Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидда эътикоф ўтирган эдилар. Кечаси София розияллоҳу анҳо онамиз у зотнинг зиёратларига бордилар, бироз гаплашишди, сўнг София онамиз уйларига кетмоқчи бўлдилар. Набий алайҳиссалом кузатгани турдилар.

Шунда ансорийлардан икки киши ўтиб қолди. Улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламни кўришлари билан тезлаб қолдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Шошилманг, бу аёлим Софиядир”, дедилар.

“Субҳаналлоҳ! Ё Аллоҳнинг Расули!” дейишди. Яъни сизга ҳеч қачон шубҳа қилмаймиз. Сиз Аллоҳнинг пайғамбарисиз.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, шайтон инсоннинг қон юрар жойида юради. Мен у сизнинг қалбингизга бирор нарсани ёки ёмонликни отишдан қўрқдим”, дедилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бу ҳадисларидан жуда кўплаб сабоқлар олиш мумкин.

Биринчидан, одамларнинг фикрига ёмон ҳаёллар келиб турар экан. Шуни билишимиз керакки, шайтон инсонни ёмон фикрлар билан ғўзғатади. Бир жойда бир танишингизни кўриб, дарҳол у ҳақда ёмон гумонга борманг, чунки аслида унинг нияти бутунлай бошқа бўлган бўлиши мумкин. Шуни асло унутмангки, шайтон инсонни ёмон йўлга бошлаш учун доимо васваса қилиб, ёмон фикрларга ундайди.

Иккинчидан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умматларини ёмон гумонга тушиб қолишдан қайтарганлар. Шунинг учун, “хотиржам бўлинг, бу менинг аёлим София” деб ҳатто саҳобаларда ёмон фикр туғилмаган бўлса ҳам, уларни турли гумонга бормасликларининг олдини олдилар.

Ҳамиша яхши гумонда бўлиш кишилар ўртасида дўстлик ва ишонч ришталарини мустаҳкамлайди. Ёмон фикр инсонлар орасида кенг тарқалган хавфли касалликдир. Ҳатто баъзан эркак киши шайтоннинг васвасаларига учиб, ўз аёлига ҳам шубҳа билан қараб, жосуслик қилади. Натижада, орада ишонч йўқолади.

Баъзилар ён-атрофидаги барча одамларга шубҳа билан қарайди. Улар нима иш қилишса, ҳаммасини таҳлил қилади. Биз ҳамиша атрофимиздаги барча нарсага яхши гумон билан қарашга одатланишимиз лозим.

Даврон НУРМУҲАММАД

Бугун исломга ёт тоифаларнинг ва дин душманларининг хунрезликлари сабаб “исломофобия” ибораси кенг ёйилмоқда. Гарчи бу атамани илк бор ХХ аср бошларида шарқшунос олим Этъен Дине “Шарқ Ғарбнинг нигоҳида” номли асарида қўллаган бўлса-да, Исломдан чўчитиш ҳаракати тарихи узоқ ўтмишга бориб тақалади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга пайғамбарлик келган илк йилларда ҳам мушриклар Ислом динини ёмонотлиқ қилиш, яъни исломофобия уруғларини сочиш учун турли қинғирликлар содир этишган. Жумладан, Қуръони карим ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шаънларига номуносиб гапларни айтишган. Ваҳоланки, дин душманлари исломни қанчалик ёмон кўрсатишга уринишмасин, Аллоҳ ўз дини ва мусулмонларни азиз қилиб қўявериши Қуръони каримда бундай талқин этилади: “Улар Аллоҳнинг нурини (исломни) оғизлари (беҳуда гаплари) билан ўчирмоқчи бўлурлар. Аллоҳ эса, гарчи кофирлар ёқтирмаса-да, Ўз нурини (динини) камолга етказувчидир. У ўз пайғамбарини ҳидоят ва ҳақ дин билан – гарчи мушриклар ёқтирмаса-да, барча динлар узра ғолиб қилиш учун юборган зотдир”, деб таъкидлаган (Саф сураси, 8-9-оятлар).

Аллома боболаримиздан Сўфи Аллоҳёрнинг ҳам шу маънодаги машҳур байтлари бор:

“Чироғиники, Ҳақ ёндирди қўйди,

Ани ким, “пуф” деди, соқоли куйди!”.

Ғаразли мақсадларни кўзлаган гуруҳлар бу ҳақиқатни тан олмай, ислом динини обрўсизлантириш, тинч ағоли орасида фитна қўзғатиш ҳаракатларини давом эттирмоқдалар. Лекин улар мақсадларига етолмасликлари, Аллоҳ таоло бунга йўл қўймаслиги, юқоридаги байтда шеърий тарзда ифодаланган.

Шу ўринда таъкидлаш керакки, одамларни ислом динидан қўрқитиш билан шуғулланувчилар – Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган ёвуз кимсалардир. Модомики, улар ҳар қандай қабиҳ ишдан қайтмайди. Мусулмонларни ёмонотлиқ қилиш, бўҳтон ёғдириш, кўплаб хунрезликлар содир этишдан ҳам тап тортмайди. Бузғунчилик ва қинғирликларни қандайдир кўринмас кучлар қўлида қўғирчоқ бўлаётган турли тўдалар зиммасига қўйиб, муборак ислом дини билан боғлашга ҳаракат қилинади. Бу каби хийлаларни кимлар қилиши Қуръони каримда очиқ баён этган: “Ёлғон сўзларни фақат Аллоҳнинг оятларига имон келтирмайдиганларгина тўқийдилар. Айнан ўшаларнинг ўзлари ёлғончилардир”, дейилади (Наҳл сураси, 105).

Ислом дини ва террор бир-бирига бутунлай қарама-қаршидир. Ислом бир инсонни ўлдириш у ёқда турсин, унга озгина озор беришдан ҳам қайтаради. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳақиқий мусулмон унинг қўлидан ва тилидан бошқа мусулмонга озор етмайдиган кишидир”, деб таъкидлаганлар.

Ёвуз кучлар ўз мақсади йўлида ҳар қандай ёмонликни қилишга тайёрдир. Масалан, Европа давлатларида яшаётган мусулмонларни камситиш ва уларга нисбатан оммада нафрат уйғотиш учун айрим қора ниятли кучлар дин номидан қўпорувчиликлар уюштирадилар, Қуръони каримни ёқиб юборадилар. Бу эса жамият тинчлиги ва барқарорлигини кўролмаётган айрим кучлар хоҳлаган жиноятлардир. Чунки омма олдида ислом ва мусулмонларни ёмонотлиқ қилиб, жамиятларда тартибсизлик келтириб чиқарадилар. Бунга мисол тариқасида шу кунларда Туркиянинг Швеция пойтахти Стокгольмдаги элчихонаси олдида Қуръони каримни ёқиб юборилганини келтириш мумкин. Мусулмонларга нисбатан бундай ҳурматсизликни кўпинча “сўз эркинлиги” деб аташади.

Муқаддас динимизнинг маърифатпарвар ғоялари ва ҳаётбахш ўгитлари Қуръонда мужассам бўлиб, мусулмонларнинг қалблари ва ҳаётиларидаги энг муқаддас китобдир. Бу мезонни мусулмонлардан ташқари бутун дунёдаги онгли, дунёқараши кенг ҳар қандай инсон тан олади ва шу орқали барча инсонларга ҳурмат билан муносабатда бўладилар.

Ҳабибуллоҳ САИДОВ

Шайх Муҳаммад Ротиб Нобулисий ҳафизаҳуллоҳ

Ҳар қандай муваффақиятга эришиш учун қуйидаги уч режага асосланган кўплаб қадамларни босиб ўтиш керак:

1- Мақсадни аниқ қўйиш;

2- Тартиб ва низомга амал қилиш;

3- Ўзгартириб туриш, турфа-хиллик касб этиш.

Ҳар бир режа ўзидан олдингиси устига қурилади.

Биринчиси: мақсадни аниқ белгилаб олиш. Ишни бошлашдаги энг биринчи ва энг муҳим қоида бу – “Ишни бошлаган вақтинг зеҳнингда ниҳояси қандай бўлиши ҳақида тасаввур бўлсин”. Муайян мақсадсиз бошланган ҳар қандай иш охирига етмайди. Фойдасиз бекор ишга айланади. Мақсадингизни белгилаб, кейин ухлайверинг дегани ҳам эмас, балки у билан ҳар лаҳза яшашингиз керак!

Мақсадингизни қоғозга тушириб олиб, ҳар куни унга қараб иш кўрсангиз ва уни амалга оширишга Аллоҳнинг изни билан қодир эканингизга ишонсангиз бу нақадар яхши!

Мақсадлар уч хил бўлади: биринчиси, ҳам яқин, ҳам узоқ мақсад. Иккинчиси, яқин мақсадлар. Учинчиси, узоқ мақсадлар.

Ҳам яқин, ҳам узоқ мақсад фақат биттагина. У ҳам бўлса Аллоҳнинг розилиги ва жаннат. Саййидимиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга қуйидаги дуони ўргатганлар: “Аллоҳим, биз Сендан розилигингни ва жаннатни сўраймиз”. Бу мусибат-у қийинчиликларни осонлаштириб юборадиган мақсаддир. Биз мусулмонларни бошқалардан ажратиб турадиган мақсаддир. Зеро, бошқалар бу мақсадни билишмайди ҳам. Шу сабаб ҳам ғам-ғуссаларга, машаққатларга дуч келганда баъзилари жонига қасд қилганига, ўзини осиб ёхуд поезд тагига ташлаб ўлдирганига гувоҳ бўламиз.

Яқин мақсадлар ҳаёт давомида туғилиб бораверади. Бирор ишни қилмоқчи бўлсангиз, ўша ишни қилиш бўйича олдингизга мақсад қўясиз. Мана шу яқин мақсад дейилади.

Узоқ мақсадлар эса келажакда амалга оширишга саъй-ҳаракат қилаётган мақсадларингиздир. Гоҳида бундай мақсадлар вафотингиздан кейин ҳам давом этади. Узоқ мақсадлар воқеъликка мос келиши, ўз ишингиз ва мутахасислигингиздан келиб чиқиши лозим. Шак-шубҳа йўқки, ушбу узоқ ва яқин мақсадларни зийнатлаб турувчи тож бу ниятни холис Аллоҳ таоло учун қилишдир. Шундай экан, ҳар куни ниятингизни янгилаб туринг.

Иккинчиси, тартиб ва интизом. Мақсадларни тартибга солиш ҳам муҳим ишлардан саналади. Амалга оширишга ҳаракат қилаётганингиз ҳар қандай мақсад муайян белгиланган вақтда амалга оширилиши керак. Яъни, шу вақтда бошладим, фалон вақтда тугатаман, дея реъжалаш керак ва албатта Аллоҳ хоҳласагина қила олишини ёдда тутиши керак.

Учинчиси, ўзгартириб туриш, турфа-хиллик касб этиш. Бир хилликда давом этиш одамни малоллантириб, зериктириб қўяди. Фақат фаришталаргина битта ишни қилишдан малолланишмайди, зерикишмайди. Бу ҳақда Аллоҳ бизга қуйидагича хабар берган: "Роббингнинг ҳузуридагилар Унга кечасию кундузи тасбиҳ айтурлар. Улар малол олмаслар" (Фуссилат сураси 38-оят).

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.