muslim.uz

muslim.uz

2022-2023 ўқув йили кундузги таълим йўналиши бўйича Тошкент ислом институтига ҳужжат топширган абитуриентларга "Имтиҳонга кириш рухсатномаси" 2022 йил 28 июлдан 6 августга қадар институт қабул ҳайъати томонидан тарқатилмоқда. Бу ҳақда oliymahad.uz хабар бермоқда.

Абитуриентлар "Имтиҳонга кириш рухсатномаси"ни олиш учун Тошкент ислом институтига келиб, қабул ҳайъати томонидан берилган тилхат ва паспорт (ID карта) аслини кўрсатган ҳолда олишлари мумкин.

Абитуриентлар паспорт (ID карта) асли ва "Имтиҳонга кириш рухсатномаси" билан имтиҳонларга киритилади.

"Имтиҳонга кириш рухсатномаси"ни бериш вақти:

Соат: 9:00 - 17:00;
Тушлик: 12:30 - 14:00.

"Имтиҳонга кириш рухсатномаси"ни бериш 2022 йил 6 август соат 12:30да тўхтатилади.

Мурожаат учун телефон:
(71) 240-03-58, (99) 004-55-51

Тошкент ислом институти манзили: Тошкент шаҳар, Олмазор тумани, Зарқайнар 18-берк кўча, 47-уй.

https://goo.gl/maps/Ng8xP1yVfJwJvB3e7 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Пятница, 05 Август 2022 00:00

Жума – гуноҳларга мағфират

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Салмони Форсий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким жума куни ғусл қилиб, иложи борича покланиб, ўз мойидан, уйидаги хушбўйлардан суртиб, сўнгра чиқиб, икки кишининг орасини ёрмай (жой топиб) ўзига битилган намозни ўқиса ва имом гапирганда жим туриб, қулоқ солса, албатта, унинг ўтган жумадан бунгача бўлган нарсалари мағфират қилинади», дедилар».

Абу Ҳурайра:

«Уч кун зиёдаси билан. Чунки ҳар бир яхшилик ўн мислга кўпайтирилур», деди».

Икки шайх ривоят қилганлар.

Абу Довуднинг лафзида:

«Ким жума куни ғусл қилиб, энг яхши либосларидан кийса, агар хушбўй нарсаси бўлса, ундан суртса, сўнгра жумага бориб, одамларнинг елкасидан ҳатлаб ўтмаса, кейин ўзига битилган намозни ўқиса, имоми чиқса, у намозидан фориғ бўлгунча қулоқ осса, бу (жума) билан ундан олдинги жума орасидаги нарсага каффорот бўлади», дейилган.

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Аллоҳ таоло жума кунида ҳеч бир мусулмоннинг гуноҳини кечирмай қўймайди».

Табароний ривоят қилган.

 

islom.uz

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий

Нуриддин домла ҳазратлари

Ислом шариатда суннатнинг тутган ўрнини янада яхшироқ англаб олиш учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Қуръони карим оятларини қилган тафсирларидан мисоллар келтирайлик.

  1. Намоз – Ислом шариатининг беш устунидан бири, фарз саналган ибодатлардан, шаҳодатдан кейин турувчи амал. Қуръони каримнинг 70дан ортиқ оятларида намоз ўқишга буюрилади. Аммо бирорта оятда уни қандай адо этишнинг тартиблари баён этилмаган.

Тўғри, намоздаги: руку, сажда, қиём каби айрим ҳаракатлар ҳақида оятлар бор, аммо намозни тўлиқ адо этиш тартиби ҳақида ҳеч қандай оят учрамайди. Бу борада, фақатгина суннат орқали намоз ўқишни ўрганиш мумкин. Суннатдан бошқа бирор манба орқали уни ўрганиб бўлмайди.

Демак, Аллоҳ таоло 70 дан ортиқ оятларда намоз ўқишга буюриб, уни қандай адо этишни тўлиқ баён этмаганлигининг сабаби бу – суннатнинг аҳамияти ва унинг ўрнини билдириш учундир. Зеро, Қуръони каримда илмларнинг асоси баён этилади, уларнинг мазмун-моҳиятини тушунтириш, изоҳлаш Пайғамбар алайҳиссаломнинг вазифасидир. 

  1. Аллоҳ таоло Қуръони каримда намозни ўз вақтида ўқишга буюради. Бу ҳақда Аллоҳ талол бундай марҳамат қилади:

إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ كَانَتۡ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ كِتَٰبٗا مَّوۡقُوتٗا ١٠٣

Зеро, намоз мўминларга вақти тайин этилган ва (фарз деб) битилгандир (Нисо сураси, 103-оят).

Аммо бирорта оятда намозни қачон ўқиш кераклигининг аниқ вақти баён этилмаган. Ҳатто фарз намози беш маҳал экани ҳам Қуръонда келмаган. Намознинг беш маҳаллиги ва бир кеча-кундузда уларнинг ўқилиш вақтларини фақатгина суннат орқали билиш мумкин. 

  1. Қуръонда намознинг ракатларининг сонини билдирувчи бирорта оят йўқ. Фақатгина суннат орқали бомдод намози 2 ракат, пешин, аср, ҳуфтон намозлари 4 ракат, шом эса 3 ракат фарздан иборат эканини билиш мумкин. Суннатни ўрганмай туриб ҳатто Ислом динининг устунларидан бўлган – намозни ҳам тўғри адо этиш мумкин эмас. 
  1. Ислом динининг учинчи устуни – закот. Қуръони каримда 30 дан ортиқ оятда таъкидланган фарз амал. Аммо закот кимларга фарз? Закотни қачон бериш керак? Нималардан закот берилади ва нималардан берилмайди? Агар суннат бўлмаганда бу саволлар очиқ қоларди. Айнан Набий алайҳиссалом ким ва кимга зкаот берилишини аниқ, очиқ-равшан тушунтириб берганлар. 
  1. Ислом динининг тўртинчи устуни – ҳаж. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:

وَلِلَّهِ عَلَى ٱلنَّاسِ حِجُّ ٱلۡبَيۡتِ مَنِ ٱسۡتَطَاعَ إِلَيۡهِ سَبِيلٗاۚ ٩٧

"Йўлга қодир бўлган одамлар зиммасида Аллоҳ учун Байтни ҳаж қилиш (фарзи) бордир" (Оли Имрон сураси, 97-оят).

Ушбу оятда ҳаж амалини неча маротаба бажариш лозимлиги баён этилмаган. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам банда умри давомида соғлом ва молиявий жиҳатдан қодир бўлганда бир маротаба адо этиши фарз эканини таъкидлаганлар. 

  1. Ислом динининг навбатдаги устуни – Рамазон ойининг рўзаси. Қуръони каримда рўзанинг асосий шартлари баён этилган оятлар мавжуд. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўз ва амаллари орқали ушбу ибодат батафсил тушунтирилган. Хусусан, рўзадорлар учун еб-ичиш ва жинсий яқинлик қилишдан ташқари яна қандай амалларни бажариш тақиқланган? Қайси шартларга кўра кундуз куни рўзани очиб юбориш мумкин? Рўзадорнинг хулқи қандай бўлиши керак? Бу саволларга фақат суннат орқали жавоб топиш мумкин. 
  1. Қуръони каримда жунубликдан покланиш алоҳида таъкидланади. Аллоҳ таоло бундай буюради:

وَإِن كُنتُمۡ جُنُبٗا فَٱطَّهَّرُواْۚ ٦

"Агар жунуб бўлсангиз, обдон покланингиз (чўмилингиз)!" (Моида сураси, 6-оят).

Бошқа оятда эса, жунуб ҳолатда намозга яқинлашмаслик айтилади:

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنتُمۡ سُكَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَعۡلَمُواْ مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىٰ تَغۡتَسِلُواْۚ ٤٣

"Эй, иймон келтирганлар! Токи гапираётган гапингизни (ўзингиз) биладиган бўлгунингизгача, маст ҳолларингизда намозга яқинлашмангиз! Яна жунуб (нопок) ҳолларингизда ҳам, то покланмагунча (намозга яқинлашмангиз)" (Нисо сураси, 43-оят).

Аммо оятларда жунубнинг таърифи ва жунуб одам қандай покланиши лозимлиги баён этилмаган. Албатта бу саволларга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам батафсил жавоб берадилар. 

  1. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:

وَٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلۡفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ ٣٤

«Олтин ва кумушларни кон (махфий хазина) қилиб олиб, уларни Аллоҳ йўлида сарф қилмайдиганларга аламли азоб ҳақида "хушхабар" беринг!» (Тавба сураси, 34-оят).

Ушбу оятда мол-дунёни Аллоҳ ризолиги йўлида сарфлаш мақталмоқда, аммо уларни тўплаб қўйиш, сарфламаслик қаттиқ қораланмоқда. Лекин қанча мол-дунёни йиғиш мумкин ва уни қаерларга сарфлаш кераклиги баён этилмаган. Бу саволларга ҳам суннат орқали жавоб топиш мумкин. 

  1. Қуръони каримда никоҳи ҳаром қилинган аёлларнинг бирин-кетин рўйхати келтирилиб, унда икки опа-сингилни қўшиб никоҳга олиш ҳаром экани алоҳида таъкидланади:

وَأَن تَجۡمَعُواْ بَيۡنَ ٱلۡأُخۡتَيۡنِ ٢٣

"Икки опа-сингилни қўшиб (никоҳлаб) олишингиз (ҳам ҳаром қилинди)" (Нисо сураси, 23-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу оятни кенгроқ шарҳлаб, бу тақиқ нафақат икки опа-сингилга, балки она ва ота томондан хола ва жиянга[1] ҳам тегишли эканининг хабарини берганлар.

  1. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:

ٱلۡيَوۡمَ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُۖ ٥

"Бугун сизлар учун покиза нарсалар ҳалол қилинди" (Моида сураси, 5-оят).

Нималар покиза нарсалар эканини билиш, уларнинг рўйхати билан танишиш учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига мурожаат қилиш талаб этилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳалол бўлган нарсалар билан бирга ҳалол бўлмаган нарсаларнинг ҳам хабарини берганлар. Агар у зот алайҳиссалом уларнинг рўйхатини умматларига эълон қилмаганларида ҳар бир инсон ўзича бу оятни талқин қилган бўларди. Оқибатда ҳалол билан ҳаром нарсаларнинг чегараси бузилиб кетарди.

Бу каби мисолларни кўплаб келтириш мумкин, лекин юқорида келтирилган далиллар мавзунинг моҳиятни кўрсатиш учун етарли.

[1] Бир киши бир вақтнинг ўзида опа-сингилни, жиян билан амма, холаларни никоҳига олиши мумкин эмас. Ҳадисда "Бир аёлнинг устига аммаси ёки ҳоласи ёхуд ака-укаларининг қизлари, опа-сингилларининг қизлари никоҳ қилинмайди" дейилади (Имом Бухорий ривояти).

 

Муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳнинг

"Ислом шариатида суннатнинг ўрни" китобидан

Таржимон: Даврон НУРМУҲАММАД

 

1-қисм2-қисм3-қисм4-қисм, 5-қисм, 6-қисм, 7-қисм, 8-қисм, Давоми бор...

Ўзбекистон Республикасининг Америка Қўшма Штатларидаги Фавқулодда ва мухтор элчиси Жавлон Ваҳобов диний эркинлик бўйича халқаро саммит (IRF Summit)да иштирок этди.
АҚШнинг халқаро диний эркинлик масалалари бўйича собиқ элчиси Сэм Браунбэк ташаббуси билан анъанавий тарзда ўтказиб келинадиган мазкур нуфузли анжуманда таъқиб ва диний камситишга, диний ва этник асосда геноцидга қарши кураш, ижтимоий тармоқнинг иқтисодиётда ва миллий хавфсизлик шароитида диний эркинликни тарғиб этишдаги ўрни, мусулмонлар орасида диний эркинлик ва хотин-қизлар ҳуқуқини ҳимоя қилиш, ҳарбий можаронинг диний эътиқодга таъсири каби мавзулар муҳокама қилинди.
ЎзА хабарига кўра,мамлакатимиз вакили диний эркинликни таъминлаш, диний ташкилотларга оид қонунчиликни либераллаштириш, маърифатли ислом ғоясини илгари суриш ва ёшлар ўртасида радикализмга қарши курашиш борасида Ўзбекистон эришаётган ютуқлар, республиканинг ушбу соҳадаги халқаро ташаббуслари ҳақида иштирокчиларга батафсил маълумот берди. Ўзбекистон ташаббуси билан қабул қилинган БМТнинг “Таълим ва диний бағрикенглик” резолюцияси ҳамда Тошкент ва Бухорода ўтказилган “Декларациялар мулоқоти” халқаро форумида қабул қилинган таълим, бағрикенглик маданияти, турли конфессия тарафдорларининг миллий анъаналарига ҳурмат билан қараш ва уларнинг ҳақ-ҳуқуқини таъминлаш ғояларини илгари сурувчи Бухоро Декларациясининг аҳамияти очиб берилди.
Элчихона берган маълумотга кўра, Ўзбекистонда амалга оширилаётган конституциявий ислоҳотнинг мазмун-моҳияти ва асосий мақсади, фуқароларнинг асосий ҳуқуқи, жумладан, дин эркинлигини янада юксалтиришдаги аҳамияти алоҳида тушунтирилди.
Халқаро диний эркинлик бўйича АҚШ комиссияси (USCIRF)нинг собиқ раиси Надин Маэнза Ўзбекистоннинг диний эркинликни тарғиб қилиш соҳасидаги муваффақиятли тажрибасини қайд этди.
- Ўзбекистон нисбатан қисқа вақт ичида диний эркинликни таъминлашда улкан ютуқларга эришганига, дунёга динлараро тотувликни тарғиб қилишнинг ноёб моделини тақдим этаётганига гувоҳмиз, - деди у. – Буларнинг бари турлича кўникма ва иш тажрибасига эга одамлар қўллаб-қувватлаши керак бўлган стратегик ташаббус ва улкан ўзгаришнинг натижасидир.
Глобал жалб қилиш институти вице-президенти Жеймс Чен шундай деди:
- Ўзбекистонда биз диний эркинликни таъминлаш борасида ҳукумат, фуқаролик жамияти институтлари ва диний жамоалар вакиллари билан кўп қиррали ҳамкорлик ўрнатишга муваффақ бўлдик. Сўнгги йилларда мамлакатда мисли кўрилмаган ютуқларга эришилди. Қонун устуворлиги ва диний эркинлик бўйича ўқув дастурлари, самовий дин вакиллари ўртасидаги динлараро мулоқот орқали эришилган натижаларни бирлаштириш ва кўпайтиришга ёрдам бермоқдамиз.
Дунё мамлакатларининг диний эркинликни тарғиб қилиш соҳасидаги ютуқлари муҳокамасида АҚШДАги энг йирик масжидлардан бирининг имоми Муҳаммад Мажид шундай деди:
- Ўзбекистонда турли конфессия, дин ва эътиқодга эга инсонлар ўртасидаги очиқ ва ишончли муносабатнинг ёрқин ифодасини кўрдик.
Тадбир доирасида намойиш этилган, Глобал жалб қилиш институти томонидан Декларациялар форумида иштирок этиш учун тайёрланган қисқа видео лавҳа (Making Multi-Faith History in Bukhara)да мамлакатимизнинг диний плюрализм ва бағрикенгликни тарғиб қилиш масаласига ёндашуви очиб берилган. “Ўзбекистон ренессанс даврини бошдан кечирмоқда, дўстлик, ҳурмат ва ишончнинг янги даврини кўрсатадиган очиқ мулоқот ва ўзгаришга янги мазмун бахш этмоқда”, - дейилади, жумладан, лавҳада.
Глобал жалб қилиш институти раҳбари Крис Сайплнинг фикрлари ҳам эътиборли:

- Декларациялар мулоқоти –мусулмонлар кўпчиликни ташкил этадиган мамлакатда аввалги декларациялар вакилларини бирлаштирадиган, сезиларли фарқни енгиб ўтиш ва жипс жамиятни яратиш имконини берувчи очиқ ва конструктив мулоқот учун асос бўлиб хизмат қиладиган янги механизм. Бухоро Декларацияси аллақачон ўз самарасини бериб, бутун дунё бўйича - Ганадан Индонезиягача диний етакчилар ўртасидаги алоқани мустаҳкамлашга ёрдам бермоқда. Бу ҳужжат бир минтақа ёки бир дин доирасидан ташқарига чиқишга имкон берадиган глобал ҳаракат, мазмунли ўзгаришни рағбатлантириш йўлидаги шериклик, зарур амалий ечимлар қудратининг ишончли далилидир.
Эслатиб ўтамиз, 2021 йилдан бери Вашингтонда ҳар йили ўтказиладиган “IRF Summit” халқаро форумида 80 дан зиёд мамлакатдан ҳукумат вакиллари, диний етакчилар ва фуқаролик жамияти фаоллари тўпланади. Анжуманда дунё бўйлаб диний эркинликни тарғиб қилиш, жамиятда қутбланиш ва радикаллашувга қарши курашиш, якка тартибда ёки биргаликда таъқиб қилинаётган диндорларни ҳимоя қилиш масалалари муҳокама қилинади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Top