билан кириб Каъбатуллоҳни эгаллаб олди. Ҳарамнинг эшикларини ёпиб олиб, яқинларидан бирини “имом Маҳдий” дея эълон қилди. Каъбани тўплардан ўққа тутди. Ҳожи ва умрачилардан 1400 га яқин ҳалок бўлди ёки жароҳатланди.
Жуҳаймон бу ишларида Албонийдан олган дарсларига асосланган эди.
Ушбу фитнали ишларидан сўнг Албонийни Саудиядан чиқариб юборишди. Баъзи одамлар эса бу инсонга алданиб қолишган ва ҳануз алданишмоқда. Кўплаб олимлар, хусусан шайх Абдулфаттоҳ Абу Ғудда, шайх Абдуллоҳ Сирожиддин Ҳалабий бу ҳақда сўзлашган.
Бу инсон ҳақида шайх, муҳаддис Муҳаммад Аввома:
– Албоний Ислом умматини парчалаб ташлади, – деган эди.
Наманган шаҳрига янги бош имом-хатиб тайинланди
Бугун, 9 ноябрь куни Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Наманган вилоят вакиллигида вилоятда фаолият кўрсатаётган масжидлар имом-хатиблари иштирокида йиғилиш бўлиб ўтди.
Йиғилишда Наманган шаҳридаги “Боқи Полвон” жоме масжиди имом-хатиби вазифасида меҳнат қилиб келаётган Абдуллохон домла Саматов Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг буйруқлари билан Наманган шаҳар бош имом-хатиби ва “Боқи Полвон” жоме масжиди имом-хатиби вазифасига тайинлангани эълон қилинди.
Абдуллохон домла Саматовга Наманган шаҳар бош имом-хатиби вазифасида фидокорона меҳнат қилиб, Наманган шаҳри имом-хатиблари билан ҳамжиҳатликда динимиз равнақи йўлида хизмат қилишларида Аллоҳ таолодан улкан муваффақиятлар тиланди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Наманган вилоят вакиллиги
Матбуот хизмати
Biz bir bo‘lsak – yagona xalqmiz, birlashsak – Vatanmiz!
Bugun, 10-noyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi oliy va o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalari talabalari o‘rtasida “Biz bir bo‘lsak – yagona xalqimiz, birlashsak – Vatanmiz” shiori ostida ma’naviyat marafonlari bo‘lib o‘tdi.
Mazkur marafon doirasida “Salomni unutish – o‘zlikni unutish” mavzusida talaba-yoshlar o‘rtasida ma’rifiy suhbatlar tashkil etildi. Shuningdek, ta’lim muassasalarida salom bilan bog‘liq milliy-axloqiy qadriyatlarimizni asrab-avaylash, ularni yoshlar qalbiga singdirishga qaratilgan ta’sirchan tadbir, talabalar o‘rtasida “Zakovat” intellektual bellashuvi, “Ma’naviy ekskursiya” loyihasi doirasida talabalarni teatr va muzeylarga sayohat, “Salomlashish – eng ulug‘ qadriyat”, “Fazilatli qiz”, “Fazilatli yigit”, “Hayo – qiz bolaning ziynati”, “Or-nomus – yigit ko‘rki” mavzularida talaba-yoshlar o‘rtasida davra suhbati, “Ajdodlar mardona, ruhi senga yor!” shiori ostida buyuk ajdodlarimiz merosi va jasorati haqida talabalar o‘rtasida she’rlar, devoriy gazeta tanlovi va viktorinalar o‘tkazildi.
Ko‘rik-tanlovlar yuqori saviyada va sifatli tashkil etilib, natijalarga ko‘ra g‘oliblikni qo‘lga kiritganlar munosib taqdirlandi.
A.Bobomirzayev,
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Ta’lim va ilmiy-tadqiqot bo‘limi
metodisti
Ҳар инсон ва ҳар уйнинг тинчи бўлсин!
Инсоният учун энг муҳими - тинчлик. Бунга сўнгги пайтларда айрим давлатларда юз бераётган уруш, таҳликали вазиятлар, бундан азият чекаётган ўша давлатлар аҳолисининг аҳволини кўриб, қайта ва қайта ишонч ҳосил қилмоқдамиз.
Тинчлик бўлса, ҳар қандай муаммоларга ечим топиш мумкин. Дард чексанг ҳам тинчлик бўлса, даво топа оласан. Орзу-умидлар ҳам тинчлик бўлса кўнгилга сиғади ва амалга ошади.
Қолаверса, оилада тинчлик ва осойишталик ҳукм сурса, оила бардавом ва мустаҳкамдир. Эл-юртда тинчлик ва осойишталик давом этса, мамлакат тараққиёти, фаровонлиги, юрт аҳлининг турмуши обод бўлади. Айни шу боисдан нуронийларимиз дуолар аввалида албатта, юртга, хонадонларга тинчлик-хотиржамлик сўрашади.
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларининг бирида тинчлик-хотиржамлик энг катта неъмат эканлиги таъкидланади: «Икки неъмат борки, кўпчилик инсонлар унинг қадрига етмайдилар. У - хотиржамлик ва сиҳат-саломатлик».
Дарҳақиқат, тинчлик қарор топган юртда хотиржамлик ҳукм суради, оқибатда, жамиятда ҳар томонлама юксалиш ва ривожланиш рўй беради. Одамларнинг ўзаро бир-бирларига бўлган ишонч ва садоқатлари, меҳр ва мурувватларининг самимий бўлиши ҳам асосан хотиржамликка боғлиқдир. Яратганга шукр, Ватанимизда тинчлик-осойишталик барқарор. Бу борада давлатимиз томонидан чуқур ўйланган сиёсат юритилмоқда. Давлатимиз чегаралари ҳам мустаҳкам. Кўп миллатли халқимиз аҳил ва ҳамжиҳат ҳаёт кечирмоқда. Барчмиз шундай тинч, осойишта ва фаровон ҳаётнинг қадрига етишимиз керак. Фаровонликка, осуда турмушимизнинг барқарорлигини таъминлашликга ўз ҳиссамизни қўшмоғимиз лозим. Негаки, бундай осуда ҳаёт, фаровон турмуш кўплар учун армон.
Пайғамбаримиз Муҳаммад (Соллоллоҳу алайҳи васаллам) билан саҳобалар бир куни суҳбатлашиб ўтирганларида, саҳобалардан бирлари: «Ё Расулуллоҳ (Соллоллоҳу алайҳи васаллам), биз Аллоҳ таолодан дуо қилиб сўраганимизда, кўпроқ нимани сўрайлик», деб савол беришганида, Пайғамбаримиз (Соллоллоҳу алайҳи васаллам): «Аллоҳ таолодан офият (тинчлик, хотиржамлик)ни сўранглар», деб айтганлар. Демак, инсоният учун тинчлик неъматлар ичра энг муҳими. Тинч юртга яна тинчлик сўраб дуо қилиш эса, тинчликнинг давомий бўлиши учун ҳам керакдир.
Биз юртимиз тинчлигини асраш, ёш авлодни маънавиятли, одобли, билимли қилиб тарбиялашимиз, ислом маданиятининг тинчлик, хотиржамлик, бағрикенглик, ўзаро тотувлик, меҳр-оқибатлилик каби эзгу ғояларини кенг тарғиб этишимиз лозим.
Ёшлар ўртасида соғлом турмуш тарзини қарор топтириш, уларни биз учун ёт бўлган ғоялар таъсирларидан ҳимоя қилиш, ёшларни ўз қатъий қарашлари ва эътиқодига эга инсонлар этиб тарбиялаш ҳар биримизнинг инсоний бурчимиздир. Бу - тинчликни асраш учун қўшилган улкан ҳиссамиз бўлади.
Нуруллоҳ Жамалов,
Наманган шаҳридаги «Яҳёхон Тўра» жомеъ масжиди имом хатиби
Аллоҳнинг муҳаббати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Фақир банданинг Аллоҳ таолога илтижо қилиб: «Эй Роббим, фарзандларим кўплигини Ўзинг биласан. Қийналиб қолдим, ризқимизни етказ» дейиши ажабланарли эмас. Бундан ҳам ҳайратга соладигани бой одамнинг Аллоҳ таолога илтижо қилиб, У Зотга қуллигини ва муҳаббатини изҳор қилишидир.
Энг олий мисол Аллоҳникидир.
Ҳадиси қудсийда Аллоҳ таоло: «Эй одам боласи, сен Менга дуо қилдинг ва Мендан умид қилдинг. Мен эса сени гуноҳингга аҳамият бермасдан кечириб юбордим. Эй одам боласи, агар гуноҳларинг осмон булутича бўлса ҳам, Менга истиғфор айтсанг, гуноҳингни кечирдим. Эй одам боласи, агар Менга ер тўлалигича хатолар билан келиб, сўнгра Менга бирор нарсани ширк келтирмасдан йўлиқсанг, ернинг тўлалигича мағфират билан бораман», деб айтади
Катта гуноҳлардан бири бу: «Гуноҳим Аллоҳнинг афвидан каттароқдир» деб ўйлаш ва гапиришдир. Чунки, Аллоҳнинг афв-мағфирати буюкдир ва кенгдир. Роббимиз Роҳман, Роҳийм бўлган Зотдир. У Зот Қуръони Каримда:
«…Роббингиз Ўз зиммасига раҳматни ёзди…» (Анъом сураси, 54-оят)
деб марҳамат қилган.
Роббимиз бизни Ўз динига ҳидоят қилиб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни бизга улуғ Пайғамбар қилиб юбориши Унинг бизга кўрсатган улуғ марҳаматларидандир.
Муҳаббат изҳори биринчи ким томонидан бўлади, банда томониданми ёки Роббул оламийн томониданми?
Аллоҳнинг бизга бўлган муҳаббати аввал бошланади ва у муҳаббат бизникидан устундир.
Чунки, У Зот бизни йўқдан бор қилиб яратди, бу эса Роббимизнинг бизга бўлган муҳаббатининг белгисидир.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:
«У сизларни бундан олдин ва бу(Қуръон)да «мусулмонлар» деб номлади. Токи Расул сизларга гувоҳ бўлсин, сизлар эса одамларга гувоҳ бўлинглар». (Ҳаж сураси, 78-оят).
Бу Роббимизнинг бизга бўлган муҳаббатининг белгисидир.
У Зот Қуръони Каримда яна шундай марҳамат қилган:
«…Ва сизга бу динда ҳеч қандай танглик қилмади...» (Ҳаж сураси, 78-оят).
Бу ҳам Роббимизнинг бизга муҳаббати белгисидир.
Икки ишдан бирини танлашда агар гуноҳ бўлмаса, енгилроғини танлайдиган Пайғамбарни юбориши ҳам Роббимизнинг бизга бўлган муҳаббатининг белгисидир.
Қуръонни Ўзи сақлашини ваъда қилиши, динимизни мукаммал қилиб, неъматини тўкис қилиб, биз учун Исломнинг дин бўлишига рози бўлиши ҳам Роббимизнинг бизга бўлган муҳаббатининг белгисидир.
У Зот булар ҳақида шундай марҳамат қилган:
«Албатта, Зикрни Биз нозил қилдик ва албатта, Биз унга муҳофазачимиз» (Ҳижр сураси, 9-оят).
«…Бу кун сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни тўкис қилдим. Ва сизга Исломни дин деб рози бўлдим...» (Моида сураси, 3-оят).
Буларнинг барчаси Роббимизнинг бизга бўлган муҳаббати изҳоридир.
Хўш, энди биз банда бўлиб, Роббимизга бўлган муҳаббатимизни қандай изҳор қила олдик?!
Бир аъробий саждага бош қўйиб: «Эй Роббим, мен ўзимни қандай осий ва ожизлигимни биламан ва шу билан бирга Сенинг нақадар марҳаматли, нақадар кечирувчи Зотлигингни ҳам биламан. Мен тўхтовсиз гуноҳлар қилувчи қулман, Сен эса тўхтовсиз гуноҳларни кечирувчи Роббимсан. Менга фазлингдан ато қилгин, менга адлинг ила муомала қилмагин! Сен меҳрибонларнинг энг меҳрибони бўлган Зотсан» дея дуо қилди.
Аъробийнинг Робби таолога муҳаббатини қандай изҳор қилишини кўринг.
Ҳар бир ота-онанинг фарзандига меҳрибонлиги, раҳм-шафқати қай даражада эканлиги ҳеч биримизга сир эмас. Энди оламлар Роббининг бандаларига меҳрибонлиги ҳақида нима деб ўйлайсиз?!
Ҳар куни Ер Аллоҳ таолога нидо қилиб: «Эй Роббим, менга Одам болаларини ютиб юборишимга рухсат бер, чунки, улар Сен берган ризқни еб, Сенга шукр қилмадилар» дейди.
Денгизлар айтади: «Эй Роббим, менга Одам болаларини ғарқ қилиб юборишимга рухсат бер, чунки, улар Сен берган ризқни еб, Сенга шукр қилмадилар».
Тоғлар айтади: «Эй Роббим, менга рухсат бер, Одам болалари устига қулаб тушай, чунки, улар Сен берган ризқни еб, Сенга шукр қилмадилар».
Осмонлар: «Эй Роббим, менга рухсат бер, Одам болаларининг устига парчаларим тушиб, уларни босиб қолсин, чунки, улар Сен берган ризқни еб, Сенга шукр қилмадилар» деб айтади.
Аллоҳ таоло махлуқларига қараб: «Эй Мен яратган махлуқлар, уларни (Одам болаларини) сизлар яратганмисизлар?» деди.
Махлуқлар: «Йўқ, эй Роббимиз» дейишди.
Шунда Аллоҳ таоло: «Агар уларни (Одам болаларини) яратганингизда уларга раҳм қилган бўлар эдингиз. Бандаларимни Ўзимга қўйиб беринглар. Агар улар менга тавба қилсалар, Мен уларни яхши кўраман. Агар тавба қилмасалар, уларга тавба қилиш йўлини кўрсатаман. Мен уларга онанинг ўз фарзандига меҳрибонлигидан-да, меҳрибонроқман. Агар Менинг ҳузуримга бандаларим тавба қилган ҳолда келсалар, Мен узоқдан уларни «Марҳабо, эй тавба қилувчилар!» деб кутиб оламан. Агар Мендан юз ўгириб, гуноҳ сари кетсалар, яқиндан уларга: «Қаерга кетяпсизлар? Мендан бошқа Робб топдингларми ёки Мендан кўра раҳмлироқ, меҳрибонроқ зот топдингларми?» деб айтаман» дея марҳамат қилди.
Мана бу Роббимизнинг биз бандаларига бўлган муҳаббатидир.
Аллоҳ таоло бандаларини яхши кўрувчи Зотдир. У Ғофур, Вадуддир. У фақатгина Ғофур эмас, балки У Вадуд ҳамдир, яъни бандаларининг гуноҳини кечириб, уларни яхши ҳам кўради.
Буни қуйидаги оятдан билиб олишимиз мумкин:
«Магар ким тавба қилса, иймон келтириб, солиҳ амал қилса, бас, Аллоҳ ана ўшаларнинг ёмонликларини яхшиликларга алмаштирур. Аллоҳ ўта мағфиратлидир, ўта раҳмлидир» (Фурқон сураси, 70-оят).
Аллоҳ таоло тавба қилувчиларни яхши кўради.
Аллоҳ таоло биз бандаларидан нимани хоҳлайди? Уни Бир ва Бор деб, чин ихлосу муҳаббат билан ибодат қилишимизни, чин иймонли бўлишимизни ва Ўзининг шариати бўйича ҳукм қилишимизни истайди.
Агар биз динимизга гўзал амал қилсак, салафи солиҳларимиз каби азиз бўламиз.
Шарқшунослардан бири Андалусия ҳақида шундай деган: «Сизлар Аллоҳнинг ҳукмларини татбиқ қилувчи ўринбосарлар бўлган пайтингизда бу ерларда ҳукмронлик қилдингиз. Унинг шариатига амал қилишда сусткашликка йўл қўйганингизда бу ерлардан кетдингиз».
Аллоҳ таоло барчамизни динимизга ихлос билан тўла амал қилувчи бандаларидан қилсин! У Зот барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин, гуноҳларимизни мағфират айлаб, хотимамизни чиройли қилсин!
Доктор Умар Абдулкафийнинг видеосуҳбатларидан
Нозимжон Ҳошимжон таржимаси
Мақолалар
