1. Адо этилиши фарз қилинган рўзалар ўн уч хилдир. Улардан еттитаси кун ора эмас, пайдар-пай тутилиши вожиб. Улар рамазон рўзаси, хун каффорати, «зиҳор» каффорати, қасам каффорати, рамазон рўзаси каффорати, муайян назр ва муайян қасам рўзалари. Олти хил рўзада пайдар-пай тутиш вожиб эмас. Улар – рамазон рўзасининг қазоси, ҳаж ибодатидаги «мутъа» рўзаси, ҳажда сочини муайян вақтидан олдин олдиргани учун тутиладиган рўза, ҳажда ов қилиб қўйгани учун тутиладиган рўза, мутлақ (тайинсиз) назр рўзаси ва қасам рўзаси. Рамазон ойида қазо бўлган рўза кунларини пайдар-пай тутиш-тутмаслиги ихтиёрий бўлса-да, пайдар-пай тутгани яхши. Бунда зиммасидаги қарзини тезроқ адо этган бўлади.

«Оламгирия», «ал-Баҳр», «ас-Сирож»

2. Лайлатул-қадр кечаси Абу Ҳанифа (рҳ.) наздида рамазон ойида кечади. Лекин муайян бир кечада эмас. Баъзан олдин, баъзан кейинроқ келаверади. Абу Юсуф билан Имом Муҳаммад (рҳ.)лар наздида ҳар йили муайян бир кечада келади. Лайлатул-қадр кечасини топиб, ундан баҳраманд бўлишга ҳаракат қилиш мустаҳаб амаллардандир.

«Оламгирия», «Меърож», «Фатҳул-Қадир»

ИЗОҲ: Имом Бағавий ўзининг тафсирида ёзишига кўра, Рамазон ойининг нечанчи кечаси Лайлатул-қадр экани Аллоҳ ва Расули томонидан сир тутилган. Лекин саҳобалар Расул (а.с.)дан уни аниқлаб беришларини сўрайверганларидан кейин дастлаб ойнинг учинчи ўн кунлигида, деб, кейинроқ тоқ кечаларидан излаш кераклигини айтганлар. Охири бу муборак кечанинг аломатларини айтганларидан сўнг 27-кеча деган хулосага келганлар. 

580-ФАТВО

Рамазон ойи тугаб, ҳайит кунининг тонги ёришиши билан фитр садақасини бериш вожиб бўлади. У икки кг бугдой ёки майиз ёки 4 кг хурмо ёки арпа деб белгиланган. Фитр садақаси закот нисоби миқдорида бойлиги бўлган мусулмонлар зиммасига вожибдир. Бунда закотдаги каби бойлигининг ўсиб туриши (нумувв) шарт эмас. Демак, нисобга эга, лекин закот бериш вожиб бўлмаган кишилар ҳам фитр садақасини беришлари керак. Уни ўз ҳисобидан ва балоғатга етмаган фақир фарзандлари номидан беради. Хотини, катта ёшдаги фарзандлари ва бой фарзанди учун бермайди. Балки улар ўзи беради. Фитр садақасини берувчи одам садақа қабул қилмайди, зиммасига қурбонлик ва яқин қариндошларининг нафақаси ҳам вожиб бўлади. Фитр садақасини ҳайит куни бера олмаган одамнинг зиммасидан у соқит бўлмайди, балки кейинроқ бўлса ҳам адо этади.

«Мухтасарул-виқоя»

1. Нафл рўзани тутишга кириши билан уни очиб юбормасдан қуёш ботгунга қадар етказишлик вожиб бўлади. Агар ўз ихтиёри билан ёки бошқа сабаб билан рўзаси очилиб кетса, қазосини тутиб бериш вожибдур. Масалан, нафл рўза тутган аёл кундузи ҳайз кўриб қолса, рўзаси очилиб кетгани учун ўша куннинг қазоси ҳам вожиб бўлади.

«Оламгирия», «Ҳидоя», «Ниҳоя»

2. Қазо рўза тутишнинг ниятини тонг отгандан кейин қилса, дуруст эмас. Лекин нафл рўза деб ният қилса, имом Насафий (рҳ.) сўзларига кўра, жоиз. Агар шундай ният қилгандан кейин рўзасини очиб юборса, қазосини тутиб бериши вожибдир.

«Оламгирия», «Хулоса»

3. Рамазон ойи тугаб, ҳайит кунининг тонги ёришиши билан фитр садақасини бериш вожиб бўлади. У икки кг бугдой ёки майиз ёки 4 кг хурмо ёки арпа деб белгиланган. Фитр садақаси закот нисоби миқдорида бойлиги бўлган мусулмонлар зиммасига вожибдир. Бунда закотдаги каби бойлигининг ўсиб туриши (нумувв) шарт эмас. Демак, нисобга эга, лекин закот бериш вожиб бўлмаган кишилар ҳам фитр садақасини беришлари керак. Уни ўз ҳисобидан ва балоғатга етмаган фақир фарзандлари номидан беради. Хотини, катта ёшдаги фарзандлари ва бой фарзанди учун бермайди. Балки улар ўзи беради. Фитр садақасини берувчи одам садақа қабул қилмайди, зиммасига қурбонлик ва яқин қариндошларининг нафақаси ҳам вожиб бўлади. Фитр садақасини ҳайит куни бера олмаган одамнинг зиммасидан у соқит бўлмайди, балки кейинроқ бўлса ҳам адо этади.

«Мухтасарул-виқоя»

Ҳурматли порталимиз мухлислари, Яратганга шукрки, Юртимизда ҳукм сураётган тинчлик ва хотиржамлик сабабли муборак Рамазон ойи ҳам ўзгача шукуҳ билан ўтмоқда. Айниқса, кундузлари соим бўлиб Аллоҳга муқарраб бўлган инсонлар, тунлари таровиҳ намозларида ҳам иштирок этиб Аллоҳнинг каломига соме бўлишмоқда. Дуолар мустажоб бўладиган ғанимат дамларда Юртимиз ва юртдошларимиз ҳақига хайрли дуолар қилишмоқда.

Сиз азизларга 25 июнь куни пойтахтимизнинг қуйидаги масжидларида Қуръон хатмоналари якунига етишини маълум қиламиз: 

1. Учтепа тумани, “Муҳаммад Умар ўғли Зокир” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби –Саидов Худойберди. Хатмда Саидов Худойберди қори.
2. Учтепа тумани, “Бешқайрағоч” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби –Ибн Турсун Билолқори ибн Султонмурод. Хатмда Умарходжаев Мурод, Олимжонов Муҳаммадризо, Музаффархонов Абдуллахон, Аббосов Акмалхон қорилар.
3. Учтепа тумани, “Мирбобо ота” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби –Атамуродов Абдужалил. Хатмда Убайдуллаев Ислом, Шодмонов Зиёдилло қорилар.
4. Учтепа тумани, “Бурҳониддин Марғилоний” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби –Рустамов Юсуфхон. Хатмда Абдукаримов Аҳроржон, Носиров Исмоилжон қорилар.
5. Олмазор тумани, “Чимир ота” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Акромов Тоҳуриддин. Хатмда Абдуллажонов Абдулбосит, Йўлдошев Абдулғаффор қорилар.
6. Олмазор тумани, “Мевазор” масжиди. Масжид имом-хатиби – Марҳумов Раҳимжон. Хатмда Сайнуриддинов Саиджафар, Абдувоҳидов Абдуллоҳ қорилар.
7. Олмазор тумани, “Абу Бакр Қаффоли Шоший” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Турсунов Қурбонбой. Хатмда Каримов Қосимжон қори.
8. Мирзо Улуғбек тумани, “Авайхон” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Холиқов Алиқул. Хатмда Шукруллаев Мухаммад Алихон, Шукруллаев Омилхон қорилар.
9. Мирзо Улуғбек тумани, “Дорул Омон” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Отабоев Муҳаммаджон. Хатмда Айнутдинов Оятуллоҳ ва Лутфуллаев Шамсиддин қорилар.
10. Сирғали  тумани, “Нўғой қўрғон”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Садриддинов Муродхон. Хатмда Ҳикматуллаев Муҳаммадюсуф қори.
11. Шайхонтоҳур  тумани, “Шайх Зайниддин”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби Исмоилов Одилхон. Хатмда Халимов Насруллоҳ, Мирзаев Насрулло қорилар.
12. Шайхонтоҳур  тумани, “Хожа Аҳрор Валий” жоме масжиди. Масжид имом ноиби – Толибов Ўткир. Хатмда Абдумаликов Низомиддин ва Дехқонов Абдурасул қорилар.
13. Шайхонтоҳур  тумани, “Абдуллоҳ  ибн Ҳузофа”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Дарвишев Муҳторжон. Хатмда Рустамжонов Абдуллатиф қори.
14. Шайхонтоҳур  тумани, “Кох ота бузрук”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Холмўминов Жалолиддин. Хатмда Гаипов Шамсиддин қори.
15. Чилонзор тумани,“Носирхон” жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Раупов Жасурбек. Хатмда Усмонов Шахобиддин ва Юнусов Абдурашид қорилар.
16. Чилонзор тумани, “Дўмбиробод”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби Шонеъматов Шукуржон. Хатмда Тожиддинов Нуруллоҳ ва Раҳимбердиев Жобирхон қорилар.
17. Чилонзор тумани,“Олтинхонтўра”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Эрназаров Алимардон. Хатмда Восиев Билол ва Шокиров Муҳаммаджон қорилар.
18. Юнусобод тумани, “Камолиддин Ориф ал Бухорий”  жоме масжиди. Масжид имом-хатиби – Ҳафизуллаев Закариё. Хатмда Ҳакимуллаев Муҳаммадсодиқ қори.

            Шукуҳли ва дуолар ижобат бўладиган хатмона кечасида Аллоҳ таолодан Рамазон ойи  Юртимиз учун барокатли ва хайрли бўлишини, Ватанимиз тинч, осмонимиз мусаффо, ҳаётимиз эса фаровон бўлишини сўраб дуолар қилайлик. Зеро, бу ойда қилинган дуо мустажобдир.

                                                    Ўзбекистон мусулмонлар идораси ахборот хизмати