muslim.uz

muslim.uz

Танловга!

  1. Савол: «Қадр» сўзининг маъноси нима?

    Жавоб: Ушбу сўзнинг «юксак шараф», «миқдор» ва «белгиланган вақт ёки макон» каби маънолари мавжуд. 

  1. Савол: Нима учун «Қадр кечаси» дея номланган?

    Жавоб: Уламолар бу саволга бир қанча жавоблар беришган:

  • Бу кечанинг даражаси жуда улуғ бўлгани учун;
  • Аллоҳ таоло бу кечада дуоларни ижобат қилгани учун;
  • Бу кечада бедор бўлиб ибодат қилганларнинг ажр-савоблари бир неча баробар кўпайтириб берилгани учун;
  • Аллоҳ таоло бу кечада қилинган солиҳ амални минг ойдаги амалдан яхшироқ қилиб қўйгани учун;
  • Бу кечада бедор бўлганларнинг гуноҳлари кечирилгани учун; 
  1. Савол: Бу кечанинг бошқаларидан қандай устунликлари бор?

    Жавоб: Унинг кечанинг бошқаридан бир қанча устунликлари бор:

  • Ушбу кечада Қуръон Лавҳул Маҳфуздан дунё осмонига нозил қилинган;
  • Бу кечада Аллоҳ таоло фаришталарини осмондан ерга туширади;
  • Бу кеча омонлик ва саломатлик кечаси бўлади;
  1. Савол: Бу кечани қандай ўтказиш керак?

    Жавоб: Қуръон тиловати, намоз, зикр ва дуолар билан ибодат қилиб ўтказиш лозим. 

  1. Савол: Бу кечада қойим бўлишнинг ҳукми нима?

    Жавоб: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бажарган ва бунга тарғиб қилган амал бўлгани учун суннат амал саналади. 

  1. Савол: Ушбу кечада нима деб дуо қилинади?

    Жавоб: Ушбу кечада қуйидаги дуо кўпроқ айтилади: «Аллоҳумма иннака аъвуффун, туҳиббул аъфва фаъфу аънний» (Маъноси: Аллоҳим, Cен марҳаматли Зотсан, афв этишни суясан, мени кечиргин!). 

  1. Савол: Қадр кечасини Рамазоннинг қайси кечаларидан излаш лозим?

   Жавоб: Рамазоннинг охирги ўн кунлигидаги тоқ кечалар, хусусан, йигирма биринчи ва йигирма еттинчи кечадан излаш мақсадга мувофиқдир. 

  1. Савол: У барча Рамазон ойларида бўладими ёки фақат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларига хосми?

    Жавоб: У  қиёматга қадар барча Рамазон ойларида бўлади.  

  1. Савол: Нима учун унинг аниқ қайси кун экани махфий қолган?

    Жавоб: Бунинг ҳикматларидан бири мусулмонларни ихлос ва муҳаббат билан Рамазоннинг охирги ўн кунлигини тўлиқ ибодат ила ўтказишга тарғиб қилишдир. 

10. Савол: Кечанинг қанчасида қойим бўлиш лозим?

      Жавоб: Кечанинг баъзисини ибодат билан ўтказиш мумкин, аммо тўлиқ ибодат қилиш афзалдир.

 

Манбалар асосида

Ийсохон Яҳё тайёрлади

Танловга! 

Лайлатул қадр - йил давомидаги энг афзал кеча...

Аллоҳ таоло бу кечани ойлар султони Рамазон ойига хослади ва бу кечада Қуръони Каримни Ўз Пайғамбари Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга нозил қила бошлади. Аллоҳ таоло “Қадр” сурасида айтадики:

“Албатта, Биз у(Қуръон)ни Лайлатул Қадрда туширдик” (1-оят)

Мана шу ояти карима ҳам қадр кечасининг қадри қанчалик улуғ эканини кўрсатади.

Лекин Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло бу кечани барча инсонлардан сир тутди.

Уламоларимиз бу сир тутишликнинг бир неча сабаблари бор эканлигини айтишади.

Қуйида уларнинг баъзиларини келтириб ўтамиз:

- Имом Фахр ар-Розий роҳимаҳуллоҳ ўзларининг ”Тафсийул кабир” китобларида шундай деганлар: ”Аллоҳ таоло бу кечани бир неча сабаблар туфайли махфий қилди.

Биринчи сабаб: Аллоҳ таоло баъзи бир нарсаларни яширгани каби у кунни ҳам яширди.

Мисол учун, бандаларини барча тоат-ибодатига ундаш учун ўз розилигини тоатларига, барча гуноҳлардан сақланишлари учун ғазабини маъсиятларга, инсолар барчалари бир бирларини ҳурмат қилишлари учун ўз валийларини инсонлар ичига ва кўпроқ дуо қилишлари учун эса ижобатини дуоларга яшириб қўйди. Шу билан бирга, барча исмларини улуғлашлари учун ”Исми Аъзам”ини, барча намозларга эътиборли бўлишлари учун ”ўрта намоз”ни, кўпроқ тавба қилишлари учун тавбаларининг қайси бири қабул бўлганини ва доим хавфда бўлишлари учун ўлим вақтини махфий қилди. Худди шунингдек, Рамазоннинг барча кунларини ғанимат билишлари учун бу кечани ҳам махфий қилди.

Иккинчи сабаб: Аллоҳ таоло бу кечани яширгани сабаби ўлароқ айтадики: Агар сиз бандаларимни гуноҳга бўлган жуъратингизни била туриб, бу кечани маълум бир кунга таъйин қилганимда ва сизлар нафсингизни гуноҳга ундаши туфайли ана шу кунда гуноҳ қилиб қўйсангиз. Ва натижада, билиб туриб қилган гуноҳингиз, билмай қилган гуноҳингиздан оғирроқ бўлар эди. Ана шу сабаддан, мен сизларга бу кечани сир тутдим.

Учинчи сабаб: Бандам бу кечани излаб топишга ҳаракат қилиб, шу қилган саъй-ҳаракати сабабли савобга эришишлари учун бу кечани махфий қилдим.

Тўртинчи сабаб: Қачонки банда Лайлатул қадр қайси кун эканини билмаса, Рамазоннинг ҳар бир кечаси қадр кечаси бўлиши мумкин деб ҳар бир кечани тоат ибодат билан ўтказади ва Аллоҳ таоло бундай бандаси билан фаришталарга мақтанади ва уларга “сизлар “ерда фасод тарқатиб қон тўкадиган кимсани яратасанми?”- деган эдингизми?” - деб айтади ва кўриб қўйинглар дейди.

Аллоҳ таоло барчамизни шундай улуғ кечага етишни ва кўплаб ажрларга эришишимизни насиб қилсин.

 

Интернет маълумотлари асосида тайёрланди.

Тошкент Ислом институти 2-курс талабаси

Муҳаммад Али Муҳйиддин

Танловга!

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.

Аллоҳ таборака ва таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.

Пайғамбаримиз Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Рамазон ойлар ичида енг буюк мағфиратли, гўзал ойдир!

Рамазон ойининг фойдалари жуда улкан. Рамазон рўзасини тутмоқлик фарз қилинган. Унда минг ойдан ҳам яхшироқ Қадр кечаси борлиги, Қуръон нозил бўла бошланганлиги билан у ўн бир ойдан улкан фарқ қилади. Ушбу ойда мусулмонларга  икки дунёнинг манфаатлари чексиздир. Бу ойда Аллоҳнинг раҳмати тинмай ёғилиб туради, дуолар қабул бўлади айниқса рўзадорнинг дуоси, ота-онанинг фарзандига бўлган дуоси, мусофирнинг дуолари мустажоб бўлур. Рўзадорларга фаришталар кун-у тун тиловатлар айтишади.

Рамазон ойида Қуръони каримни хатм қилиш, хайр-у эҳсон қилиш суннатдир.

Бу ойда Жаннат ешиклари очилиб Жаҳаннам ешиклари ёпилади, итоатсиз жин-шайтонлар эса занжирбандланади. Бу кунни барча мўмин - мусулмонлар интизорлик билан кутиб, Олиму-уламолар унга етишиш йўлида дуода бўлиб туришади. Рамазон рўзасини тутмоқлик фақат Аллоҳ учун ва унинг мукофотини ўзи беради. Рамазон рўзасини тутмоқлик дўзах ўтидан асровчи воситадир. 

Рамазон ойида барча мўминлар бирлашади, масжидларда таровеҳ намозларида жамланишиб, барча катта-кичик, бой-камбағаллар хамма бирдек тенглашади, бир-бирлари билан танишиб, мехр-оқибатлари зиёда бўлади, ҳулқимиз гўзаллашади, қолаверса саховатлари ошиб-тошиб  бир-бирларидан  ўзишга, мусобақалашиб кўпроқ савобли ишларга улгуриб қолишга харакат қиладилар. Рўза тутишнинг саломатлигимизга таъсири жуда катта ҳисобланади. Буни рўза тугагунича ёки тугагандан сўнг чуқурроқ хис этамиз. Рамазоннинг фазилатлари хам шунда барча мўмин – мусулмонлар бир- бирларига меҳр-мурруватда бўлишлари мақсадга мувоффиқ эканлигини барчамиз англамоғимиз даркор. Қолаверса шодлик, хурсандчиликни бирга бахам кўришимиз, бир-биримизга қўлдан келганича ёрдам қўлларини узатмоғимиз, бир гўзал, улуғ савоб бўлур.

Рамазон ойида ёру-дўстлар уришиб қолишган бўлсалар ярашганлари мақбул ишдир, ёки биз мусулмонларга, уларни яраштириб қўйиш беҳисоб савобларга эга бўлишдек бахт калитига муяссар бўламиз. Хатто дўст-душманлар хам бир –бирларига бўлган ўртадаги адоватни унутиб,  меҳр-мурувватли бўлиб қолишлари ажаб эмас! Зеро Аллоҳ рахмлиларнинг рахимлисидир ва биродарию яқинларига дўст–душманларига раҳм қилганларни севади! 

Рўза тутувчиларнинг Жаннатга Раййон номли махсус эшик орқали киришлари хусусида шундай мархамат қилинган ҳадис бор.

Саҳл розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: Жаннатда Раййон номли бир эшик бор, - дейдилар Жаноб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам, - бу эшикдан рўзани канда қилмай тутганларгина кирадилар холос. Қиёмат куни ‹‹Рўзадорлар қани?›› деб нидо қилинади. Шунда, улар ўринларидан туриб мазкур эшикдан киришади. Сўнг, эшик ёпилади. Улардан бошқа бирорта одам бу эшикдан кира олмайди››.

Рамазон ойининг руҳимизга таъсири жуда каттадир!

Рамазон ойида руҳимиз тетиклашади, қалбларимиз хайрли ишлар ортидан покланади, ором олади, нафсимизни ҳар-хил ёмон ишлардин тийиб руҳимизни поклаймиз. Кўпроқ яхши аммаларни қилишга киришиб, ёмонликлардан узоқлашиб руҳий оламимизни гўзаллаштирамиз, уни  фақат очликдан иборат эмаслигини аста –секин фахмлаймиз ва руҳиятимизда, танамизда қандақдир гўзал ўзгаришлар бўлаётганини сезиб хотиржамликга эришамиз, рухимиз батамом енгиллашиб, тарбияланиб бораверади, қолаверса бунинг ортидан яна  ўн бир ой давомида рўзанинг шундай гўзал одоб-аҳлоқ тарбиявий жихатларини руҳимизга сингдирган холда, шундай холатда сақлаб қолишга, унинг бардавом бўлишга харакат қиламиз.

Рамазон ойи ҳаётий ҳикматлар ила гўзал безалган!

Унда мусулмонлар Аллоҳнинг берган барча синовларига сабр-тоқат қилиб чидамли бўлиб ўзини беодоб сўзларни айтишдан, ёлғон сўзларни гапиришдан, бировнинг дилини оғритишдан, қаттиқ гапиришдан, кўзларини ҳар хил ҳаромдан, умум қилиб айтганда Аллоҳ таолонинг барча қайтарган нарсаларидан ўзларини тиядилар.

Рамозон ойи хайр-саховат ойи, мусулмонлар Аллоҳнинг рози бўлиши учун савоб умидида бир-бирларини кўпроқ йўқлаб, ифторликлар қилишади, айниқса қарияларни, касалманд, бева- бечораларни, яқин ва узоқ қариндошларининг холидан хабар олишдан ва  бир-бирларига хурсандчилик улашишдан чарчашмайди. Бироқ бир нарсани унутмаслигимиз керак! У хам бўлса исрофгарчилик қилишдан холи бўлишга, Аллоҳ берган неъматларига куфр келтирмаслик учун хушёр холда бўлишимиз барчамизга фойдалидир.                      

Рамазон ойининг фазилатлари жуда кўп уни санаб саноғига етишингиз амри  маҳолдир. Рамазонда бир кеча борки У минг ойдан хам яхшидир У Лайлатул Қадр кечасидир. Лайлатул Қадр кечасининг фазилати ҳақида Аллоҳ таоло бундай дейди:

‹‹Албатта, Биз уни (Қуръонни ‹‹Лавҳул-Маҳфуз››дан биринчи осмонга) Қадр кечасида нозил қилдик. ( Эй Мухаммад!) Қадр кечаси нима эканини Сизга не ҳам англатур?!  Қадр кечаси минг ойдан яхшироқдир. У (кечада фаришталар ва Руҳ (Жаброил) Парвардигорларининг изни билан ( йил давомида қилинадиган) барча ишлар (режаси) билан (осмондан ерга) тушарлар. У ( кеча ) то тонг отгунича саломатликдир›› ( Қадр сураси).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар. ‹‹Кимки Қадр кечасида имон-эътиқод ва савоб умидида қоим бўлса олдинги гуноҳлари кечирилади››.

Рўзага нисбатан рағбат уйғотиш, унга шараф уйғотиш, қалбни покланиши, рухни тарбияланиши, аҳлоқ-одобни гўзалланиши, ундаги барча ман қилинган нарсалардан тийилиши,унда сабрнинг кучайиши, юқоридаги барча айтилганларга устун қўйиб айтсак, унинг фойдалари, хайр-баракаси, дуоларнинг мустажоб бўлиши, барча –барча яхшиликларнинг кўпайиши, бошқа ойларда бирор-бир савоб учун қилинган ишга бир савоб берилса, бу ойда минг баробар савоб бўлиши, бу ойда олинган савобларни, бошқа ойларда минг уринсак хам топаолмаслигимиз,  кишида рўзага нисбатан рағбат уйғотади десак муболаға бўлмас. Валлоҳу аълам!

Сўзларимни ниҳоясида шуларни холисона айтаманки, Рамазон ойи барчамизга муборак бўлсин, иймонимиз мустаҳкам бўлсин, бир-биримизга бўлган меҳр-мурувватимиз ошиб бораверсин!

Хато ва камчиликларимни Аллоҳнинг ўзи кечирсин! Илму-зеҳнимни зиёда қилсин. 

 

Муаллиф: Зоиржон ўғли Иброхим Хидоятов.

Бугун, 29 май – Рамазон ойининг файзли кунида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Тошкент шаҳри Олмазор тумани “Сирож Солиҳ” жоме масжидининг янгидан барпо этилаётган биносининг биринчи ғиштини қўйиб бериш учун ташриф буюрдилар. Жоме масжид пойдеворига тамал тошини қўйиш жараёнида муфтий ҳазратлари ушбу масжид мўмин-мусулмонлар учун зиё ва ҳидоят тарқатувчи, ёшлар маърифати юксалишида ҳисса қўшадиган даргоҳ бўлишини тилаб, дуои хайрлар қилдилар.
Тошкент шаҳрининг Қора-қамиш мавзесидаги “Сирож солиҳ” жоме масжиди 1990 йилларда Собиқ шўролар давридаги қатағон сиёсати оқибатида ўз юртидан чиқиб кетишга мажбур бўлган Сирожиддин Солиҳ исмли ватандошимизнинг васиятига кўра, у кишининг маблағлари ҳисобидан қурилган.
Қарийб 30 йил мобайнида масжид таъмирталаб ҳолга келиб қолди. Қолаверса, охирги пайтларда масжид жамоати сезиларли даражада ортиб, хонақоҳ торлик қилаётган эди. Маҳалла аҳли эзгу ният билан масжидни қайта қуриш таклифини илгари суришди. Ушбу хайрли ташаббус мутасадди ташкилотлар томонидан қўллаб-қувватлангач шу йилнинг январь ойида масжидда қайта қуриш ишлари бошлаб юборилди.
2000 метр квадрат майдонида қуриладиган масжид лойиҳаси ўзига хослиги, миллий ҳамда замонавий масжидларнинг услубларини ўзида акс эттирганлиги билан ажралиб туради. Хонақоҳ ва пастки қисм жами 3500 намозхонни сиғдиришга мўлжалланган. Шунингдек, аёллар учун алоҳида таҳоратхона ва намозхона ўрин олиши режалаштирилган.
Тадбирда уламолар, маҳалла фаоллари, мўйсафид отахонлар ва кенг жамоатчилик вакиллари ҳам иштирок этишди.

 

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими

ЎМИ Матбуот хизмати

Мақолалар

Top