Мозори-Шариф шаҳрида жойлашган “Туркистон” хусусий университетида Афғонистонда ўзбек тили расмий тил мақомини олганининг 18 йиллигига бағишланган тадбир бўлиб ўтди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА. Унда Балх давлат универститети ва “Туркистон” университетининг ўқитувчи ва талабалари, маҳаллий ўзбек диаспораси зиёлилари иштирок этди.

Анжуманда сўзга чиққан “Туркистон” университети ректори Абдул Ҳодий Қодирий 2004 йилда бўлиб ўтган Лойи-Жирғада мамлакатда пушту ва дарий тиллари қаторида ўзбек тилига ҳам расмий мақом берилганини таъкидлади. Мамлакат муваққат ҳукумати бугунги кунда янги Конституция лойиҳасини ишлаб чиқиш жараёнида ўзбек тилининг Афғонистонда тутган мавқеини эътиборга олишга ишонч билдираётгани қайд этилди.

“Туркистон” универститетининг илмий ишлар бўйича проректори Абдул Қаюм Туробий Ўзбекистон томонидан Афғонистонга кўрсатилаётган иқтисодий ва гуманитар кўмак, Ўзбекистон буюк муҳаддис алломалар Имом Бухорий ва Имом Термизийнинг юрти экани, ўзбек халқининг жаҳон илм-фани ва тараққиётига қўшган муносиб ҳиссаси тўғрисида сўз юритди. У ўз маърузасида бугунги Афғонистон ёшлари қўшни давлатлар, жумладан, Ўзбекистон ёшлари билан маданий-маърифий алоқаларни ривожлантириши муҳим аҳамият касб этишини урғулади. Шу билан бирга проректор Ўзбекистон олий ўқув юртларида таҳсил олаётган афғон ёшлари ўз ватанига қайтишгач, халқ хўжалигининг турли соҳаларида самарали фаолият олиб боришига ишонч билдирди.

Балх давлат университети тиббиёт факультети катта ўқитувчиси ва Афғонистон туркий халқлар зиёлилари уюшмаси аъзоси Абдулсаттор Самадий Афғонистонда яшаётган барча миллат ва элатлар вакилларини ўзаро бирдамликка чақирар экан, ўзбек халқининг жаҳон тамаддуни ва ислом маданияти ривожига қўшган беқиёс ҳиссаси ҳамда унинг миллий анъаналари ҳақида атрофлича фикр юритди.

Анжуман чоғида Афғонистон олий ўқув юртларининг вакиллари ўзбек тили ва адабиёти асосчиси Алишер Навоийнинг бой ижодий ва маънавий мероси, буюк мутафаккир қаламига мансуб асарлар, шунингдек, Афғонистонда ўзбек тили ва адабиётининг ривожига катта ҳисса қўшган олим ва мутахассислар ижоди ҳақидаги фикрларини баён қилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Муҳтарам жамоат! Аллоҳ таоло инсон зотини барча жонзотлардан афзал қилиб яратган. Ҳатто фаришталарини ҳам ҳазрати Одам алайҳиссаломга таъзим қилишга буюрган. Аллоҳ таоло одамзодга бутун борлиқни бўйсундириб қўйиш билан бирга, барча мавжудотларни инсон манфаатига хизмат қилдириб қўйган. Қуёш айнан инсонни иситиб, ер юзида ҳаётни таъминлаш учун нур сочса, тунда инсонлар учун ой зиё сочади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

  وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ

عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا

яъни: “Дарҳақиқат, (Биз) Одам фарзандларини (азиз ва) мукаррам қилдик ва уларни қуруқлик ва денгизга (от-улов ва кемаларга) миндириб қўйдик ҳамда уларга пок нарсалардан ризқ бердик ва уларни Ўзимиз яратган кўп жонзотлардан афзал қилиб қўйдик” (Исро сураси 70-оят).

Ушбу маънога Қуръони каримда қуйидагича ишора қилинади:

 أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً   

яъни: “(Эй, инсонлар!) Аллоҳ осмонлар ва Ердаги барча нарсаларни сизларга бўйин сундириб қўйганини ва сизларга барча зоҳирий ва ботиний (моддий ва маънавий) неъматларини комил берганини кўрмадингизми?!” (Луқмон сураси 20-оят).

Саъдий Шеърозий раҳимаҳуллоҳ ўзларининг “Гулистон” асарида ушбу маънони қуйидагича изоҳлаганлар:

1) اَبْرُ و بَادُ و مَهُ و خُورْشِیْدُ و فَلَکْ دَرْکَارَنْدْ              تَا تُو نَانِی بَه کَفْ آرِی وَبَه غَفْلَتْ نَخُورِی

2) هَمَه اَزْ بَحْرِ تُو سَرْگَشْتَه وَفَرْمَانْ بَرْدَارْ                 شَرْطِ اِنْصَافْ نَبَاشَدْ کِه تُو فَرْمَانْ نَبَرِی

1. Сиз бир бурда нонни топиб, ғафлатда эмаслигингиз учун булут, шамол, ой, осмону фалаклар хизматдадур;
2. Барча Аллоҳ яратган нарсалар сиз учун хизматда ва Аллоҳнинг буёруғига итоатда. Шундай экан, Сизни итоатда бўлмаслигингиз инсофдан бўлмайди.

Аллоҳ таоло Ўз иродаси ва қудрати ила инсонни ақлли қилиб яратди. Шунинг учун ҳам динимиз ақл ривожи ва тараққиётига катта аҳамият беради. Зеро, Қуръони каримнинг жуда кўп ўринларида  инсонлар ақл юритишга, фикрлашга, назар солиш ва ибрат олишга ундалади. Ақл юритмайдиган кишилар эса, қаттиқ танқид остига олинади:

 إِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ

яъни: “Аллоҳнинг наздида жонзотларнинг энг ёмони бу ақлни ишлатмайдиган “кар” ва “соқов”лардир”, – дейилган (Анфол сураси 22-оят). 

Фаришталарни Аллоҳ таоло фақат тоат-ибодат ва баъзи махсус вазифаларни адо этиш учунгина яратган. Шунинг учун уларда ақл бору, лекин нафсу ҳаво йўқ. Ҳайвонотда эса нафсу шаҳват бору, лекин ақл йўқ. Аммо одамзодда ақл ҳам бор, нафсу шаҳват ҳам бор. Ақл уни тўғри йўлга, савобли ишларга бошласа, фаришталардан ҳам олий мақомда бўлади. Агар инсон ақлини ишлатмаса, Роббисининг кўрсатмаси асосида ҳаёт кечирмаса, ҳайвондан ҳам тубан бўлиб кетади. Буни ҳозирги замонимизда айрим юртларнинг ғайри инсоний муносабатларни ҳам маъқуллашидан гувоҳи бўлиб турибмиз.

Муҳтарам жамоат! Ислом динига кўра барча инсонлар баробар, бир-бирларига биродардирлар. Улардан бири бошқасидан ҳеч нарсада – на бойликда, на мансабда, на чиройи, на хушбичим гавдаси билан, на жамиятда тутган ўрни билан устун бўла олади. Аллоҳ наздида инсонларнинг энг улуғи фақат Унинг ўзидан қўрқадиган тақводорларидир. Аллоҳ таоло бу ҳақда шундай дейди:

 يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا

إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ 

яъни: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир. Албатта, Аллоҳ билувчи ва хабардор зотдир” (Ҳужурот сураси 13-оят).

Шунинг учун ҳам динимизда одамларни ирқий мансублиги ва танасининг ранги бўйича бир-биридан афзал кўришни тақиқлайди. Машҳур саҳобалардан бири Абу Зарр Ал-Ғифорий разияллоҳу анҳу бир қора танли қулларидан аччиқланиб, онаси ҳам қора экани билан айблаганларида Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам бундан қаттиқ ғазабланганлар ва шундай деганлар:

﴿ يا أبَا ذَرٍّ أعَيَّرْتَهُ بأُمِّهِ؟! إنَّكَ امْرُؤٌ فِيكَ جَاهِلِيَّةٌ ،  إخْوَانُكُمْ خَوَلُكُمْ، جَعَلَهُمُ اللَّهُ تَحْتَ أيْدِيكُمْ، فمَن كانَ أخُوهُ تَحْتَ يَدِهِ، فَلْيُطْعِمْهُ ممَّا يَأْكُلُ، ولْيُلْبِسْهُ ممَّا يَلْبَسُ، ولَا تُكَلِّفُوهُمْ ما يَغْلِبُهُمْ، فإنْ كَلَّفْتُمُوهُمْ فأعِينُوهُمْ ﴾

яъни: “Эй Абу Зарр! Сен уни онаси билан айбладингми?! Сенда жоҳилият одати бор экан! Қулларингиз биродарларингиздир. Аллоҳ уларни қўл остиларингизда қилиб қўйди. Кимнинг биродари қўл остида экан, ўзи еган таомдан уни ҳам едирсин, кийган кийимидин кийдирсин. Уларга оғир келадиган ишларни буюрманглар. Агар оғир ишга буюрсангизлар, уларга ёрдам беринглар”, дедилар”, – дедилар (Имом Бухорий ривоятлари).

Дунё тарихида Исломдан бошқа ҳеч бир дин ва таълимот хизматкорини хожасига биродар деб атамаган. Ушбу ҳадиси шарифдан киши қўл остидаги ходим, ишчиларига нисбатан қандай муносабатда бўлиши кераклиги ҳақида аниқ кўрсатмалар берилган.

Муҳтарам азизлар! Маълумки, тарихда қуллар ва чўрилар бўлган. Ислом қулликка қарши курашиб, унинг олдини олиб келган умуминсоний дин ҳисобланади. Динимиз қулдорликни йўқотиш мақсадида жуда катта ва улуғ ишларни жорий қилган. Жумладан, ҳадисларда садақанинг энг афзали қул озод қилиш экани таъкидланган.

Қулдорлик ҳозирда қолмаган. Лекин афсуски, ҳозирги кунда одам савдоси билан шуғулланиб, ҳур-озод инсонларни қул қилиб сотиш ёки айрим оналикка нолойиқ аёллар ўзларининг мурғак фарзандларини сотиш ҳолатлари учраб турибди. Ваҳоланки, динимиз инсонни сотишдан, уни хўрлашдан, қул қилишдан қатъий қайтаради. Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расуллуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:

﴿ قَالَ اَللَّهُ عز وجل: ثَلَاثَةٌ أَنَا خَصْمُهُمْ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ: رَجُلٌ أَعْطَى بِي ثُمَّ غَدَرَ, وَرَجُلٌ بَاعَ حُرًّا فَأَكَلَ ثَمَنَهُ وَرَجُلٌ اِسْتَأْجَرَ أَجِيرًا  فَاسْتَوْفَى مِنْهُ وَلَمْ يُعْطِهِ أَجْرَهُ ﴾ (رَوَاهُ الإمَامُ مُسْلِمٌ)

яъни: “Аллоҳ таоло айтди: “Мен Қиёмат кунида уч тоифа кишига душманман: (Биринчиси:) менинг номим билан қасам ичиб, сўнг хиёнат қилган киши; (Иккинчиси) ҳур одамни сотиб, пулини еган киши; (Учинчиси:) бир инсонни ишлатиб, ҳақини бермаган кишидир” (Имом Муслим ривоятлари).

Очиқкўнгил юртдошларимизга, катта ҳаёт остонасида турган ёшларга қарата айтамизки: “Қадрингизни билинг, илм ва ҳунар ўрганинг!”. Ҳақиқатни билган, қалби уйғоқ киши нафсини жиловлай олади. Ризқ Аллоҳдан эканига  имон келтириб, ёмонларнинг ваъдасига алданмайди.

Муҳтарам азизлар! Динимизда инсоннинг жони, эътиқоди, ақли, моли ва обрўсини сақлаш муҳим ўрин тутади. Пайғамбаримиз алайҳиссалом бу ҳақда шундай дейдилар:

﴿ أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ وَأَعْرَاضَكُمْ عَلَيْكُمْ حَرَامٌ ﴾

яъни: “Эй, одамлар! Қонингиз, молингиз ва обрў-эътиборингиз бир-бирингизга ҳаромдир!”.

Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг юқоридаги муборак насиҳатларидан хабари йўқ баъзи ёшлар ижтимоий тармоқлар орқали тўғри келган кимсани ғийбат ва бўҳтон қилиб, қанчадан-қанча мусулмонларнинг обрўсини тўкиб, гўё ижтимоий тармоқлар орқали ғийбат ва бўҳтон қилишга рухсат бордек, ҳаром иш қилмоқдалар. Ваҳоланки, ғийбат ижтимоий тармоқда бўладими ёки ундан бошқа жойда бўладими, фарқи йўқ – ҳаромдир.

Хулоса қилиб айтганда, Аллоҳ таоло инсониятни қанчалар азизу мукаррам қилиб яратган бўлса, одамизот шу қадр қимматини сақлаши, Роббиси уни нима учун яратганини мулоҳаза қилиб, Унга ибодат қилиши ҳамда ер юзини обод қилиши лозим. Бунинг учун эса, Аллоҳ таолони таниши, У Зот буюрганидек ҳаёт кечириши, ўзи учун керакли бўлган фойдали илмларни эгаллаши керак. Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ: “Эй, Раббимиз, бизга бу дунёда ҳам яхшилик ато этгин, охиратда ҳам яхшилик (ато этгин) ва бизни дўзах азобидан асрагин” (Бақара сураси, 201-оят) деган ояти каримани: “Дунёдаги яхшиликдан мурод илм ва ибодат, охиратдаги яхшилик эса жаннатдир”, деб тафсир қилганлар. 

Муҳтарам азизлар! Ватан сарҳадлари дахлсизлигини таъминлаш, юрт шаъни ва ор-номусини кўз қорачиғидек асраб-авайлаш шу заминда яшаётган ҳар бир имонли, эътиқодли ва ихлосли фарзанднинг муқаддас бурчидир. Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, тинчликни сақлаш, мустақиллигимизни янада мустаҳкамлаш, юртимиз барқарорлиги ва хавфсизлигини таъминлашда миллий армиямизнинг алоҳида ўрни бор.

Динимизда Ватанни ҳимоя қилиш ишига ўзини бахшида этиш энг улуғ савобли амаллардан эканлиги айтилган. Бу тўғрида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламдан шундай ҳадиси шариф ривоят қилинган:

﴿عَيْنَانِ لَا تَمَسُّهُمَا النَّارُ: عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللهِ وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فِي سَبِيلِ اللهِ﴾) رواه الإمام الترمذي).

яъни: “Икки кўз эгасини дўзах оташи куйдирмас: бири  – Аллоҳнинг азобидан қўрқиб йиғлаган кўз, иккинчиси – Аллоҳ йўлида қўриқчилик қилиб бедор бўлган кўз” (Имом Термизий ривоятлари).

Бугун юртимизда “Ватан ҳимоячилари куни” сифатида нишонланади. Дарҳақиқат, Ватан – муқаддас макон. Уни ҳимоя қилиш, душманлардан асраш, унинг равнақи ва фаровонлиги йўлида хизмат қилиш – ҳар бир инсон учун ҳам фарз, ҳам қарздир. Киндик қони тўкилган Ватанни, шу мустақил юртни кўз қорачиғидай асраб-авайлаш инсон учун гўё ўз оиласини, шаънини, ор-номусини, имон-эътиқодини ҳимоя қилиш кабидир.

Муҳтарам азизлар! Сўзимиз сўнгида яна бир бор бугунги кунда долзарб бўлган соғлиқ-саломатлик мавзусига бироз тўхталмоқчимиз.

Соғлиқни сақлаш соҳаси мутахассислари кузатишлар ва изланишлардан кейин коронавирус – COVID-19 касаллигидан сақланишнинг энг самарали воситаси вакцина олиш экани тўғрисида хулосага келдилар.

Динимиз кўрсатмаларида инсон ўз соғлиғи ҳамда жамият саломатлигини асраши лозимлиги таъкидланади. Шариатимизда инсонларга зарар етадиган ҳолатларда шариатимиз зарарни даф қилиш сабабларини қўллашга буюради. Шундай экан вакцина олиш зарурати бир неча жиҳатлар билан таъкидланади.

Биринчидан, Аллоҳ таоло ҳар бир дарднинг шифосини ҳам берган. Бу ҳақда Пайғамбаримиз алайҳиссалом шундай деганлар:

﴿ مَا أنْزَلَ اللهُ دَاءً إلَّا أَنْزَلَ لَهُ شِفَاءً ﴾ (أَخْرَجَهُ الإِمَامُ البُخَارِيُّ)

яъни: “Аллоҳ таоло ҳар бир касалликка шифосини туширгандир” (Имом Бухорий ривояти).

Иккинчидан, баъзи кишилар касал эмаслигини рўкач қилиб, вакцина олишга бепарво бўладилар, ваҳоланки шариатимизда беморликдан аввал ундан сақланишга буюрилган. Бу ҳақда уламоларимиз шундай деганлар:

الوِقَايَةُ خَيْرٌ مِنَ العِلاَجِ

яъни: “Касалликдан сақланиш уни даволашдан яхшироқдир” (“Ал-Фиқҳул исломий ва адиллатуҳу” китоби).

Демак, бемор бўлмаган кимсалар ҳам касаллик тегишининг олдини олиши ва шунга сабаб бўладиган муолажаларни қилиши динимиз талабидир.

Қолаверса, ҳозирги кунда Ҳаж ва Умра зиёрати сафарини режалаштираётган кишилардан ҳам биринчи навбатда вакцина билан эмланган бўлиши талаб қилинмоқда. Қолаверса, дунёнинг ҳар қандай давлатига бормоқчи бўлган кишидан вакцина билан эмланганлик сўралмоқда.

Хулоса шуки, ҳозирги кунда давлатимиз томонидан фуқароларимизга етказиб берилаётган вакциналарни олишимизга динимиз рухсат беради. Эмланиш шаръан жоиз, чунки бу даволанишнинг бир кўринишидир.

Аллоҳ таоло юртимизни турли ёмон кўзлардан асрасин! Ҳаммамизни оқибатимизни хайрли қилсин, халқимиз фаровонлигини бундан ҳам зиёда айласин! Омин!

Буюк Британиянинг етакчи «The Evening Standards» газетаси саҳифасида «2022 йилда сайёҳлик учун рўйхат» сарлавҳали мақола босилиб чиқди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА. Унда Ўзбекистон «саргузашт сайёҳлиги» йўналишида боришга тавсия этилган энг муҳим мамлакатлар рўйхатидан жой олган.

Ўзбекистон элчихонасидан тақдим этилган маълумотга қараганда, мақолада 2021 йилнинг декабрь ойида Самарқанд шаҳрида ишга туришилган янги халқаро аэропорт ушбу қадимий кентни хорижий сайёҳлар учун янада жозибали масканга айлантиргани алоҳида қайд этилган. «Сайёҳларга қулайликлар яратиш, мамлакатда тезюрар поездлар тармоғининг кенгайиши ҳисобидан пойтахт билан Бухоро ва Хива каби тарихий шаҳарлар ўртасида тезкор алоқани таъминлаш имконини яратди», - деб ёзади нашр.

Мақолада муҳташам шароитларни хуш кўрувчи сайёҳларга Тошкентдаги «Hyatt Regency» каби ҳашаматли меҳмонхоналарда дам олиши, архитектура ва маданият мухлислари эса яқинда япониялик машҳур меъмор Тадао Андо бошчилигида барпо этилган Давлат санъат музейига ташриф буюриши мумкинлиги ҳақидаги маълумотлар ҳам ўз ифодасини топган. «Пойтахт яқинидаги Чотқол тоғ тизмаларида «Амирсой» чанғи курорти мавжуд бўлиб, у қишки спорт турлари ишқибозлари учун машҳур жойга айланиб қолган», - дейилади мақолада.

Шунингдек, «The Evening Standards» газетаси жорий йилда Италия, Испания, Ирландия, Польша, АҚШ, Руанда ва Шри-Ланка бўйлаб саёҳат қилишга доир ўз таклифларини ҳам ўқувчилар эътиборига ҳавола қилган.

«The Evening Standards» газетасига 1827 йилда асос солинган. Ушбу нашр фақат тунда муштарийларга тарқатилади. Айни пайтда газетанинг кундалик адади қарийб 700 минг нусхани ташкил этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

11 января в Управлении мусульман Узбекистана состоялась презентация первого узбекского издания книги под названием «Джоми ахкам ас-сигор» (Кодекс прав детей) Мухаммада ибн Махмуда Уструшани и книги «Йул харакати фикхи» (Фикх дорожного движения) ноиба имама мечети «Шейх Мухаммад Садик Мухаммад Юсуф» Хасанхана Яхё Абдулмаджида.
Церемония началась с чтения Корана и молитв.
Мероприятие открыл председатель Управления мусульман Узбекистана, муфтий Нуриддин домла Холикназаров, который искренне поздравил ученых нашей страны, а также наших просвещенных людей с публикацией двух важных трудов.
По его словам, переведенная на узбекский язык книга Мухаммада Уструшани «Джами ахкам ас-сигор» является первой в мире работой по правам детей, написанной на высоком научном уровне в XIII веке.
В ходе своего выступления муфтий отметил, что издание книги «Фикх дорожного движения» ноиба имама мечети «Шейх Мухаммад Садык Мухаммад Юсуф» Хасанхана Яхья Абдулмаджида, посвященной соблюдению правил дорожного движения в исламе, в последнее время обретает особую актуальность и пожелал автору этой работы больших успехов в его будущих начинаниях.
Выступивший на презентации профессор Международной исламской академии Зохидулло Мунавваров подробно рассказал участникам о книге «Джами ахкам ас-сигор». Это книга является первым юридическим источником, написанным в 1228 году великим юристом, выросшим в Уструшане - ныне Джизак. Уструшаний в своем труде обобщил мнения о защите прав ребенка более 120 факихов мазхаба ханафия, дал обширную информацию по анализу 1289 фетв о правах ребенка, разделив их на 45 приоритетных направлений.
В ходе просветительского мероприятия участникам был продемонстрирован видеоролик о содержании произведения «Джами ахкам ас-сигор».
После этого имам мечети «Сиродж Салих» в Ташкенте Хасан домла Кадыров рассказал о второй книге «Фикх дорожного движения», которую следует прочитать, подчеркнув необходимость быть вознагражденным в присутствии Всевышнего и защищаться от всякого рода вреда, и что человек должен уважать права других людей, пока он на пути, и что он не должен предавать его.
На презентации книгу прокомментировали также профессор Ташкентского государственного транспортного университета, доктор технических наук Кудратулло домла Азизов, ветеран труда Нуриддин Мухиддинов, читатель Максуд хаджи и другие. Автор Хасанхан Яхё Абдулмаджид поблагодарил организаторов и участников мероприятия.
В конце мероприятия хатм Коран был посвящен ученым, выросшим в Узбекистане, в том числе Мухаммаду ибн Махмуду Уструшани.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана