muslim.uz
Ҳизбут таҳрир ва сохта салафийларга раддия (видео)
Маҳмуджон домла Собиров
Имом Фахриддин ар-Розий ислом билим юрти мударриси.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрадилар
Абу Барза Асламий розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрадилар: “Мени жаннатга киритадиган ишга буюринг”. Шунда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамлар йўлидаги озор берувчи нарсани олиб ташла”, дедилар.
Ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: “Аллоҳга қайси амал маҳбуброқ?” деб сўрадим. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ўз вақтида ўқилган намоз”, дедилар.
Усома ибн Шурайж айтдилар: “Аъробийлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрадилар: “Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам, инсонларга берилган фазилатларнинг энг яхшиси нима?”. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Инсонларга берилган фазилатларнинг энг яхшиси ахлоқдир”, дедилар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан “Инсонларнинг қайси бири афзалроқ?” деб сўрашди. У зот алайҳиссалом: “Махмумул қалб ҳамда ростгўй киши”, деб жавоб бердилар. Саҳобалар сўрашди: “Ростгўй кишини биламиз. “Махмумул қалб” ким?”. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “У ўта пок, тақводор, гуноҳи, хиёнати, алдови, ҳасади йўқ кишидир”, дедилар” (Ибн Можа ривояти).
Абу Ҳумайд Саъидий розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: Саҳобалар Ё, Аллоҳнинг Расули соллаллоҳу алайҳи васаллам, биз сизнинг ҳаққингизга қандай салавот айтамиз, деб сўрадилар? Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳумма солли ъала Муҳаммадин ва азважиҳи ва зурриятиҳи кама соллайта ъала оли Иброҳима ва барик ъала Муҳаммадин ва азважиҳи ва зурриятиҳи кама баракта ъала оли Иброҳима иннака ҳамидум мажид”, деб айтдилар.
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан нима нарса сўралмасин “Йўқ” демаганлар” (Имом Бухорий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
тўплади
Саудия нашри: Подшоҳлик Ҳаж ва умра вазирининг Ўзбекистонга ташрифи самарали кечди
Саудия Арабистонинг етакчи босма нашрларидан бири - «Okaz» газетаси саҳифасида «Ўзбекистон Президенти Саудия Арабистонининг Ҳаж ва умра вазирини қабул қилди» сарлавҳали мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Унда Президент Шавкат Мирзиёевнинг икки кунлик расмий ташриф билан Тошкентга борган Саудия Арабистони Ҳаж ва умра вазири Тавфиқ ар-Рабиани билан ўтказган учрашуви ва ташрифга оид муҳим маълумотлар атрофлича қаламга олинган.
«Тавфиқ ар-Рабиани Подшоҳ ва валиаҳднинг Ўзбекистон халқига саломини ҳамда мамлакатда амалга оширилаётган изчил ислоҳотларга муваффақиятлар, республикага тараққиёт ва фаровонлик тилаганликларини етказди, деб ёзади нашр. Ушбу ташриф икки давлатни боғлаб турувчи ўзига хос тарихий муносабатларнинг давоми сифатида амалга оширилаётгани, жумладан, ҳаж ва умра соҳаларида ўзаро ҳамкорликка улкан аҳамият берилаётганининг тасдиғидир”.
Мақолада таъкидланганидек, сўнгги ҳаж мавсумида 12 мингга яқин ўзбекистонлик ҳаж ибодатларини адо этган. Коронавирус пандемиясидан сўнг зиёратчилар сонининг ортиши кутилмоқда. Ўтган икки ойда Ўзбекистондан келаётган зиёратчилар сони 36 мингдан ошиб, улар Мадинани зиёрат қилишга ва Маккада умра амалларини бажаришга муваффақ бўлдилар.
«Саудия Ҳаж ва умра вазирининг Ўзбекистонга ташрифи чоғида қатор икки томонлама учрашув ҳамда музокаралари ташкил этилди,- дея маълумот беради нашр. - Хусусан, Тошкентда Ўзбекистон транспорт вазири, Ислом цивилизацияси маркази директори, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий, Дин ишлари қўмитаси раиси билан икки томонлама муносабатларни янада ривожлантириш масалалари муҳокама қилинди».
Алоҳида қайд этилганидек, ушбу ташриф чоғида ўзбекистонлик зиёратчиларга кўрсатилаётган хизматлар сифатини ошириш бўйича стратегик ҳамкорликни кенгайтириш йўллари муҳокама қилинди. «Шунингдек, икки давлат ўртасида ўзаро ҳамкорлик самарадорлигини янада ошириш, жумладан, авиақатновлар сонини кўпайтириш масалаларига ҳам алоҳида эътибор қаратилди», деб ёзади «Okaz» газетаси.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Мазҳаб – Аллоҳ розилигига эриштирувчи, ҳақиқий тўғри йўлдир
Маълумки, Ислом оламининг аҳли сунна тоифаси ичида тўртта фиқҳий мазҳаб бўлиб, улар Ҳанафий, Моликий, Шофеъий ва Ҳанбалий мазҳабларидир. Агар ислом тарихига назар ташланса, бу мазҳабларнинг келиб чиқишидан олдин ҳам турли мазҳаб ва йўналишлар бўлган. Лекин у мазҳаблар муайян шахс номи билан эмас, балки шаҳар ва минтақа аҳолиси номи билан аталган. Масалан, Мадиналиклар мазҳаби, Маккаликлар мазҳаби ва ҳоказо. Имом Молик раҳматуллоҳи алайҳ ўзларининг машҳур “Муватто” (оммабоп) китобларини ёзилиш тарихини зикр қилганларида шундай деган эдилар: Халифа Абу Жаъфар ал-Мансур билан ҳажда учрашиб қолдик, шунда у менга: “Мен билан сиздан бошқа олим қолмади, мен сиёсат билан машғулман.
Сиз одамларга суннат ва фиқҳни баён қилувчи бир китоб ёзинг. Фақатгина, унда Ибн Аббоснинг баъзи масалалардаги рухсатларини, Ибн Умарнинг баъзи масалалардаги қаттиққўллигини ва Ибн Масъуднинг баъзи масалалардаги нодир сўзларини китобга киргизишдан сақланинг, уни оммабоп қилиб ёзинг” – деди. Китоб таълиф қилиниб, Абу Жаъфар ал-Мансурга тақдим қилинганда, у Имом Моликка: “Мен бу китобингизни Каъбага осиб қўймоқчиман, уни бутун Ислом оламига тарқатиб, ихтилофларга чек қўйиш учун одамларни ёлғиз шу китобга амал қилишларига мажбур қилмоқчиман” – деди. Шунда Имом Молик: “Йўқ, ундай қилманг, чунки саҳобалар ер юзи бўйлаб тарқалиб кетганлар. Улар мен китобга киритган Ҳижоз аҳолисининг ҳадисларидан бошқа ҳадисларни ҳам ривоят қилишган. Одамлар ўша ҳадисларни ҳам олганлар. Сиз уларни ўз ҳолларига қўйинг” – дедилар.
Барча ҳадис китобларида келтирилган ушбу машҳур воқеа асрлар давомида фақиҳларимизни янгидан-янги илмий чўққиларга, изланишларга чорлаши билан бирга, Қуръони карим оятлари, бошқа ҳадислар билан бир қаторда фиқҳ илмига ҳужжат ва далил бўлиб келмоқда. Кейинчалик забардаст уламолар томонидан саҳобий ва тобеинларнинг фатволари жамланиб, уларни таҳлил қилиш орқали янги мазҳаблар вужудга келди ва бу мазҳаблар мазҳаб соҳибининг номи билан атала бошлади. Хусусан, Куфада Ҳанафий, Мадинада Моликий, Мисрда Шофеъий ва Боғдодда Ҳанбалий мазҳаблари пайдо бўлди. Тарих нуқтаи назаридан қаралса, бу тўрт мазҳаб ҳам бир-бири билан боғлиқ, мазҳаб эгалари ўзаро бевосита ёки билвосита бир-бирларига устоз ёки шогирд бўлишган. Масалан, Абу Ҳанифа Имом Молик билан кўришган, Имом Молик Имом Шофеъийга устозлик қилган, Имом Шофеъий эса Абу Ҳанифанинг шогирди Муҳаммад ибн Ҳасан билан бевосита мунозаралар қилган. Шунингдек, Имом Шофеъий Аҳмад ибн Ҳанбалга устозлик қилган. Лекин шунга қарамай, ҳар бир мужтаҳиднинг мазҳаб тузишда ўзига хос илмий йўналиши бўлган.
Мазҳаблар ўз тарихий тараққиётининг барча босқичларида диннинг яхлитлиги, мусулмонларнинг ҳамжиҳатлиги, ўзаро иноқлиги ва бирлигини таъминлашда энг муҳим омил сифатида курашиб келган. У мусулмонлар орасидаги ҳар қандай фирқачиликка қарши бўлиб, қавмнинг диний эътиқод белгилари бўйича гуруҳларга бўлиниш ғоясини ҳеч қачон тан олмаган. Гарчанд турли оқим ва фирқалар ҳар доим ислом дини яхлитлигини бузишга уриниб келган бўлсада, ҳеч қачон бунинг уддасидан чиқолмаганлар. Бу муваффақиятнинг замирида ҳам шу аҳли сунна уламолари келтирган далил ва асосларнинг мустаҳкам ва тўғрилиги асос бўлиб хизмат қилган. Мусулмонлар оммасига ушбу ҳақиқатларни тушунтириб бериш бемазҳаблик авж олган ҳозирги даврда айниқса муҳимдир.
Мазҳаблар Қуръони карим ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатлари асосида ижтиҳод қилиб, саҳобий ва тобеинлар фатволарига мувофиқ равишда топилган Аллоҳ розилигига эриштирувчи, ҳақиқий тўғри йўлдир. Аллоҳ таолонинг энг охирги ва мукаммал, қиёматгача боқий қолувчи, барча замон ва маконларда инсониятга икки дунё саодат йўлини кўрсатиб берувчи дин Ислом эканини яқиндан англаймиз. Мазҳаблар тўла маънода бирлик, бирдамлик, биродарлик рамзи эканини англаб олмоғимиз даркор.
Аброров Жаҳонгирхон - ЎМИ Самарқанд вилоят вакиллиги ходими
“Жумадан жумагача” муҳим хабарларнинг қисқача тафсилоти (09-10-2022)
“Жумадан жумагача” рукни орқали muslim.uz сайтида эълон қилинган энг муҳим хабарларнинг қисқача шарҳи билан танишиш мумкин.
Мақолалар
