Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази томонидан мазкур маърифат маскани ва Ҳадис илми мактабига пресс-тур уюштирилди.

Имом Бухорий ёдгорлик мажмуаси зиёрати билан бошланган пресс-тур қатнашчилари халқаро марказ музейидаги ноёб китоб ва бошқа ашёлар, буюк муҳаддиснинг ҳаёти ва илмий фаолияти акс этган деворий суратларни томоша қилди.

Марказ раҳбари Ш.Зиёдов давлатимиз раҳбари ташаббуси билан ташкил этилган мазкур муассаса фаолияти, бу ерда амалга оширилаётган илмий-тадқиқот ишлари, ходимлар учун яратилган шароит, хорижий мамлакатлардаги илмий марказлар билан ҳамкорлик ҳақида батафсил маълумот берди.

– Шу пайтгача илмий ходимларимиз томонидан Имом Бухорий ва бошқа буюк муҳаддислар, алломаларимизнинг ўнлаб асарлари ўрганилиб, нашр этилди, – дейди Ш.Зиёдов. – Дунёнинг 27 та етакчи ислом тадқиқот марказлари, университетлар билан ҳамкорлик меморандумлари имзоланди. 

Жумладан, Буюк Британиянинг Оксфорд ислом тадқиқотлари маркази, Кембриж университети, “Ал-Фурқон” фонди, Британия кутубхонаси, Лондондаги Ислом маданияти маркази билан алоқалар йўлга қўйилди. “Ал-Фурқон” фонди қўлёзмаларининг 117 та каталоги Ўзбекистонга олиб келинди. Шунингдек, Мисрдан 5000 мингга яқин китоб, 130 мингта ноёб қўлёзма асарларнинг электрон нусхаси, Туркиядан 614 та китоб, Саудия Арабистони қўлёзма фондларидан Имом Бухорий асарларининг 34 та электрон нусхаси келтирилди.

Айни пайтда марказда брайл ёзувида чоп этилган “Саҳиҳул Бухорий” китоби сақланаётгани ҳақида ҳам маълумот берилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги Ҳадис илми мактаби фаолияти ҳам пресс-тур қатнашчиларида катта таассурот қолдирди. Айниқса, мактабда таълим жараёнларининг замонавий ахборот технологиялари асосида олиб борилиши, талабаларнинг дарсларни пухта ўзлаштириши ва бўш вақтини мазмунли ўтказиши учун яратилган шароит бугунги кун талабларига тўла жавоб беради. Ҳатто, мактабда фаолият олиб бораётган хорижлик мутахассислар учун ҳам барча имконият ва қулайликлар мавжуд.

– Ҳадис илми мактабида ўқиш муддати 5 йил, таълим кундузги шаклда бўлиб, ҳадис илми, диний фанлар мутахассиси ва араб тили ўқитувчиси бўйича бакалавр даражасидаги мутахассис тайёрланади, - дейди Ҳадис илми мактаби ректори Олимхон Юсупов. – Ўқув дастурини тузишда шу йўналишдаги хорижий таълим муассасаларининг тажрибалари ўрганилган, дунё тан олган уламолар, олимларнинг хулосаларига таянилган. Талабалар ҳадис фанларида “Сиҳоҳи ситта”, яъни ислом оламида эътироф этилган олтита ишончли ҳадис тўпламларидаги ҳадисларни ёдлаб, уларга ёзилган шарҳлар ёрдамида ҳадисларнинг асл инсонпарварлик моҳиятини, эзгулик, тинчлик ва инсонийлик каби фазилатларни ўзлаштириб боришади.

Айни пайтда мактабда чет мамлакатлардаги етакчи диний таълим муассасалари, илмий марказлар ходимлари ҳам келиб, талабаларга сабоқ бермоқда.

Журналист ва блогерлар Мисрнинг Ал-Азҳар университети профессори Маҳмуд Абдуллоҳ Абдураҳмоннинг дарс жараёнларини кузатиши имкониятига эга бўлди.

Ғ.ҲАСАНОВ, ЎзА

Огоҳлик

Бутун башарият синовли ва оғир кунларни бошдан кечирмоқда. Коронавирус пандемияси дунёни серҳаракат ҳаётидан тўхтатиб қўйгани ҳеч кимга сир эмас.

Бу касаллик, афсуски, халқимизни ҳам ўз исканжасига олди. Бироқ кўнгилга таскин-тасалли берадигани — Президентимизнинг қатъий иродаси, оқилона ёндашуви натижасида юртимизда бугунги кунда эпидемиологик вазият анча яхшиланди.

Тан олишимиз керак: хавфли инфекцияга қарши курашиш ва унинг оқибатларини бартараф этиш бўйича қўлга киритилган ютуқларга осонликча эришилгани йўқ. Ўрнатилган карантин тартиблари сабаб баъзи корхона ва ташкилотлар ўз ишини тўхтатди ёки уларнинг фаолиятида узилишлар, қисқаришлар рўй берди. Шу сабаб кўплаб юртдошларимиз ўз ишидан, даромадидан айрилди.

Энг ачинарлиси, ушбу хавфли дард юзлаб инсонларни орамиздан бевақт олиб кетди. Улар орасида таниқли давлат арбоблари, илм-фан, адабиёт, санъат ва маданият намояндалари борлиги барчамизга маълум. “Кўринмас ёв” билан аёвсиз курашда олдинги қаторларда борган, ўз ҳою ҳавасини унутиб, ўзгаларнинг ҳаётини сақлаб қолишни муқаддас бурчи деб билган кўплаб жавоҳир инсонлар — шифокор ва ҳамширалар вафот этди. Кутилмаган жудоликлар миллионлаб қалбларга унсиз фарёд, ғам-алам солди.

Сўнгги маълумотларига кўра, бутун дунёда мазкур хасталикдан бу ёруғ оламни тарк этганлар сони шу кеча-кундузда 1 миллион 710 минг нафардан ошиб кетди.

Айтиш мумкинки, коронавирус таҳдиди бутун ер юзи аҳолиси учун ҳамон кескин. Бироқ... Ён-веримизга эътибор билан қарасак, бугун айрим юртдошларимиз бу гапларни худди ўтиб кетган кечаги тушдек ёки ёш болага айтиладиган эртакдек қабул қилаётганини кўриб, ҳайрон қоламиз. Баъзилар ҳатто кўпчилик йиғиладиган жойларда, жамоат транспортларида ҳам тиббий ниқоб тақмай қўйди. Ўзаро ижтимоий масофа сақлаш-ку бутунлай унутилди, десак, муболаға эмас. Чойхонаю кафелар, кўнгилочар масканлар пандемиядан олдин қандай гавжум бўлса, бугун ҳам деярли шундай. Тўйхонаю ресторанларда гумбур-гумбур оилавий тадбирлар, тантаналар авжида. Боғу хиёбонларда бошини бошига қўйиб, кулишиб ўтирган жуфтликларга ёки қучоқлашиб кўришаётган қадрдонларга (пандемия даврида бу ҳаракатни қадрдонлик деб бўлмайди) “Хой, инсофинглар борми? “кўринмас душман” ҳали ён-атрофимизда, касаллик ҳали тарк этгани йўқ, бу нима қилиқ?” десангиз, ажабланиб қарайди. Сўзингизни оғзингиздан чиқмай ёқангизга ёпиштирадиганлар ҳам бор: “Ишингиз нима? Мен касал эмасман!”

Аслида, ҳамма бало мана шундай муносабатдан бошланади. “Мен касал эмасман, ён-веримиздагилар ҳам бинойидек юришибди-ку”, дея хотиржам бўламиз. Шахсий гигиена ва тозалик тартиб-қоидаларига бефарқ қараймиз. Одамларнинг карантин талабларини кўр-кўрона бузаётгани, масалан, тиббий ниқоб тақмай юрганини лоқайдларча кузатамиз. 30 кишилик тўю базмларимиз 500 кишилик тантаналарга айланиб кетса-да, парво қилмаймиз...

Кўза эса кунда эмас, кунида синади. Касалликка чалиниб, ўлим шарпаси кўз олдимизда намоён бўлганида ақлимиз киради. Аммо унда кеч бўлади. Биз чиқмоқчи бўлган поезд аллақачон ўтиб кетган бўлади. Вақт эса оқар сув мисоли ортга қайтмайди. Ачинарлиси, нафақат ўзимиз, балки яқинларимиз, атрофдаги кўплаб инсонларнинг шу балога йўлиқишида айнан биз, бизнинг бепарволигимиз, ўз соғлиғимизга бефарқлигимиз, жамиятга лоқайдларча муносабатимиз сабабчи бўлади.

Бу хавотирларимиз ортиқча ҳаяжонга берилиш эмас. Ахир бугунги кунда ҳам шифохоналаримизда коронавирусдан беморлар даволанмоқда. Юртдошларимиз турли сабаблар билан хорижга бориб-келиб туришибди. Янги йил байрами яқинлашаётган айни кезларда томошаю сайиллар қизигандан қизиб бормоқда.

Шу кунларда чет мамлакатларда пандемия янги бир чўққига чиққани ҳақида оммавий ахборот воситаларида тинмай бонг урилмоқда. Шу сабаб ушбу ҳудудларда карантин чекловлари янада қатъийлаштириляпти. Масалан, Туркияда карантин чекловлари жуда жиддий кучайтирилди. Ҳозир бу ерда ҳафта охирида икки кун кўчага чиқиш тақиқланган. Тартибга риоя этмаганларга катта миқдорда жарима қўлланилмоқда. Кучли эпидемиологик вазият боис 20 декабрдан Буюк Британиянинг жануби-шарқида ва Лондонда максимал тўртинчи даражадаги чекловлар жорий этилди.

Боз устига, Буюк Британия, Дания, Нидерландия, Aвстралия ва яна бир қанча давлатларда коронавируснинг янги тури аниқланганини Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ҳам тасдиқлади.

Хатарлиси шуки, инглиз олимларининг қайд этишича, коронавируснинг мутацияга учраган янги тури маълум штаммларга қараганда тез тарқалади. Жумладан, Буюк Британия Бош вазири Борис Жонсон ушбу мутация ҳосиласи вируснинг бошқа турларига қараганда 70 фоиз тез тарқалишини айтиб ўтди.

Лондон Империал коллежи профессори Нил Фергюсоннинг таъкидлашича, коронавируснинг янги тури аввалги турига нисбатан асосан болалар учун юқумли.

Ҳозирги кунда дунёнинг кўплаб давлатлари вируснинг янги тури аниқланган мамлакатлардан келаётган инсонларга ўз чегараларини ёпмоқда. Масалан, Саудия Арабистони бир қатор мамлакатларда коронавируснинг янги тури аниқлангандан сўнг халқаро парвозлар, жумладан, Умра зиёрати учун халқаро парвозларни ҳам вақтинча тўхтатди.

Медиа маконда Ўзбекистон ҳам бу борада кескин чоралар кўраётгани тўғрисида хабарлар тарқалди. Хусусан, Республика махсус комиссиясининг қарорига мувофиқ, жорий йил 21 декабрь санасидан 2021 йил 10 январга қадар Буюк Британия, Италия, Германия, Дания, Австрия, Австралия, Нидерландия ва Жанубий Африка Республикаси билан халқаро авиарейслар (кириш, чиқиш ва транзит рейслар орқали республикага кириш) тўхтатилди.

Шу билан бирга, мазкур давлатлар фуқаролари, ушбу юртларда доимий истиқомат қилувчи фуқаролиги бўлмаган шахслар ҳамда сўнгги 14 кун давомида мазкур ҳудудларда бўлган учинчи давлат фуқаролари юқоридаги чеклов амал қилган давр мобайнида Ўзбекистон Республикасига киритилмаслиги белгиланди.

Шунингдек, сўнгги 14 кун давомида Буюк Британия, Италия, Германия, Дания, Австрия, Австралия, Нидерландия ва Жанубий Африка Республикасида бўлган ҳолда учинчи давлатлар орқали юртимизга кириб келаётган Ўзбекистон Республикасининг фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар 14 кун давомида вақтинчалик карантинда сақлаш мажмуасида ёки тегишли меҳмонхонада карантинга олиниши белгилаб қўйилди.

Демак, вазият чиндан ҳам жиддий. Ахир бундай чекловлар мамлакатимиз учун кўплаб иқтисодий муаммоларни келтириб чиқаради. Моддий йўқотишларга қарамай, халқимиз соғлиғи, эртанги тинч-хотиржам ҳаёти учун кескин чоралар кўрилаётган айни кунларда кўнгил майлиги бўйсуниб, қандайдир майда ҳою ҳавасларимизни деб, бепарволикка йўл қўйишимиз мумкинми?! Аслида, бу саволга “Асло, йўқ!”, деб жавоб беришимиз, қилаётган ишларимизни чуқур тафаккур этиб виждонимиз қийналиши керак. Бинобарин, мудроқ кайфиятдан қутилмас эканмиз, эзгу орзу-ниятларимиз рўёби кечикаверади.

Шундай экан, Президентимиз юртимизда илк беморлар қайд этилган кунларда қатъий таъкидлаган қуйидаги фикрлар бугун ҳам ниҳоятда долзарб:

“Бир нарсани аниқ тушуниб олиш лозим. Бизда аниқланган касаллар сони кам-ку, 100 тага ҳам етмайди, хавотирга ўрин йўқ, деб хотиржам бўлиш хиёнат ҳисобланади. Чунки, коронавирус менга юқмайди деб бефарқ юрганлар нафақат ўзининг, балки ота-онаси, фарзандлари, атрофидагилар, қолаверса, бутун халқимизнинг соғлиғи ва ҳаётини катта хавфга қўйишини чуқур англаб етиши керак”.

Демак, “кўринмас ёв” ёнимизда экан, эҳтиёт бўлайлик. Бепарволик — ўзингизга, яқинларингизга, халқимизга хиёнат.

Дилшод КАРИМОВ

(“Халқ сўзи”)

Нидерландиядаги Эйндховен технология университетининг муслима олимаси ва унинг жамоаси инновацион кремний тадқиқотлари учун Physics World 2020 Breakthrough of the Year мукофотига сазовор бўлди. Мукофот Ален Дейкстрой ва Эрик Баккерс билан биргаликда амалий физика доктори Эльхам Фадалига насиб этди. Уларнинг ишлари Германиядаги Фридрих Шиллер номидаги Йена университетидан Йенс Рене Сукерт, шунингдек ходимларнинг халқаро жамоаси билан қилинган ҳамкорликнинг натижаси бўлди.
Islam.ru маълумотларига кўра, янги кремний асосидаги материал оптик телекоммуникация ва ҳисоблаш ишларида, шунингдек, кимёвий сенсорларни яратишда ишлатилади.
"Телекоммуникация тўлқин узунликларида ёруғлик чиқарадиган кремнийга асосланган материални яратиб, Беккерс жамоаси кремнийли қурилмалар учун мутлақо янги иловалар дунёсига эшикни очди", - деди ҳакамлар ҳайъати аъзоси ва Physics World муҳаррири Хэмиш Жонстон.
- это издание известного Института физики Великобритании. Каждый год они объявляют премию за новое физическое открытие «Прорыв года».
Physics World - бу Буюк Британиянинг машҳур Физика институтининг нашридир. Ҳар йили, улар янги физик кашфиёт учун "Йил ютуғи" совринини эълон қилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

ЎМИ матбуот хизмати

Жорий йил 17 декабрь куни бўлиб ўтган «Имом Мотуридий халқаро илмий тадқиқот маркази: режалар ва истиқболлар» мавзусида халқаро онлайн матбуот анжумани тафсилотлари ҳақида «Ал-хабар ал-ёвм» газетасида мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
«Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази: истиқболдаги режалар» сарлавҳали мақолада халқаро онлайн матбуот анжумани тафсилотлари ёритилиши билан бир қаторда мамлакатимизда буюк аждодларимиз қолдирган меросни асраб-авайлаш ва уларни келажак авлодга етказиш юзасидан амалга оширилаётган ишлар хусусида маълумот берилган.
«Сўнгги йилларда Ўзбекистонда жаҳон илм-фани ривожига бебаҳо ҳисса қўшган алломаларнинг ҳаёти ва бой илмий меросини ўрганиш, уларнинг илмий-маънавий меросини жамоатчиликка етказиш борасида кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 2020 йил 11 августдаги Қарори асосида ташкил этилган Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот марказини диний-маърифий соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларнинг муҳим таркибий қисми, деб баҳолаш мумкин. Шу нуқтаи назардан Марказ олдига қатор муҳим вазифалар қўйилганини алоҳида қайд этиб ўтиш лозим», дейилади мақолада.
«Марказ фаолиятини халқаро жамоатчиликка кенг тарғиб қилиш, халқаро илмий-тадқиқот муассасалари билан илмий ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйиш, соҳага оид илмий изланишлар олиб бораётган жаҳоннинг етук олимлари билан Марказ ходимларининг тажриба алмашинувини ташкил этиш, Имом Мотуридий ҳаёти ва илмий мероси ҳамда мотуридийлик таълимоти асосларини жаҳонга танитиш мазкур анжуманнинг асосий мақсадини ташкил этди», деб таъкидлайди нашр.
Анжуман иштирокчилари глобаллашув жараёнида намоён бўлаётган мафкуравий таҳдидларга қарши кураш жараёнида ўзаро ҳамкорликни мустаҳкамлаш зарурлигини таъкидлаб, ушбу йўналишда ахборот ва тажриба алмашинуви, ислом дини ниқоби остида фаолият кўрсатаётган оқимларнинг деструктив ғоялари тарқалишининг олдини олиш чора-тадбирларини ташкил этиш борасида келгусида амалга ошириладиган ишлар режаси ҳам муҳокама қилинди.
Муаллиф анжуман давомида Ислом олами таълим, фан ва маданият масалалари бўйича халқаро ташкилоти (IСESCO) билан Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази ўртасида ўзаро ҳамкорликни йўлга қўйиш мақсадида англашув меморондуми имзоланганини маълум қилган.
«Айни вақтда ислом олами Имом Мотуридийнинг илмий меросини тарғиб қиладиган шундай илмий марказга эҳтиёж сезаётганлиги, Ўзбекистон бу соҳада катта тажрибага эгалиги алоҳида қайд этилди», деб мақолага хулоса қилади муаллиф Фотима Бадавий.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати