Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва Дин ишлари бўйича қўмита ташаббуси билан Туркиянинг Тошкентдаги элчихонаси вакиллари билан юртимизда зиёрат туризмини ривожлантириш масаласида давра суҳбати бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон Ишматбеков, Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Музаффар Камилов ва бошқа мутасаддилар қатнашди.

Туркия томонидан элчининг дин ишлари бўйича маслаҳатчиси Иброҳим Гемижи, Маданият ва туризм бўйича маслаҳатчи Алпарслон Акинжи ва бошқа вакиллар иштирок этди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон Ишматбеков меҳмонларга қатнашчиларни таништириб, йиғилиш мақсадини билдириб, ташриф учун самимий миннатдорчилик билдирди.

Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Музаффар Камилов сўнги йилларда юртимизда зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича қилинаётган ишлар, бунда икки давлат раҳбарларининг ўзаро ташрифи, мамлакатимизда туркиялик тадбиркорларнинг кўпайиб бориши ва турли соҳалардаги тажриба алмашувлар соҳа ривожига катта туртки бўлаётганини таъкидлади. Бу борада 2018 йилда Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси, Дин ишлари бўйича қўмита ва Туркия Диёнат ишлари бошқармаси ўртасида англашув меморандуми имзолангани муҳим аҳамият касб этганини қайд этди. Келгусида диний соҳада ҳамкорлик ўрнатишга қаратилган янги англашув меморандуми имзолаш бўйича муҳокама олиб борилаётгани ҳақида маълумот берди.

Музаффар Камилов зиёрат туризмини амалий жиҳатдан ривожлантириш бўйича 2021 йилда Туркия Диёнат ишлари бошқармасига қарашли 81 нафар вилоят бош имом хатибини Самарқанд ва Бухорога зиёратини уюштириш, Туркия Диёнат бошқармаси ўтказадиган бош имом хатиблар учрашувини Ўзбекистонда ташкил этиш бўйича раҳбарият таклифини билдирди. Бу бўйича мутасаддилар 2021 йилга мўлжалланган йўл харитасини тайёрлаши мақсадга мувофиқ эканлигини қайд қилди.

Шунингдек, “Умра + (плюс)” дастури бўйича ҳам таклиф билдирди. Индонезия билан бу борада келишувларга эришилгани, Покистон билан музокаралар олиб борилаётгани маълум қилинди. Ўзбекистон мусулмонлари идораси қошида “Муслим тур” МЧЖ, Бухорода “Мир Араб тур” МЧЖ фаолият кўрсатаётгани, Туркия томонининг хоҳишига кўра, Туркия Диёнат ишлари бошқармаси қошида “Вақф тур” туризм ташкилоти билан ҳамкорликда Бухоро ва Самарқандга ҳам тўғридан-тўғри рейслар ташкил масаласи Ҳукумат доирасида муҳокама қилинаётганини очиқлади.

Туркия элчихонасининг Дин ишлари бўйича маслаҳатчиси Иброҳим Гемижи жорий йилда ҳам Туркиядан Ўзбекистонга зиёратчиларни жалб этиш борасида катта имкониятлар бўлгани, аммо пандемия сабаб 2020 йилда Бухоро Ислом маданияти пойтахти ва Хива шаҳри юбилейи муносабати билан ўтказилиши лозим бўлган тадбирлар бекор бўлганини айтиб ўтди. Ўзбекистон томонидан билдирилган таклифлар мақсадга мувофиқ экани, туркиялик бош имомлар Ўзбекистонга қилган зиёрати таассуротини жума мавъизаларида одамларга етказиши орқали катта миқдорда зиёратчилар жалб қилиш мумкинлигини таъкидлади.

Шундан сўнг Туркия телерадиокмпаниясининг Ўзбекистондаги вакили Низом Шоҳин сўз олиб, Туркия телерадикомпанияси дунёдаги йирик оммавий ахборот воситалари орасида энг катта 5 таликка кириши, ТРТ тасарруфида 14 та телевидения канали, 35 та радиоканал борлиги ва улар 48 тилда дунёга ахборот тарқатишини айтиб ўтди. Икки давлатда зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича таклиф ва лойиҳаларни билдирди.

Туркия элчихонасининг Маданият ва туризм бўйича маслаҳатчи Алпарслон Акинжи нутқида Ўзбекистон Президентининг “Келажаги буюк давлат - янги Ўзбекистон” асарини туркчага таржима қилгани айтиб, китобни йиғилиш қатнашчиларига совға тариқасида берди.

Алпарслон Акинжи нутқида Туркиядаги ислом динига эътиқод қилувчи ҳар бир турк фуқароси Ўзбекистонни ота юрти деб билиши, Ўзбекистонга келмаган бўлса ҳам унга бўлган муҳаббати ва соғинчи сабаб уйларининг деворига Бухоро ё Самарқанддаги обидалар расмини осиб қўйишини айтди. Туркияда нақшбандийлик таълимотига эргашувчи ва тадбиқ қилувчи 30 миллионга яқин аҳоли борлиги, уларнинг ҳаммаси ҳам Нақшбанд ҳазратлари ҳақида тўлиқ маълумотга эга эмаслиги қайд этди. Нақшбанд ҳазратлари ҳақида кино фильм қилиш Ўзбекистонга зиёратчиларнинг катта оқимини келишига сабаб бўлиши таъкидлади. Шунингдек, у Ўзбекистонда Буюк ипак йўлининг аҳамияти, 1921 йилдаги Туркиянинг Озодлик уришида Ўзбекистондан кўрсатган ёрдам ва  Туркиядаги ўзбек (тақия) вақфлари аҳамияти ҳақида гапириб ўтди.

Давра суҳбати давомида Музаффар Камилов меҳмонлар жуда яхши таклиф билдирилгани, “Олтин силсила”даги улуғларнинг 11 нафари Ўзбекистон заминида етишиб чиққани, уларнинг мақбараларини обод этиш, илмий меросини ўрганиш бўйича Ҳукуматимиз томонидан кўламли ишлар олиб борилаётганини таъкидлади.

Йиғилиш сўнгида меҳмонларга ташриф учун самимий миннатдорчилик билдирилиб, китоб ва эсдалик совғалар тақдим қилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Динимиз таълимотла­ри­ни инсонларга етказиш ва бу йўлда уларга муал­лимлик қилиш – ғоят ша­рафли вазифа. Чунки бу ра­суллар ва набийлар­­нинг йўлидир. Энг муҳи­ми, имом-хатиб­лар Ра­су­луллоҳ соллаллоҳу алай­ҳи ва салламнинг маънавий мерос­хўрлари ҳисобланади. Имом-ха­тиблик шарафли вазифа бўлиши билан бирга ўта масъулиятли ҳам­дир. Чунки имомнинг биргина хатоси ёки эътиборсизлиги оқибатида кўплаб одамлар адашиши мумкин. Шунинг учун имом-хатиб­лар доимо ўз устларида ишлаб, илм ва тажрибаларини ошириш­лари, халқ­ни, миллатни доим тўғри йўлга даъват этишлари лозим.

Қадимдан диёримизда илм аҳлининг, имом-хатиб­ларнинг мавқеи баланд бўлган. Бугун ҳам уларга бўлган талаб ва ишонч ҳар қачонгидан юқори. Муҳтарам Юртбошимиз: “Имом-хатиблар кенг жамоатчилик орасида мамлакатимизда ҳукм сураёт­ган тинчлик ва хотиржамликни кўз қорачиғидек асраб-авайлаш, бундай барқарор ва осойишта муҳит осмондан тушмаётганини тар­ғиб этиш, ота-боболаримиз минг йил­лардан буён пок сақ­лаб келаётган Ислом дини ҳар қандай зўравон­ликка, буз­ғунчиликка, бе­гуноҳ инсон­ларнинг қони­ни тўкишга мутлақо қарши эканини оят ва ҳадислар асосида, жонли мисоллар ёрдамида таъсирчан етказиб беришлари зарур”, дея таъкидладилар.

Дарҳақиқат, имом-хатибларимиз олдида улкан вазифалар жуда кўп. Улар халққа диний таълимотларни ўргатиш билан бир қаторда тинчлигимиз ва хавф­сизлигимизга рахна сола­диган турли оқим ва фир­қаларнинг кирдикорла­ри, зарарлари ҳақида ҳам маълумотлар бериб бориш­лари ғоятда муҳимдир. Акс ҳолда жамият орасида ло­қайдлик ва бепарволик юза­га келади. Мана шу нуқ­таи назардан ҳам имом-ха­тиб доимо огоҳ бўлишга ва бошқаларни ҳам шунга тарғиб этишга бурчлидир.

Шунингдек, бизга берилган тинчлик неъматини қадрлаб, унинг шукронаси­ни қилишда бошқаларга намуна бўлишлари ҳам айни муддаодир. Зеро, Аллоҳ таоло: «Қасамки, агар шукр қилсангиз, албатта, сизга зиёда қилурман» деб мар­ҳамат қилади (Иброҳим су­раси, 7-оят).

Аллоҳ таоло юртимизни ҳамиша тинч ва обод айласин, халқимизнинг маънавияти юксак бўлишини насиб этсин. Барчамизни Ўзига кўп шукр қилувчи бандаларидан қилсин!

Шаҳобиддин ПАРПИЕВ,

Асака тумани бош

имом-хатиби

“Ҳидоят” журналининг 6-сонидан олинди

Мамлакатимизда зиёрат туризмини ривожлантириш, хорижлик сайёҳларни халқимизнинг бетакрор маданияти ва анъаналари, тарихий обидалар, буюк алломаларимизнинг қадамжолари билан яқиндан таништириш бўйича ишлар олиб борилмоқда. Ўзбекистоннинг Жакартадаги элчихонаси 14 декабрь куни «Antara Digital Media» Индонезия Миллий ахборот агентлиги директори Дармади билан шу масалада учрашув ўтказди.

“Antara Digital Media” «Perum LKBN ANTARA»нинг рақамли медиа бизнес соҳасида фаолият юритувчи шўъба компаниясидир. Ушбу компания ANTARA ахборот агентлигининг хабар ва янгиликларини Индонезия халқига матнли, фото ва видео шаклда тарқатиш билан шуғулланади. Мамлакатнинг барча муҳим нуқталарида агентликнинг 500 LED экранлари ўрнатилган.

Учрашувда Индонезиядан Ўзбекистонга зиёратчилар оқимини тиклашни жонлантириш учун ушбу мамлакат оммавий ахборот воситалари орқали юртимиз зиёрат туризмини тарғиб қилиш бўйича келишувга эришилди.

Хусусан, «Antara Digital Media»да интервью ташкил этилиб, унда ахборот агентлиги раҳбарига «Uzbekistan: Safe Travel Guaranteed» ("Ўзбекистон: Хавфсиз саёҳат кафолатланган") номли видеолавҳа кўрсатилди. Интервью агентликнинг Индонезиядаги барча 500 LED экранларида намойиш этилди.

Келишувга кўра, Ўзбекистон элчихонаси «Antara Digital Media» билан бирга Индонезиянинг махсус теледастур ва радио ток шоуларида иштирок этади.

ЎзА

Тараққиётнинг янги босқичида ҳам “соғлом она ва  соғлом бола”, “соғлом онадан соғлом бола” каби эзгу ғоя асосида жуда кўплаб дастурлар амалга оширилмоқда. Бу бежиз эмас албатта. Чунки фарзанд – Аллоҳ таолонинг инсониятга ато этган беҳисоб неъматлари ичида энг қадрибаланд ва азизи эканини, шу билан бирга, чексиз умидлар ила бир ёстиққа бош қўйган икки инсонга “ота ва она” деган шарафли номни юкланишига асос эканини ҳам ҳеч ким инкор этолмайди. Фарзанднинг қанчалар буюк неъмат экани, уни Яратгувчи Аллоҳдан ўзга ҳеч ким бера олмаслигини теранроқ англаш учун “ўзгаларга ибрат” бўлган бефарзандларнинг ҳаётига нигоҳ ташлаш лозим бўлади. Шунда унинг қанчалар чексиз ва буюк неъмат эканини англаб етиш имкони янада зиёда бўлади.

Ислом таълимотига мувофиқ, келажакда ота ёки она бўлмишларнинг бўлажак фарзандлари олдидаги энг биринчи бурчи унга муносиб она ёки ота танлаш мажбуриятидир. Чунки ҳадислардан бирида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Уруғларингизга ихтиёрни яхши қилинг. Никоҳингизга тенгни топинг ва уларга никоҳланинг» дедилар. Мазкур ҳадисдан хар бир турмуш қурадиган ўғил-қиз, келажакда дунёга келадиган дилбандига дунё ва дин масаласида муносиб бўлган она ва ота танлаши улуғ бир вазифа экани англашилади. Шу билан бирга турмуш қуришда мусулмон инсон нафақат шахсий манфаатини балки, зурриёдининг ҳам манфаатини ўйламоғи лозим экани аён бўлади. Сабаби фарзанднинг барча шахсий сифат ва хусусиятлари насл яъни ирсият орқали ўз ота-онасидан ўтиши барчага кундек равшандир. Айнан мана шу сабабдан боланинг ота ва онасини танланаётганда уларнинг аввало маънавий ва жисмоний жиҳатдан соғлом ва баркамол эканига эътибор қаратиш лозим бўлади. Оқибатда эса мазкур фарзанд бутун ҳаёти давомида ўзини дунёга келтирганлардан кўнгли сурур ва фахрга тўлиб ҳаёт кечиради.

Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш лозимки, никоҳдан олдин тиббий кўрикдан ўтиш ҳам шариат изн берган нарсалардандир. Зеро, бу жараённи куёв ва келин ўзларининг сабабидан келажакда дунёга келадиган фарзандларининг ақлан ва жисмонан саломатлиги хақида куйиниши ва қайғуриши дейилса ҳам асло муболаға бўлмайди.

Мазкур жиҳатлардан келиб чиқиб хулоса қиладиган бўлсак, дунёга келадиган боланинг ҳам руҳий-маънавий, ҳам жисмоний саломат бўлишининг ташвишини буюк неъмат – фарзанд дунёга келмасдан аввал эмас, балки ҳомила вужудга келмасдан аввал бошламоғимиз, бунинг учун эса энг аввало: «кимга қиз узатяпмиз?» ва «кимни келин қиляпмиз?» каби саволлар асосида чуқурроқ мулоҳаза қилмоғимиз лозим бўлади.

ЎМИ мутахассиси Акмалхон АҲМЕДОВ