muslim.uz

muslim.uz

Навбатдаги суҳбат Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво бўлими мутахассиси Зикриё Бобораҳимов билан уюштирилди.

Закотни мен бераманми ёки отамми?

Савол: Cавдо соҳасида ишлайман. Нисобдан ошган молим бор. Деярли ҳар куни алмашиниб сотилади. Мол отамнинг ихтиёрида. Бунга закот ҳукми қандай бўлади? Отамга вожиб бўладими ёки менгами?

Жавоб: Мол кимники бўлса, ўша киши закот беради. Бу ҳақда Имом Сарахсий шундай дейдилар: «Закот молнинг эгасига вожиб бўлади» («Ал-Мабсут» китоби).

Закот қуйидаги нарсаларда вожиб бўлади:

  • Тилло, кумуш, қоғоз пуллар, қимматли қоғозлар ва тангалар;
  • Тижорат моллари, яъни олди-сотти қилинадиган ҳар қандай нарса;
  • Чорва моллари – туя, мол, қўтос, қўй, эчки, от;
  • Деҳқончилик маҳсулотлари.

Закотни ҳисоблаганда тилло, кумуш, қоғоз пуллар, қимматли қоғозлар ва тангаларга тижорат молларининг қийматини қўшиб ҳисоблайди. Бир кишининг тилла, кумуш, қоғоз пуллар, қимматли қоғозлар ва тижорат моллари энг камида 85 грамм тилло ёки унинг қийматига етса ҳамда яна бир йил ҳожатдан ортиқча бўлиб, камаймасдан турса, молининг 40 дан бирини закот сифатида бериш шарт бўлади.

Бу ҳақида Аллоҳ таоло шундай дейди: «(Эй, мўминлар!) Намозни баркамол адо этингиз, закотни берингиз ва Пайғамбарга итоат этингиз, зора (шунда) раҳм қилинсангиз» (Нур сураси, 56-оят).

Тижорат моли ҳар куни янгиланиб турса ҳам, нисобга етганидан бир йил ўтгач, унинг қирқдан бирини закот сифатида муҳтожларга чиқариш фарздир. Валлоҳу аълам.

Йил давомида қўшилган қийматдан закот бериладими?

Савол: Ҳар йил Рамазонда закот берадиган одам 2020 йил декабрь ойида ўзига тегишли дўконни сотувга қўйиб, 2021 йил март ойида сотди. Энди 2021 йил Рамазонда закот бераётганда бу дўкон савдосидан келган пулни ҳам қўшиб закот чиқарадими ёки бу пул бир йил айлангандан кейин закот вожиб бўладими?

Жавоб: Агар мазкур сотилган дўконнинг пулини қўшмасдан олдин ҳам маблағингиз нисобга етарли бўлса, унга дўконнинг сотувидан тушган пулни ҳам қўшиб закот берасиз. Агар сизнинг маблағингиз фақатгина мазкур дўконнинг пулидан иборат бўлса, ундан бир йил ўтгандан сўнг закот вожиб бўлади.

Бу ҳақида фиқҳий манбаларимизда шундай дейилади: «Йил давомида муайян нисоб жинсидан орттирилган нарсалар ўз жинсига қўшилади. Яъни, нисобнинг бирор турига эга бўлган кишилар йил мобайнида мазкур нисоб жинсидан мол орттирсалар, ўша нисобга қўшиб закот берадилар» («Дурарул ҳукком» китоби). Валлоҳу аълам.

Қурилиб, битмай қолган бинодан закот бериладими?

Албатта, закот бериш керак. Бунда битмай қолган бинонинг айни вақтдаги қийматини ҳисоблаб, тижорат моли бўлгани учун тилла, кумуш ва қоғоз пулларига қўшиб ҳисоблайди ва жами маблағнинг қирқдан бири (1/40)ни закот сифатида муҳтожларга беради.

Бу ҳақда фиқҳий китобларимизда шундай дейилган: «Тижорат (яъни сотиш ниятида олинган) моллари нима бўлишидан қатъий назар, улардан закот бериш вожиб бўлади» («Жавҳаратун наййира» китоби). Валлоҳу аълам.

Маълумот учун: Сизда шаръий масалаларда саволлар бўлса, Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Telegram’даги @diniysavollar каналига, «savollar.muslim.uz» сайтига ёки фатво бўлимининг 78-150-33-44 рақамли колл-марказига мурожаат қилишингиз мумкин.

 

Лондонликлар Лейбористлар партияси вакили мусулмон бўлган Содиқ Хонни мэр этиб қайта сайлашди. Иккинчи турда Хонга 1 206 036 нафар сайловчи овоз берди (55,2 фоиз овоз), Консерватив партия вакили Шон Бэйли эса 44,8 фоиз овоз олди.

"Раҳмат, Лондон. Мен ўзим севган шаҳарга яна уч йил хизмат қилиш шарафига муяссар бўламан", - деди мэр ўзининг «Твиттер»даги саҳифасида.

Mynamaz.ru хабарига кўра, қайта сайланган мэр пандемиядан сўнг шаҳарни "яхшироқ, ёрқинроқ келажак"ка олиб келишга ваъда берди. Хон, шунингдек, Брекзит мамлакатни ҳам, унинг пойтахтини ҳам ажратиб юборганини ва у миллий тикланиш учун ишлашни ният қилганини таъкидлади.

Содиқ Хон 2016 йилда Европа пойтахти мэриясига раҳбарлик қилган биринчи мусулмон бўлди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Баъзилар, Рамазон ойи тоат-ибодатлар, хайрли амаллар қабул бўладиган ой деб, унда кўпроқ ибодат қилишга ҳаракат қиладилар. Рамазон ойидан кейин эса, ғайратлари сўниб, гўё Рамазондан кейин кўп ибодат қилмаса ҳам бўлади, деб ўйлайдилар. Бу мутлақо нотўғри эътиқод. Ҳа, бу баъзи кишиларнинг эътиқодига айланган нотўғри тушунча. Бундай тушунчани тарк этиш лозим. Рамазон ойининг тугаши бизнинг ибодат ва амалларимизнинг камайишига сабаб бўлмаслиги керак, аксинча келаси йилдаги Рамазонга етиш иштиёқида хайрли амалларда бардавом бўлишимиз даркор. Биз бу ҳолатни Абу Бакр Сиддиқ разияллоҳу анҳунинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этган кунларида айтган машҳур гапларига қиёслашни ўринли деб билдик.

Пайғамбар алайҳиссаломнинг завжалари Оиша розияллоҳу анҳо онамиздан ривоят қилинади, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этганларида Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳу Сунҳ (Мадинадан бир чақирим наридаги жой)да эдилар. Умар розияллоҳу анҳу масжидда туриб: Аллоҳга қасамки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўлмаганлар, дер эди. Оиша розияллоҳу анҳо айтадилар, Умар: кўнглимга бундан бошқа гап келмаяпти. Албатта, Аллоҳ таоло у зотни қайта тирилтиради, шунда у зотни ўлди деяётганларнинг қўл-оёқ оёқларини кесадилар, дедилар.

Шу пайт Абу Бакр розияллоҳу анҳу келиб қолдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг юзларини очдилар, муборак пешоналаридан ўпдилар ва: Отам ва онам сизга фидо бўлсин ё расулуллоҳ, тириклигингизда ҳам, вафотингизда ҳам муаттарсиз. Жоним қўлидан бўлган зотга қасамки, Аллоҳ таоло сизга ҳеч қачон жон бериш аччиғини икки марта тоттирмагай, дедилар. Сўнгра масжидга чиқиб: Эй қасам ичувчи, шошма, дедилар. Абу Бакр гапира бошлаганларида Умар ерга ўтирди. Абу Бакр Аллоҳга ҳамду сано айтгач: Билиб олинглар! Ким Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга ибодат қилаётган бўлса, ҳақиқатан Муҳаммад алайҳиссалом вафот этдилар. Кимки Аллоҳга ибодат қилаётган бўлса, Аллоҳ таоло барҳаёт ва у ҳеч қачон ўлмайди, деб ((Эй, Муҳаммад!) Албатта, Сиз ҳам ўлувчидирсиз, улар  ҳам ўлувчидирлар) (Зумар,30) ва (Муҳаммад пайғамбардир, холос. Ундан олдин ҳам пайғамбарлар ўтган. Мабодо, у ўлса ёки ўлдирилса, ортингизга (куфрга) қайтиб кетасизми?! Ортига қайтгани билан ҳеч ким Аллоҳга сира зарар етказа олмас. Аллоҳ шукр қилувчиларни, албатта, мукофотлагай) (Оли Имрон, 144) оятларини ўқидилар.

Пайғамбар алайҳиссалом инсонларни ёлғиз Аллоҳга ибодат қилишга, уларга Ислом дини шариатини етказишга юборилган эдилар. Ушбу вазифани мукаммал тарзда адо этиб бўлганларидан сўнг, бандаликлари учун бу фоний дунёни тарк этдилар.

Юқоридаги воқеадан хулоса қилган ҳолда шуни айтамизки, Рамазон ойи ҳам, инсонларга ҳаётлари давомида бажариб юришлари лозим бўлган амалларни уларга яна бир карра эслатиш, тоат-ибодат ва барча хайрли амалларга бўлган иштиёқни янада кучайтириш учун келган. Рамазоннинг улуғ ой бўлишлиги унда Қуръон нозил бўлганлиги билан (Рамазон ойи – одамлар учун ҳидоят (манбаи) ва тўғри йўл ҳамда ажрим этувчи ҳужжатлардан иборат Қуръон нозил қилинган ойдир) (Бақара, 185), Қадр кечасининг улуғлиги ҳам унда Қуръон нозил бўлганлиги биландир (Биз Қуръонни Қадр кечасида нозил қилганмиз) (Қадр, 1). Ушбу улуғ ой ва улуғ кеча насиб қилса, келаси йилгача бизни тарк этди. Аммо, Рамазон ойининг улуғлиги, Қадр кечасининг қадри баландлигига сабаб бўлмиш Қуръони карим мудом қўлимизда, унга амал қилишда бардавом бўлиш эса бизнинг зиммамизда боқийдир.

Фарз намозларни масжидларда адо этиш, нафл ибодатларни давом эттириш, меҳр-мурувватли, раҳм-шафқатли бўлиш, барча аъзоларни гуноҳлардан сақлаб, нафсни поклаш, гўзал ахлоқ ила муомалада бўлиш, ўзгаларга озор бермаслик, бировнинг ҳаққига хиёнат қилмаслик, силаи раҳмни боғлаш, тунлари бедор бўлиб ибодат ва дуолар билан ўтказиш ва бошқа савобли амалларда бардавом бўлиш Аллоҳ таолонинг Қуръони каримда баён этган кўрсатмасидир. Зеро, Аллоҳ таолога ибодат қилиш ҳеч қачон тўхтамайди.

Рамазон ойи давомида ҳосил қилинган тақво мўмин кишига доимо хамроҳ бўлиши лозим. Абу Зар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, у киши айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга шундай васият қилдилар: “Қаерда бўлма, Аллоҳдан тақво қил, агар бирор гуноҳ иш қилсанг албатта, унинг ортидан ўша гуноҳни ювиб юборадиган савобли амал қилгин, одамларга яхши хулқ билан муомала қилгин”.

Рамазон ойидаги фазилатлар туфайли фақат Рамазондагина ибодат ва истиқоматда бўлиш керак, дегувчилар янглишадилар. Аллоҳ таолога барча замон ва барча маконларда ибодат қилинади. Рамазон ойи эса, ихлос билан ибодат қилишимиз учун руҳимизга қувват ва ибодатга ҳимматимизни оширади. Рамазонда орттирилган руҳий қувват ва ибодатга ҳимматни келаси йил Рамазонгача нафақат сўндирмай бориш, балки янада ошириш талаб этилади. Рамазон ойида қилинган ибодатлар, хусусан тутилган рўзанинг қабул бўлганлиги, гуноҳларнинг кечирилганлиги айнан шу билан билинади.

Аллоҳ таоло барчамизга тавфиқ берсин.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

раисининг биринчи ўринбосари

         Ҳомиджон Ишматбеков

10 мая на сайте популярного в Индонезии «Агентства политических новостей» (Kantor Berita Politik) вышла передача «Познакомьтесь с традицией Рамадана в Узбекистане» (Mengenal tradisi Кamadhan di Uzbekistan) с участием сотрудников Посольства нашей страны, сообщает ИА «Дунё».
Продолжительность передачи составила 1 час.
Программу вела теле- и радиоведущая «Агентства политических новостей» Амелиа Фитриани. В ходе передачи индонезийская аудитория была проинформирована о традициях проведения месяца Рамадан в Узбекистане, особенностях организации «ифтарлик» в кругу семьи и близких, межрелигиозном и межнациональном согласии в республике и проводимой государством политики в этом направлении.
Широкая общественность Индонезии также была ознакомлена с усилиями руководства Узбекистана по раскрытию богатого культурно-исторического и духовного наследия, национальных и религиозных ценностей узбекского народа, истинного гуманистического значения религии Ислама, вкладом Аль-Хорезми, Ибн Сина, Имама Бухари и других представителей Ренессанса в развитии исламской цивилизации и науки в мире.
Слушатели были проинформированы о подробностях открытия в апреле первой мечети «Имам аль-Бухари» в Индонезии в узбекском архитектурном стиле, а также государственной политике Узбекистана в эффективном предупреждении распространения пандемии коронавируса и ключевых аспектах данной политики.
В конце передачи сотрудники Посольства Узбекистана поздравили всех граждан Индонезии с месяцем Рамадан, пожелав двум странам и их народам мира, благополучия и процветания.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

В Ташкентской области деловые и щедрые люди оказали благотворительную помощь нуждающимся семьям в рамках акции «Рамазон тухфаси» («Подарки на Рамадан»).
Как передает УзА, с начала данной акции до настоящего момента более 1 500 семьям оказана материальная помощь в размере 1 миллиарда 437 миллионов 247 тысяч сумов. Предоставлены продукты питания, предметы быта и деньги.
В частности, по состоянию на 8 мая помощь оказана более 300 тысячам семей, нуждающихся в социальной защите. По инициативе главного имама-хатиба города Ангрена Яхехона Бобохонова с помощью спонсоров 145 малообеспеченным семьям вручены продукты питания на сумму 1 миллион сумов каждой.
Под руководством имама-хатиба в соборной мечети «Мой-тепа» Букинского района 15 нуждающимся семьям передано продуктов питания на 3 миллиона сумов. Также по инициативе имама-хатиба соборной мечети «Мулла Абдурозик» Абдузохира Аблокулова оказана материальная помощь на сумму 10 миллионов сумов десяти малоимущим семьям.
По инициативе имама-хатиба соборной мечети Зангиатинского района Файзуллажона Абдулхамидова 30 нуждающимся семьям предоставлены продукты питания на 15 миллионов сумов.
Кроме того, подобные акции проведены в Кибрайском, Уртачирчикском и Юкоричирчикском районах.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Мақолалар

Top