muslim.uz
Бемор бўлганда бажариладиган 4 суннат
- Дард ҳам, шифо ҳам Аллоҳдан эканига қалбдан таслим бўлиш, бунга қатъий ишониш. Ҳар бир яхшилик ҳам, ёмонлик ҳам Аллоҳ таолонинг ҳузуридандир. Бунга қалб ила таслим ва рози бўлиш лозим. Ҳар қандай синовларни розилик билан қабул қилиш мусибатларни енгишнинг гўзал муолажасидир. Аксинча, синовларга ношукрлик қилиш, жазавага тушиш мусибат устига мусибатдир.
Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Хоҳ ерга ва хоҳ ўзларингизга бирор мусибат етса, Биз уни пайдо қилишимиздан илгари Китобда (Лавҳул-маҳфузда битилган) бўлур. Албатта, бу Аллоҳга осондир” (Ҳадид сураси, 22-оят).
Абу Дардо розияллоҳу анҳу айтадилар: “Имоннинг юксак даражаси Аллоҳнинг ҳукмига сабр қилиш ва тақдирга рози бўлишдир”.
- Дардга шифо излаш. Шифо Аллоҳдан эканига имон келтирган ҳолда, шифога олиб борувчи ҳалол йўл ва сабабларни излаш лозим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Даволанинглар! Аллоҳ азза ва жалла қайси бир дардни берган бўлса, унинг шифосини ҳам берган”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Албатта, шифони ёлғиз Аллоҳ беради. Қуръони каримда бундай дейилади: “Касал бўлганимда, Унинг Ўзи менга шифо берур” (Шуаро сураси, 80-оят).
Аммо истеъмол қиладиган дори-дармонимиз бир сабаб, холос. Сабабни тарк этиш бандани ҳалокатга дучор этади.
- Беморлик сабабли гуноҳлар мағфират этилишига умид қилиш.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мусулмонга қай бир мусибат – ҳорғинликми, беморликми, ташвишми, маҳзунликми, озорми, ғам – ғуссами, ҳаттоки тикан киришими етадиган бўлса, албатта, Аллоҳ улар ила унинг хатоларини каффорат қилур”, деганлар.
- Дуо қилиш.
Аллоҳ таолодан нафақат ўзингиз ёки оилангиз, балки бутун мусулмонларнинг ҳаққига сиҳат-саломатлик сўраб дуо қилинг.
Севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қачонки бирор ерлари оғриса муборак қўлларини оғриётган жойга қўйиб уч маротаба “Бисмиллаҳ” деб, етти маротаба бундай дер эдилар: “Аъузу биллаҳи ва қудратиҳи мин шарри ма ажиду ва уҳозиру” (Имом Аҳмад, Имом Муслим ривояти).
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ алайҳиссалом барча касалликларга ва иситма чиққанида:
“Бисмиллаҳил Карийм, аъузу биллаҳил аъзийм, мин шарри кулли ҳирқин наҳҳар ва мин шарри ҳаррин нар”, деб айтишни ўргатганлар (Имом Ибн Сунний ривояти).
Шуни алоҳида таъкидлаш лозимки, кимки касал бўладими, ё соғ бўладими ҳамиша Аллоҳнинг розилигига интилиш лозим. Албатта, Аллоҳ ҳар нарсага Қодир, неъматларини беминнат берувчи ва ҳар нарсадан хабардор Зотдир.
Даврон НУРМУҲАММАД
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётларидан лавҳалар: Аллоҳдан бошқага шикоят қилма! (Аудио)
ЎМИ матбуот хизмати
Сайёрамизда Муҳаммад исмли одамлар қанча?
Муҳаммад исми бутун дунёда жуда оммалашган. Independent маълумотларига кўра, сайёрамиздаги 150 миллион нафар эркак ва ўғил болаларнинг исми Муҳаммад.
Энди дунёдаги энг оммалашган исмлардан бири АҚШдаги болалар орасида ҳам энг кенг тарқалган исмлардан бирига айланди. BabyCenter сайти маълумотларига кўра, Муҳаммад исми ўғил болаларга қўйиладиган энг оммабоп 10та исм рўйхатидан жой олди.
2013 йилда Муҳаммад исми топ юзталикдан жой олган, бироқ ҳали топ ўнталикка кирмаганди.
Шунингдек, Буюк Британия ва бошқа кўпгина давлатларда ҳам Муҳаммад исми энг кўп қўйиладиган исмлар қаторидан жой олмоқда.
Маълумот ўрнида: “Муҳаммад”нинг маъноси – тўхтовсиз, тинимсиз, ҳамиша мақталадиган, демакдир[1]. Яъни, мақтовга муносиб сифатлари, мақтовли хислатлари, мақтовга лойиқ амаллари ва тақдирланарли ишлари жуда ҳам кўп, улуғ фазилатлар эгаси.
Ибодатнинг мағзи нима?
Дуода асл мақсад банданинг ҳолини Раббисига арз қилиши бўлгани боис бу иш Аллоҳ ва бандаси орасидаги муносабат, алоқадир. Бунда банда Яратувчиси, Ризқлантирувчисига ҳолини баён қилиб, ожиз ва хатокор эканини эътироф этади. Аллоҳдан мағфират сўраш баробарида ёрдам ҳам истайди. Бу ҳол банданинг Аллоҳга боғланиши, ундан ҳожатларини сўрашидир. Зеро, ҳар жабҳада Аллоҳ таолога муҳтож, ожиз ва нотавон бўлган қулнинг вазифаси ҳам Раббига дуо қилишдир. Ичдан, самимий қилинган дуони эса Аллоҳ қабул қилиши умид қилинади.
«Парвардигорингиз: “Менга дуо қилингиз, Мен сизлар учун (дуоларингизни) ижобат қилай!” деди. Албатта, Менга ибодат қилишдан кибр қилган кимсалар яқинда тубан ҳолатда жаҳаннамга кирурлар» (Ғофир сураси, 60-оят).
“… Агар дуоларингиз бўлмаганида, Парвардигорим сизларга парво қилмас эди” (Фурқон сураси, 77-оят).
Дуо ибодатларнинг мағзидир. Ҳаётни қамраган ибодат саналмиш дуонинг асосий васфи тавозедир. Кибрдан халос бўлган инсонгина дуо қилишга йўналади. Аллоҳга тақдим этилганда амал қиладиган сармоядир дуо. Чунки Яратганнинг наздида на мол-мулк, на башарий нарсаларнинг аҳамияти йўқ. Дуо бизни Аллоҳ ҳузурида қадрли қиладиган воситадир.
Дуо – яратилишимиз замири бўлган ибодатнинг муҳим унсурларидан. “Жин ва инсонларни ёлғиз менга ибодат қилишлари учун яратдим”, дея мавжудлигимиз ғоясини баён қилган Раббимиз соғлом ақл эгалари учун энг тўғри нишонни, манзилни кўрсатиб қўйгандир.
Дуо фақатгина эҳтиёжларни баён қилиш эмас, балки инсоннинг маънавий сезгилари, илоҳий неъматлар мўъжизаларидан ҳайратланиб, кўрган, ҳис қилган нарсаларини эътироф этиши, тилга олиши ҳамдир.
Дуо банданинг ўз ожизлигини идрок этиб, Яратувчига сиғинишидир. Фақат қийин вазият ё машаққатга дуч келганда эмас, умри мобайнида иртиботини узмаслигидир. Яъни, дуо Аллоҳни доимий зикр қилишдир. Аллоҳдан бир лаҳза ҳам ғофил қолмасликдир.
Дуо икки сўз билан тугал бўладиган, сўзнинг қолипига сиғадиган кичик ва аҳамиятсиз нарса эмас. Дуо бизнинг ҳаётимиз орқали яшаши лозим. Дуо бўлмаса, Аллоҳнинг ризоси ва жаннатига қандай эришамиз?!
Аллоҳим! Дунё ва охиратда Сендан афв, офият тилаймиз. Динимиз, дунёмиз, оиламиз, жонимиз, молимизга хайр сўраймиз. Хатоларимизни кечириб, олдимиздан, ортимиздан, ўнгимиздан, сўлимиздан, устимиздан Ўзинг ҳимоячи бўл! Аллоҳим! Сендан фойдали илм, ҳалол ризқ ва мақбул амал сўраймиз. Дуоларимизни қабул айла. Омин.
Абдулатиф АБДУЛЛАЕВ
“Ислом нури” газетасининг 2020 йил, 8-сони
Дангасаликнинг зарарлари (давоми)
- Хасрат ва надомат
Албатта дангасалик кишининг ҳаётлик чоғида ҳам, вафот этар соатида ҳам, ҳатто вафотидан кейин ҳам хасрат ва надоматига сабабчи бўлиб қолади. Бу борада Қуръони каримда бундай дейилган:
أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يَا حَسْرَتَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ وَإِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ
Жон: «Аллоҳ ҳақида йўл қўйган камчиликларим учун надомат бўлсин. Тўғриси, мен масхара қилгувчилардан бўлган эдим», демасидан олдин... (Зумар сураси, 56-оят).
يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا
“Эй воҳ!!! Кошки фалончини дўст тутмасам эди” (Фурқон сураси, 28-оят).
يَقُولُ يَا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَيَاتِ
“У, афсуски, (охират) ҳаётимга ҳам бирор нарса тақдим қилсам бўлар экан, дейдир” (Фажр сураси, 24-оят).
- Ғофиллик ва қалбнинг муҳрланиши
Шунингдек, дангасалик кишининг ғафлатда қолишига ва қалбини муҳрланиб, яхшилик ва хайрли ишлардан юз ўгирадиган шахсга айланиб қолишига сабаб бўлади. Охир оқибатда эса барча яхшиликлардан бебаҳра қолади ва гуноҳ-маъсиятларни қилишни енгил санайдиган осий бандага айланади.
Бу борада Қуръони каримда бундай дейилган:
فَلَمَّا زَاغُوا أَزَاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ
“Улар (ҳақдан) бурилган эдилар Аллоҳ уларнинг қалбини буриб қўйди” (Соф сураси, 5-оят).
سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الرُّشْدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا وَإِنْ يَرَوْا سَبِيلَ الْغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلًا ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا عَنْهَا غَافِلِينَ
“Энди ер юзида ноҳақдан мутакаббирлик қилаётганларни, барча оятларни кўрсалар ҳам, уларга иймон келтирмаётганларни, тўғрилик йўлини кўрсалар ҳам, уни ўзларига йўл тутмаётганларни, агар адашув йўлини кўрсалар, уни ўзларига йўл тутаётганларни Ўз оятларимдан бураман. Бундай бўлиши уларнинг оятларимизни ёлғонга чиқаришлари ва улардан ғофил бўлишлари сабабидандир” (Аъроф сураси, 146-оят).
وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ كَمَا لَمْ يُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ
“Худди аввал иймон келтирмаганларидек, қалблари ва кўзларини буриб қўярмиз ва туғёнларида довдираган ҳолларида тек қўярмиз” (Анъом сураси, 110-оят).
Аллоҳ таоло барчамизни бу зарарлардан йироқ қилсин!
Яҳё Абдураҳмонов Убайдуллоҳ ўғли,
“Шайх Зайниддин” масжиди имом-хатиби
Мақолалар
