muslim.uz
Қуръони карим ва ҳадиси шариф мусобақаси
Шу йилнинг 25 февралидан 3 мартига қадар, Уммон султонлигида, 28-Қуръони карим ва ҳадиси шариф мусобақаси ўтказилади.
Шу муносабат билан ташкилий қўмита, мазкур мусобақани намунали ташкил этиш ва ўтказишга доир масалаларга бағишланган биринчи йиғилишини ўтказди.
Ушбу йиғилишга, Уммон султонлиги Спорт ишлари вазирлиги Лойиҳалар бўлими мудири, бир вақтнинг ўзида мазкур мусобақанинг ташкилий ҳайъати раиси Муҳаммад бин Саъид ал-Манурий раҳбарлик қилди.
Мазкур йиғилишда, мусобақа дастурини ишлаб чиқиш, уни ўтказишнинг техник ва идоравий жиҳатлари ҳамда фахрли ўринларни қўлга киритган ғолибларга мукофотлар ва эсдалик совғаларини тайёрлашга доир мавзуларда ўзаро фикр алмашилди.
Халқаро алоқалар бўлими
3-тур ўйинида кутилмаган натижалар
Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги футбол жамоалари ўртасида “Халқ билан мулоқот ва инсон манфаатлари йили” муносабати билан ўтказилаётган навбатдаги футбол турнири қизғин давом этмоқда. Жорий йилнинг 31 январь, сешанба куни бўлиб ўтган 3 тур учрашуви ҳам жуда кўтаринки руҳда ўтди. Учрашув кутилмаган натижалар ва бир-биридан ажойиб голларга бой бўлди. Қуйида 3-учрашув натижалари билан танишасиз:
Дўстлик |
2 - 6 |
Бухорий авлодлари |
Ҳазрати Имом |
7 - 1 |
Кўкалдош |
Минор |
4 - 6 |
Мовароуннаҳр |
Эслатиб ўтамиз, кейинги ўйин жорий йилнинг 3 февраль, жума куни бўлиб ўтади.
ЎМИ ахборот хизмати
Ҳадис талаб қилиш ва суннатга амал қилишнинг фазли
Менинг Бани Умайя ибн Зайдлик – у ер Мадинанинг чекка маҳаллаларидан бири – ансорийлардан бир қўшним бор эди. Биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам олдиларига тушишга навбатлашар эдик. Бир кун у тушса, бир кун мен тушар эдим. Мен тушганимда ўша кунги ваҳий ва бошқа хабарларни олиб келардим. У ҳам тушганда шундай қиларди.
Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу
* * *
Мадомики инсонлар орасида ҳадис талаб қиладиган кишилар бор экан, улар салоҳиятда бардавом бўладилар. Агар илмни ҳадиссиз талаб қилсалар бузиладилар.
Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Аллоҳ таолонинг дини борасида ўз фикрингиз асосланиб бирор сўз айтишдан сақланинглар. Суннатга эргашишни лозим тутинглар. Ким суннатдан чиқса адашади.
Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Агар суннат бўлмаганда, ҳеч биримиз Қуръонни тушунмас эдик.
Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Қачон ҳадис саҳиҳ бўлса, у менинг мазҳабимдир.
Имом Шофеъий раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламдан бир ҳадисни ривоят қилиб, сўнг бошқа гапни айтсам, қайси осмон мени соялантиради ва қайси ер мени кўтаради?..
Имом Шофеъий раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Агар мен муҳаддислардан бирор кишини кўрсам, гўё Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг асҳобларидан бирини кўргандек бўламан.
Имом Шофеъий раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Суннатлар Нуҳнинг кемаси кабидир. Ким унга минса нажот топади. Ким ундан ортда қолса, ғарқ бўлади.
Имом Молик раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Кишиларнинг ижмоъ қилинмаган фикрларидан сақланинглар. Роббингиздан нозил қилинган Қуръон ва Пайғамбарингиз келтирган ҳадисга эргашинглар. Агар маъноларини тушунмасангиз уламоларингизга ҳавола қилинглар. Улар билан тортишманглар. Албатта, динда тортишиш мунофиқлик қолдиқларидандир.
Имом Молик раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Мана шу замон каби ҳадис талаб қилишга муҳтож бўлинган замонни билмайман. Бидъатлар зоҳир бўлиб кетди. Кимнинг ҳузурида ҳадис бўлмаса, бидъатларга воқеъ бўлади.
Имом Аҳмад раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Сизларнинг ҳеч бирингиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан гаплашишни истамайдими?!
Имом Аҳмад раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Мужтаҳид ва муҳаддис имомларга эргашинглар. Чунки улар ўзларининг фойда ва зарарларига қарамасдан нима бўлса ёзадилар. Ўз нафси хоҳишига ва фикрига эргашганлар эса, ўзларинг зарарларига бўлган бирор нарсани хеч ҳам ёзмайдилар.
Вакиъ раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Агар менинг наздимда ҳадис тасбеҳдан афзал бўлмаганда эди, ҳадис айтмас эдим.
Вакиъ раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Аллоҳ (розилигини) истаб ҳадис талаб қилган кишидан афзалроқ амал қилган кишини билмайман.
Суфён Саврий раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Ким ҳадис талаб қилса, батаҳқиқ Аллоҳ азза ва жаллага байъат қилибди.
Ибн Уйайна раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Мен ушбу ҳадисларни сенга бекорга, шундоқ айтиб бермоқдаман. Бизлардан бир киши бундан оз нарса учун ҳам Мадинага сафар қилар эди.
Шуъба раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Мен бир ҳадис учун бир неча кеча-кундузли масофага сафар қилар эдим.
Саъид ибн Мусаййаб
Қайси бир сўзим Қуръон ва ҳадисга мувофиқ келса уни олинглар. Мувофиқ келмаганини тарк қилинглар.
Молик ибн Анас раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Суннатни лозим тутинглар ва ёш фарзандларингизга ўргатинглар. Зеро улғайганда одамларга динни ўргатадиган кишилар ўшалар бўладилар.
Аъмаш раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Энг афзал мусулмон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг (амалда) йўқ бўлиб кетаётган суннатларини амалга татбиқ қилган кишидир. Эй суннат эгалари (муҳаддислар) сабр қилинглар.
Имом Бухорий раҳматуллоҳу алайҳ
* * *
Мужтаҳидлик даъвосида бўлган қози ва муфтийга ҳукмларга боғлиқ ҳадисларни билиш шарт эканига барча иттифоқ қилган.
Уламолар сўзидан
Тошкент ислом институти Диний фанлар кафедраси ўқитувчиси
Фарҳод Жўраев.
Туғилган боланинг илк ҳақлари
Фарзанд энг гўзал ва улуғ неъмат. Шу боис ҳам фарзанд дунёга келганидан кейин ота-онанинг зиммасига бир қатор улуғвор ва шарафли вазифалар юкланади. Улар қуйидагилардан иборат:
- Муносиб исм қўйиш:
عن أبي الدرداء رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: إنكم تُدْعَوْن يوم القيامة بأسمائكم و أسماءِ آباءكم، فأَحْسِنُوا أَسْماءَكمْ
رواه أبو داود
Абу Дардо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Албатта, Қиёмат куни ўз исмларингиз ва оталарингизнинг исми билан чақириласизлар. Бас, имсларингизни гўзал қилинг”, дедилар. Абу Довуд ривояти.
Демак, исмнинг чиройли бўлиши нафақат бу дунёда, балки Қиёмат куни ҳам керак бўлар экан. Исм қўйганда ҳам шундай исм қўйиш керакки, унинг ўзи ҳам, маъноси ҳам чиройли бўлсин, чақирилганида хурсанд бўлсин, хижолат бўлиб, уялмасин.
Ушбу масъулиятни ҳис этган кўплаб саҳобалар туғилган фарзандларини Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига олиб бориб, чиройли исм қўйдирар, фарзандлари ҳаққига барака сўраб, дуо олар эдилар.
- Болани ювинтириш:
Фарзанд дунёга келганида уни ювинтириб, боланинг бадани ва сочига ёпишиб тушган қон, соч ва шунга ўхшаш турли азият ва нопокликлардан тозалашдир.
عن سَلمانَ بنِ العامِر الصَّبِّيِّ رضي الله عنه: عن النبيّ صلي الله عليه و سلم قال:... و أَمِيْطُوا عنه الأَذَي
رواه البخاري
Салмон ибн Омир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “... ва ушбу (туғилган) боладан азиятни кетказинг”, деб, бола туғилганидан сўнг уни ювинтиришга чорлаганлар. Имом Бухорий ривояти.
Баъзилар турли ирим-сиримларга берилиб, болани қирқ кунга қадар ювинтирмай, сочини олмай, унга азоб бериб юришади. Бу тўғри йўл эмас, албатта.
Бола ўз вақтида ювинтирилиб, қанча тоза парвариш қилинса, унинг ривожланиши ҳам шунча яхши бўлади. Одатда айрим чақалоқларнинг инжиқлиги, кўп йиғлашига уларнинг ювинтирилмаслиги ҳам сабаб бўлади.
- Боланинг қулоғига азон ва такбир айтиш.
Фарзанд дунёга келганида ота-онанинг ушбу фарзанд олдидаги вазифаларидан яна бири унинг ўнг қулоғига азон ва чап қулоғига такбир айтишдир.
Ушбу вазифани бажаришда боланинг илк эшитадиган сўзлари мазкур улуғ мадҳия сўзлари бўлсин, умри давомида фақатгина яхши овоз ва сўзларни эшитиб юрсин, деган яхши ниятлар бор. Бундан ташқари азон айтилган жойда барака бўлиши, шайтон қувғин бўлиши барчага аён.
عن حُسَيْنٍ رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: مَنْ وُلِدَ له ولدٌ أَذَّنَ في أُذُنِه اليُمْني، و أقام في أُذُنِه اليُسْرَي لَمْ تَضُرُّهُ أُمُّ الصِّبْيَانِ
رواه أبو يَعْلَي
Ҳусайн розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Кимнинг боласи туғилса-ю, унинг ўнг қулоғига азон, чап қулоғига такбир айтса, унга Умму Сибён зарар етказа олмайди”, дедилар. Абу Яъло ривояти.
“Умму Сибён” болаларга зиён етказадиган жин тоифаси. Унинг қиладиган иши гўдакларга зиён етказишдан иборат. Азон ва такбир болага унинг зараридан қалқон бўла олади.
- Боланинг танглайини кўтариш:
Боланинг танглайини кўтариш ёши улуғ ва тақволи инсон бирор бир пок ва ширин нарсани олдин ўзи чайнаб туриб, унинг маълум бир қисмини боланинг оғзига солиб, танглайига текизиб қўйишдир.
عن عائشةَ رضي الله عنها قالت: كان رسول الله صلي الله عليه و سلم يُؤتَي بالصِّيبيانِ، فَيُحَنِّكُهم و يُبارِكُ عليهم
رواه أحمد
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам (ҳузурларига) янги туғилган гўдаклар келтирилар эди. У Зот уларнинг танглайини кўтарар ва уларга барака тилаб дуо қилар эди”. Аҳмад ривояти.
Ушбу вазифада ҳам бир қанча ҳикмат ва яхши ниятлар бор: Дунёга янги келган боланинг оғзига биринчи бор кирган ва танглайига теккан емиши ширин ва пок нарса бўлсин, шунингдек, бутун умр ширин ва пок насибалар билан ризқлансин. Яхшилар қўлидан таом егандек, бутун умр яхшилар билан таомлансин ва улар каби тақволи, пок инсон бўлсин.
Мазкур тўртта вазифани фарзанд дунёга келганидан кейин тез фурсатда амалга ошириш мақсадга мувофиқдир.
- Ақиқа маросимини қилиш ва боланинг сочини олиш.
Фарзанднинг дунёга келиши улкан бир мўъжиза, Яратганнинг ота-она бўлмишга катта инъоми ва туҳфаси ҳисобланади. Ота-она бунинг учун тили воситасида қалби билан шукр қилиши билан бир қаторда буни амалда ҳам ифода этиши Пайғамбаримиздан биз оталарга суннат бўлиб қолди. Бу амалий шукрнинг номи “ақиқа” маросимидир.
“Ақиқа” сўзи луғатда “ёрмоқ” маъносини англатиб, янги туғилган боланинг бошидаги сочига нисбатан ишлатилади. Шариатда эса Аллоҳ таолога шукрона тарзда фарзанд номидан сўйиладиган жонлиқ тушунилади. Ушбу маросим боланинг сочи олинадиган куни амалга оширилгани учун “ақиқа” деб номланган.
Шариат таълимотига кўра фарзанд таваллудининг еттинчи куни ушбу маросим ўтказилади ва шу кунда боланинг сочи олиниб, соч оғирлигича кумуш ёки унинг миқдори садақа қилиб юборилади.
عن سَمُرَةَ رضي الله عنه: عن النبيّ صلي الله عليه و سلم قال: كلُّ غُلامٍ رَهِينَةٌ بعقيقته، تُذْبَحُ عنه يومَ سابعِه، و يَحْلَقُ
رواه البخاري و مسلم
Самура розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ҳар бир бола ақиқаси (унинг номидан сўйиладиган қўй эвазига) гаровланган. (Ушбу қўй) боланинг номидан (таваллудининг) еттинчи куни сўйилади ва (шу куни боланинг) сочи олинади...”, дедилар. Бухорий ва Муслим ривояти.
Демак, фарзанднинг яхши униб ўсиши, бахтли ва саодатли бўлиши унинг ақиқасига ҳам боғлиқ экан. Имом Аҳмад ва Ато Хуросонийлар шундай дейди: “Агар фарзанд вояга етмасдан вафот этса, унинг ота-онасига шафоатчи бўлиши ақиқасига боғлиқ. Агар унга ақиқа қилинган бўлса, у жаннатнинг эркатойларидан бўлади ва: “Жаннатга олдин ота-онам кирмаса, мен кирмайман”, деб туриб олади. Шу тарзда ота-онасининг жаннатга киришига сабаб бўлади”.
Ҳадиси шарифдан кўриниб турибдики, ақиқа бола таваллудининг еттинчи куни амалга оширилади. Бу энг муносиб вақт. Агар ушбу кунда имкони бўлмаса, ўн тўртинчи ёки йигирма биринчи куни ҳам амалга оширилиши мумкинлиги ҳақида Пайғамбаримизнинг кўрсатмалари бор. Бунда ҳам имкони бўлмаса, имкон топилганида қилинади.
Ақиқа учун сўйиладиган қўй ўғил фарзандга ҳам, қиз фарзандга ҳам битта бўлади. Агар фарзанд ўғил бола бўлиб, отанинг имкони бўлса, бир-бирига ўхшаш иккита қўй сўйилади.
عن إبن عباس رضي الله عنه: أنّ النبيّ صلي الله عليه و سلم: عَقَّ عن الحسن و الحسين رضي الله عنهما كَبْشًا كَبْشًا
رواه البخاري
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Ҳасан ва Ҳусайн розияллоҳу анҳумоларга биттадан қўчқор сўйиб, ақиқа қилдилар”. Имом Бухорий ривояти.
Пайғамбаримизнинг неваралари – Имом Ҳасан ва Имом Ҳусайннинг ораларида ўн бир ой фарқ бўлган. Ушбу ҳадиси шариф имкон бўлмаса, ўғил болага иккита қўй сўйиш шарт эмаслиги, биттаси ҳам кифоя эканлигига далолат қилади. Имкони бор кишилар ўғил болага бир-бирига ўхшаш иккита қўй сўйиши мумкинлиги ҳақида Пайғамбаримизнинг кўрсатмалари бор.
Бундан кейинги навбатда ҳар бир ота-онани ушбу фарзандларининг нафақа ва тарбиясидек энг шарфли вазафалар кутиб туради. Ушбу вазифаларни маромида адо этишда ҳар бир ота-онага Аллоҳ таолонинг ўзи чинакам масъулият, ирода, жасорат ва куч-қудрат насиб қилиб, фарзандларимизни кўз қувончимизга айлантирсин!
Масжидлар бўлими мутахассиси М.Камолов
Инсонларнинг яхшиси инсонларга манфаати етадиганидир
Инсонпарварлик руҳи билан йўғрилган ислоҳотлар халқимиз турмушининг янада юксалиши, мамлакатимиз ободлиги ва тараққиётини таъминлаш, Ватанимизнинг дунё ҳамжамиятида обрў-эътиборини юксалтириш ва ёш авлодни баркамол этиб тарбиялашда юксак самаралар бермоқда.
Ўзбекистон Республикасининг биринчи Президенти Ҳурматли И.А.Каримовнинг ташаббуси билан узоқ йиллардан буён юртимизда ҳар бир йилнинг бошланиши олдидан унга маълум бир ном бериш ва ўша йилда мазкур номга тегишли масалаларни ҳал қилишга катта эътибор қаратиш яхши анъанага айланган эди. Шу анъанани давом эттириб давлатимизнинг янги раҳбари Ш.Мирзиёев 2017 йилни “Халқ билан мулоқот ва инсон манфаатлари йили” деб номладилар ва бу шиор халқимиз томонидан хурсандчилик билан қабул қилинди. Йилнинг бундай номланиши замирида давлат органларининг халқ билан муносабатларини янада мустаҳкамлаш, фуқароларнинг мурожаат қилиш ҳуқуқларини кафолатлаш ва мавжуд муаммоларни оқилона ҳал этиш мақсадлари мужассамдир. Бош Қомусимизнинг 2-моддасида, “Давлат халқ иродасини ифода этиб, унинг манфаатларига хизмат қилади. Давлат органлари ва мансабдор шахслар жамият ва фуқаролар олдида масъулдирлар”, - дейилган. Демак, ушбу йилда ҳукуматимизнинг оддий фуқаролар билан мулоқотлари янада кенгроқ йўлга қўйилади. Бу мулоқот воситасида барча ватандошларимизнинг ҳақ-ҳуқуқлари ҳимоя қилинишга, бир сўз билан айтганда, жамиятда адолат қарор топишига янада кўпроқ аҳамият қаратилади.
Дарҳақиқат, мамлакатимиз Президенти Шавкат Миромонович Мирзиёев таъкидлаганларидек, — бугун ҳаётимизнинг ўзи Конституциямизда ифодасини топган энг асосий мақсад — инсон манфаатларини ҳар томонлама таъминлаш масаласини долзарб вазифа қилиб қўймоқда. Инсон манфаатларини таъминлаш учун эса аввало одамлар билан, халқ билан мулоқот қилиш, унинг дарду-ташвишлари, орзу-ниятлари, ҳаётий муаммо ва эҳтиёжларини яхши билиш керак.
Мамлакатимиз Президентининг янгидан қабул қилинган “Ўзбекистон фахрийларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш “Нуроний” жамғармаси фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармони ана шу йўналишдаги ишларнинг яна бир амалий ифодаси бўлди. Фармонда кексаларни ижтимоий ҳимоялаш, соғломлаштириш, уларнинг фаоллигини ошириш, жамият ҳаётида тўлақонли иштирок этишлари учун шарт-шароитлар яратиш бўйича муҳим вазифалар белгиланган. Ушбу хайрли иш Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломнинг: “Кимки кичикларимизга раҳм қилмаса, кексаларимизнинг ҳаққини, қадр-қимматини билмаса, у мусулмон уммати эмасдир”, деган ҳадиси шарифларига ҳамоҳангдир.
Давлатимизнинг бундай эътибор ва ғамхўрлиги хонадонимиз фаришталари бўлган нуронийларимиз кучига куч, умрларига умр қўшади, уларга жуда катта руҳий мадад бўлади. Зеро, қарияларимиз хизматини қилиш, уларнинг дуосини олиш биз учун олий саодатдир. Булар ҳали улкан ишларнинг дебочаси холос. Муқаддас қадамжоларимиз ва улуғ боболаримизнинг ҳурмат ва эҳтиромлари бевосита Ўзбекистоннинг биринчи Президенти марҳум И.Каримовнинг раҳнамоликларида ўз ўрнига қўйилган эди. Ушбу хайрли ва асрга татигулик савобли ишнинг давомини сайланган Президентимиз Шавкат Миромонович Мирзиёев бошлаб бердилар.
Жорий йилнинг 28 январь куни Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Миромонович Мирзиёев Хоразм вилояти ташрифи доирасида Урганч шаҳридаги “Охун бобо” масжидига ҳам ташриф буюриб, нуронийлар билан учрашган эдилар. Президентимиз оқсоқоллар ва нуронийлар билан бўлган суҳбатда Хоразмга ташрифдан ва учрашувдан асосий мақсад халқимиз билан мулоқот қилиш эканлиги, бу учрашувда халқ вакиллари билан очиқ суҳбат бўлишини қайд этди.
Бугунги кунда ҳурматли Президентимиз Ш.Мирзиёев эл манфаатини барча нарсадан устун қўйиб, фуқароларимизнинг оғирини енгил қилишга тинмай ҳаракат қилмоқда. Биргина “виртуал қабулхона” орқали минглаб юртдошларимизни қийнаб келган муаммоларининг ўз ечимини топгани бунинг яққол далилидир. Аслида, одамлар орасида адолат билан ҳукм юргизиш Аллоҳ таолонинг буйруғи ҳисобланади. Бу ҳақда Қуръони каримда шундай хабар берилган: “Дарҳақиқат, Аллоҳ омонатни ўз эгаларига топширишингиз ва одамлар ўртасида ҳукм қилганингизда адолат билан ҳукм қилишингизга буюрар...” (Нисо сураси, 58-оят).
Адолат билан иш юритган раҳбарга улкан ажр-мукофотлар ваъда қилинган. Шунингдек, инсонларга манфаат етказишга ҳаракат қилиш ҳам динимизда тарғиб қилинган амаллардан ҳисобланади. Бу ҳақда кўплаб ҳадиси шарифларда хабар берилган. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бирор мўминдан дунё машаққатларидан бирини аритса, Аллоҳ ундан охират машаққатларидан бирини аритади. Банда, мадомики, дўстига ёрдам бериш (йўли)да бўлар экан, Аллоҳ унинг мададкори бўлади”, – дедилар” (Имом Термизий ривоят қилган).
Дарҳақиқат, динимиз инсонпарвар, яхшилик динидир. Доим инсонларга манфаат етказиш, доим яхшилик қилишга чорлаган диндир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилган: “Эй, имон келтирганлар! Рукуъ қилингиз, сажда қилингиз ва Раббингизга ибодат қилиб эзгу иш қилингиз – шоядки, нажот топсангиз!” (Ҳаж сураси, 77-оят). Ушбу оятда эзгу иш дейилмоқда. Бу дегани – сиздан зинҳор ёмонлик, фасод содир бўлмасин деганидир. Қуръони каримда Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг умматларини бутун инсониятнинг энг яхшиси экани шундай эълон қилинган: “Одамларга чиқарилган (маълум бўлган) умматнинг энг яхшиси бўлдингиз, ...” (Оли Имрон сураси, 110-оят). Шайх Муҳаммад Али Собуний ушбу оятни қуйидагича тафсир қилган: “Яъни, эй Муҳаммад алайҳиссаломнинг умматлари, сизлар барча умматларнинг энг яхшисидирсизлар. Чунки сизлар барча инсонларга энг манфаат берувчи инсонсизлар”. Ҳа, мусулмонлар яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтариш сингари ишлари билан доимо барча инсонларга манфаат бериб келганлар. Улар ушбу ишлари туфайли энг яхши умматга айланганлар.
Аждодларимиз “Халққа хизмат – олий ҳиммат” деб бежиз айтмаганлар. Ушбу хайрли ишларнинг дебочаси Давлатимиз Раҳбарининг воҳамизга қилган ташрифида ўз аксини топди. Хоразм вилоятида республика миқёсида юрак хасталиклари бўйича тиббий мажмуа ва тиббиёт маркази барпо қилиниши, шунингдек, вилоятда саноатни ривожлантириб, етиштирилган пахта ҳосилининг 95 фоизини шу ернинг ўзида қайта ишлашни ташкиллаштириш режалаштирилаётгани халқимиз манфаатлари барча нарсадан устун эканлигига далолатдир. Хоразмда бугунги кунда бажарилаётган бунёдкорлик ишлари билан бир қаторда, “Тош сақа” магистрал каналини реконструкция қилиш дастуридаги режалар натижасига кўра Хоразмда 35 фоиз электр энергияси ва 40 фоиз сув тежалишига эришилар экан. Юртбошимиз туризмни ривожлантириш ҳақида тўхталиб, ушбу ишлар доирасида Тошкент – Урганч – Хива темир йўли тез юрар поезди маршрути ишга тушиши ҳақида қарор қабул қилганини маълум қилди.
Айни вақтда, Президентимиз маърузаси давомида ёшларимиз илм ўрганишлиги, бунинг учун мактаб ва коллежларда давоматларини яхшилаш зарур эканига эътибор қаратдилар. Бунинг учун нуронийлар, маҳалла, жамоат ташкилотлари ходимлари ёшлар тарбияси учун масъул эканлигини уқтирдилар. Демак, Давлатимиз Раҳбари бошчилигидаги бундай бунёдкорликлар, халқпарвар ва истиқболли дастурлар режалаштирилиб, уларнинг ижроси жадал суръатларда таъминланаётган бир вақтда бепарво ва лоқайд бўлиш асло мумкин эмас! Биз диний соҳа вакиллари ҳам халқимиз элимиз манфаатлари йўлида амалга оширилаётган ислоҳотларни қўллаб–қувватлашимиз ва жамиятимизнинг ижтимоий ҳаётида фаол қатнашишимиз лозимдир.
Хайрулла Абдуллаев,
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Хоразм вилоятидаги вакили
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.