muslim.uz

Понеділок, 16 июль 2018 00:00

Татарстан восстановит старинную татарскую мечеть в Китае

Во время встречи президента Татарстана Рустама Минниханова и губернатора китайской провинции Хэйлунцзян Ваном Вэньтао, помимо прочих, обсуждался вопрос реставрации старинной татарской мечети, находящейся в столице региона Харбине.
«В Харбине в начале XX века эмигрантами из числа татар была заложена мечеть. Она стоит по сей день, но, к сожалению, этот храм сейчас нуждается в ремонте. Я просил бы, господин губернатор, и был бы очень признателен, если бы мы смогли ее отремонтировать, привести в порядок. И для нас очень важно историческое наименование этой мечети зафиксировать», - цитирует Минниханова пресс-служба президента РТ.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Published in Новости мира

Понеділок, 16 июль 2018 00:00

МВД Германии требует от мусульман сформулировать «немецкий ислам»

Расширившее свою структуру министерство внутренних дел Германии планирует увеличить масштаб консультаций с мусульманским сообществом в формате ежегодной исламской конференции.
Чиновник министерства Маркус Кербер пояснил, что власти Германи намерены детально рассмотреть многообразие мусульманского населения страны в рамках исламской конференции, и добавил, что мусульманской общине еще предстоит улучшить свою самоорганизацию.
В 2006 году тогдашний министр внутренних дел Вольфганг Шойбле учредил форум для консультаций между правительством и мусульманской общиной в формате ежегодного круглого стола.
«Если ислам тоже должен стать частью Германии, то немецкие мусульмане должны сформулировать «немецкий ислам», основанный на нашей конституции», – отметил Кербер, цитирует IslamNews со ссылкой на Vanguardngr.
Стоит отметить, что ранее глава МВД Германии Хорст Зеехофер высказывал мнение о том, что «ислам не является частью Германии» – в противоречие позиции канцлера Ангелы Меркель.

Пресс-служба Управления мусульман Узбекистана

Published in Новости мира

Субота, 14 июль 2018 00:00

Оила – давр эврилишида

Муҳр босилди. Унинг зарбидан столгина эмас, еру кўк ларзага келди. Буни биров сезди ё сезмади.

“Тамом бўлди”, ғудранди эр. Лабини қимтиб, кўзида айланган ёшини ғурур тўктирмаган аёл оғир ва мағрур хонадан чиқди. Улар бир-бирига тўғри келмабди. Қутулдилар. Ташқаридан нур оқиб кираётган, йўлак ҳам иккига ажралган ҳув анави дераза олдидаги икки норасида эса...

Жамиятнинг соғлом бўлиши оиладаги муҳитга боғлиқ. Бу ўзгармас ҳақиқат. Зеро, ҳар қачон оила, қариндош-уруғ, қўни-қўшни муносабатлари жамиятнинг жон томирлари бўлиб келган. Унинг тараққиёти ҳам, таназзули ҳам айни шуларга дахлдор. Бугун қай бир соҳада ривожланиш шиддат билан кечмасин, эврилишлар даврида ҳам ота-она, эр-хотин, фарзандлар, қайнона-қайнота алоқалари муҳим. Шу боис, оилавий ажримлар, келишмовчиликлар, ака-ука, опа-сингил, ота-бола, қайнона-келин муносабатларидаги нохуш ҳолатлар сони ортаётгани кишини хавотирга солади. Айниқса, кейинги пайтларда оилавий низоларнинг жиноят билан якун топаётгани, куч ишлатиш ҳолатлари, ажримлар сонининг ортиб бораётгани бу борада маълум бир чора-тадбир кўришни талаб қилмоқда.

Мазкур масала кеча ёки бугун муҳокама қилинаётгани йўқ. Бу миллат эртасига дахлдор мавзу бўлгани учун ҳам ҳар қачон, ҳар ерда долзарб аҳамият касб этган. Бироқ унинг ечимига ёндашув турлича.

Дунёнинг айрим мамлакатларида оила институти, ёшларни оилага тайёрлаш, ажримлар, низоларни бартараф этиш бўйича чора-тадбирлар ишлаб чиқилганки, улар тажрибасини ўрганиш бу каби муаммоларга ечим топишда миллий концепцияни ишлаб чиқиш имконини беради.

Татаристон Республикасидаги таълим муассасаларида 2013 йилдан буён "Оила юритиш сабоғи" дарслари ўтиб келинади. Бу лойиҳа бугун Россия бўйлаб ҳам кенг қулоч ёймоқда. Ҳафтада бир марта ўтказиладиган дарслар давомида оила аъзоларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари, оила тутуми ва бюджетини шакллантириш масалалари, бола парвариши, фарзанд асраб олиш ёки қарамоғига олиш шартлари каби масалалар ёшларга тушунтириб борилади.

Шу ўринда бу тажрибани ўзимизда қўллаш оилавий муносабатларни тартибга солишдаги миллий ёндашувнинг бир қисми бўлиши мумкинлигини таклиф қилган ҳолда, оиланинг ижтимоий ҳолатига бевосита таъсир кўрсатаётган бошқа омилларни ҳам ёдда сақлаш кераклигини таъкидлаш даркор.

– Жамият ҳаётида рўй бераётган ҳар бир жараён оила институтига бевосита таъсир кўрсатади, – дейди социолог Наргиза Алимова. – Урбанизация ва миграция ана шундай омиллардан биридир. Илгарилари кўп фарзандлилик, икки ва ундан ортиқ авлод вакилларининг биргаликда яшаши оилавий қадриятларнинг асосини ташкил қилган бўлса, бугун шаҳарлашиш ҳамда миграция таъсирида бундай анъаналарга путур етмоқда. Эндиликда кўп болалиликнинг ўрнини икки ёки бир фарзандлилик эгаллаб, ёш оилаларнинг алоҳида ҳаёт кечиришга бўлган интилиши ортиб бормоқда. Аслида муаммо бунда эмас. Ривожланиш бир ерда тўхтаб қолмаслиги инкор этиб бўлмас ҳақиқат. Гап ана шундай ўзгарувчан замонда оила аталмиш қўрғоннинг бутлигини сақлаш учун замон руҳига мос аниқ режалар ва ечимлар илгари сурилмаётганида. Шу маънода, Президентимиз Шавкат Мирзиёев 4 июль куни ёшлар масалаларига бағишлаб ўтказган видеоселектор йиғилишида оилавий ҳаётда юзага келиши мумкин бўлган салбий ҳолатларга қарши курашишда манзилли ишлаш тизимини жорий этиш кераклигини таъкидлаганда ҳақ эдилар.

Ёши улуғлар тилидан айтиладиган “Ҳозирги ёшлар қийинчилик нималигини билишмайди” мазмунидаги эътирозлар кунора қулоғимизга чалинади. Уларнинг қарашларини инкор қилмаган ҳолда, бугунги кун ёшларининг ҳам ўз муаммолари ва ўй-ташвишлари борлигини унутмаслик керак, назаримда. Боиси бир томондан анъанаю қадриятлар, бошқа томондан эшик қоқмай бостириб келаётган глобаллашув асрида ҳаётий маслагини аниқламай, кенг дунёқараш учун етарли билимга эга бўлмай аросатда қолиш эҳтимоли юқори. Демоқчи бўлганимиз, мустаҳкам оила учун пойдевор қураётиб, давр тақозо этаётган – ҳуқуқий билим, мажбурият ва масъулият каби жиҳатлар ҳам инобатга олинса, шунда ота-оналарнинг “бир-бирига тўғри келмаган” фарзандлари сони камаярмиди?

Моҳира Отабоева, ЎзА

Published in Мақолалар

Субота, 14 июль 2018 00:00

Зиёлилар коррупцияга қарши

Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Касб-ҳунар таълими марказида “Таълим муассасалари раҳбар ходимлари ўртасида коррупцияга қарши курашиш ва одоб-ахлоқ қоидаларига риоя этиш” мавзуида семинар ўтказилди.

Семинарда Касб-ҳунар таълими маркази раҳбари М.Холмуҳамедов ва бошқалар Президент Шавкат Мирзиёев томонидан давлат ва жамият ҳаётининг барча соҳаларида кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилаётгани, бу жараёнда коррупцияга қарши қатъий ва муросасиз кураш олиб бориш устувор вазифа сифатида белгиланганини алоҳида қайд этди.

Президентнинг 2017 йил 2 февралдаги «Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг қоидаларини амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори ўз мазмун-моҳияти, мақсади билан мамлакатимизда коррупцияга қарши курашнинг янги босқичини бошлаб бергани алоҳида таъкидланди.

Шу боис барча соҳаларда бўлгани каби таълим тизимида ҳам коррупцияга йўл қўйиб бўлмаслиги, раҳбар ва педагоглар коррупцияга оид ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга қаратилган кенг кўламли тарғибот ишларини йўлга қўйиш, порахўрлик, таъмагирлик, фирибгарликнинг мудҳиш оқибатлари, уларга имкон берувчи сабаблар ва шарт-шароитларни бартараф этиш юзасидан тегишли вазифалар белгилаб берилди.

Марказ томонидан коррупциянинг олдини олиш мақсадида қатъий чоралар кўрилаётган бўлса-да, ўқитувчи деган шарафли номга доғ тушириб, ўз касбига хиёнат қилаётганлар ҳам йўқ эмас. Уларнинг бундай хатти-ҳаракатини кечириб бўлмаслиги қайд этилди.

Семинарда прокуратура ва ички ишлар органлари тақдимномалари асосида Тошкент телекоммуникация технологиялари касб-ҳунар коллежи ходимлари устидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг тегишли моддалари билан жиноят иши қўзғатилгани, Тошкент алоқа касб-ҳунар коллежи ҳамда Мирзо Улуғбек туманидаги политехника касб-ҳунар коллежида содир этилган фирибгарлик билан боғлиқ жиноят тафсилотлари, мазкур ҳолатлар бўйича раҳбар ва ўринбосарлар, бўлим бошлиқлари эгаллаб турган лавозимидан озод этилганига ҳам муносабат билдирилди.

Жиноятларнинг содир этилишига раҳбар ходимларнинг ўз хизмат вазифаларига виждонан ёндашмаслиги, жамоа орасида ижтимоий соғлом муҳит шакллантирилмагани сабаб бўлаётганлиги алоҳида қайд этилди.

Семинар сўнггида таълим муассасаларида коррупцияга қарши кураш борасида унинг ҳалокатли оқибатларидан ёшларни огоҳлантириш, бунда таъсирчан тарғибот воситаларидан фойдаланиш, тизим ходимлари орасида эса касбга садоқат туйғусини мустаҳкамлаш, ҳар бир ноқонуний ҳаракат учун жазо муқаррарлиги, давлат ва жамият олдида маънавий жавобгарлик борлигини тушунтириб бориш ва галдаги вазифалар белгилаб берилди.

ЎзА

Published in Ўзбекистон янгиликлари

Субота, 14 июль 2018 00:00

Бола – азиз, одоби – ундан азиз

Фарзанд – инсон наслини давом эттиради ҳамда оиланинг мустаҳкам занжири. Солиҳ фарзанд ота-онанинг бахт-иқболи, икки дунё саодатига етказувчи дилбанди. Фарзандлар "жаннат райҳонлари" деб тавсифланиши бежиз эмас. Аммо у одобли, яхши фазилатлар соҳиби, итоаткор ва қобил бўлгандагина ота-онасига раҳмат ва бахт-хурсандчилик келтиради.

Муқаддас динимиз таълимотига кўра, фарзанд Аллоҳ таоло инсонга берган улуғ неъматлардан бўлиши баробарида, у омонат ҳамдир. Бу неъматга сазовор бўлган ота-оналар унинг қадрига етишлари, шукрлар айтиб, фарзанд олдидаги ота-оналик бурчларини пухта адо этишлари, яъни, унга чиройли исм қўйишлари, яхши таълим-тарбия беришлари ва охир-оқибатда Аллоҳ розилигини топадиган, миллати, Ватани, ота-онасига муносиб ўғил-қиз, тенгдошлари ҳурмати ва муҳаббатини қозонган етук бир инсон бўлиши борасидаги масъулиятли вазифаларини чин ихлос ва садоқат билан адо этишлари лозим.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: "Эй имон келтирганлар! Ўзларингизни ва оила аъзоларингизни ёқилғиси одамлар ва тошлар бўлмиш, дағал ва қаттиққўл, Аллоҳ буюрган нарсага итоатсизлик қилмайдиган, фақат буюрилган ишни қиладиган фаришталар хизмат қиладиган дўзахдан сақлангиз" (Таҳрим, 6)

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қилиб айтадилар: "Кишининг ўз фарзандини чиройли одоб-ахлоқ билан тарбиялаши кўп миқдордаги нафл садақа беришидан яхшироқдир".

Бошқа бир ҳадисда: "Ота болага гўзал одобдан яхшироқ нарсани бера олмайди", дейилади.

Абу Али ибн Сино фарзанд тарбияси ҳақида васият қилиб, бундай деган эди: «Ёш бола таълим-тарбия оладиган жойда одоб-ахлоқли, туриш-турмуши намунали катталар бўлиши лозим. Зеро, ёш бола ҳар бир нарсани уларга тақлид қилиб ўрганади ва улар билан дўст бўлади".

Муҳтарам Президентимиз нутқларидан бирида фарзандлар тарбияси ва уларнинг баркамол авлод бўлиб етишишида одоб-ахлоқнинг ўрни катта эканини таъкидлаб, жумладан, бундай деганлар: “Ёшларимизга бугуннинг ўзида алоҳида эътибор қаратишимиз лозим. Улар нафақат ишончимиз ва келажагимиз, ёшлар – бугунги ва эртанги кунимизнинг ҳал қилувчи кучидир. Яъни эртанги кун кутганимиздек бўлиши учун бугуннинг ўзида ёшлар тарбиясига жиддий эътибор қаратишимиз зарур”.

Фарзанднинг одобли, меҳнатсевар, соғлом бўлиб ўсиши кўп жиҳатдан онасига боғлиқ бўлади. Шунинг учун динимиз кўрсатмаларида бўлғуси келинни танлашга алоҳида эътибор қилинади. Келажакда туғилажак фарзандларга муносиб она танлаш ҳақида фарзанд ҳали туғилмасидан қайғурилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарзандларингизга муносиб онани ихтиёр қилинглар”, деганлар. Мусулмонларда келин танлашда унинг солиҳа, диндор, яхши хулқли бўлиши асосий мезон саналади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Аёл тўрт нарсаси: моли, ҳасаби, жамоли ва дини учун никоҳланади. Бас, сен диндорини танла, омон бўлгур", деганлар.

Албатта, Пайғамбаримизнинг ушбу тавсияларида улкан ҳақиқат мавжуд. Зеро, молдорлик, яхши бир насабга эга бўлиш ва ҳусндорлик инсонни ҳовлиқтиради, бошқалардан ўзини устун қўйишга олиб боради. Бундан ташқари, ушбу жиҳатларнинг баъзилари ўткинчи бўлиб, уларга нисбатан қизиқиш вақт ўтиши билан сусаяди. Диндорлик эса, инсонни инсонийликка ундовчи омил бўлиши билан бирга, доимий ажралмас сифатдир.

Шунинг учун ҳам бир ҳадисда: "Ким хотиннинг молу жамоли учун уйланса, унинг молу жамолидан маҳрум бўлади ва ким аёлнинг дини учун уйланса, Аллоҳ таоло у кишига унинг молу жамолини ҳам насиб қилади", дейилган.

Олимларнинг тадқиқотларига кўра, ўз онаси тарбиясини олган, унинг ғамхўрлиги, шафқатини ҳар қадамда ҳис этиб турган болалар ўзларини бутунлай жамоат ишига бахшида қилиб, соғлом, ақлли, тарбияли ва кўнгилчан бўлиб улғаяр экан. АҚШда ўтказилган тадқиқотларда, қамалганларнинг ярмидан кўпи она меҳрига тўймаган ёшлар экани маълум бўлган. Дарҳақиқат, фарзанд тарбияси борасида оилада онанинг ўрни алоҳида аҳамият касб этади. Фарзандга меҳр деган улуғ туйғуни ҳеч ким онадан ортиқроқ бера олмайди.

Афсус, баъзан оналар учун бола тарбияси жамият ва рўзғор юмушлари олдида эътиборсиз нарса бўлиб қолмоқда. Аёлларга ҳар қанча ҳуқуқ берилмасин, улар қанчалик юксак мақомларга эришмасинлар, агар болаларига яхши тарбия бермасалар, уларга ўзини, миллатини, динини, Ватанини танитмасалар ва севдирмасалар, оналик ҳақини адо этмаган бўлади.

Зеро, Ислом олимларидан бири айтганидек: "Авлодларни вояга етказиш ва муносиб инсон қилиб тарбиялаш мақсад қилиб олинмаган никоҳ шунчаки бир айш-ишрат ва маишатдан бўлак нарса эмас. Бу никоҳдан туғилган болалар ҳам ўткинчи ҳирснинг қурбони бўлган бечоралардир".

Муҳаммад ибн Муҳаммад Жомий айтади: "Ҳар бир ота-онанинг фарзанд олдида бурчи бор. Чунончи, ҳар бир ота ўз фарзанди номусли аёлдан туғилишига ҳаракат қилсин, токи туғилганидан кейин одамлар фарзандга турли таъналар қилиб юрмасин. Болага яхши ва чиройли исм қўйсин. Унга илму маърифат ўргатсин. Ота-она фарзандини ҳамиша ҳалол овқат билан боқсин. Ҳаром йўлда топилган таом болага ёмон таъсир кўрсатади ва уни ҳаромхўрликка ўргатади. Бунинг учун ота-онанинг ўзи, аввало, ҳалол овқат ейиши керак. Шундагина пуштидан бўлган бола ҳалол ва покиза бўлиб туғилади. Она ҳомиладорлик пайтида ҳаром ва нораво овқатлардан, ношаръий ишлардан тийилиши керак".

Ота-она тарбиясининг аҳамияти ҳақида жаноб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ушбу ҳадиси шариф ворид бўлган: "Ҳар бир фарзанд мусулмон фитратида туғилади, лекин уни яҳудийга айлантириб юборадиган ҳам, насроний ёки мажусийга айлантириб юборадиган ҳам унинг ота-онасидир".

Фарзандларимизга шундай тарбия берайликки, улар ўз ота-боболарига, ўз тарихи, Ватани, она тилига, миллат улуғларига, муқаддас Ислом дини анъаналарига содиқ бўлиб қолсин. Китоблардан ўрганилган маърифий илм қаторида оилада олинган ҳаёт илми ҳам уларга сув ва ҳаводек зарур. Илмли, одобли, фаросатли одам ҳаётда ўрнини топиб олади.

Олимжон КАРИМОВ,

Пешку тумани “Хожа Пешку” масжиди имом-хатиби

Published in Мақолалар