Самарқанд. Ҳали эсимни ҳам тўла англаб етмаган болалик чоғларимда бу сўз қулоғимга ўзгача оҳангда эшитилар, кўз олдимда сеҳрли маскан сингари гавдаланар, номи оҳанрабодек ўзига чорлар эди. Бироз улғайиб, туғилиб ўсган жой, юрт, Ватан каби тушунчаларни бирмунча англаб, юртимиз манзиллари ҳақида мактаб партасида олган дастлабки тасаввур ва билимларимдан англадимки, номи сеҳрли туюлган Самарқанд замини кўҳна ва навқиронлиги, қадимийлиги билан ўзгача экан. 1-синфни тугатган йилим бобо-бувим билан кўҳна кентга борганимиз, шаҳар кўчаларида юриб, томоша қилганимиз жуда маҳобатли ва сирли кўринган кўк гумбазли обидалар узуқ-юлуқ кўз ўнгимда ҳамон...

Айни кезларда пойтахтдан Самарқанд сари йўл олар эканмиз, ҳар гал шаҳарга кираверишда ўзгача шукуҳ ва руҳият чулғаб олади. Буюклар шаҳри бўлган бу кентнинг ўзига хос ҳавоси, олами бор. Не-не зотлар ўтмади бу заминдан, қанчадан-қанча буюкларга Ватан, паноҳ бўлди. Асрлар силсиласидан, қанча талотўп даврлару жангу-жадаллардан омон қолган маҳобатли обидалар, кўк билан қўшилиб кетган гумбазлар, тарихий масканларнинг сеҳри ўзгача.

Ҳар қандай инсонни ўзига ром айлаб, олис ўтмишдан сўзлаётган мисоли қўр тўкиб турган тарихий-маданий ёдгорликлар ҳақиқатан сеҳрли кўринади. Бири иккинчисини такрорламайдиган кўринишга эга бу обидалар аждодларимиздан мерос бетакрор ва беқиёс бойликларимиздир. Шаҳарнинг навқиронлигини, тарихи олисларга бориб тақалишини, не зотларнинг пойқадами қолганини сўзсиз далиллаб тургувчи ёдгорликлар Самарқанднинг ташриф қоғозига айланиб бўлган.

Самарқанд юртимизнинг қадим шаҳри сифатида нафақат юртдошларимиз, балки дунё сайёҳларини, тарихчию маданият олами ҳамда илму урфон вакилларини ўзига чорлаб келади. Шу сабаб шаҳардан маҳаллий ва хорижий сайёҳлар, олиму нуфузли меҳмонлар қадами узилмайди. Маълумотларга кўра, Самарқанд шаҳридаги биргина “Регистон” ансамблига 2022 йилда 1 миллион 28 мингга яқин маҳаллий ва хорижий туристлар ташриф буюрган.

Президентимиз ташаббуси билан ташкил этилган Самарқанд туризм маркази сайёҳлар оқимини янада оширмоқда. Эндиликда Самарқандни Ўзбекистоннинг “Туризм дарвозаси”га айлантириш ва келажакда сайёҳлик хизматлари ҳажмини 10 баробарга ошириш мўлжалланмоқда.

Бу борада Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 24 декабрдаги “Самарқанд вилоятининг туризм ва транспорт салоҳиятидан самарали фойдаланиш, вилоятни “Самарқанд — Янги Ўзбекистоннинг туризм дарвозаси” концепцияси асосида ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори муҳим дастуриламал бўлади.

Қарорга кўра, Самарқанд вилоятига хорижий ва маҳаллий туристлар оқимини кўпайтириш, янги туризм инфратузилмаси объектлари салоҳиятидан самарали фойдаланиш учун зарур шарт-шароитларни яратиш, янгидан модернизация қилинган Самарқанд халқаро аэропортида хорижий авиаташувчи компаниялар учун барча имкониятларни яратиш, ҳудуднинг транспорт-логистика тизимини ривожлантириш, кўрсатилаётган хизматлар сифатини янада яхшилаш борасида қатор чора-тадбирлар ўз аксини топган.

Жумладан, республика ҳудудларида ва хорижий мамлакатларда Самарқанднинг туризм салоҳияти ҳамда Самарқанд халқаро аэропорти имкониятларини намойиш этувчи “Самарқанд — Янги Ўзбекистоннинг туризм дарвозаси” тарғибот кампанияси йўлга қўйилади, туристларга хизмат кўрсатиш учун туризм ахборот марказлари ташкил этилади. БМТнинг Бутунжаҳон туризм ташкилоти Бош Ассамблеясининг 2023 йилдаги навбатдаги 25-сессияси Самарқанд шаҳрида ўтказилиши муносабати билан тайёргарлик ишлари кўрилади.

Бу каби саъй-ҳаракатлар кўҳна Самарқанднинг сайёҳлик салоҳиятини янада ошириб, ташриф буюрувчилар сонининг янада кўпайишига хизмат қилади.

Bahriddin, [06.02.2023 17:07]
Шу ўринда таъкидлаш жоизки, яқинда The Times нашри 2023 йилда дунёнинг бориш тавсия этилган 13 та жойи рўйхатини эълон қилди. Мамлакатдан тортиб аниқ манзилгача бўлган бу рўйхатда Ўзбекистон ва Самарқанд ҳам мавжуд. Нашр Чарлстон ва Самарқанддаги маданий йўналишлар эътибор учун курашаётганини алоҳида қайд этади. Шунингдек, Самарқанд туризм маркази ҳам тилга олинган. “Шаҳар ташқарисидаги Silk Road Samarkand юқори даражадаги меҳмонхоналар ва гастрономияни ваъда қилади”, дея қайд этилган.

Дарҳақиқат, дунёнинг энг кўркам, сайёҳатбоп манзиллари қаторида юртимизнинг, хусусан, навқирон Самарқанднинг эътироф этилиши биз учун ғурур ва шарафдир.

Давлат раҳбарининг юқоридаги қарори асосида “Самарқанд — Янги Ўзбекистоннинг туризм дарвозаси” таърифининг берилиши ва ушбу ғоя асосида сайёҳликни янада ривожлантириш борасидаги амалий ишлар алоҳида эътибор ва эътирофга муносиб. БМТнинг Бутунжаҳон туризм ташкилоти Бош Ассамблеясининг 25-сессияси Самарқанд шаҳрида ўтказилиши ҳам бежиз эмас. Ўзининг бой тарихига, тараққиёт босқичларига эга кўҳна шаҳар, минглаб зиёлиларга ошён, илм-фан равнақига макон бўлган кўҳна замин юртимизнинг номини дунёга тараннум этилишида, туризм ривожида муҳим ўрин тутади.

Навқирон Самарқанднинг кўзни қамаштиргувчи кўк гумбазлари, маҳобатли обидалари, ўзгача сеҳрли оҳанрабоси ҳамиша барқарор бўлиб, етти оламни ўзига чорлайверади...

Муҳтарама Комилова

Хабар берганимиздек, 2023 йилнинг 4-8 февраль кунлари Миср Араб Республикасининг Қоҳира шаҳрида 29-халқаро Қуръони карим мусобақаси ўтказилмоқда. Унда 58 та араб ва ислом давлатларидан 108 нафар қори ўз маҳоратларини намойиш этмоқда.

Куни кеча ушбу Қуръон мусобақасининг ҳифз йўналишида Тошкент шаҳар “Мирбобо ота” жоме масжиди имоми ноиби Аълохон қори Нуриддинов муносиб иштирок этиб, Қуръони каримни тиловат қилиб берди.

Шунингдек, 6-8 феврал кунлари Жазоир Вақфлар ва Дин ишлари вазирлиги томонидан “Исро ва Меърож” куни муносабати билан 18-халқаро онлайн Қуръони карим мусобақаси ташкил этилмоқда.

Бугун, 6 февраль куни мазкур мусобақада Ўзбекистон номидан Тошкент ислом институти 1-курс талабаси Сирожиддин қори Жалилов Жазоирнинг Ўзбекистондаги элчихонасида Zoom дастури орқали иштирок этади.

Аллоҳ таолодан қориларимизга муваффақият сўраймиз!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон масжидлари туркумидан

Бугун юртимизда тарихий обидалар қайта таъмирланиб, муқаддас қадамжолар обод қилинмоқда. Хусусан, Андижон шаҳридаги тарихи бевосита вилоят ўтмиши, қадрияти, аҳоли турмуш тарзи билан чамбарчас боғлиқ бўлган “Девонабой” масжиди ҳам унда олиб борилган қайта қуриш, ободонлаштириш ишлари натижасида янгича қиёфа касб этиб, ҳудудда туризмни ривожлантиришда мақсадларига ҳамоҳанг тарзда қад ростлаб турибди.

Унинг нақшинкор миноралари, замонавий ва Шарқ меъморчилиги уйғунлаштирилган лойиҳа асосида қад ростлаган ҳашаматли биноси, бири-биридан маҳобатли тўртта дарвоза, битта хонақоҳ, кўшк ва айвонлари, муҳташам деворлари шаҳар ҳуснига ярашиб турибди.

Масжиднинг дастлабки биноси 1870 йиллар бошида Қорасувлик катта ер-сув мулкдори Девонабой сармоясига таниқли меъмор уста Исахон лойиҳаси асосида ҳашар йўли билан бунёд этилган.

У нақшинкор хонақоҳ, унча баланд бўлмаган минорадан ташкил топган бўлиб, 1928 йилгача намоз ўқилган. Сўнг ёпиб қўйилади, ҳунармандчилик артеллари ва бошқа турли мақсадларда фойдаланилади.

1950 йилда Марказий Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари идораси ихтиёрига берилиб, вилоятдаги ягона жума намозлари ўқиладиган масжид сифатида фаолият бошлайди. 1982 йилда давлат муҳофазасидаги маданий мерос объектлари рўйхатига киритилган. 1985 йилги ёнғинда буткул ёниб адо бўлган намозгоҳ тўла қайта тикланди.

Бу даврда масжидга 4 та дарвоза орқали кирилар, хонақоҳ 1 қаватдан иборат, пишиқ ғишт ва ёғоч материалларидан қурилган эди. Масжид 2320 кв.м ер майдонида жойлашган бўлиб, бино ва иншоотлар эгаллаган майдон 1444.61 кв.м ташкил этган эди.

Мустақиллик йилларида (2005-2011й) «Андижон фуқаролойиҳа»  институти лойиҳаси билан масжиднинг жанубий қанотига уч қаватдан иборат шарқона миллий меъморчилик анъаналари асосида қадимий кошинкорлик, ҳаттотлик ва ганчкорлик, ёғоч ўймакорлик санъатлари уйғунлигидаги муҳташам маҳобатли обида бунёд этилди. Меъморий обида «Буюк ипак йўли» халқаро сайёҳлик йўналишида жойлашган.

2018 йилда масжид ҳудуди фуқароларнинг розилиги билан турар-жой биноларини кўчириш ҳисобига 17956,23 кв.м гача кенгайтирилди ва хонақоҳ миллий меъморчилик анъаналари асосида қайта таъмирлаш ишлари бошланди.

Ҳозирда хонақоҳнинг биринчи  ва иккинчи қаватлари умумий 4996 кв.м.ни ташкил қилади. Масжидни бино қилишда миллий меъморчилик, ҳаттотлик ва ганчкорлик, ёғоч ўймакорлик санъатлари, кошинкорлик услубларидан фойдаланилган. Масжиднинг ички пардозлаш ишларида миллий меъморчилик ва замонавий безаклар билан уйғунлаштирилган.

Масжид қайта таъмирлангандан сўнг 15000дан ортиқ намозхонларни ўз ичига сиғдира оладиган бўлди.

ЎМИ Масжидлар билан ишлаш бўлими

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев

Қашқадарё вилоятида бўлдилар. 

Президентимиз Қашқадарё вилоятига ташриф буюрганларида ҳам одатларига биноан маънавият-маърифат масканларини, улуғ аждодларимиз мангуга қўним топган табаррук жойларни зиёрат қилдилар. Хусусан, Юртбошимиз ташрифи шарофати билан Қарши шаҳридаги “Баркамол авлод” марказида, Қарши туманидаги “Абул Муъин ан-Насафий” зиёратгоҳида қайта қурилиш ишларининг бориши юзасидан тақдимот маросими ўтказилди.

Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов, Қашқадарё вилояти бош имом-хатиби Раҳматилло Усмонов ва бошқа мутасадди ташкилотлар раҳбарлари иштирок этдилар. Маросимда муҳтарам Юртбошимиз Абул Муъин ан-Насафий ҳазратларининг “Табсират ал-адиллати фи илм ал-калом” (Калом илмида далиллар тилга кирганда), “Ат-тамҳид ли-қавоид ат-тавҳид фи илми калом” (Калом илмидаги тавҳид қоидалари учун ягона китоб) асарлари ёшларнинг билими янада бойишида, уларнинг турли ёт оқимларга кириб қолишидан асрашда, эл-юртига хизмат қиладиган комил, фидоий инсонлар бўлиб етишишида муҳим асарлар эканини алоҳида таъкидлаб ўтдилар. Шунингдек, Давлатимиз раҳбари “Абул Муъин ан-Насафий” зиёратгоҳида қайта қурилиш ишларини белгиланган лойиҳа асосида олиб бориш, зиёратгоҳ ҳудудида муҳташам кутубхона ташкил этишни ҳам таклиф этдилар. Шундан сўнг Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимовга Абул Муъин ан-Насафий асарларини ўзбек тилига таржима қилиб, чоп этиш ҳамда кенг оммага етказиш юзасидан аниқ кўрсатма ва топшириқлар бердилар.

Ташриф чоғида муфтий Усмонхон Алимов ҳамда вилоят бош имом-хатиби Раҳматилло Усмоновга оилаларнинг моддий-маънавий муаммоларини ўрганиш, билим юртларидаги дарсларни қолдириб юрган талаба ёшлар ҳамда уларнинг ота-онаси билан суҳбатлар ўтказиш, ўз жонига қасд қилишнинг оғир гуноҳ эканини тушунтириб, мунтазам суҳбатлар ўтказишга доир кўрсатмалар бердилар.

Ўзбекистон мусулмонлари  идораси

масжидлар бўлими

Оила жамиятимизда юксак мақомга эга. Оила салоҳиятли бўлса, исломиятнинг мустаҳкамлиги шудир. Буни каттаю кичик бирдек англамоғи жоиздир.
Қўлингиздаги мўъжаз тўпламда муаллиф оила мустаҳкамлиги, турмуш фаровонлигига хизмат қилувчи қатор маънавий омиллар хусусида фикр юритади.