Дарахтларсиз сайёра чўлга айланади. Уларсиз эса ҳар бир тирик жонзот учун яшаш оғирлашиб қолади. Бу ажойиб ўсимликлар Ҳақ таоло яратган нарсаларнинг энг ғаройибларидан.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Ўзингиз ёқадиган оловни ўйлаб кўринг-а! Унинг дарахтини сиз яратгансизми ёки Биз яратувчимизми?” (“Воқеа” сураси, 71–72-оятлар).

Қуръони каримда бир неча ўринларда дарахтларнинг хусусиятлари зикр қилинган. Шунинг учун Пайғамбаримиз алайҳиссалом уларни экишга тарғиб қилганлар. Уларнинг дунёдаги борлиқ ва жонзотлар учун манфаатлари билан бирга охиратда ҳам улкан фойдалари бор.

Мубарак ҳадиси шарифда: “Бурайда розийаллоҳу анҳу айтади: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитдим, у зот алайҳиссалом бундай дедилар: “Албатта, мен қиёмат кунида шафоат қилмоқлигим ер юзидаги дарахтлар ададича бўлишлигини умид қиламан”, дея марҳамат қилинади.

Қиёмат кунидаги Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шафоатларидан умидвор бўлмаган уммат бўлмаса керак. Кимни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шафоат қилсалар, у албатта жаннатга киради. Демак, ер юзида қанча дарахт кўп бўлса, қиёмат кунида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатлари ҳам шунча кўп бўлади, иншаАллоҳ.

Дарахт экишга даъват этувчи ҳадиси шарифларга шарҳ берган Имом Нававий раҳимаҳуллоҳ бундай деган эдилар: “Уламолар касбларнинг энг афзали ва яхшиси қайси эканлиги борасида мунозара қилганлар. Баъзилари тижорат деган бўлсалар, айримлари қўл меҳнати, яна бошқалари эса экин экиш деганлар ва мана шу қавл, яъни экин экиш энг тўғридир”.

Сўнги вақтларда дарахт ва кўкаламзорларнинг камайиб кетиши табиатга жиддий зарар келтиришни бошлаган эди.

Маълумки, муҳтарам Президентимиз ташаббуси билан “Яшил макон” экологик лойиҳаси доирасида ҳар йили 200 миллион туп дарахт ва бута кўчатини экиш орқали юртимиз яшил майдонларини амалдаги 8 фоиздан 30 фоизга ошириш режа қилинган эди.

Мана шу хайрли ташаббусни қўллаб-қувватлаш мақсадида Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Самарқанд вилояти вакиллиги бир қанча ишларни амалга ошириб келмоқда.

Жумладан, Пайариқ туманида “Имом Бухорий авлодлари” боғи ташкил қилиниб, унга 5 минг туп кўчат экилди. Каттақўрғон тумани “Хўжа Абдураҳмон ота” жоме масжиди ёнидаги 3 гектар майдонида “Сўфи Аллоҳёр” боғи, Пастдарғом тумани “Норқул бобо” масжиди ҳудудидаги “Эзгулик” боғи ташкил қилиниб, у ерларга жами 15 тўп мевали ва манзарали дарахтлар ўтқазилди.

Шунингдек, Қўшработ тумани Навкат маҳалласидаги “Эргаш” фермер хўжалигига 200 туп, Самарқанд туманидаги “Арабхона” жоме масжиди ҳудудида 150 туп мевали дарахт ва бута кўчатлари экилди.

Шу кунларда Самарқанд туманидаги сайёр учрашувларда вакиллик ходимлари, шаҳар ва туман бош имом-хатиблари, тажрибали имом-хатиблар ҳамда тумандаги масжид имом-хатиблари томонидан 150 тупдан зиёд мевали ва манзарали дарахт кўчатлари экилди.

Самарқанд вилоятида ўтказилаётган сайёр учрашувлар чоғида қатнашчилар қайси шаҳар ёки туманда йиғилса, албатта, ўша ерда бир боғ ташкил этиш одат тусига айланган.

Шу маънода вилоятимиздаги “Яшил макон” доирасидаги кўкаламзорлаштириш ишларида имом-хатиб ва барча диний соҳа вакиллари фаол иштирок этиб келмоқда.

Биз аҳли илмлар сифатида “Яшил макон” умуммилий лойиҳасини қўллаб-қувватлашимиз, аҳолига ҳам бу савобли амалдан четда қолмасликни тарғиб этишимиз ҳам мусулмонлик, ҳам инсонлик вазифамиздир.

Аслида ҳар бир киши ўз-ўзига: “Шу кунга қадар қанча кўчат экдим”, деган  саволни бериши лозим. Бу хайрли ташаббусдан четда қолиб кетмайлик. Кўчат экиш орқали одамларнинг ҳаёт фаровонлиги, мўминларнинг манфаат олиши ҳамда табиатнинг янада кўркам бўлишига ўз ҳиссамизни қўшган бўламиз, иншоаллоҳ.

Бундай кишилар фақат ўзини ўйламайди, балки ён-атрофдаги инсонлар  манфаатини ҳам кўзлаб иш тутади, яхшиликнинг кўпайишига сабаб бўлади. Динимизда бундай ишлар қадрланади.

Келинг, азиз юртдошлар ҳар биримиз мана шундай улкан ажр-савобларга мушарраф бўлишга шошилайлик!

Зайниддин ЭШОНҚУЛОВ,
Самарқанд вилояти бош имом-хатиби

Ботиржон домла Тожибоев

Андижон шаҳар Ғиштли жоме масжиди имом-хатиби

— Уйимизда Қуръони каримнинг қорақалпоқ тилидаги таржимаси бор. Шу китобни ўқиб хатм қилса бўладими?

— Албатта, Қуръон Аллоҳнинг Каломи. Уни ўқиганга ҳар бир ҳарфи учун савоб берилади. Сиз айтган ҳолатда тиловатни эмас таржимасини ўқиганнинг савобини олади.

Қуръонни ўзи нозил бўлган тилда – араб тилида ўқиб чиқилгандагина, хатми Қуръон қилган ҳисобланади, таржима ё тафсирини ўқиб чиқиш, гарчи буюк ажру савобларга эга амал бўлса‑да, хатми Қуръон саналмайди. Чунки Қуръоннинг маъноси ҳам, лафзи ҳам Аллоҳ таолодан. Уни бошқа тилга ўгирилганда маъноси ифода топса ҳам, лафзи ўзгаради, бузилади ва Қуръонлиги йўқолади.

Хатми Қуръон қилиш суннат амалдир. Қуръони Каримни умуман ўқимаслик, уни беэътибор ташлаб қўйиш энг катта гуноҳлардандир.

Муҳаммад Айюбхон домла Ҳомидов

Ўзбекистоннинг Сеулдаги элчихонаси вакиллари Корея Мусулмонлар федерацияси президенти Ким Донг Ёк ва Кореядаги мусулмонлар жамоати бош имоми Ли Джу Хва билан учрашув ўтказишди, деб хабар қилмоқда “Дунё” АА мухбири.
Унда зиёрат туризми ва бошқа соҳалардаги ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш билан боғлиқ масалалар мулоқотнинг асосий мавзуси бўлди. Шунингдек, Корея Мусулмонлар федерацияси раҳбариятининг жорий йил 1-5 ноябрь кунлари Ўзбекистонга амалга оширган сафари ва унинг доирасида юртимизда ўтказилган “Халқаро зиёрат туризм ҳафталиги”даги иштироки якунлари ҳам атрофлича муҳокама қилинди.
Федерация президенти Ким Донг Ёк ўзининг мамлакатимизга сафаридан орттирган таассуротларини ўртоқлашар экан, бундай нуфузли халқаро тадбирда қатнашиш, қолаверса фахрли меҳмонлар сафида очилиш маросимида сўзга чиқиш имконияти тақдим этилганлиги учун миннатдорлик изҳор этди.

Унинг сўзларига кўра, “Халқаро зиёрат туризм ҳафталиги” жуда юқори савияда ташкил этилди ва самарали якунланди.
– Айниқса, ўзбекистонлик алломаларнинг ислом илми ва маданияти ривожига қўшган ҳиссаси, хаттотлик санътидаги маҳорати таҳсинга лойиқдир, – деди у. – Зиёрат ҳафталиги хорижлик иштирокчиларга Ўзбекистоннинг Ислом цивилизациясидаги алоҳида ўрни тўғрисида атрофлича маълумотларни тақдим этди.

Кореядаги мусулмонлар жамоати бош имоми Ли Джу Хва Бухоро шаҳрига зиёрати ва Мир Араб мадрасасининг 600 йиллигига бағишланган маросимда иштироки жуда мазмунли ва эсда қоларли бўлганини маълум қилди.
– Мир Араб мадрасаси мисолида Ўзбекистонда асрлар давомида шаклланган юксак даражадаги ислом дини таълимоти ва исломий маърифатни ҳис қилишга муваффақ бўлдик, – деди кореялик имом.
Шунингдек, Корея Мусулмонлар федерацияси делегацияси мамлакатимизга сафари давомида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин Холиқназаров ҳамда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ислом цивилизацияси маркази раҳбарияти билан бўлиб ўтган самарали учрашувлар самарали бўлгани ҳам қайд этилди.

Мазкур учрашувларда эришилган келишувларни амалга ошириш доирасида Ўзбекистоннинг зиёрат туризм йўналишидаги улкан салоҳиятини Жанубий Корея оммасига кенг тарғиб қилиш ва келгусида ушбу мамлакатдан сайёҳларни жалб этишга доир режалар белгилаб олинди.

Ўзбекистон мусулмонлари маъмурияти матбуот хизмати

16-ноябрь – Халқаро бағрикенглик куни

1995-йил 16-ноябрда ЮНЕСКО Бош конференциясининг 28-сессиясида “Бағрикенглик тамойиллари тўғрисида”ги Декларация қабул қилиниб, ушбу сана “Халқаро бағрикенглик куни” сифатида дунё халқлари томонидан кенг нишонлаб келинади. Боиси, бағрикенглик — тинчлик ва тотувлик, тараққиёт асоси.

Мамлакатимизда ҳам ўзаро ҳамжиҳатлик, дўстлик ва иноқлик ҳамиша қадрланиб келинади. Зеро, нафақат оилалар балки, кенгроқ миқёсда давлат ва мамлакатлар орасидаги яқин ҳамкорлик ва дўстона муносабатлар ҳар қандай нифоққа чек қўяди. Муштарак мақсадлар эса, элни, юртни тараққиётга, фаровонликка бошлайди. Шу маънода, 16-ноябрь — “Халқаро бағрикенглик куни” кўпмиллатли юртимизда анъанавий равишда кенг нишонланиб келинади.

Бугун Ўзбекистон халқаро ислом академиясида “Миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенглик – жамият барқарорлиги гарови” мавзусида халқаро илмий-амалий конференция бўлиб ўтди. Нуфузли анжуман Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси, Дин ишлари бўйича қўмита ҳамда Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳамкорлигида ташкил этилди, дея хабар бермоқда Академия матбуот хизмати.

Анжуманда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита, Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси, Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакиллари, диншунос экспертлар, исломшунослар иштирок этди. Шунингдек, этник-маданий бирлашмалар, исломий ва ноисломий конфессиялар вакиллари, жамоат ташкилотлари, фуқаролик жамият, миллий маданият марказлари, Ўзбекистон халқаро ислом академияси илмий ходимлар ва талабалари, Туркия, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон каби давлатлардан келган олимлар иштирок этди.

Халқаро бағрикенглик куни муносабати билан анъанавий тарзда ўтказилиб келинаётган ушбу конференцияни ўтказишдан кўзланган асосий мақсад – миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенгликни таъминлаш борасида амалга оширилган ишларни ўрганиш, истиқболдаги белгиланган вазифаларни таҳлил қилиш, мавжуд муаммоларни аниқлаш ва шу йўналишда ўз ечимини кутаётган масалаларни ҳал этиш бўйича таклифлар ишлаб чиқишдир. Зеро, мамлакатнинг тараққий этиши авваламбор ундаги барқарорлик, миллатлараро тотувлик ва динлараро бағрикенглик муҳитининг сақланишига боғлиқ.

Анжуманда иштирокчилар томонидан “Янги Ўзбекистоннинг виждон ва эътиқод эркинлиги соҳасида тажрибаси”, “Жамиятда миллатлараро тотувликни таъминлашда Янги Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар”, “Ислом динининг миллатлараро ва динлараро тотувликни таъминлашдаги ўрни”, “Марказий Осиё халқлари маънавий меросида миллатлараро бағрикенглик масалалари”, “Ўзбекистонда Рус православ черковининг диний бағрикенгликни таъминлашдаги ўрни”, “Миллий маданий марказлар – Ўзбекистонда миллатлараро тотувликни таъминлашнинг муҳим воситаси”, “Динлараро ва миллатлараро бағрикенгликни мустаҳкамлашда католик черкови ҳиссаси”, “Марказий Осиёда миллатлараро тотувликни мустаҳкамлашда Ўзбекистоннинг самарали ҳамкорлиги натижалари”, “Барқарор тараққиётни таъминлашда бағрикенгликнинг ўрни”, “Фаробий қарашларида диний бағрикенглик масалалари”, “Модернизация жараёнида бағрикенглик маданияти феномени”, “Динлараро бағрикенгликни таъминлашда Диншунослик фанини ўқитишнинг аҳамияти” каби мавзулардаги маърузалари тингланди.

Қизғин мунозара остида ўтган конференция қатнашчилар учун мазмунли ва фойдали ўтди. Айниқса, соҳа вакиллари томонидан қилинган маърузалар анжуман иштирокчиларида катта таассурот қолдирди.

Йиғилганлар юртимизда яшаётган барча миллат ва элатлар вакиллари яхлит ҳолда Ўзбекистон халқини ташкил этиши, улар бир-бирлари билан ҳамжиҳат бўлиб, юртимиз равнақи йўлида сидқидилдан меҳнат қилаётгани таъкидланди.

Дин ишлари бўйича қўмита Ахборот хизмати