Саудия Aрабистони расмийлари ўтган ҳафтада муқаддас қадамжоларга ташриф буюриш бўйича статистика билан ўртоқлашди.

Мамлакатнинг Икки масжид масжиди ишлари бўйича бош бошқармаси маълумотига кўра, ўтган ҳафтада 5,9 миллиондан ортиқ зиёратчи Пайғамбаримиз масжидига ташриф буюрган, деб ёзади “IslamNews” “Abna” нашрига таяниб.

Статистикага кўра, Муҳаммад солаллоҳу алайҳи васаллам қабрларини 598.939 киши зиёрат қилган. Равзаи Шарифда 254 209 нафар киши намоз ўқиган. Жумладан, ҳафта давомида 9 172 нафар кекса зиёратчи ва имконияти чекланган инсонлар Пайғамбаримиз саллоллоҳу алайҳи васаллам қабрини зиёрат қилди.

157 464 нафар зиёратчи хорижий тиллардан таржима хизматларидан фойдаланган бўлса, 12 884 нафари маълумот олиш учун масжид кутубхонасига мурожаат қилган. Шунингдек, зиёратгоҳ меҳмонларига 180 мингдан ортиқ идишда замзам суви тарқатилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Al-Azhar Universiteti 970 – yilda Fotimiylar xalifaligi tomonidan tashkil etilgan. Bu Universitet Misrning eng qadimgi universiteti bo’lib, Sunniy Islomiy ta’lim uchun eng obro’li universitet sifatida tanilgan. Al-Azhar universiteti Bakalavr, Aspirantura va Magistrlik dasturlarini taklif etadi. U 81 ta fakultet, 9 ta institut, 359 ta akademik bo’lim, 42 ta markaz, 6 ta universitet kasalxonalari va 27 ta umumiy ma’muriyat bo’limlariga ega. Al-Azhar Universitetining asosiy yo’nalishlari: Fan va Texnologiyalar, Menejment va Biznesni boshqarish, San’at, Tillar va Gumanitar fanlar, Qishloq xo’jaligi, Stomatologiya va Tibbiyot. Bu universitet dunyodagi Arab adabiyoti va Islom ta’limining bosh markazi. Al-Azhar universitetida o’qish uchun juda ko’plab chet elliklar keladi. Al-Azhar 2 million o’quvchiga ega bo’lgan milliy maktablar tarmog’ini nazorat qiladi. 1996 yilga kelib, Al-Azhar universiteti Misrdagi 4000 dan ortiq o’quv Institutlari va Universitetlar boshqaruvini o’z nazoratiga oldi.

Barcha Fakultetlar:

Bakalavr – (4 yil)

Tibbiyot yo’nalishlari:

• Dorixona
• Pediatriya
• Stomatologiya
• Nevrologiya
• Urologiya
• Kardiologiya
• Dermatologiya
• Ginekologiya
• Psixologiya
• Jarrohlik

Til va Adabiyot yo’nalishlari:

• Arab tili
• Ingliz tili
• Nemis tili
• Turk tili
• Ispan tili
• Fransuz tili
• Xitoy tili
• Urdu tili
• Fors tili
• Afrika tili
• Ibroniy tili
• Qadimgi Yevropa tillari

Islomiy yo’nalishlari:

• Arab tili va filologiyasi
• Qur’oni karim
• Qur’on tilovati va qiroatni o’rganish (Hofiz)
• Hadisshunos
• Islomshunos
• Islom va ilm
• Islom shariati (shariat)
• Fiqh
• Vaqf
• Islom banki
• Islomiy moliya
• Islom huquqshunosligi
• Kalom va Islom mazhablari tarixi

Muhandislik yo’nalishlari: 

• Qurilish
• Dasturiy ta’minot (Programmist)
• Elektrotexnika
• Neft va Gaz
• Mexanik muhandisligi
• Arxitektura
• Axborot Tizimlari va Texnologiyalari (IT)
• Kon-Metallurgiya muhandisligi

Boshqa yo’nalishlar…  

• Biznes boshqaruv
• Informatsion texnologiya
• Menejment
• Marketing
• Iqtisodiyot
• Moliya
• Buxgalteriya hisobi
• Huquqshunoslik
• Jurnalistika
• Sotsiologiya
• Geologiya
• Kimyo
• Biologiya
• Geografiya
• Fizika
• Matematika
• Zoologiya
• Tarix
• Qishloq xo’jaligi

Magistratura – (2 yil)

Barcha fakultetlar:

• Arab tili
• Arab va islomshunoslik
• Shariat qonuni (shariat)
• Islom ilohiyoti (Islomiy da’vo)
• Ingliz tili
• Til va talqin
• Dorixona
• Klinik MA
• Iqtisodiyot
• Muhandislik
• Ilm-fan
• Ilm-fan va texnologiya

PhD – ( 3 yil)

Barcha fakultetlar:

• Ma’muriyat fanlari doktori
• Filologiya fanlari nomzodi
• Qishloq xo’jaligi doktori
• Madaniy fanlari nomzodi
• Ta’lim fanlari doktori
• Marketing fanlari doktori
• Tibbiyot fanlari doktori

Ta’lim tili – Arab tili

Ansoriddin Mamarasulov,
Toshkent Islom instituti 4-kurs talabasi.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Византия императорига йўллаган мактуби Иорданиядаги масжидда экнини билармидингиз?! У зот алайҳиссаломнинг Шарқий Рим императори Ҳирақлни Исломга даъват этиб ёзган мактуби Иорданиядаги Қирол Ҳусайн масжиди музейида сақланади.

“Қирол Ҳусайн масжиди” номи билан машҳур бўлган “Қирол Ҳусайн ибн Талал” масжиди давлатни 47 йил бошқарган отаси Ҳусайн хотирасига қирол Абдуллоҳ II томонидан 2006 йили пойтахт Амман шаҳрида қурилган.

Ҳирақлга мактуб ҳижрий 7 йили, Муҳаррам ойида, милодий 628 йилда ёзилган.

Худди шундай даъват мактубларини Рум қайсари билан бир вақтда Эрон кисросига, Ҳабашистон Нажошийсига, Миср азизига, Ғассон амирига ва Ямома маликига ҳам саҳоба элчилар орқали юборилган.

Диҳятул Калбий мактубни олиб йўлга тушганда Византия, яъни Шарқий Румда 610-717 йилларда ҳукмронлик қилган Хераклиюс сулоласи вакили император Ҳирақл пойтахт Қустантиния, яъни Истанбулда эмас, Қуддусда эди. 

Айни шу вақт Макка мушриклари карвони Ғаззада бўлиб, Диҳятул Калбий олиб келган мактубдаги гапларга аниқлик киритиш учун Ҳирақл ўша карвон савдогарларини ҳузурига чорлади.

Император Расул алайҳиссалом ҳақларида маълумот олишни истаб, ичингизда пайғамбарлик даъвоси билан чиққан инсонга насл-насаб жиҳатидан энг яқини ким, деганда Абу Суфён: “Унинг энг яқини менман”, дея ўртага чиқади ва иккиси ўртасида савол-жавоб бўлиб ўтади.

Абу Суфённинг жавобларидан сўнг Ҳирақлнинг қалбида Исломга нисбатан мойиллик пайдо бўлди. Аммо Император мамлакатнинг йирик аёнлари ва дин пешволари ўзига қарши ҳаракат қилишларини сезди, мансабидан қўрқиб, туйғуларини очиқ айта олмади. Бироқ Набий алайҳиссаломнинг элчиларини катта эҳтиром билан кузатиб қўйди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Византия раҳбари Ҳирақлга йўллаган даъват мактубининг тўлиқ матни:

"Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аллоҳнинг Расули Муҳаммаддан Румнинг каттаси Ҳирақлга:

"Тўғри йўлга эргашганларга саломлар бўлсин. Аммо баъд, мен сени Ислом динига даъват этаман. Исломга кирсанг, жонинг омонда бўлади. Мусулмон бўл, Аллоҳ сенга икки ҳисса ажр беради. Ва агар Ислом динини қабул қилишдан бош тортсанг, арийсийлар, яъни халқингнинг гуноҳи сенинг гарданингга тушади.

“Эй аҳли китоблар! Бизга ҳам, сизга ҳам баробар сўзга келинг: Аллоҳдан ўзгага ибодат қилмайлик, Унга ҳеч нарсани шерик қилмайлик ва Аллоҳни қўйиб, баъзимиз баъзимизни Робб қилиб олмайлик", дегин. Бас, агар юз ўгирсалар: "Гувоҳ бўлинглар, биз, албатта, мусулмонлармиз", деб айтинглар”» (Оли Имрон, 64).

Тўлқин АЗИМОВ,

Тошкент ислом институти

катта ўқитувчиси

Cавол: Намоз ўқиётган кишининг олд томонидан аёл киши ўтса, намози бузиладими?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Намозхон олдидан ҳар қандай инсон ёки ҳайвоннинг ўтиши унинг намозини бузмайди. Бу мавзуда Имом Бурҳониддин Марғилоний раҳимаҳуллоҳ бундай деганлар: “Аёл киши намозхон олдидан ўтса, унинг намозини бузмайди” (“Ҳидоя” китоби).

Баъзи кишилар қуйидаги ҳадисни далил қилиб, аёл киши намоз ўқиётган эркакнинг олдидан ўтса, унинг намози бузилади дейишади:

Абу Зарр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қачонки бирингиз намозга турса, унинг ҳузурида эгарнинг суянчиғига ўхшаш нарса бўлса, сутра қилиб олади. Қачонки, унинг олдида эгарнинг суянчиғига ўхшаш нарса бўлмаса, унинг намозини эшак, аёл киши ва қора ит кесади”, дедилар...” (Имом Муслим ривояти).

Лекин биргина ҳадиснинг ўзини ушлаб, бошқа ҳадисларни ўрганиб чиқмасдан ҳукм чиқариш катта хато ҳисобланади. “Саҳиҳи Муслим”нинг машҳур шориҳларидан бири Имом Нававий раҳимаҳуллоҳ “Ал-Минҳож шарҳи саҳиҳи Муслим ибн Ҳажжож” китобида юқоридаги ҳадисни шарҳлаб бундай деганлар:

“Имом Молик, Абу Ҳанифа ва Шофеий розияллоҳу анҳум ҳамда салаф ва халаф уламоларнинг жумҳури: “Ҳадисларда зикр қилинган тоифадагиларнинг намозхоннинг олдидан ўтиши билан унинг намози бузилмайди”, дейишган. Юқорида айтилган ҳадисдан намозхоннинг қалби олдидан ўтаётган мазкур нарсаларга машғул бўлиши туфайли унинг савоби камайиши ирода қилинган, намози бузилиши эмас”.

Қолаверса, “Саҳиҳи Муслим”нинг ўзида юқоридаги ҳадисларнинг кетидан қуйидаги ҳадислар келган:

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “У кишининг ҳузурларида намозни кесадиган нарсалар зикр қилинди. “Намозни ит, эшак ва аёл киши кесади”, дедилар. Бас, у киши: “Батаҳқиқ, бизларни эшаклар ва итларга ўхшатдингиз. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам намоз ўқиётганларида мен у киши билан қибланинг орасида бўлганим бор. Мен сўри устида ёнбошлаб ётар эдим. Агар бирор ҳожатим чиқиб қолса, у кишига юзланишни ёқтирмай, секин сурилиб чиқиб кетар эдим”, дедилар”.

Фақиҳларнинг бу мавзудаги, намозхонни олдидан аёл киши ўтиши намозни бузмайди, деган гаплари юқорида келган ҳадисларнинг хулосаси ҳисобланади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази