وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ نُؤۡمِنُ بِمَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا وَيَكۡفُرُونَ بِمَا وَرَآءَهُۥ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَهُمۡۗ قُلۡ فَلِمَ تَقۡتُلُونَ أَنۢبِيَآءَ ٱللَّهِ مِن قَبۡلُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ٩١
91. Агар уларга: "Аллоҳ туширган нарсага имон келтиринглар" дейилса, "Биз ўзимизга туширилган нарсага имон келтирамиз" деб, ўз китобларини тасдиқлаб келган Ҳақ Китобни инкор қилишади. (Эй Муҳаммад): "Агар мўмин бўлсанглар, нега олдин Аллоҳнинг пайғамбарларини ўлдирдинглар?" денг.
Ислом таълимотига кўра, Одам алайҳиссаломдан тортиб охирги пайғамбар Муҳаммад алайҳиссаломгача бўлган барча пайғамбарлар Исломга – ёлғиз Аллоҳга имон келтиришга даъват қилишган, қиёмат кунига ва унда ҳар ким бу дунёдаги амалига яраша мукофот ёки жазо олишига ишонишга чақиришган, инсонларнинг икки дунё саодатига эришишларига сабаб бўладиган шариат аҳкомларини баён қилишган. Чунки Ислом келажак, истиқбол рисолати бўлгани каби олис мозий рисолати ҳамдир. У ўз жавҳарида, эътиқодий ва ахлоқий моҳиятида ўтган барча пайғамбарлар ва нозил қилинган китоблар рисолатидир. Демак, барча пайғамбарлар Ислом билан келишган, тавҳидга чақиришган. Бунга Қуръони каримнинг кўпгина оятлари далолат қилади. Ислом моҳиятига кўра, Нуҳ алайҳиссалом замонларидан то пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломгача келган барча пайғамбарларнинг рисолатидир.
Аммо инсониятнинг жуда оз қисми уларга эргашган. "Фақат қўлимиздаги нарсаларга ёки ота-боболаримиз эътиқодига ишонамиз" дея Аллоҳ таоло ҳузуридан келган ваҳийларга қулоқ солишмади, энг аянчлиси, уларни инкор қилишгача боришди. Гумроҳ ва сўқир инсонлар Аллоҳнинг пайғамбарлари даъватига қулоқ солишмади, ҳатто уларни ёлғончига чиқаришди, ўлдиришгача бориб етишди. Ана шундай саркаш, исёнкор, итоатсиз, ношукр қавмлар бу дунёнинг ўзидаёқ турли балою-офатларга, фалокатларга учраб, Ер юзидан йўқ қилиб юборилди. Қуръони каримда зикри келган пайғамбарларнинг қиссаларида ана шу қавмларнинг фожиаси келтирилган: "(Эй Муҳаммад), агар улар (яъни, Макка мушриклари) сизни ёлғончи қилсалар, улардан илгари Нуҳ қавми, Од, Самуд (қабилалари) ҳам (ўзларига юборилган пайғамбарларни) ёлғончи қилгандирлар. Иброҳимнинг қавми (Иброҳимни), Лут қавми (Лутни), Мадян аҳолиси (Шуайбни ёлғончи қилгандирлар). Мусо ҳам ёлғончига чиқарилди. Мен эса кофир бўлган кимсаларга муҳлат бериб қўйиб, сўнгра уларни (Ўз азобим билан) ушладим. Бас, Менинг инкорим қандай бўлди?!" (Ҳаж, 42-44). Дарҳақиқат, пайғамбарлар тарихига назар солсак, инсонлар ҳамиша исёнда бўлгани, ўзларига даъват ва ваҳий келтирган Аллоҳнинг элчиларига бўйсунишмагани учун охири бу дунёда чексиз азоб-кулфатлар, охиратда эса аламли жаҳаннам қийноқлари кутаётганидан огоҳлантирилган.
۞وَلَقَدۡ جَآءَكُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ ثُمَّ ٱتَّخَذۡتُمُ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَنتُمۡ ظَٰلِمُونَ٩٢
92. Ва Мусо сизларга очиқ ҳужжат келтирди, сизлар эса у йўқлигида золимлардан бўлиб бузоққа сиғиндингизлар.
Аллоҳ таоло Мусо алайҳиссаломни Бани Исроилга пайғамбар қилиб юборганди. Мусо алайҳиссаломнинг номи Қуръони каримда юз мартадан кўп такрорланиб келган. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга қавм томонидан жабр-зулм кучайиб кетганда у зот: “Аллоҳ биродарим Мусога раҳм қилсин. У мендан кўра қаттиқроқ озорларга учраса-да, лекин бунга сабр қилди”, деганлар. Мусо алайҳиссалом яшаган даврда Рамсес Иккинчи деган золим ва қаттиққўл фиръавн (ҳукмдор) давлатни бошқарган эди. Аллоҳ таоло пайғамбари Мусонинг имонсиз Фиръавнга қарши эътиқодий кураш олиб бориши учун уни турли мўъжизалар билан қўллади. Мусо алайҳиссалом кўрсатган ҳассанинг илонга айланиши, қўлларининг оппоқ бўлиши, денгизнинг иккига бўлиниши, Тавротнинг туширилиши каби очиқ-ойдин далил-ҳужжатларни кўриб туриб ҳам Бани Исроил дарров тўғри йўлдан чалғиди ва Мусо алайҳиссалом Тур тоғига Аллоҳ таоло билан роз айтишга кетганида бир коҳин ясаган олтин бузоққа сиғина бошлади.
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱسۡمَعُواْۖ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَأُشۡرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡعِجۡلَ بِكُفۡرِهِمۡۚ قُلۡ بِئۡسَمَا يَأۡمُرُكُم بِهِۦٓ إِيمَٰنُكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ٩٣
93. Сизлардан аҳд олиб, тепангизга Тур тоғини кўтариб: "Биз сизларга берган Китобни маҳкам тутинглар ва эшитинглар" деганимизни эсланглар. Улар: "Эшитдик, аммо итоат қилмадик", дейишди. Куфрлари сабабидан қалбларига бузоқ муҳаббатини солдик. (Эй Муҳаммад), айтинг: "Агар мўмин бўлсанглар, "имон"ларингиз буюрган нарса бунчалик ёмон-а!".
Исроил авлодлари пайғамбар Мусо алайҳиссаломнинг Тур тоғига бориб Парвардигори билан розлашганидан кейин олиб келган даъватларини ҳам инкор қила бошлади. Шунда Аллоҳ таоло мушрик қавмни жазолаш учун улар қалбига бузоққа сиғиниш муҳаббатини солиб қўйди. Мусо алайҳиссалом Сомирий ясаган бузоқни оловда ёндириб, кулини денгизга сочиб юбордилар. Ким бузоққа сиғинган бўлса, ранги сарғайиб кетаверди. Исроил авлодларининг имонлиларидан бузоққа сиғинувчилар алоҳида ажралиб қолишди. Уларга жазони ёлғиз Аллоҳдан кутишар эди. Яъни, Бани Исроил ташида итоат қилганини айтса ҳам, қалбида буни инкор қилар эди. Шунинг учун Муҳаммад алайҳиссаломга уларнинг бу имонлари ёмонлигини айтиш буюрилмоқда.
