ОЗ-ОЗ ЎРГАНИБ ДОНО БЎЛУР...

*   *   *

Заҳируддин Муҳаммад Бобур хазиналари

*   *   *

МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ

*   *   *

ИЙМОН-ЭЪТИҚОД  КИТОБИ

*   *   *

НАЗМ

Бешинчи муъман биҳнинг шарҳи

Яна охир кунининг иймони,

Будур, айтай, эшитингиз они.

Бурноғи манзил анда гўрдурур,

Гўр элидин Худой сўрдурур.

Ул сўриқчи икки фариштадур,

Ким, бурун бўлди отлари мазкур.

Дер, Худойинг, пайғамбаринг кимдур?

Динингу роҳу раҳбаринг кимдур?

Гар жавобини басавоб дегай,

На алам кўргайу на ғусса егай.

Қабрини кенг Худой қилғай анга,

Равзан учмоқ сари очилғай анга.

Кеча-кундуз анга аён бўлғай –

Ким, ери равзада қаён бўлғай.

Гар жавобини яхши айтмаса,

Тенгри анинг сариға қайтмаса,

Бошиға оҳанин чумоқ егай,

Роҳату айши ал-фироқ, дегай.

Унини топқонида гурз асари,

Эшитур ғайри одамий-парий.

Гар парию башар эшиткайлар,

Ғуссадин  жонларин  эриткайлар.

Қабр ул навъ зўр ила сиққай,

Бир-бирига сўнгакларин тиққай.

Равзан ўлғай анга сақар сариға,

Юз туман ранжу шарар сариға.

Ерини дўзах ичра кўргай ул,

Гаҳ ўту гаҳ ях ичра кўргай ул.

НАСРИЙ БАЁН

Иймон келтириш шарт бўлган бешинчи нарсанинг шарҳи

(Иймоннинг бешинчи шарти)

Яна охират кунига ишонмоқ шартдир, мен айтайин, сиз буни эшит(иб эслаб қол)инг.

Охиратнинг  биринчи  манзили  қабрдир.  Қабр  аҳлини Аллоҳ таъоло (икки фаришта орқали) сўроқ қилдиради. Сўрайдиган у зотлар эса икки фариштадирки, олдинроқ номлари (Мункар ва Накир деб) зикр қилинди.

Улар: “Раббинг ким? Пайғамбаринг ким? Дининг қайси?  Йўлинг қайси ва раҳбаринг ким? (Қибланг қаер?)” деб сўрайдилар.  Агар  киши  жавобини  тўғри  айта  олса,  у  на  алам-азоб кўради, на ғам-ғусса чекади.

Аллоҳ қабрини унга (кўзи етадиган жойгача) кенг қилиб қўяди ва жаннат сари (жаннатдаги манзилини кўриб туриши учун) унга қабрдан бир дарча очиб қўйилади. Ҳар кеча-кундуз  унга  жаннатдаги  жойи  қаерда  эканлиги  аён  бўлиб туради.

Агар  (қабрдаги одам икки фаришта сўроғига) жавобини  яхши  айта  олмаса,  Аллоҳ  у  томонга  қайтмаса, яъни  ундан  юз  ўгирса,  у  бошига  темир  гурзидан  зарбалар  ейди. Раҳмати ва яхши ҳаёти унга ал-фироқ (ал-видо) дейди.  (Чумоқ  – олти қиррали темир гурзи. – “Ғиёс ул-луғот”)

Гурзи асари етиб, у доду фарёд қилганида, унинг фиғону ноласини одамзод ва жин қавмидан бошқа барча мавжудоту махлуқот эшитади. Агар уни жин қавми ва одамзод қавми эшитса эди, ғуссадан (қайғудан) жонлари эриб кетар эди.

Қабр уни куч билан шу қадар қаттиқ қисадики, ҳар қисганида суякларини бир-бирига киритиб юборади. Унга дўзахдаги жойи томон, юз минг азоб ва олов-аланга томон бир дарча очиб қўйилади. У  дўзах  ичидаги  ўз  жойини  гоҳ  олов,  гоҳ  муз  ичида  кўриб туради.

Насрий баён ва шарҳ муаллифи:

Мирзо КЕНЖАБЕК

? "Uzbekistan Airports" АЖ Ахборот хизмати хабарига кўра, Акциядорлик жамияти ва Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси ҳамкорлигида ишлаб чиқилган дастур асосида зиёратчиларни ташиш бўйича мамлакатимиз халқаро аэропортларида хорижий авиакомпаниялар ҳаво кемаларига ерда кўрсатиладиган хизматларнинг асосий турлари учун эълон қилинган тарифларга 50%гача чегирмалар жорий қилинади.

? Шунингдек, парвозлар кўламини кенгайтириш ва Ўзбекистондаги халқаро аэропортлар жозибадорлигини оширишда алоҳида аҳамиятга эга имтиёзлар берилиши ҳам кўзда тутилди. Унга кўра, хорижий авиакомпаниялар ҳаво кемаларига ерда кўрсатиладиган хизматларнинг асосий турлари бўйича эълон қилинган тарифларга 30%гача табақалаштирилган чегирма қуйидаги ҳолларда тақдим этилишини маълум қиламиз:

☑️ Ўзбекистон Республикасининг халқаро аэропортларига янги йўналишлар бўйича парвозларни йўлга қўйиш ва уларни ривожлантириш таклифи билан илк бор мурожаат қилган хорижий авиакомпаниялар учун;

☑️ Ўзбекистон Республикасининг ҳудудий аэропортларига (аэропортларидан) парвозларни амалга ошираётган хорижий авиакомпанияларнинг янги йўналишлари учун;

☑️ мавжуд парвозлар сонидан ташқари шу йўналиш бўйича қўшимча қатновлар учун.

Ўзбекистонликлар топган пулини энди дабдабали тўй ўтказишга эмас, фарзандининг илм олишига сарфлаши мақсадга мувофиқдир. Бу ҳақда Ўзбекистон маданият вазири, Ўзбекистон халқ артисти Озодбек Назарбеков «Дарё» мухбири билан суҳбатда айтиб ўтди.
Пандемия даврида жорий этилган карантин чоралари доирасида Ўзбекистонда тўй-маросимларни меҳмонлар сони чекланган ҳолда — 30 киши билан ўтказиш тартиби йўлга қўйилди. Ушбу тартибга тўлақонли амал қилинмаётган (ва унга амал қилиниши устидан тўлақонли назорат ҳам йўқ) бўлса-да, умуман олганда, жамоатчилик тўйларнинг кўлами, унга кетадиган сарф-харажат бир қадар қисқарганидан мамнун.
Вазир Озодбек Назарбеков ҳам тўйларнинг ихчамлашганини фуқаро сифатида қўллаб-қувватлашини билдирди.
«Катта-катта тўйхоналар кафе ёки ресторанга айлантирилиб, фаолиятини бемалол давом эттирса ҳам бўлади. Шахсан мен фуқаро сифатида ихчам тўйларни қўллаб-қувватлайман. Чунки ўзим бу соҳада анча вақт юрганман, жуда кўп ҳолатларда одамларга раҳмим келган. Беш йил Россияда юриб, қора меҳнат қилиб, ўша ерда касал орттириб, лекин топганини бир кунлик тўйда йўқ қилиш ва ишлагани яна хорижга кетиш ҳолатларига шахсан гувоҳ бўлганман. Халқимиз орасида катта тўй қилиш бир мажбуриятдек қабул қилиниб, аллақачон шаклланиб бўлган. Ақлан олиб қаралса, бу мажбурият эмас. Қурби етмаса ҳам қарз олиб, дабдабали тўй қилгандан кўра, одамлар топган пулини фарзандларини ўқитишга, илм олишига ва шу каби нарсаларга йўналтирса, ўйлайманки, ўзлари учун ҳам, жамиятимиз учун ҳам фойдали бўлади. Миллий ғояни шакллантириш биргина давлатнинг ўзини қўлидан келмайди. Миллий ғояни халқ, аниқроғи, давлат ва жамият биргаликда шакллантиради. Бунинг учун эса фақатгина илм олишимиз керак, назаримда. Роса ўйнаб-кулдик, катта-катта тўйлар қилдик, тўйларимизда ҳатто вертолёт ҳам ишлатиб кўрдик — ҳамма нарса қилиб кўрдик. Бизда қилинган тўйларни дунёда ҳали ҳеч ким қилгани йўқ, энг юқориларини ҳам қилдик. Бундан буёғига фақат дабдабали тўй ўтказишга эмас, балки илм-фанга кўпроқ аҳамият берсак, халқимиз ҳам буни тўғри тушуниб, топган ортиқча сармоясини фарзандининг илми учун сарфласа, менимча, тўғри бўлади», - деди Ўзбекистон маданият вазири Озодбек Назарбеков.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати