Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, меҳмонини икром қилсин! Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, қариндошлари билан алоқани тикласин! Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, яхши гап айтсин ёки жим турсин!” дедилар. (Муттафақун алайҳ)
Шарх: Ким, Аллоҳ таоло осмонлару ерни йўқдан бор қилган; осмонлару ердаги бирор зарра ҳам Унга махфий бўлмаган, барчасини ададлари билан билиб турувчи; Ундан олдин бирор нарса бўлмаган, барча нарсалар йўқ бўлиб кетганда ҳам доимо бор бўлиб турувчи; бирор нарсадан ожиз қолмайдиган, барча нарсага қодир; бандаларига ҳатто улар санаб ҳам чиқа олмайдиган даражада кўплаб неъматларни ато қилиб турувчи; бандаларнинг ҳамду сано айтиб улуғлашларига ва қуллик қилишларига ҳақли бўлган Зотдир, деб аниқ ишонса ва булардан ташқари Аллоҳ таолони Қуръон ва сунатда баён қилинганидек таниб олса ҳамда Аллоҳ таоло махлуқотларни Ўзи хоҳлаган вақтда улар истасинлар – истамасинлар, ўлимга бўйсундирадиган; Ўзигагина маълум бўлган бир кунда бандаларни қайта тирилтириб, яхши амалларига мукофот ва ёмон амалларига жазо берадиган Зотдир, деб аниқ ишонса ушбу тўрт насиҳатга амал қилсин!
- Хонадонига ёки ҳузурига келган меҳмонни ҳурматини жойига қўйсин. Меҳмонни ислом дини талаб қилгандек, унинг ҳаққини адо қилишлик ила икром қилсин!
- Мусулмон учун шариъат белгилаб берган қариндош – уруғлар билан алоқани узишдан сақлансин ва улар билан доимий борди келди қилиб, уларнинг моддий ва маънавий ҳақларини адо қилишлик билан сийлаи раҳмни боғласин!
- Аллоҳнинг розилигига сабаб бўлувчи, икки дунёси обод бўлишгигига, дин ва жамият ривожи учун фойда келтирадиган, мўминларни оғирини енгил қиладиган, уларнинг қалбига хурсандчилик киритадиган сўзларни гапирсин!
- Агар яхши гапларни гапириш қўлидан келмаса, лоақал ёмон, хунук, фаҳш ва беҳаё, инсонларни тафриқасига ва ўзаро адоватига, фитнага сабаб бўладиган гапларни гапирмасин!
Хулоса: Бу талаб фақат мўминлар учундир. Ушбу ишлар ҳақида Аллоҳ таоло фақат мўминлардан ҳисоб сўрайди. Ва бу амалларни қилган мўминларга улкан ажрлар ва мукофотлар беради. Агар, мўмин бўлсангиз ушбуларга амал қилинг! Мободо, мўминликни даъво қилмасангиз, бу амалларни сизга алоқаси йўқ.
Олмазор туманидаги “Мевазор” масжиди имом ноиби: Исломов Ёрбек
