Саудия Арабистони Ҳаж ва Умра вазири Тавфиқ ар-Рабиа якшанба куни Маккада Буюк ҳажнинг 46-симпозиумини очди.
"Пандемиядан кейинги ҳаж: маросимлар ва ғамхўрлик" номли тадбирда Қиролликдан ва мусулмон оламидан маърузачилар, олимлар, ҳуқуқшунослар ва уламолар иштирок этмоқдалар. Бу йилги Буюк ҳаж симпозиуми икки кун давомида сессиялар, мунозаралар ва маърузаларни ўз ичига олади.

"Ҳаждан тинчликка" тадбирининг очилишида ар-Рабиа COVID-19 пандемияси "2020 йил бошида дунёни ларзага солганини айтди". Унинг қўшимча қилишича, мусулмон дунёсида пандемия масжидлар, ҳаж, умра, шунингдек, таълим ва кундалик ҳаётга олиб келган танаффусларни ҳеч ким олдиндан кўра олмаган.

Islam.ru хабарига кўра, ар-Рабиа Саудия раҳбариятининг пандемия шароитида ҳажни давом эттириш тўғрисидаги қарорини юқори баҳолади.

У: "Биз 2020 йилда ҳаж маросимларини ўтказмасликни тавсия қилдик. Бироқ, Қирол Салмон ушбу маросимни тўхтатмасликка ва зиёратчилар сонини 1000 кишигача чеклашга қарор қилди. Ҳаж зиёрати эса зиёратчининг хавфсизлигини кафолатловчи барча огоҳлантириш ва профилактика чораларига риоя этилган ҳолда амалга оширилиб, натижалар далда берувчи ва ишончли бўлди", - деди у.

Бу йилги ҳаж "Соғлиқни сақлаш вазирлигининг тавсиясига биноан 1 миллион зиёратчи билан чекланган", деди у. Қарор Саудия расмийларига "тиббий хизмат кўрсатиш ва зиёратчиларнинг хавфсизлигини таъминлашга имкон беради."

Икки муқаддас масжид ишлари бошқармаси раиси шайх доктор Абдул Раҳмон Ал-Судаис Саудия давлати барча имкониятларини ҳаж тизимини сақлашга йўналтирганини айтди. Шунингдек, у ҳаж маросимларини сиёсий шиорлар ёки намойишларга айлантириш таъқиқлангани ва ҳажни инсоф, адолат ва тинчлик белгиси сифатида амалга ошириш кераклигини таъкидлади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Арафотда ўқиладиган дуо. Арафот майдонида ўқиладиган энг афзал дуо – тавҳид дуосидир. Бу ҳақда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Мен ва мендан олдинги пайғамбарларнинг Арафот майдонида қилган энг кўп дуолари:

“Лаа илааҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу, лаа шарийка лаҳ. Лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду биядиҳил хойру ва ҳува ъалаа кулли шайъин қодийр”, дир.

Маъноси: Ягона Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ. Унинг шериги йўқ. Мулк ҳам, барча мақтовлар ҳам Унга хосдир. Барча яхшиликлар Унинг қўлидадир. У ҳар бир нарсага қодирдир. 

Арафотда қилинган дуо мақбул ва афзалдир. Шу боис, бу майдонда дуони имкон қадар кўпайтириш лозим. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Арафотда қуйидаги дуони кўп ўқиганлар: “Аллоҳумма, ижъал фии қолбий нурон, ва фий содрий нурон, ва фий самъий нурон, ва фий басорий нурон. Аллоҳумма, ишроҳ лий содрий ва йассир лий амрий ва аъуузу бика мин васваасис-содри ва шатаатил-амри ва фитнатил-қобри. Аллоҳумма, инний аъуузу бика мин шарри маа йалижу фил-лайли ва шарри маа йалижу фин-наҳаари ва шарри маа таҳуббу биҳир рийаааҳу ва шарри бавоиқид даҳр”

Маъноси: Аллоҳим! Қалбимни, кўксимни, қулоқларимни ва кўзларимни нурга тўлдир. Аллоҳим! Қалбимни очгин, ҳар ишимни осон қилгин. Аллоҳим! Сендан кўксимдаги васвасалардан, ишларимнинг парокандалигидан, қабр фитнасидан паноҳ сўрайман. Аллоҳим, тунда ва кундузи бўладиган нарсаларнинг ёмонлигидан, устидан шамол эсган нарсаларнинг ёмонлигидан, замона ҳалокатининг ёмонлигидан Ўзингдан паноҳ сўрайман. 

Арафотда пешин вақти кирганда пешин билан аср намозини жам қилиб ўқилади. Ушбу икки намоздан кейин нафл намоз ўқиш макруҳдир, шунинг учун намоздан фориғ бўлгач, зикр, тиловат, дуо ва бошқа турли ибодатлар билан машғул бўлиб, ушбу дуо ўқилади: “Лаббайкаллоҳумма, лаббайк! Иннал хойра хойрул аахиро. Аллоҳумма, лаа ъийша иллаа ъийшал-аахиро. Аллоҳумма, иҳдиний бил ҳудаа ва наққиний бит-туқоо вағфир лий фил-аахироти вал уулаа”.

Маъноси: Лаббай Аллоҳим, лаббай! Ҳақиқий яхшилик охират яхшилигидир. Ҳақиқий ҳаёт охират ҳаётидир. Аллоҳим! Ҳидоятинг билан мени ҳидоятга йўллагин, тақво билан поклагин, дунёю охиратда мағфират қилгин. 

Арафотда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шом вақтида қуйидаги дуони ўқиганлар:

“Аллоҳумма, лакал ҳамду каллазий тақулу ва хойрон миммаа нақулу. Аллоҳумма, лака солаатий ва нусукий ва маҳйаая ва мамаатий, ва илайка маабий, ва лака туроосий. Аллоҳумма, инний аъуузу бика мин ъазаабил-қобри ва васвасатис-содри ва шатаатил-амри”.

Маъноси: Аллоҳим! Сенга Ўзинг айтганингдек, биз айтгандан яхшироқ ҳамду санолар бўлсин. Аллоҳим! Ўқиган намозларим, қурбонлигу ҳаж амалларим, ҳаётиму мамотим Сен учундир, қайтишим ҳам, меросим ҳам Сенгадир. Аллоҳим! қабр азобидан, кўксимдаги васвасалардан, ишларнинг парокандалигидан паноҳ беришингни сўрайман. 

Арафотдан қайтишда талбия (Лаббайкаллоҳумма, лаббайк! Лаббайка, лаа шарийка лака лаббайк! Иннал ҳамда ван-неъмата лака вал мулк, лаа шарийка лак!) ва истиғфор (Астағфируллоҳ) айтилади ҳамда қуйидаги дуони ўқиш лозим:

“Аллоҳумма, илайка афазту ва мин ъазаабика ашфақту, ва илайка роғибту ва минка роҳибту, фақбал нусукий ва ъаззим ажрий варҳам тадорруъий вақбал тавбатий, вастажиб дуъааий ва аътиний суълий, йаа арҳамар рооҳимийн”.

Маъноси: Аллоҳим! Ҳузурингга келдим, азобингдан қўрқдим, Сен томон рағбат қилдим, ғазабингдан қўрқдим. Ҳаж амалларимни қабул айлагин. Ажримни улкан қилгин. Тавбамни қабул этгин. Тазарруъларимга раҳм қилгин. Дуоимни қабул, муродимни ҳосил қилгин, Ё меҳрибонлар меҳрибони!

Даврон НУРМУҲАММАД

Мўйи муборак Уккоша жоме масжиди | Илҳомжон домла Умаржон ўғли

Ҳайит кунлари бутун диёримизни илоҳий бир файз қамраб олади. Одатда ушбу кунда ҳамма бир-бирини улуғ айём билан муборакбод этади. Бу улуғ байрам кунлари кўнгиллар равшан, кайфиятимиз чоғ, нигоҳларимиз қибла, яъни муқаддас Каъбага қараган.

Яратганнинг фазлу карамидан умидвор ҳолда, ҳайит намозини адо этгандан сўнг қурбонлик амалини бажаришга киришамиз. Қурбонлик қилиш берилган неъматларнинг шукронасини адо этиш ва нафсоний иллатлардан покланиш ҳамда банданинг Яратувчиси амрига итоати ва тақвосини намоён этади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қиладилар: “Қурбонлик қилиш чиройли амаллардандир. У бандани дунёда балолардан ва охиратдаги офатлардан озод этади. Ҳайит намозини ўқиб, қурбонлик сўйган мўминлар менинг умматимдандир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

Ҳайит хурсандчилик байрами. Унда ота-она ва аҳли оила, фарзандлар ширин сўз ва ҳадялар билан қувонтириш, шунингдек, кексаларни, заиф ва бетобларни зиёрат қилиб ҳолидан хабар олиш, совғалар улашиш каби қалбларга сурур бағишлаш динимизда мақталган амаллардан. Зеро, ҳайит куни динимизда рухсат этилган, кўнгилни кўтарадиган барча ишларни қилиш лозим.

Баъзи жойларда ҳайит кунлари исрофгарчиликка сабаб бўладиган турли маросимлар ўтказиш ёмон анъанага айланиб қолган. Яқинлари вафот этган ва никоҳ тўйлари ўтган оилаларда “янги ҳайит”, “ҳайит йўқлови” каби маросимлар бидъатдан бошқа нарса эмас. Булар шариатимизда йўқ. Ҳайит кунидаги исрофгарчилик, хурсандчилик байрамини аза ва йиғи-сиғига айлантириш мусулмонларга муносиб эмас. Унга кетадиган маблағ ва неъматларни муҳтож, фақир-мискин, етим-есир, бева-бечораларга тарқатиш жуда катта хайрли иш саналади!

Қурбон ҳайити – мусулмонларнинг шоду-хуррамлик, кўнгил олиш, меҳр-оқибат, хайр-саховат кўрсатиш, бир-бири билан дийдорлашув байрамидир. Уни шариат талабларига мувофиқ, ҳушкайфиятда ўтказиш мақталган амаллардан.
Ҳайит байрами кунида бирор сабабга кўра аразлашган, гина-кудуратли таниш-билишлар ҳам бир-бирига қучоқ очса, ўзаро узр сўрасалар мақсадга мувофиқ бўлади. Чунки кечиримли ва меҳр-шафқатли бўлиш ҳар бир мусулмон учун ҳам қарз, ҳам фарздир.

Одилжон Нарзуллаев,
Янгийўл туманидаги “Имом Султон”
жоме масжиди имом-хатиби

«Wostok» (Берлин) журнали. 25 йилдан ортиқ вақт давомида чоп этиб келинаётган Германиянинг «Wostok» ихтисослаштирилган ҳар чораклик журналида "Диний сиёсат - барқарорлик ва хавфсизлик омили" мақоласи чоп этилди, хабар бермоқда ЎзА.

Мақолада қайд этилишича, Президент Шавкат Мирзиёев 2016 йил декабрь ойида лавозимга киришганидан сўнг мамлакатда муҳим ўзгаришлар рўй берди ва кўплаб соҳаларда, жумладан, диний-маърифий соҳада кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилди.

"Ҳар бир конфессия тарафдорлари ўз динларига эркин ва тўсиқсиз эътиқод қилишлари учун барча шароитлар яратилган", дейилади мақолада. Диндорлар масжидларда, черковларда, ибодатхоналарда бемалол ибодат қилишади, рўза тутишади ва ҳаж амалларини бажаришади. Диний ташкилотлар мулкка эгалик қилиш, адабиётларни нашр этиш, ўз диний хизматчиларини ўқитиш ва муқаддас жойларга ҳаж зиёратларини ташкил этиш ҳуқуқига эга. Ўзбекистон миллий қонунчилиги билан кафолатланган виждон эркинлиги барча фуқаролар – 138 миллат ва этник гуруҳ вакилларининг диний эҳтиёжларини қондириш учун барча зарур шарт-шароитларни яратиб берди".

Нашр маълумотларига кўра, БМТнинг дин ва эътиқод эркинлиги масаласи бўйича махсус маърузачиси Аҳмад Шаҳиднинг 2017 йил октябрь ойида Ўзбекистонга ташрифи ортидан дин соҳасида чора-тадбирлар мажмуини амалга ошириш бўйича алоҳида ҳужжат қабул қилинган. "Махсус маърузачи диний ташкилотлар фаолиятини рўйхатга олиш ва амалга ошириш тартибларини соддалаштириш, шунингдек, мамлакатда диний таълим тизимини такомиллаштириш борасида эришилган ютуқларни қайд этди, - деб ёзади немис матбуоти. - 2018 йилда диний эркинликларни таъминлаш соҳасидаги вазият сезиларли даражада яхшиланганини ҳисобга олиб, Ўзбекистон 2006 йилдан буён сақланиб келаётган "Алоҳида хавотирдаги давлатлар" рўйхатидан чиқарилди. 2020 йил декабрида АҚШ Давлат департаменти Ўзбекистонни диний эркинликларни таъминлаш бўйича "Махсус кузатувдаги давлатлар рўйхати"дан чиқариб ташлади".

Мақола якунида, умуман олганда, Ўзбекистоннинг динлараро мулоқот ва жамиятдаги диний бағрикенгликни мустаҳкамлашга қаратилган сиёсати барқарорлик ва хавфсизликнинг муҳим омили эканлиги таъкидланди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати