muslim.uz
Мадрасаларга қабул имтиҳонлари ўтказилмоқда
Бугун, 16 сентябрда Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом таълим муассасаларига кириш имтиҳонлари бўлиб ўтмоқда. Тест жараёнларини Давлат тест маркази олиб бормоқда.
Айни пайтда юртимиздаги мавжуд 10 та мадрасадан 8 тасида, яъни Қорақалпоғистондаги “Муҳаммад ал-Беруний”, Андижондаги “Саййид Муҳйиддин Махдум”, Намангандаги “Ҳидоя”, Бухородаги “Мир араб” ва “Жўйбори калон”, Хоразмдаги “Фахриддин ар-Розий”, Сурхондарёдаги “Имом Термизий”, Қашқадарёдаги “Хожа Бухорий” ўрта махсус ислом таълим муассасаларида бўлиб ўтмоқда.
Тошкентдаги “Кўкалдош” ва “Хадичаи Кубро” ўрта махсус ислом билим юртларида эса имтиҳон ўтказилгани йўқ. Уларда имтиҳон эртага, 17 сентябрда бўлиб ўтади.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом таълим муассасаларида 2020-2021 ўқув йили бўйича қуйидаги фанлардан қабул имтиҳонлари ўтказилади:
- 1-блок “Чет тили” 30 та савол, ҳар бир тўғри жавобга 3.2 балл берилади, жами 96 балл;
- 2-блок “Тарих” 30 та савол, ҳар бир тўғри жавобга 3.1 балл берилади, жами 93 балл.
Қабул имтиҳонлари тест синови шаклида ўтказилади.
Мадрасаларга қабул имтиҳонлари тафсилотини сайтимизда кузатиб боринг.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Диний ташкилотлар фаолиятини тўхтатиб туриш фақат суд тартибида амалга оширилиши мумкин
Дангасаликнинг сабаблари I 3-сабаб: Ҳимматсизлик
Ҳар қандай ишда ҳимматлилик яъни: тиришқоқлик ва ғайратли бўлиш кўзланган ва мақсад қилинган ишларга эришиш омилидир. Зеро, кишининг олий ҳимматлилиги нажот топиш белгиси бўлса, бунинг акси эса маҳрум бўлиш белгисидир.
Иродасизлик ва ҳимматсизлик кишининг қалб идрокини заифлигидан далолатдир. Қачонки ҳиммат олий ва ирода бақувват бўлса, шундагина қалб ҳаётга теран назар солади.
Қуръонда ҳиммати олий бўлган кишилар мақталган: “Биринчи пешқадам муҳожирлар ва ансорийлар ва уларга яхшилик билан эргашганлар. Аллоҳ улардан рози бўлди, улар ҳам Аллоҳдан рози бўлдилар. Уларга остидан анҳорлар оқиб турган жаннатларни тайёрлаб қўйди. Уларда абадий қолурлар. Ана ўша улкан ютуқдир” (Тавба сураси, 100-оят).
Ислом тарихидан муҳожир ва ансорларнинг қай даражада ҳимматли ва ғайратли бўлганларини яхши биламиз. Уларнинг бу сифатга эга бўлганлари учун ҳам Аллоҳ таоло уларни мадҳ қилиш билан бир қаторда, уларга охиратда берилажак мукофотлар башоратини ҳам берди.
Бошқа бир оятда эса: "(У) бир уйлардаки, Аллоҳ уларнинг кўтарилишига ва уларда Ўз исми зикр қилинишига изн бергандир. Уларда Унга эртаю кеч тасбиҳ айтурлар. Бир кишиларки, уларни тижорат ҳам, олди-сотди ҳам Аллоҳнинг зикридан, намозни тўкис адо этишдан ва закот беришдан машғул қила олмас. Улар қалблар ва кўзлар изтиробга тушадиган кундан қўрқарлар" (Нур сураси, 36-37 оятлар).
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин, Аллоҳ таолога кучсиз мўминдан суюклироқдир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Ҳиммати ва иродаси кучсиз бўлган дангаса кишилар эса Қуръонда қораланади: "Уларга оятларимизни берганимизда, улардан ўзини олиб қочган ва уни шайтон эргаштириб кетиб, иғвога учганлардан бўлган шахснинг хабарини тиловот қилиб бер! Агар хоҳласак, уни ўша (оят)лар билан кўтарар эдик. Лекин унинг ўзи ерга ёпишди ва ҳавои нафсига эргашди. Бас, унинг мисоли худди бир итга ўхшайди, уни ҳайдасанг ҳам, тилини осилтириб тураверади, тек қўйсанг ҳам, тилини осилтириб тураверади. Бу бизнинг оятларимизни ёлғонга чиқарган қавмларнинг мисолидир. Бу қиссани ҳикоя қил, шоядки тафаккур қилсалар" (Аъроф сураси, 175-176-оятлар).
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло темир қалқон ўғирлаб, қўли кесилган ва арқон ўғирлаб қўли кесилган ўғрини лаънатлади”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Уламолар ушбу ҳадисдан ҳимматсиз ва ғайратсиз дангаса кишидан яхшилик умид қилинмаслиги ва шу йўсинда яшар экан ундан фойда умид қилинмаслиги намоён бўлади деганлар.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўтирган кишилар олдида тўхтаб, бундай дедилар: “Сизларга яхшингиз ва ёмонингиз ҳақида хабар берайми?”. Улар сукут қилишди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам уч маротаба сўрадилар. Шунда бир киши: "Ҳа Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизнинг яхшимиз ва ёмонимиз кимлиги ҳақида хабар беринг", деди. “Сизларнинг яхшингиз, ундан яхшилик умид қилинадигани ва унинг ёмонлигидан омонда бўлинадигандир. Сизларнинг ёмонингиз, ундан яхшилик умид қилинмайдигани ва унинг ёмонлигидан омонда бўлинмайдиганидир”, дедилар.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, динда ҳам, дунёда ҳам барчамиздан ҳимматлилик, тиришқоқлик ва ғайратли бўлиш талаб қилинади. Шундагина барчамиз дунё ва охиратда кўзлаган мақсадларимизга эриша оламиз. Аллоҳ таоло барчамизга ҳимматни бериб, дангасаликдан йироқ қилсин.
Абдураҳмонов Яҳё Убайдуллоҳ ўғли,
“Шайх Зайниддин” жоме масжиди имом-хатиби
Эксперт Шаҳрисабздаги масжид атрофидаги боғларни қайта тиклашни таклиф қилди
Ўзбекистон Маданият вазирлиги томонидан "Регенерация аспектида Ўзбекистоннинг тарихий шаҳарлари: Шаҳрисабз шаҳри мисолида"мавзусида онлайн давра суҳбати ташкил этилди. Sputnik маълумотларига кўра, бу ҳақда давлат бошқаруви органи хабар берган.
Тадбирда ИКОМОС халқаро экспертлари, Франция шаҳарсозлик институти вакиллари, шунингдек, маҳаллий меъморлар, археологлар ва маданий меросни асраш бўйича мутахассислар иштирок этди.
Учрашув давомида давра суҳбати иштирокчилари томонидан "Шаҳрисабз тарихий маркази" – жаҳон мероси объектини барпо этиш режаси муҳокама қилинди. Маълумки, у шаҳар тузилишини батафсил ўрганишга асосланган бўлади.
Франциянинг шаҳарсозлик институти эксперти Эрик Хойбрехтс Темурийлар сулоласидан қолган ёдгорликларга эътибор қаратиб, шаҳар режасининг барча жиҳатларини таҳлил қилишни таклиф этди.
Тарих фанлари доктори, археолог Рустам Сулаймонов ўз навбатида Шаҳрисабз буюк саркарда Амир Темурнинг ватани сифатида бутун дунёда танилганини қайд этди. Унинг раҳбарлигида шаҳар илм-фан ва санъатнинг ҳақиқий марказига айланди, шу жумладан меъморий иншоотларнинг ўзига хослиги билан машҳур.
Архитектура доктори, профессор Додо Нозилов масжидлар атрофидаги боғларни қайта тиклашни таклиф қилди. Унинг айтишича, илгари мусулмон қадамжолари яқинида сув ҳавзалари, дарахтлар ва боғлар бўлган, бу ерда намоздан кейин салқинда дам олиш мумкин бўлган. Бундан ташқари, у лойиҳада нафақат меъморлар, боғбонлар, балки тарихчилар ва санъатшунослар ҳам иштирок этишини тавсия қилди.
Шаҳрисабз шаҳридаги музей-қўриқхона директори Набижон Хушвақовнинг айтишича, Амир Темур даврида бутун шаҳар саккиз маҳалладан иборат бўлган. Бироқ сўнгги йилларда Заргарлик маҳалласи бузилиб, шаҳар инфратузилмаси ва халқ ҳаётига салбий таъсир кўрсатди. Муассаса раҳбари хатони тўғрилаб, аввалгидай хом ғиштлардан уйлар қуришни таклиф қилган. Шундай қилиб, шаҳарнинг тарихий қиёфаси қайта тикланади.
Эслатиб ўтамиз, 2016 йилда Шаҳрисабзнинг тарихий маркази у ерда олиб борилган демонтаж ва қурилиш ишлари туфайли ЮНЕСКО ҳузуридаги Умумжаҳон мероси қўмитасининг 40-сессияси қарори билан Умумжаҳон меросининг хавф остидаги объектлар рўйхатига киритилган эди. 2019 йилнинг июль ойида БМТ ихтисослаштирилган агентлиги Комитети Бокудаги 43-сессияда уни рўйхатда сақлашга қарор қилди. Ўз навбатида, Ўзбекистон томони икки йил ичида шаҳарни қайта тиклаш режаси лойиҳасини тузиш мажбуриятини олди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Мисвок билан ўқилган намоз
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: لَوْلَا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي لَأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ، وَلَأَخَّرْتُ صَلَاةَ الْعِشَاءِ إِلَى ثُلُثِ اللَّيْلِ. فَكَانَ زَيْدُ بْنُ خَالِدٍ يَشْهَدُ الصَّلَوَاتِ فِي الْمَسْجِدِ وَسِوَاكُهُ عَلَى أُذُنِهِ مَوْضِعَ الْقَلَمِ مِنْ أُذُنِ الْكَاتِبِ لَا يَقُومُ إِلَى الصَّلَاةِ إِلَّا اسْتَنَّ ثُمَّ رَدَّهُ إِلَى مَوْضِعِهِ. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَصَاحِبَاهُ.
Зайд ибн Холид розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Агар умматимга машаққат бўлишини ўйламаганимда, албатта, уларни ҳар намоздан олдин мисвок қилишга амр этар эдим, Хуфтон намозини кечанинг учдан бирига сурар эдим», дедилар.
Бас, Зайд ибн Холид розияллоҳу анҳу намозларга худди мирзалар қулоғига қалам қистириб олгани каби, мисвок қистириб олиб ҳозир бўлар эди. Қачон намозга турса, албатта мисвок қилар ва сўнг яна жойига қайтариб қўяр эди».
Термизий ва унинг икки соҳиби ривоят қилганлар.
Бу ҳадисда ҳар намоздан олдин мисвок қилишга ва иложи бўлса, Хуфтон намозини кечанинг охирги учдан бирида ўқишга тарғиб қилинмоқда.
Шу билан бирга, ҳадисни эшитгандан кейин унга қандай амал қилиш ушбу ҳадиснинг ровийcи Зайд ибн Холид розияллоҳу анҳунинг мисолларида кўрсатилмоқда.
Ҳозир ҳам худди Зайд ибн Холид розияллоҳу анҳуга ўхшаб, мисвогини ўзи билан олиб юрадиган ва ҳар бир намоздан олдин мисвок қилиб оладиган мусулмонлар бор.
Баъзи уламоларимиз «Ҳар намоздан олдин мисвок қилиш вожиб», деганлар.
عَنْ جَابِرٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: رَكَعَتَانِ بِالسِّوَاكِ أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ رَكْعَةً بِغَيْرِ سِوَاكٍ. رَوَاهُ أَحْمَدُ وَالدَّارَقُطْنِيُّ.
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Мисвок билан ўқилган икки ракат намоз мисвоксиз ўқилган етмиш ракат намоздан афзалдир», дедилар».
Аҳмад ва Дора Қутний ривоят қилганлар.
Шарҳ: Тишни ва оғизни тозалаб юришга бундан ортиқ тарғиб бўлмаса керак.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобидан
Мақолалар
