muslim.uz
Таниқли уламоларнинг онлайн мавъизасидан баҳра олинг!
Хабарингиз бор, бугун, 28 сентябрь куни юртимиздаги бир гуруҳ таниқли уламоларнинг Сирдарё вилоятига ташрифининг иккинчи куни.
Айни пайтда уламолар ҳудуддаги масжидларда намозхонларга маърифий суҳбат қилиб бермоқда. Улар интернет ва ижтимоий тармоқлар орқали узатилмоқда.
Қуйидаги манзиллар орқали таниқли уламоларнинг гўзал мавъизасини тўғридан-тўғри кузатишингиз мумкин:
Сирдарё туманидаги “Аҳмад ибн Малик” жоме масжидида Ўзбекистон мусулмонлари идораси бўлим мудири Алижон қори Файзулла Махдум ўғли:
Ховос туманидаги “Ховос” масжидида Тошкент шаҳар Юнусобод тумани бош имом-хатиби Раҳматуллоҳ домла Сайфуддинов:
Оқолтин туманидаги “Ҳазрати Али” масжидида Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул ходими Аброр домла Мухтор Алий:
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Михсиз қурилган масжид кўплаб сайёҳларни жалб қилмоқда
XX аср бошида Қирғизистоннинг шимоли-шарқида жойлашган Иссиқкўл вилоятининг Қоракўл шаҳрида михсиз қурилган Иброҳим ҳожи масжиди ҳанузгача меъморий кўриниши билан мамлакат аҳолиси ва меҳмонларни ҳайратга солиб келмоқда. Сабаби ушбу масжид қурилишида бирорта мих ишлатилмаган.
Ушбу меъморий ёдгорликни қуриш пайтида Хитой меъморчилиги усулларидан фойдаланилган. Маҳаллий аҳоли Иброҳим ҳожи масжидини Ҳожи Дунган масжиди деб ҳам аташади.
Ёғоч меъморчиликнинг энг яхши намуналарини ўзида мужассам этган ушбу зиёратгоҳ Қоракўл шаҳрининг рамзи ва диққатга сазовор жойига айланди. Масжид безагида гулли шакллар устунлик қилади, лекин қуш, балиқ, ҳақиқий ва ҳаёлий ҳайвонларнинг тасвирлари ҳам бор.
Қирғизистон диний туризмида муҳим ўрин эгаллайдиган бу масжид 1910 йилда чор Россияси даврида қурилган.
Маълумот учун, XIX аср охирида Дунган қочқинлари Хитойдаги босим ва зўравонликлардан қочиб Қоракўл шаҳрига кўчиб ўтган. Улар Қирғизистонда ўз жамиятини тузди ва хитойлик меъмор Чоу Сеуни Қоракўлга таклиф қилди, у масжидни уч йилда қурди. Тяншан арча, қарағай ва терак масжидда қурилиш материаллари сифатида ишлатилган. Масжид дунган халқининг етакчиларидан бири Иброҳим ҳожи ташаббуси билан барпо этилган. У Хитойдаги таъқибларга дош беролмай, Ўрта Осиёга кўчиб ўтишга мажбур бўлган.
Масжиднинг пойдевори ва тош ишлари маҳаллий ҳунармандлар томонидан, ёғоч нақшлари қисми эса хитойликлар томонидан қилинган.
Масжид 42 та устундан иборат бўлиб, бинони ўраб турган кўп босқичли ёғоч корнис узум, анор, нок ва шафтоли каби ўсимликларнинг тасвирлари билан безатилган.
Масжид томи яшил рангга бўялган, устунлар ва шифти сариқ, минораси кўк рангга бўялган. Масжид имом-хатиби Рустам Бубукейевнинг “Aнадолу” матбуот ваколатига айтишича, 1910 йилда асос солинган Иброҳим ҳожи масжиди ўзига хос меъморчилиги билан диққатни ўзига тортади. Масжид ўзининг ғайриоддий архитектураси ва тарихий мотивлари туфайли кўплаб ташриф буюрувчиларни ўзига жалб қилади, дея қўшимча қилди имом-хатиб.
ЎМИ Халқаро алоқалар бўлими
Ал-Азкор: Азоннинг фазилати (21-аудио)
ЎМИ матбуот хизмати
Фарзанд – Аллоҳнинг неъмати
Аллоҳ таоло инсонларга беҳисоб неъматларни берган, уларнинг ҳар бири қадрли ва фазилатлидир. Аввало ҳар бир мўмин энг қадрли бўлган неъмат – иймон ва илм неъматидир. Бу икки неъмат мужассам бўлган тақдирда руёбга чиқадиган энг улуғ неъмат – Аллоҳга қулликни изҳор қилишга сабаб бўладиган ибодатдир. Шунингдек кўриш, эшитиш, гапириш, сезиш, тафаккур, ақл, фаросат, қўл, оёқ каби неъматларни санасак, ҳаргиз саноғига етиб бўлмайди. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “Агар сизлар Аллоҳнинг неъматларини санасангиз, саноғига етолмайсизлар” (Иброҳим сураси, 34-оят)
Ана шундай неъматлардан бири, бу фарзанд неъматидир. Бу неъматнинг улуғлигини, уни Аллоҳ таолодан бошқа зот бера олмаслигини тўлиқ англаб етиш учун бефарзандларнинг ҳолига назар солиш керак. Ана шунда инсон фарзанд неъмати қанчалик улуғ неъмат эканини тушунади. Демак, ҳар бир ота-она уларга фарзандни Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч қандай зот бера олмаслигини чуқур ҳис қилишлари зарур. Ҳар бир боланинг соғ-саломат туғилиши бутун инсоният учун Аллоҳнинг тенгсиз лутфу карами, инъоми ва марҳамати эканини англаб етиш учун Қуръони каримга бир назар солишнинг ўзи етарли.
Аллоҳ таоло “Шўро” сурасида бундай марҳамат қилади: “Осмонлару ернинг мулки Аллоҳникидир. (У зот) хоҳлаган нарсасини яратур. (У зот) хоҳлаган кишига қизлар ҳадя этур ва хоҳлаган кишига ўғиллар ҳадя этур. Ёки уларни жуфтлаб - ўғил-қиз қилиб берур ва хоҳлаган кишисини туғмас қилур. Албатта, У Алийм ва Қодийрдир”(49-50 оятлар).
Дарҳақиқат, “Осмонлару ернинг мулки Аллоҳникидир”. Тафаккур қилинса бизни қуршаб турган борлиқ осмонлар, ер, қуёш, ой, юлдузлар, махлуқотлар ва ўсимликларни Аллоҳ таоло яратган. Демак, борлиқдаги ҳамма нарсанинг ҳақиқий эгаси Аллоҳ таолодир. Мулкнинг эгаси Аллоҳ бўлгани учун “( У зот) хоҳлаган нарсасини яратур”. Йўқдан пайдо қилиш, яратиш сифати Аллоҳга оиддир. Ўғил ёки қизни ҳам Аллоҳ яратади. Бу яратишга ҳеч ким аралаша олмайди.
“(У зот) хоҳлаган кишига қизлар ҳадя этур ва хоҳлаган кишига ўғиллар ҳадя этур”. Аллоҳ “хоҳлаган кишига қизлар ҳадя этур”. Айрим оилалар фақат қизлардан иборат бўлади. Ўғил фарзанд кўриш мақсадида диний ва дунёвий сабабларни қилишади. Агар қандай фарзанд кўриш иродаси инсонга тегишли бўлса, ўзи хоҳлаган вақтда, хоҳлаган фарзандга эга бўлар эди.
Демак, ўғил ёки қиз бўлиши Аллоҳнинг иродасига боғлиқ экан. Инсон бу масалада ожиз. Шунингдек, “ва хоҳлаган кишига ўғиллар ҳадя этур”. Айрим оилалар фақат ўғиллардан иборат бўлади. Қиз фарзандга муҳтож бўлади. Инсоннинг қиз фарзандга эга бўлишида ҳам ўзида ихтиёр йўқ, бу ҳам Аллоҳнинг иродасига боғлиқ экан. “Ёки уларни жуфтлаб - ўғил-қиз қилиб берур”. Ўғил ва қиздан иборат оилалар одатда жамиятда кўп учрайди. Аралаш фарзанд кўриш ҳам Аллоҳнинг иродасига боғлиқдир.
“Ва хоҳлаган кишисини туғмас қилур”. Эр ва хотин фарзанд кўриш борасида ожизлиги ва улар бир сабаб эканлигини инсонларга билдириш мақсадида Аллоҳ таоло айрим оилаларни туғмас қилиб қўяди. Фарзандга зор бўлиб мутахассисларга кўриниб юришади, лекин инсоннинг фарзанд кўриши Аллоҳнинг иродасига боғлиқлиги учун фарзанд неъматидан бебаҳра бўлиб ўтиб кетишади. “Албатта, У Аълийм ва Қодийрдир”.
Яъни, Аллоҳ ҳамма ишни билиб қилади. Ҳоҳлаган бандасига қиз, хоҳлаган бандасига ўғил ва хоҳлаган бандасини туғмас қилиб қўяди. Бу ишлар Аллоҳга осондир, чунки У зот барча ишга қодирдир.
Фарзанд туғилиши кўп такрорлангани сабабли, инсонлар орасида эр-хотинлик муносабатидан кейин фарзанд туғилади деган нотўғри тушунча мавжуд. Ҳомиланинг пайдо бўлиши, унинг ривожланиб бориши ва онадан соғ-омон туғилиши бу – Аллоҳнинг иродаси ва инсониятга қилган лутфи-карамидир. Ҳомиланинг ривожланиши ва соғлом туғилиши инсонга боғлиқ эмаслигин эслатиш мақсадида Аллоҳ инсондан озгина марҳаматини буриб қўйса, ҳомила икки, ёки уч ойлигида нобуд бўлиши мумкин.
Ҳомила тўққиз ойлик бўлганидан кейин ҳам эсон-омон туғилишига ҳеч ким кафолат бермайди. Аллоҳ марҳаматини ҳомиладан буриб қўйса, ҳомила туғилиш вақтида вафот этиши мумкин. Айрим ҳолларда туғруқ ҳолатида аёллар вафот этади. Гоҳида туғруқ вақтида Аллоҳ марҳамат қилмаса аёл ҳам, бола ҳам вафот этиши мумкин. Демак, ҳомиланинг ривожланиши, боланинг соғлом ҳолатда дунёга келиши Аллоҳнинг бандасига қилган лутфу-карами ва марҳамати туфайлидир.
Аллоҳ таоло кимга фарзанд неъматини берса, банда ўша неъматга шукр қилиши керак. Шукр қилиш уч хил бўлади:
- Қалб билан шукр қилиш – ҳар бир неъматни Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч ким бера олмаслигини инсон қалбдан ҳис қилиши лозим. Фарзанд неъматини берганлиги учун Аллоҳга қалби билан шукр қилиши керак.
- Тил билан шукр қилиш – инсон ўзига етган неъматга қалби билан шукр қилса, бу шукр кейинчалик тилига ўтади. Яъни, фарзандни берган Аллоҳ таолога ҳамд ва мақтов сўзларни айтади.
- Амалий шукр – неъматни неъмат берувчини рози қиладиган қилиб тасарруф қилишга қилишга амалий шукр дейилади. Аллоҳ таоло бир кишига фарзанд берса, унга неъмат берибди. Банда Аллоҳ таолони рози қилмоқчи бўлса, фарзандни Аллоҳни танийдиган, Унинг буйруқларини бажарадиган, қайтариқларидан қайтадиган, чин мусулмон қилиб тарбиялаши шарт бўлади. Демак, инсон фарзандини эътиқодли, тарбияли, инсонлар, жамият ва ватанининг манфаатига хизмат қиладиган инсон қилиб вояга етказса, Аллоҳнинг неъматига шукр қилган бўлади.
И. Валиев,
“Хожа Бухорий” номли ўрта махсус Ислом билим юрти ўқитувчиси.
Анонс: Уламоларнинг бугунги Сирдарё вилояти масжидларига ташриф режаси
Бугун, 28 сентябрь куни Тошкент шаҳридан Сирдарё вилоятига ташриф буюрган юртимизнинг таниқли уламолари сафарнинг иккинчи кунида қуйидаги масжидларга бориши кўзда тутилган:
Янгиер шаҳридаги “Муҳаммад Бобур” масжидига (пешинга), Ховос туманидаги
“Абу Ҳурайра” масжидига (асрга) Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков;
Ховос туманидаги “Аҳмадхўжа” масжидига (пешинга) ва “Умар ибн Хаттоб” масжидига (асрга) Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов;
Сайхунобод туманидаги “Абдуолим ота” масжидига (пешинга) Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг маслаҳатчиси Салоҳиддин домла Шарипов;
Янгиер шаҳридаги “Абдуқаҳҳор ҳожи” масжидига (пешинга), Ховос туманидаги “Абу Ҳанифа” масжидига (асрга) Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул ходими Аброр домла Мухтор Алий;
Ховос туманидаги “Ғойибота” масжидига (пешинга) ва Ширин шаҳридаги “Нурли йўл” жомесига (асрга) Тошкент шаҳар бош имом-хатиби ўринбосари Абдуқаҳҳор домла Юнусов;
Гулистон шаҳридаги “Гулистон” масжидига (пешинга) ва Боёвут туманидаги “Абдухолиқ Ғиждувоний” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар Юнусобод тумани бош имом-хатиби Раҳматуллоҳ домла Сайфуддинов;
Гулистон туманидаги “Исохонтўра” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Ҳазрати Умар” жомесига (асрга) Тошкент шаҳар Олмазор тумани бош имом-хатиби Абдуллоҳ домла Юлдашев;
Гулистон туманидаги “Исломобод” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Кўнчи” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Убай ибн Каъб” масжиди имом-хатиби Абдуҳаким қори Матқулов;
Гулистон туманидаги “Усмон ота” масжидига (пешинга) Тошкент шаҳридаги “Хўжа Аламбардор” масжиди имом-хатиби Раҳимберди домла Раҳмонов;
Мирзаобод туманидаги “Зомин” масжидига (пешинга) ва Ховос туманидаги “Ҳазрат” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Ҳазрати имом” масжиди имом-хатиби Ҳабибуллоҳ домла Абдураззақов;
Ховос туманидаги “Хизробод” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Ҳуснобод” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Ал-Худайбия” масжиди имом-хатиби Муродулла домла Хуназаров;
Гулистон туманидаги “Ҳожиобод” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Халқобод” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Омина” масжиди имом-хатиби Юсуфхон домла Муҳиддинов;
Мирзаобод туманидаги “Маҳдуми Аъзам” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Ойдин” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Тўра бува” масжиди имом-хатиби Шавкат домла Ҳамдамов;
Мирзаобод туманидаги “Маданият” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Абу Дардо” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Оқилон” масжиди имом-хатиби Собиржон домла Рустамов;
Мирзаобод туманидаги “Занги ота” масжидига (пешинга) ва тумандаги “Мулла Ботир” масжидига (асрга) Тошкент шаҳар “Яккасарой” масжиди имом-хатиби Салоҳиддин домла Ташанов;
Қолаверса, ушбу мулоқот ва тадбирларда диний соҳа раҳбарлари ва мутасадди вакиллар ҳам иштирок этиши режа қилинган.
Аллоҳ таоло уламоларимиз сафарини хайрли ва манфаатли қилсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Мақолалар
