Савол: Бир ярим ёшимда чап оёғимдаги олтинчи бармоғимни операция қилиб олиб ташлашган. Ўшанда динни тушунадиган баъзи кишилардан буни (операцияни) қилиш мумкинми, деб сўрашганида, улар бўлади, дейишган экан. Энди эса кўплар Аллоҳ шундай яратган нарсани олиб ташлаб, хато қилишган, деб айтишяпти. Шу ҳақда динимизда нима дейилган? 

Жавоб: Қуръони каримда: 

“Аллоҳ уни (шайтонни) лаънатлади. (У) деди: “Албатта, бандаларингдан белгиланган (маълум) улушимни олурман, уларни адаштираман, ҳою ҳавасга чўктираман. Уларга буюраман – ҳайвонларни қулоқларини кесадилар, Аллоҳнинг яратганларини ўзгартирадилар. Ким Аллоҳни қўйиб, шайтонни дўст тутса, демак у аниқ зиён қилибди” (Нисо, 118–119), дея марҳамат қилинган. 

Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Аллоҳ берган хилқатни ўзгартирувчиларга лаънат бўлсин”, деганлар. Келтирилган оят ва ҳадисдан кўриниб турибдики, хилқати, шакли ва жинсини ўзгартиришга ҳаракат қилиш ҳаром ҳисобланади. 

Бироқ инсондаги ортиқча бармоқ, хол, қулоқнинг ортиғи каби айрим кишилардагина учрайдиган аъзоларни кесиб ташлаш уламоларнинг фатволарига мувофиқ икки турга бўлинади. Биринчиси – ҳаром, яъни мумкин эмас. Иккинчиси – жоиз. 

1. Агар ўша ортиқча аъзо инсон ҳаётининг бир маромда кечиши учун зарар етказмаса, унга кундалик ҳаётда ноқулайликлар туғдирмаса, уни кесиб ташлаш мумкин эмас. Чунки бу ҳам хилқатни ўзгартиришга киради. 

2. Модомики, ортиқча аъзо инсоннинг соғлиғига муайян хавф туғдириб, тўлиқ маромда ҳаракатланиши ёки инсон табиатига хос амалларни бажаришида халал берар экан, табиб ёки шифокор маслаҳати билан уни кесиб ташлаш, қисқартиш мумкин бўлади. Чунки Ислом шариати инсонга имкониятидан ортиқ талаб юкламайди ва унинг тўлақонли ҳаёт кечиришини чеклаб қўймайди.

“Сўраган эдингиз” китоби асосида тайёрланди 

ЎМИ Матбуот хизмати

Савол: Қасам ичиш ҳаром эмасми? 

Жавоб: Аллоҳ таоло марҳамат қилади: 

“Қасамларингиздаги беҳуда сўзлар учун Аллоҳ сизларни жавобгар қилмайди, балки сидқидилдан боғлаган қасамлар (бузилгани) учун сизларни жавобгарликка тортади. Бунинг каффорати (жаримаси) – оилангизни озиқлантириш учун лозим таомларнинг ўртача миқдорида ўнта мискинга таом бериш ёки уларнинг кийимлари ёхуд бир қулни озод қилишдир. Кимки (буларни) топа олмаса, уч кун рўза тутиши (мумкин). Ана шу ичган (ва бузган) қасамларингизнинг каффоратидир. Қасамларингизни асрангиз! Аллоҳ сизларга Ўз оятларини шундай баён қилади, токи шукр қилгайсиз” (Моида, 89). 

Динимиз беҳуда қасам ичишдан қайтаради. Қасам ичилса, фақат Аллоҳ таоло номи билан ичилади. Бизнинг диёрларда одат бўлиб қолган “нон ҳурмати”, “дастурхон ҳурмати”, “она сутим ҳаққи” деган гаплар лағв, яъни беҳуда ҳисобланади. 

Абдуллоҳ ибн Умар ривоят қиладилар: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) оталарининг номини ўртага қўйиб қасам ичаётган жамоа ўртасидаги ҳазрат Умар ибн Хаттобга етиб олдиларда: “Аллоҳ таоло оталарингиз номини ўртага қўйиб қасам ичмоқни сизларга ман қилган эмасмиди?! Ким қасам ичса, Аллоҳ таоло номи билан қасам ичсин, яхшиси жим бўлсин!”, дедилар” (Имом Бухорий ривояти). 

“Сўраган эдингиз” китоби асосида тайёрланди. 

ЎМИ Матбуот хизмати

Аввалроқ, Ўзбекистон Қуръон мусобақасининг Республика босқичи Тошкент шаҳри Талабалар шаҳарчасидаги “Ёшлар маркази”да 21-24 апрель кунлари (йигитлар) ва 25-26 апрель кунлари (аёл-қизлар) ўтказилиши ҳақида хабар берган эдик.

Мусобақа жараёнини онлайн намойиш этиш учун манзиллар ҳақида ҳам маълумот берган эдик. Йирик иншоотларда катта ҳажмдаги мониторлар ўрнатилиб аҳолимиз учун қулай шароит яратилиши кўзда тутилган.

Тошкент шаҳри Чилонзор туманидаги “Наврўз” давлат қабуллар уйида хотин-қзлар учун онлайн кузатиш имконияти яратилган эди. Бироқ аҳоли талабидан келиб чиққан ҳолда янада йирикроқ иншоотда ўтказишга қарор қилинди. Эндиликда хотин-қизларимиз Мусобақани Тошкент шаҳри, Беруний кўчаси, 41-уйда жойлашган "Халқ истеъмол товарларининг кўргазма-ярмарка савдоси Республика маркази" МЧЖ биносидан онлайн кузатишлари мумкин. Мўлжал: "Беруний" метро бекати.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев “Ўзбекнефтгаз” акциядорлик жамияти билан Россиянинг “Лукойл” компанияси ҳамкорлигида қурилган Қандим газни қайта ишлаш мажмуасининг очилиш маросимида иштирок этиш учун Бухоро вилоятига жўнаб кетди. 

Давлатимиз раҳбари, шунингдек, Навоий вилоятига ташриф буюриб, “Навоийазот” акциядорлик жамияти томонидан жаҳон бозорида харидоргир кимё маҳсулотлари ишлаб чиқарадиган учта завод қурилиши билан танишиши кутилмоқда.

Манба: http://uza.uz/

Аббос ибн Абдулмуттолиб розияллоҳу анҳунинг насаблари Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг насабларининг ўзи. Аббос роҳияллоҳу анҳу Абдулмуттолибнинг кичкина ўғилларидан бири ҳисобланади.

Аббос розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг амакилари бўлиш билан бирга, у кишидан икки-уч ёшгина катта бўлганлар холос. Аббос ибн Абдулмуттолиб жуда ҳам чиройли, кўркам ва оппоқ одам эдилар. Кунялари Абулфазл эди.

Ҳижрий 32-санада Ражаб ойининг ўн иккинчисида Мадинанинг Аволий даҳасида саксон саккиз ёшларида вафот этдилар. У кишининг жанозаларини Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу ўқидилар.

Ориф АҲМЕДОВ

Сирдарё вилояти вакиллиги ходими

ЎМИ Матбуот хизмати