Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Қурайшдан бир киши маккалик Умму Қайс исмли аёлга совчи қўйди. Умму Қайс мусулмон бўлиб, Мадинага ҳижрат қилган эди. Муслима аёл у кишига Мадинага ҳижрат қилсагина турмушга чиқишини айтди. Маккалик киши Умму Қайсга уйланиш ниятида Мадинага ҳижрат қилди. Кейин Мадина аҳли унга «Умму Қайснинг муҳожири» деб лақаб қўйишди!

Мана шу қисса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг машҳур «Амаллар ниятларга боғлиқдир. Ҳар бир киши ниятига яраша олади. Кимнинг ҳижрати Аллоҳ ва Расули учун бўлса, демак, у Аллоҳ ва Расули учун ҳижрат қилган бўлади. Кимнинг ҳижрати дунёга эришиш учун бўлса, унга эришади, аёлга никоҳланиш учун бўлса, унга никоҳланади. Ким нима учун ҳижрат қилса, ҳижрати ўша учун!» деган машҳур ҳадисларининг айтилишига сабаб бўлган.

Амал Аллоҳнинг ҳузурида мақбул бўлиши учун унда икки шарт топилиши лозим. Агар улардан бири бўлмаса, ибодат ботил бўлади: Аллоҳга ихлос ҳамда амалнинг шариатга мувофиқ бўлиши.

Масалан, ким пешинни Аллоҳга яқинлашиш умидида беш ракат ўқиса, унинг намози қабул қилинмайди. Бунда унинг ният ва ихлоси дуруст бўлса-да, қилган иши шариатга мухолифдир. Ким одамларга яхши кўриниш учун фақирга садақа қилса, садақаси қабул қилинмайди. Унинг иши шариатга мувофиқ бўлса-да, ихлоси йўқ чунки. Бошқа ибодат ва амалларни ҳам шунга қиёс қилсак бўлади!

Ҳамма мазмун «ҳар бир кишига ниятига яраша»нинг ичидадир!

Ҳатто фаришталар ҳам ниятларни била олмайди. Фақат Аллоҳ субҳанаҳу ва таологина бизни ичимиздан кўра олади. Фақат Унинг Ўзи қилаётган амалларимиз ортида нима мақсад борлигини билади. Биз инсонларнинг фақат зоҳирига қараб ҳукм қилишимиз мумкин. Аммо уларнинг ниятларини ниятлар эгасига топшириб қўяверишимиз лозим!

Икки йигит масжидга боряпти. Уларнинг бири Аллоҳнинг розилигини истаб, бошқаси эса, ўзи совчи бўлиб бораётган қизнинг отасига яхши кўриниш учун. Иккиси ҳам ниятига ярашасини олади!

Икки киши беморни зиёрат қилгани боришди. Уларнинг бири Аллоҳнинг розилигини истаб борди. Иккинчиси эса, нуфузли беморга яқинлашиш учун, унинг обрўйидан фойдаланиш учун, тамаъ қилиб борди. Иккисига ҳам ниятига ярашаси бўлади!

Икки киши қариндошларини уйига меҳмонга чақирди. Бири силаи раҳмни боғлашни, қалбларни улфат қилишни, оилани жамлашни истади. Иккинчиси эса уйини, молини мақтаниш учун чақирди. Уларнинг қилаётган иши бир хил, аммо ниятлари бошқа-бошқа. Иккисига ҳам ниятига ярашаси бўлади!

Бундан минг йиллар олдин Зулайҳо Юсуф алайҳиссаломни зинога чақирди. Юсуф алайҳиссалом кўнмадилар. Ундан қочиш учун эшик томон югурдилар. Динларини, иффатларини сақламоқчи бўлдилар. Зулайҳо ортларидан югурди, у кишини қайтармоқчи бўлди. Улар иккиси ҳам эшик томон югуришди. Яъни, амал бир хил, аммо ният икки хил: бири гуноҳдан қочаётган, иккинчиси гуноҳ томон югураётган эди.

Амаллар ниятга боғлангандир. Ҳар кимга ниятига яраша бўлади!

«Набавий тарбия» китоби асосида тайёрланди

Ҳайруллоҳ домла Абдуллаев, Хоразм вилояти бош имом хатиби

Мусохон қори Аббосиддинов, Наманган вилояти бош имом хатиби

Доғистон пойтахтидаги “Дўстлик уйи” концерт залида Доғистоннинг Қорабудахкент вилоятидаги Параул қишлоғидан келган хаттотлик рассоми Сулайман Aширалиев томонидан кўчирилган Қуръоннинг қўлёзма нусхаси тақдимоти бўлиб ўтди. Унда Доғистон муфтийси Aҳмад Aбдуллаев, илмий жамоатчилик вакиллари, дин ва жамоат арбоблари иштирок этди.

Тадбирда намойиш этилган Қуръони каримнинг қўлёзма нусхаси ўзига хос хусусиятларга эга. Унинг ўлчами 150х75 см, оғирлиги 50 кг. Қуръони карим нодир қоғозда тайёрланган ва махсус каллиграфик шрифт билан безатилган. Унинг чарм боғлаши бўрттирма билан тўлдирилиб, уни нафақат хаттотлик санъати дурдонасига, балки замонамизнинг ажойиб маънавий меросига ҳам айлантиради.

Ушбу тақдимот минтақанинг маданий ва диний ҳаётида муҳим воқеа бўлди, диний матнларни қўлда рўйхатга олиш анъаналарини сақлаш ва тарғиб қилишга ҳисса қўшди, деб хабар беради Доғистон Миллий сиёсат ва диний ишлар вазирлиги.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Ибн Аббос розийаллоҳу анҳумо айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аёлларга тақлид қилувчи эркакларни ва эркакларга тақлид қилувчи аёлларни лаънатладилар» (Бухорий, Абу Довуд ривояти).

"Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аёлсифат эркакларни ва эркакшода аёлларни лаънатлаганлар" (Бухорий ривояти).

Кийиниш ва гапиришда эркакларга ўхшайдиган аёлларга эркакшода аёллар дейилади. Бир ривоятда: «Аллоҳ эркакшода аёлларни лаънатлади», дейилган.
Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аёллар кийимини киядиган эркакни ва эркаклар кийимини киядиган аёлни лаънатладилар» (Абу Довуд, Насоий, Ҳоким).

Агар аёл киши эркакларга хос бўлган либосларни кийса, у ўзини эркакларга ўхшатган ҳисобланади ва Аллоҳ ва Расулининг лаънатига дучор бўлади. Эри ҳам агар унинг шундай юришига имкон берса (яъни, рози бўлса ва уни қайтармаса) малъундир (лаънатлангандир). Чунки у аёлини Аллоҳга итоат этишга ундаши ва гуноҳ ишлардан қайтариши лозим. Зеро, Аллоҳ таоло айтганки: «Эй мўминлар, сизлар ўзларингизни ва аҳли-оилаларингизни дўзахдан сақлангизки, унинг ўтини одамлар ва тошлардир» (Таҳрим сураси, 6).

Яъни, уларга одоб ва таълим беринг, Аллоҳга итоат этишга буюриб, гуноҳ ишлардан қайтаринг, ўзингизга ҳам худди шундай муносабатда бўлинг, дейилмоқда.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганлар: «Ҳар бирингиз нозир ва ўз раъиятига масъулдир. Эркак киши ўз аҳли оиласига нозир ва қўл остидагиларга масъулдир» (Муттафақун алайҳ).

Абу Бакр розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Эркаклар аёлларга итоат этган вақтларида ҳалок бўлдилар» (Ҳоким ривояти).

Ҳасан розийаллоҳу анҳу айтганлар: «Аллоҳга қасамки, киши хотинига унинг ҳавойи нафси тилаган нарсаларда итоат этса, Аллоҳ таоло уни дўзахга улоқтиради».
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Мен кўрмаган икки тоифа борки, улар дўзах аҳлидандир: Сигир думига ўхшаш қамчилари бўлиб, у билан одамларни урадиган тоифа ҳамда кийим кийган ялонғоч, йўлдан урувчи, йўлдан озган аёллар. Уларнинг бошлари туянинг ўркачи каби. Улар жаннатга кирмайдилар, унинг ҳидини ҳам топмайдилар. Ҳолбуки, унинг ҳиди мунча-мунча йўллик масофадан келиб туради» (Муслим ривояти).

Кийим кийган – Аллоҳнинг неъматларига мушарраф бўлган, лекин ялонғоч – Унга шукр қилмайдиган аёллар ёки баданининг шакли ва ранги билиниб турадиган даражада юпқа ва тор киядиган аёллар, деганидир.

Нофеъ розийаллоҳу анҳу ривоят қилади: «Ибн Умар ва Абдуллоҳ ибн Амрлар Зубайр ибн Абдулмутталибнинг ҳузурида эдилар. Бир вақт елкасига камон осган аёл қўйларини ҳайдаб ўтиб қолди. Абдуллоҳ ибн Умар ундан: «Сен эркакмисан ё аёл?» деб сўрадилар. «Аёлман», деди у. Ибн Умар Ибн Амрга ўгирилдилар-да: «Аллоҳ таоло Пайғамбар тили орқали эркакларга тақлид қилувчи аёлларни ва аёлларга тақлид қилувчи эркакларни лаънатлаган», дедилар».

Кўчага чиққанда номаҳрамларга зеб-зийнат ва тақинчоқларини кўрсатиб юрадиган, мушк-анбар ва ҳар хил хушбўйликлар билан ўзига оро берадиган ҳамда калта ва тор либослар киядиган аёллар ҳам малъундирлар. Бу ишларнинг барчасини, яъни, ўзини бозорга солиб, жамолини кўз-кўз қилиб юришни Аллоҳ таоло ёмон кўради. Лекин минг афсуслар бўлсинки, кўп аёллар шайтоннинг тузоғига илингандирлар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам улар ҳақида: «Дўзахга боқиб, унинг кўпчилик аҳли аёллар эканлигини кўрдим», деганлар (Муслим ривояти).

Яна у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганларки: «Ўзимдан кейин эркаклар учун аёллардан кўра зарарлироқ фитна қолдирмадим» (Муслим ривояти).

Аллоҳ таолодан бизни аёллар фитнасидан сақлашини ва Ўз фазлу марҳамати ила уларни ҳам, бизни ҳам ислоҳ этишини сўраймиз.

“Гуноҳи кабиралар” китобидан