Ҳозирги кунда дунёда беш ярим мингдан ортиқ тил мавжуд. Араб тили энг кўп тарқалганидир. Ер юзида икки миллиардга яқин мусулмон кундалик ибодатлари ва турли диний қадрият ва расм-русумларни адо этиш учун ушбу тилга мурожаат қилади.
Бугунга келиб, тахминан 25 га яқин давлатда араб тили расмий тил сифатида тан олинган. Маълумотларга кўра, дунё аҳолисининг ярим миллиардга яқини араб тилида сўзлашади. Ўз навбатида, бу тил дунёда кўп сўзлашиладиган бешинчи тил.
Инглизлар гапираётганида арабча сўз қўллашини биласизми? Араб тилидан инглизчага қандай сўзлар ўтиши мумкин?
Беихтиёр Қуръон, ҳадис, суннат, мазҳабга доир диний атамалар хаёлингизга келади. Лекин инглиз тилидаги мингга яқин сўз араб тилидан келиб чиққани тахмин қилинса-да, уларнинг аксарияти ичимликлар, тиббий ва илмий атамалар, ҳайвонлар ва ўсимликлар, шунингдек, биз фойдаланадиган кундалик ашё ва маҳсулотлар номларидан иборат.
Инглиз тилига кириб келган арабча сўзларнинг катта қисми халқаро савдо, истилолар, кашфиётлар ва миграция натижасидир. Тарихчи ва тилшуносларнинг тахминларига кўра, бир неча асрлар олдин испанлар арабча сўзларни ўзлаштирган ва ишлата бошлашган. Ушбу ўзгариш милоддан олдинги 700-йилларда бошланган бўлиши мумкин. Баъзи инглизча сўзларнинг келиб чиқиши тўғридан-тўғри бўлса, бошқалари билвосита араб тилидан лотин, турк ёки француз каби қадимги Европа тиллари орқали ўтган. Бунга “шакар” ва “адмирал” сўзлари мисол бўлади. Қуйида баъзи мисолларни келтирамиз: sugar – سُكر – шакар, salad – سلاطة – салат, earth – أرض – ер, cotton – قطن – пахта, algebra – الجبر – алгебра, story – أسطورة – ҳикоя, jasmine – ياسمين – ясмин, safari – صفر – сафар, check – صك أو شيك – чек, zero –صفر – нол, alcohol – الكحول – алкогол, soda – صودا – сода.
Манбалар асосида Имом Бухорий номидаги
Тошкент ислом институти 4-курс талабаси
Дилфуза ТЎЛАГАНОВА тайёрлади.