Аллоҳ таоло Тавба сурасининг 80-оятида шундай деб марҳамат қилган:

اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِن تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَن يَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَاللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ

“Улар учун истиғфор айтсанг ҳам ёки истиғфор айтмасанг ҳам (барибир). Агар улар учун етмиш марта истиғфор айтсанг ҳам, Аллоҳ уларни зинҳор мағфират қилмас. Бу уларнинг Аллоҳ ва Унинг Расулига куфр келтирганлари учундир. Аллоҳ фосиқ қавмларни ҳидоят қилмас”.

Шунинг учун Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинадаги мунофиқларнинг каттаси бўлган Абдуллоҳ ибн Убай ибн Салулнинг жанозасига боришдан ўзларини тўсган ҳазрати Умарга:

“Менга ихтиёр берилди. Бас, мен истиғфор айтишни танладим. Агар унинг ҳаққига етмиш мартадан кўпроқ истиғфор айтсам-у, Роббим уни кечиришини билганимда, кўпроқ истиғфор айтган бўлардим” дедилар.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Абдуллоҳ ибн Убай ибн Сулулнинг жанозасини ўқиб, унинг қабри тепасида истиғфор айтиб турганлар. Кейин у ердан қайтганларидан сўнг Аллоҳ таоло у зот соллаллоҳу алайҳи васалламга:

وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِّنْهُم مَّاتَ أَبَداً وَلاَ تَقُمْ عَلَىَ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُواْ وَهُمْ فَاسِقُونَ

“Ва ҳеч қачон улардан ўлган бирортасига ҳам (жаноза) намоз ўқима, қабри устида турма. Чунки улар Аллоҳга ва Унинг Расулига куфр келтирдилар ҳамда фосиқ ҳолларида ўлдилар”. (Чунки, жаноза намозини ўқиш, бировнинг қабри устида туриш ўлган учун катта ҳурмат ва эъзоздир. Бу улкан ҳурмат ва эъзозни ҳақдор кишиларга қилиш керак.Мунофиқ ва фосиқлар бунга лойиқ эмаслар.) (Тавба сураси, 84-оят).

Шу оятдан кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умрларининг охиригача бирорта мунофиқнинг жанозасига бормадилар, қабри тепасида турмадилар ва улар учун истиғфор айтмадилар.

Аллоҳ таоло бизни мунофиқликдан асраб, ихлосимизни зиёда этсин!

Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Ҳар бир шахснинг қадр-қимматини эъзозлаш мамлакатимизда барпо этилаётган очиқ, эркин ва адолатли жамиятнинг ажралмас хусусиятидир 

Бисмиллаҳир роҳманир роҳим.

Ўзбекистон халқаро анжуманлар саройида Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 27 йиллигига бағишлаб ўтказилган тантанали маросим кўтаринки руҳи, мамлакатимиз ва халқимиз ҳаётига дахлдор энг долзарб масалалар кенг муҳокама қилингани билан тарихий аҳамият касб этди.

Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг маърузасини диққат-эътибор ила тингладик. Давлатимиз раҳбари ўз маърузаларида: “Инсон ҳуқуқ ва эркинликларига амал қилинишини таъминлаш, ҳар бир шахснинг қадр-қимматини эъзозлаш биз барпо этаётган очиқ, эркин ва адолатли жамиятнинг ажралмас хусусиятидир”, дея алоҳида таъкидлади.

Дарҳақиқат, Конституциямизда “Инсон ва унинг қадр-қиммати” деган улуғ тушунча марказий ўринга қўйилган. Шу нуқтаи назардан, Президентимиз томонидан амалга оширилаётган барча ислоҳотларнинг ўзак-мағзини “Одамларни ҳаётдан рози қилиш” деган юксак тамойил ташкил этаётгани бежиз эмас.

Маълумки, Қуръони карим ва ҳадиси шарифларда инсон қадр-қимматини доимо улуғлаш борасидаги кўрсатмалар келган. Қуръони каримда:

“Дарҳақиқат, Биз Одам фарзандларини азиз ва мукаррам қилдик ва уларни қуруқлик ва денгизга от-улов ва кемаларга миндириб қўйдик ҳамда уларга пок нарсалардан ризқ бердик ва уларни Ўзимиз яратган кўп жонзотлардан афзал қилиб қўйдик” (Исро, 70), деб баён қилинади.

Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан “Инсонларнинг дарду ташвишларини ўйлаб яшаш — одамийликнинг энг олий мезонидир” деган шиор остида амалга оширилаётган улкан ислоҳотлар қисқа муддатда юксак натижалар бераётганини бугун ҳар қадамда кўриш, кузатиш мумкин.

Муқаддас ислом динининг асл ғояларини халқимизга етказиш мақсадида Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий ва Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот марказлари, Ҳадис илми мактаби, Мир Араб олий мадрасаси, Ўзбекистон халқаро ислом академиясининг ташкил этилганини айтиб ўтиш ўринлидир.

Тошкент шаҳрида “Сузук ота”, “Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф”, Термиз шаҳрида “Ҳаким Термизий”, Урганч шаҳридаги “Охун бобо” масжидлари, Қарши туманида “Абул Муин Насафий” мажмуаси барпо этилгани, буюк аждодларимизнинг илмий асарлари ва бошқа турли диний мавзулардаги адабиётлар етарли даражада нашр этилаётгани, юртдошларимизнинг кунлик ибодатлари билан бир қаторда ҳаж зиёрати квотаси 5 мингдан 7200 нафаргача оширилгани, сафар билан боғлиқ харажатлар эса камайтирилгани, умра сафаридан эса квота умуман олиб ташлангани фикримиз далилидир.  

Давлатимиз раҳбари маърузасида таъкидланганидек, бугунги кунда мамлакатимиз ва хориждаги нуфузли халқаро экспертлар иштирокида диний соҳадаги давлат сиёсатини янада эркинлаштириш мақсадида “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги қонуннинг янги таҳрири устида иш олиб бориляпти.

Ўтган давр мобайнида Ўзбекистонда диний ташкилотларни рўйхатга олиш жараёни соддалаштирилди. Жумладан, уларни рўйхатдан ўтказиш учун давлат божи микдори 50 фоиз камайтирилиб, талаб этиладиган ҳужжатлар сони қисқартирилди. Шунингдек, диний ташкилотлар ўз фаолиятига доир ҳисоботни бир йилда бир марта топшириши белгиланди. Авваллари бундай ҳисобот бир йилда тўрт марта топширилар эди.

2017-2019 йиллар мобайнида билиб-билмай тўғри йўлдан адашиб, адашган оқимларга кириб қолган, лекин ўз қилмишига пушаймон бўлган 20 мингдан ортиқ фуқаро махсус рўйхатдан чиқарилди. Уларнинг ижтимоий ҳаётга мослашувини таъминлаш, ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш мақсадида туман ва шаҳарларда ишчи гуруҳлари ташкил қилиниб, 15 мингдан зиёд ижтимоий муаммолар ижобий ҳал этилди.

Президентимиз кейинги уч йил ичида афв этиш тўғрисида 8 та Фармон имзолади. Мустақиллик, Конституция, Наврўз ва Ҳайит байрамлари муносабати билан қабул қилинган ушбу Фармонлар асосида 4 мингдан зиёд юртдошларимиз жазони ўташ жойларидан озод қилинди.

Инсон манфаатлари йўлидаги халқпарвар, элпарвар сиёсатнинг яна бир амалий ифодаси ўз юртини ташлаб кетган, алданган, адашган ватандошларимизни кечириб, юртга қайтариш бўлди. Жорий йилда “Меҳр-1” ва “Меҳр-2” инсонпарварлик тадбирлари доирасида Яқин Шарқдаги қуролли можаролар ҳудудидан, асосан, аёллар ва болалар юртимизга қайтариб олиб келинди. Уларга зарур тиббий ва моддий ёрдам кўрсатилди. Бу, ўз навбатида, уларнинг эртанги кунга, келажакка, ёруғ кунларга ишончини янада орттириши, шубҳасиз.

Бош Қомусимизнинг 13-моддасида бундай дейилади: “Ўзбекистон Республикасида демократия умуминсоний принципларга асосланади, уларга кўра инсон, унинг ҳаёти, эркинлиги, шаъни, қадр-қиммати ва бошқа дахлсиз ҳуқуқлари олий қадрият ҳисобланади”.

Шунингдек, Бош Қомусимизда яна кўплаб қадриятлар мужассам бўлганини кўриш мумкин. Масалан, мамлакатимизда 130 дан зиёд миллат ва элат вакиллари аҳил-иноқ яшайди. Уларнинг ҳеч бири бошқасидан ортиқ ёки кам кўрилган эмас. Ҳаммаси Конституцияда назарда тутилган ҳуқуқ ва эркинликлардан тенг ва бирдек фойдаланадилар.

Дунёнинг айрим ҳудудларида миллий, диний, этник келишмовчиликлар бўлиб турган ҳозирги паллада бизнинг диёримизда турли динлар, конфессиялар вакиллари ўз ибодатларини эмин-эркин адо этаётганлари, миллатлар ва элатлар ўз моддий-маънавий эҳтиёжларини тўла қондираётганлари диққатга сазовордир.

Давлатимиз раҳбари ўз маърузасида адолатли жамият ҳақида сўзлади. Дарҳақиқат, “Адолат”, “тинчлик”, “тараққиёт” сўзлари бугун юртимизнинг ҳар жабҳасида ёнма-ён қўлланиляпти, амалий ишларда намоён бўляпти. Зеро, Қуръони каримда: “Адолатли бўлингиз! Зеро, у (адолат) тақвога яқинроқдир” (Моида сураси, 8-оят), деб марҳамат қилинган. Ислом динида барча ишларда адолатни асосий мезон қилиб олишга чақирилади.

Инсон эрки дахлсиздир. Бу халқаро тамойил Конституциямизда ҳам ўз аксини топган. Асосий Қонунимизда дин ва виждон эркинлиги масалаларига катта эътибор қаратилган. Унда халқимиз руҳига мос келадиган имон-эътиқод, адлу инсоф, диёнат, меҳру оқибат, ор-номус, иффат ва ҳаё каби энг эзгу фазилатлар ўз аксини топган. Бундан ташқари, Бош қомусимизда Ўзбекистон ҳудудида яшовчи ҳар бир фуқаронинг манфаатлари, ҳуқуқ ва бурчлари кафолатланган.

Асосий қонунимизнинг муҳим бандларидан яна бири – Аллоҳ таоло берган улуғ неъмат — инсоннинг ҳаёти ва ҳуқуқлари ҳақидадир. Унда фуқароларнинг манфаатлари қонуний равишда мустаҳкамланган ва қатъий кафолатлангандир.

Шундан келиб чиқиб, юртимизда халқимиз манфаатларини кўзлаб амалга оширилаётган ишларга камарбаста бўлиш уламо ва имом-хатибларимиз учун  ҳам бурчдир. Ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини халқимизга етказиш, айниқса, ёшларни ёт ғоялардан асраш йўлида астойдил ҳаракат қилиш уларнинг зиммаларидаги шарафли вазифалардан биридир.

Мухтасар айтганда, тараққиётимизнинг янги даврида Ўзбекистонда диний эркинлик тўла таъминланмоқда. Дин соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотлар эса инсонларнинг виждон ва эътиқод эркинлиги ҳуқуқини кафолатлаб, халқимизни маънан юксалтириш ва баркамол авлодни тарбиялашга хизмат қиляпти.

Аллоҳ юртимизни доимо тинч, осмонимизни мусаффо қилсин ва давлатимизнинг янада равнақ топишида Ўзи мададкор бўлсин.

Усмонхон АЛИМОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси 2019 йил 18 декабрь куни Тошкент метрополитени Юнусобод йўлининг янги қурилаётган қисмида ер ўпирилиши оқибатида қурбон бўлганларнинг оила аъзолари ва яқинларига чуқур ҳамдардлик билдиради.
Азиз юртдошлар, ушбу фожиада ҳалок бўлганларнинг ҳақларига дуолар қилиш, мағфират сўраш ва яқинларига тасалли бериш барчамизнинг инсоний бурчимиздир. Инсон қачон, қаерда ва қандай ҳолатда вафот этишини билмайди. Динимизда бирор фожиа билан вафот этган мўминнинг даражаси юқори бўлиши айтилган. Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларининг бирида киши сувга ғарқ бўлиб, ўтда куйиб, том остида қолиб вафот этса, шаҳидлик мақомини топиши таъкидланган.
Динимизда ўтганларга дуойи хайрлар қилиш мўминлик ҳақларидан ҳисобланади. Қуръони каримда шундай дейилган:

وَالَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ
وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آَمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ

яъни: “Улардан кейин (дунёга) келган зотлар айтурлар: “Эй Раббимиз! Ўзинг бизларни ва биздан илгари имон билан ўтганларни мағфират этгин ва қалбларимизда имон келтирган зотларга нисбатан гина пайдо қилмагин! Эй Раббимиз! Албатта, Сен меҳрибон ва раҳмли зотдирсан!” (Ҳашр сураси, 10-оят)
Шундай экан ушбу фожиада вафот этган юртдошлармизнинг ҳақларига дуо қилиб, Яратган Парвардигордан уларнинг солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ қилишини, гуноҳларини мағфират этишини илтижо қилиб сўраймиз. Уларнинг оила аъзолари ва яқинларининг мусибатларига шерик эканимизни билдирган ҳолда сабру жамил тилаймиз.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Жобир розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Жума кунлари Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бир дарахт ёки хурмо устида туриб хутба қилардилар. Бир куни ансорлардан бўлган бир аёл ёки эркак: “Ё Расулуллоҳ! Сизга бир минбар ясаб берайликми?” деди.

У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам “Ихтиёрларинг” дедилар. Улар минбар ясаб бердилар. Жума куни келганда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам минбар томон кетдилар. Шунда хурмо дарахти худди ёш бола бақиргани сингари овоз чиқарди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам минбардан тушиб, уни қучоқладилар. Хурмо худди юпанаётган бола каби ҳиққиллашга тушди. 

-У (ҳар гал) ёнида қилинадиган зикрни энди эшитолмаслигидан йиғларди”. Имом Бухорий ривоятлари.

Ҳа, дарахт ёки хурмо танаси Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни ва айтиладиган зикрлар, мавъизаларни яхши кўргани учун у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам минбарга чиққанларида инграган. Бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг мўъжизаларидан бири эди.

Зоология илмига оид кўплаб кашфиётлар қаторида яқинда, аниқроғи 2019 йил 5 декабр куни АҚШнинг Newscientist нашрида ўсимликларнинг ўзидан овоз чиқариши билан боғлиқ илмий кашфиёт эълон қилинди. Олимларнинг айтишича, баъзи ўсимликлар 20 дан 100 килогерцгача бўлган оралиқда товуш чиқарар экан. Бунда товуш ҳавони бир сонияда 20 мингтадан то 100 минг мартагача тебратади. Буни ультратовуш дейилади. Ҳатто бир ўсимликдан чиқаётган сигнални бошқа ўсимликлар қабул қилиб, унга реакция билдирар экан. Шунингдек, ўсимликлар бир-бирини хавфдан огоҳлантирар экан. Масалан, ўсимликка қўниш учун ҳашарот учиб келаётган бўлса, бу ҳақида бир ўсимлик бошқасига хабар берар, бу хабарни олган ўсимлик эса ўзидан бадбўй ҳид чиқариб, ҳашаротни ўзига яқинлаштирмасликка уринар экан.

Қаранг, ҳатто ўсимликлар бир-бирига яхшиликни илинади, афсуски, баъзан инсонда шу фазилат топилмай қолади.

Аввалроқ, аниқроғи 2016 йилда Австралия миллий университети профессори Питер Крисп ўсимликлар оғриқли лаҳзаларни эслаб қолиш қобилиятига эга эканлигини кашф қилган эди. Масалан, бир дарахтнинг баргини узсангиз ёки уни ёқсангиз, ўша дарахт бу жараённи эслаб қолар экан.

Германиянинг Бонн университети профессори Францишек Балушка ўсимликларда хотира борлигини ўрганиб, уларда оғриқли вазиятларни эслаб қолиш учун қисқа хотира борлигини эълон қилганди.

Хулоса шуки, дарахтлар, ўсимликлар ҳам атрофида бўлаётган ишларни ҳис қилиб, оғриқли воқеаларни эслаб қолиб, хатар ҳақидаги хабарни бир-бирларига етказиб, ўзидан инсон қулоғи эшита олмайдиган сигналларни чиқарар экан. Аммо бу сигналларни биз инсонлар эшита олмаймиз. Олимлар уларнинг товушларини махсус асбоблар ёрдамида аниқлаганлар.

Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ажралиб қолаётгани учун дарахт танаси ҳам ўзидан овоз чиқарди, ингради. Чунки, дарахт учун бу оғриқли, аламли ҳодиса эди. Бу овозни ўша ерда ҳозир бўлган саҳобаи киромлар ҳам эшитишди. Бу катта мўъжизалардан бири эди.

Аллоҳ таоло Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга чексиз саловот ва саломлар юборсин, барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни гўзал қилсин!

Абдуддоим Каҳелнинг мақоласи асосида

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Баъзан “Яна қиз туғдингми? Бунча қиз туғаверасан?” деб аёлини маломат қиладиганларни эшитиб қоламиз. Аввало, ҳомиланинг ўғил ёки қиз бўлишига аёлингиз айбдор эмас. Ҳомиланинг ўғил ёки қиз бўлишини ирода қилувчи Аллоҳ таолонинг Ўзидир! Бандасининг қўлидан ҳеч нарса келмайди.

Унутманг, иккита қизингиз бор дегани, дўзахдан иккита парда бор деганидир. Яна қиз фарзанд кўрдингизми, пардалар сони яна биттага кўпайибди-да!

Уқба ибн Омир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимнинг учта қизи бўлса, уларни сабр билан ўстирса, топганидан уларни кийинтирса, улар унинг учун дўзахдан парда бўлади”, дедилар”.

Нима, “Қизни боқиш, узатиш осонмас ҳозирги пайтда” дейсизми?

Нега ундай дейсиз? Раззоқ бор! Раззоқ дегани қимирлаган жонзотнинг ризқини берувчи дегани! Роббимиз сизнинг ҳам, қизингизнинг ҳам ризқини беради!

Оламлар Робби Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган: 

وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ

“Очликдан қўрқиб, болаларингизни ўлдирманг. Биз сизларни ҳам, уларни ҳам ризқлантирурмиз”  (Анъом сураси, 151-оят).

Қолаверса, дўзахни беркитадиган парда ўз-ўзидан бўлмайди-ку, дўстим! Бунинг учун дўзахдан узоқлаштириб, жаннатга яқинлаштирадиган амалларни кўпроқ қилиш, шу жумладан, қиз фарзанд кўрганда хурсанд бўлиш, уларни одоб-ахлоқли этиб тарбия қилиш лозимдир.

Менимча, энди қиз фарзанд кўрганингизда хафа бўлмасангиз, “Ҳамма фарзандларим қиз бўлса ҳам розиман” дейдиган кайфиятга ўтсангиз керак!

Аллоҳ таоло барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни гўзал қилсин!

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади