قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ٩٤
94. Айтинг: "Аллоҳ ҳузуридаги охират диёри бошқалар қолиб ёлғиз сизларники саналса, ростгўй бўлсангизлар, ўзингизга тезроқ ўлим тиланглар".
Ўзи йўқлигида бузоққа сиғиниб, Аллоҳга ширк келтирган нодон қавмга Мусо алайҳиссалом бундай деди: "Эй қавмим, сизлар бузоққа сиғиниш билан ўзларингизга зулм қилдинглар, бу мушриклик албатта жазосиз қолмаслиги керак. Энди бир-бирларингизни ўлдириш билан Яратувчингизга тавба қилинглар. Парвардигор наздида бундай ўлим ўзларингизга яхшироқдир". Бу гапдан кейин бузоққа сиғинмаганлар қўлларига қурол олиб, мушрикларни тиғдан ўтказа бошлади. Бир кечанинг ўзида шу тариқа етмиш минг киши ҳалок бўлди, баъзи ривоятларда эса уч минг киши қатл этилгани айтилади.
وَلَن يَتَمَنَّوۡهُ أَبَدَۢا بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ٩٥
95. Улар қилмишлари сабабли ҳаргиз-ҳаргиз ўлимни орзу қила олишмайди. Аллоҳ золимларни яхши билувчидир!
Бани Исроилнинг мушриклари гуноҳ ишлар қилишдан уялишмаса-да, ўлимдан ниҳоятда қўрқишар эди. Яҳудийлар мақтаниб: "Жаннатга бизлардан бошқа ҳеч ким кирмайди ва бизга азоб ҳам йўқ", дейишар эди. Парвардигор: "Агар ростдан ҳам жаннатий бўлсанглар, нечун ўлимдан қўрқасизлар?" деб марҳамат қилмоқда. Ажал етиб келса, Аллоҳ бир инсоннинг жонини олишни ирода қилса, у банда қаерда ва қай ҳолатда бўлишидан қатъи назар, ўлим фариштаси бир зумда унинг жонини қабз қилади. Бу борада Жалолиддин Румийнинг "Маснавий"ида ибратли бир ривоят бор: "Бир куни Сулаймон алайҳиссалом дўстлари билан ўтирган эди. Шу пайт ўлим фариштаси Азроил алайҳиссалом кириб, ўтирганлардан бирига диққат билан қаради. У одам ҳазрати Азроилнинг бундай қарашидан жуда қўрқиб кетди. Сўнгра Сулаймон алайҳиссаломга: "Эй Пайғамбарим, менга ёрдам қилинг, ҳозиргина Азроил алайҳиссалом менга жуда қаттиқ тикилиб қаради, жонимни олса керак?" деди. "Хўш, нима қилай, мендан нима истайсан?" деб сўради ундан ҳазрати Сулаймон. "Шамолга буюринг, мени бир зумда Ҳиндистонга элтиб ташласин. Шояд, шунда Азроил панжасидан қутулиб қолсам..." Сулаймон алайҳиссалом унинг истагини бажо келтирди. Шамолга буюриб, уни Ҳиндистонга жўнатди. Эртасига яна Азроил алайҳиссалом кўришиш учун Ҳазрати Сулаймоннинг олдиларига келди. Суҳбат асносида Сулаймон алайҳиссалом ундан: "Кечаги одамга бунчалар тикилиб қолганингиз сабаби нима эди?" деб сўради. Шунда Азроил алайҳиссалом бундай деди: "Аллоҳ таоло менга у одамнинг жонини Ҳиндистонда олишни буюрган эди. Унинг олдингизда ўтирганини кўриб, жуда ҳайрон бўлдим. Аллоҳ амрини янглиш англадиммикин, дея ҳайратландим. Шу боис, унга диққат билан тикилган эдим... Буйруқни тўғри англаган эканман. Орадан бироз ўтгач, Ҳиндистонга бордим. Уни ўша юртдан топиб, жонини олдим".
وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ٩٦
96. (Эй Муҳаммад), уларнинг ҳаётга мушриклардан ҳам кўпроқ ҳирс қўйганини биласиз. Уларнинг ҳар бири минг йил умр кўришни хоҳлайди, ҳолбуки узоқ умр ҳам уларни Аллоҳнинг азобидан қутқаролмайди. Аллоҳ уларнинг ҳар бир кирдикорини кўриб туради.
Яҳудийлар бутун тарихлари давомида узоқ яшашга иштиёқманд бўлишган, ўлимни ниҳоятда ёмон кўришган. Аммо уларга бу ҳаётларининг покиза, инсофли бўлиши ёхуд фожирларча ўтишининг мутлақо аҳамияти йўқ. Нима қилиб бўлсаям, қандай ҳаёт кечиришсаям, гуноҳларга тўла бўлса ҳам, узоқ яшашса бўлди. "Яҳудий қомуси"нинг 308-бетида ёзилишича, "Яҳудийлар мамлакатда ҳам, хорижда ҳам умрбоқийликда ажралиб туришади, улар узоқ умр кўриш бўйича ҳатто насроний аҳолини ҳам ортда қолдиришган".
Аллоҳ таоло Пайғамбари Муҳаммад алайҳиссаломга хитоб қиляптики, умматингизга айтинг, дунё ҳаётига алданиб, охиратни эсдан чиқаришмасин, чукни бу дунёда қанча кўп яшашса ҳам у фонийдир, абадий ҳаёт бўлмиш охират дунёси эса орзуманд бўлишга арзийди. «Дунёни ямадик йиртиб олиб динимиздан, дин ҳам кетди, дунё ҳам кетди қўлимиздан», дея фиғон чекди улуғ шайх Иброҳим Адҳам. Яна бир тасаввуф шайхи ва улуғ олим Ҳасан Басрий: «Дунё кезиб охиратини топганни кўрмадик, лекин охиратини қидириб, дунёсини топганларни кўрдик. Аллоҳга онт ичиб айтаманки, пул азиз қилган ҳар инсонни Аллоҳ хор айлагай», дейди афсусланиб. Шу зотнинг айтишича, «Одамзот уч нарсага афсусланиб бу дунёдан кўчади: тўплаган моли ва бойлиги билан тўймайди, орзуларига эришолмайди, охират учун ҳозирлигини қилолмайди».
