Бугун, 7 декабрь куни Индонезиянинг Жакарта шаҳридаги “Истиқлол” жоме масжиди имом-хатиби Насаруддин Умар бошчилигидаги делегация диний идорага ташриф буюрди. Меҳмонларни Дин ишлари бўйича қўмита раиси Ортиқбек Юсупов, Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси раиси Азиз Абдуҳакимов ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари қабул қилдилар.

Дастлаб О.Юсупов Ўзбекистонда дин соҳасида амалга оширилаётган ишлар, муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан Ўзбекистонда Ислом цивилизацияси маркази, Самарқандда Имом Бухорий халқаро илмий тадқиқот маркази ташкил этилаётгани, ихтисослашган илмий мактаблар ўз фаолиятини бошлагани ҳақида сўзлаб берди. У ўз сўзида зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича қилинаётган саъй-ҳаракатлар тўғрисида алоҳида тўхталиб, индонезияликларни руҳий озуқа оладиган ва инсон қалби ором топиб, маънавий юксалишига хизмат қиладиган табаррук қадамжоларимизни зиёрат қилишга таклиф этди.

Мулоқотда муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари сўз олиб, Ўзбекистон ва Индонезия ўртасидаги ҳамкорлик кўп йиллардан давом этиб келаётганини билдирдилар. Индонезия давлатининг собиқ президенти жаноб Сухарто 1989-1996 йиллар оралиғида бир неча бор юртимизга ташриф буюргани, хусусан, Самарқанд вилоятига сафарини Имом Бухорий ҳоки поки қўним топган масканга юксак эҳтиром кўрсатиш билан бошлаганини муфтий ҳазратлари алоҳида эҳтимом билан эсга олдилар.
Учрашувда Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси раиси А.Абдуҳакимов сўз олиб, Президентимиз ташаббуси билан сайёҳлик соҳасига катта эътибор қаратилаётгани, Индонезия билан туризм йўналишида жуда катта ишлар режалаштирилгани ҳақида сўзлади. Бу борада барча чора-тадбирларни уюштириш, чартер рейсларни ташкил этиш ва виза тартибларини соддалаштириш борасида Ўзбекистон томони тайёр эканини А.Абдуҳакимов маълум қилди.
Шундан сўнг, мартабали меҳмон Насаруддин Умар жаноблари ўзининг фикр-мулоҳазаларини қуйидагича баён қилди:
– Мен Жакарта шаҳридаги “Истиқлол” жоме масжиди имом-хатиби ҳисобланаман. Ушбу масжид имом-хатиби мамлакат Президенти томонидан тайинланади ва у барча Индонезиядаги масжидлар фаолиятини мувофиқлаштиради. Биз Ўзбекистондаги зиёратгоҳларни кўриб ҳайратландик ва юқоридаги гаплардан илҳомланиб, албатта, мен Индонезиядаги Ўзбекистоннинг туризм соҳаси бўйича вакили бўлишга тайёрман. 

Бизда умра сафарлари айни пайтда Туркия орқали амалга оширилади. Зиёратчилар ушбу мамлакатда уч кун бўлишида. Агар юртингизни Туркия билан қиёслаш мумкин бўлса, мамлакатингизда жуда ҳам катта зиёрат туризми учун имконият бор. Айниқса, тарихий обидалар, осори атиқалар ва тарихий воқеаларнинг адоғи йўқ, – деди жаноб Насаруддин Умар.

Мартабали меҳмон сўзида давом этиб, Индонезия давлатидан бир ойда 300 минг зиёратчи Туркия орқали умра сафарига бориши, агар улар мамлакатимиздаги табаррук жойлар тўғрисида хабар топишса, албатта, ҳеч иккиланмай Ўзбекистонни танлашларини таъкидлади.

Мулоқот давомида зиёрат туризмини ривожлантириш учун Жакарта–Тошкент йўналишида тўғридан-тўғри рейс очиш, сайёҳлик визаси беришни жорий этиш, Ўзбекистоннинг туризм салоҳиятини билдирадиган ихчам ва лўнда шиор танлаш, тажрибали мутахассислар иш услубидан фойдаланиш жуда катта натижа бериши алоҳида қайд этилди.
Ташриф самимий ва дўстона руҳда ўтди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Қиш. Тунлар ҳамон узайишда давом этмоқда. Мўмин-мусулмонлар шу кунларга: яна қорларни, музларни кўрадиган кунларга етказганига шукр қилиб, зикрларини ва ибодатларини кўпайтирмоқда.

Динимиз покликни талаб этгани боис кишиларимиз намозга бораётганда ёки бошқа иш билан юрганда кийимига лой сачраган бўлса, уни нима қилиш керак, ўша лой сачраган жойин ювиш керакми ёки кийимнинг ҳамма жойин ювиш зарурми дея ўйланиб қолади. Бу иккисининг қайси бирини қилса ҳам жамоатдан қолиб кетади. Аммо Аллоҳ таолонинг меҳрибонлигини қарангки, бу ишнинг иккаласини ҳам қилиш шарт эмас экан. Чунки унинг асли пок экан. “Мусаннаф”да бир қатор тобеинлардан бундай ривоят қилингани келтирилган: “Улар ёмғирдаги сув ва лойни кечиб, масжидга кирар ва намоз ўқир эдилар”.

Қиш фаслида шаҳарда таҳорату ибодат унчалик қийинчилик туғдирмайди. Чунки масжидларимизнинг таҳоратхоналаридаги қулайликлар таҳорат қилаётган кишига роҳат-фароғат бағишлайди. Ҳамма жой топ-тоза, чароғон, жўмракни бир тарафга қаратиб сал қиялатсангиз, иссиқ сув келади; аксини қилсангиз, совуқ сув; ўртасига қўйсангиз, илиқ сув. Муаттар ҳидли совунларни айтмайсизми. Юз-қўл учун, оёқ артиш учун алоҳида сочиқлар, яна шамоллатиб қуритгичлар ҳам бор. Яна таҳоратни тугатиб чиқаётганингизда масжид ходимлари  мушки анбар ҳам суриб қўйишади.

Намозхонага кирсангиз, юмшоқ гиламлар тўшалган, иссиққина, кўплаб масжидларда иссиқ пол қилинган. Ўша ерда ўтириб намоз бошлангунча токчаларга териб қўйилган китобларни мутолаа қиласиз, ҳатто намоз тугагандан кейин ҳам кетгиси келмайди одамнинг. 

Фақат шу фаслда сафарга чиқиб қолган киши ёки қишлоқ жойда яшайдиган намозхонларнинг ҳозирча бир оз машаққатлари бор. Бироқ  ана шу машаққат учун аслида жуда катта савоблар олар эканмиз. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Оллоҳ у билан хатоларни ўчириб, даражаларни кўтарадиган нарсага кўрсатма берайми?" дедилар. Саҳобалар: "Ҳа, кўрсатма беринг", дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қийинчилик пайтида таҳоратни мукаммал тарзда адо этиш, масжидга қадамни кўпайтириш ва намоздан кейин намозни кутишдир. Мана шу риботдир (марғуб бўлинган нарса)", дедилар (Имом Муслим ривояти).   

Қозий Иёз: "Қийинчилик пайтида таҳоратни мукаммал тарзда адо этишдаги машаққат дейилганда, қаттиқ совуқ, жасаднинг совуқ қотиши ва шунга ўхшаш нарсалар назарда тутилган", деган.

Буни қарангки, намознинг вақти ичида ҳам вақти бўлар экан. Ёзнинг жазирамасида пешинни бир оз салқинлатиб ўқиганимиздек, қишнинг қаҳратонида пешинни вақти киргани заҳоти ўқиб олсак фойдали бўлар экан. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилиб деди: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам совуқ қаттиқ бўлса, намозни эрта ўқирдилар. Агар иссиқ қаттиқ бўлса, намозни совутардилар (яъни аввалги вақтидан кечиктирардилар)". (Имом Бухорий ривоят қилган). 

Имом Термизий ана шу ҳадиснинг маъносини тушунтириб: "Бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг асҳоблари ва улардан кейинги аҳли илмлар ихтиёр этган нарсадир, зеро, намоздан қасд қилинган нарса хушуъ ва қалбнинг ҳузуридир, қаттиқ совуқ ва қаттиқ иссиқ намозхонни машғул қиладиган нарсалар жумласидандир", деган экан.

“Ҳикмат излаганга ҳикматдир дунё” деганларидек, қиш фаслининг ҳам ҳикматлари жуда кўп ва уларни ўрганилиб борилаверса, совуқни ҳам, узун тунларни ҳам ёқтириб қоларкан одам. Айниқса, қиш фасли рўза тутишга ғоят қулай фасл. Зотан,  Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қишдаги рўза, салқин (роҳатли) ғаниматдир", дедилар (Имом Аҳмад ривояти).

Бинобарин, қиш кунларида рўза тутиш тушликни бир оз кечикиб қилишдек гап. Энг муҳими, чанқамайсиз, жигарингиз куймайди, қорнингиз очадиган вақтда ўзи ифтор вақти кирган бўлади.

Шундай экан, ана шундай қулай фурсат, ғанимат дамлардан фойдаланиб қолайлик, азизлар!

ЎМИ матбуот хизмати