Зулқарнайн  ярим кеча ўз қўшини билан бир ғордан ўтиб борар экан, “Оёғингиз остида учраган нарсалардан олиб кетинг” дея амр қилди. Қўшиндагилардан бир гуруҳи: “Кўп юрдик, жуда чарчаганмиз, энди кечаси билан оёғимиздаги нарсаларни ҳам йиғамизми?” – деб ҳеч нима олмадилар. Иккинчи бир гуруҳ: “Қўмондонимиз айтган экан, бир оз тўплай қолайлик, буйруққа қарши чиқмайлик. Зеро, қўмондонга бўйсуниш керак”, – деб озгина нарса оладилар. Учинчи гуруҳ эса: “Қўмондон бежизга бундай демади, бунда қандайдир ҳикмат бўлиши керак”, – дея тўрваларини тўлгунча қўлга илинган нарсалар билан тўлдирдилар.
Кун ёришганда қарасаларки, олтин конининг ёнидан ўтишибди. Ва оёқларига теккан нарсалар олтин экан. Буни билганларида эса, ҳеч нарса олмаган биринчи гуруҳ: “Эҳ, нега олмадик а! Нега қўмондонимизнинг гапига кирмадик, қанийди олганимизда... Битта бўлса ҳам олсайдик”, – деб пушаймон бўлдилар. Озгина олган иккинчи гуруҳдагилар: “Эҳ, яна озгина олсак эди. Чўнтакларимизни, халталаримизни тўлдирсак бўлар экан...” – деб қолишди. Кўп олган учинчи гуруҳ эса: “Кошки кераксиз нарсаларимизни ташлаб юборсайдик, кўпроқ олсайдик. Ҳамма нарсаларимизни тўлдирсайдик. Бундан ҳам кўпроқ олиб қолсайдик...” – дея кўп олганларига қарамай барибир хафа эдилар.
Ҳикмат
Қаноат қўрғондир. – У ерга кирсанг нафс ёмонлигидан қутиласан. Тоғликдир – у ерга чиқсанг душман ва дўстга қарамликдан халос бўлурсан.
(Алишер Навоий)

Саидаброр УМАРОВ таёрлади