26 февраль куни Нью-Йорк шаҳридаги БМТ бош қароргоҳида Ташкилот Бош Ассамблеяси томонидан "2027 йил – Халқаро барқарор ва яшовчан туризм йили" резолюцияси бир овоздан маъқулланди.

Ўзбекистон Республикаси томонидан илгари сурилган ушбу резолюцияга 80 дан ортиқ аъзо мамлакат ҳаммуаллифлик қилди.

Ҳужжат матнини мувофиқлаштириш бўйича маслаҳатлашувларда Россия, Хитой Халқ Республикаси, АҚШ, Туркия, Германия, Буюк Британия, Европа Иттифоқи делегацияси, Япония, Корея Республикаси, Миср, Бразилия, Аргентина каби етакчи давлатларнинг экспертлари фаол иштирок этди ва резолюция мазмунини бойитишга муҳим ҳисса қўшди. БМТга аъзо давлатлар вакиллари ушбу резолюциянинг тақдим этилиши ўз вақтида ва долзарб эканини қайд этдилар.

Ҳужжатнинг бош мақсади Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2023 йил октябрида Самарқандда бўлиб ўтган БМТнинг Жаҳон сайёҳлик ташкилоти Бош Ассамблеяси сессиясида туризм соҳасининг янги муаммолар ва замонавий хатарлар олдида барқарорлиги ва мослашувчанлиги борасида билдирилган фикрларига асосланган.

Давлатимиз раҳбари томонидан туризмнинг турли цивилизациялар бой маданий меросини асрашда, тинчлик ва бағрикенгликни мустаҳкамлашда, халқларнинг қадриятларини ҳурмат қилишда муҳим ўрин тутиши тўғрисида баён этилган тамойиллар ушбу резолюцияда мустаҳкамланган.

Ҳужжатда экология, биохилма-хилликни асраш ва атмосферанинг ифлосланишини камайтириш йўлида "яшил" туризмни ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилган.

Резолюция 2027 йилни Халқаро барқарор ва яшовчан туризм йили деб эълон қилишни қарор қилади ҳамда БМТнинг Жаҳон сайёҳлик ташкилотини ҳукуматлар, БМТ тизимидаги тузилмалар, минтақавий ташкилотлар билан биргаликда йилни муваффақиятли ўтказиш учун комплекс чоралар кўришга чақиради.

Резолюцияда барқарор туризмни, жумладан, Барқарор ривожланиш мақсадларига эришиш, иқтисодий ўсиш, тўлиқ бандликни таъминлаш, қишлоқ ҳудудларини ривожлантириш ва қишлоқ аҳолисининг яшаш шароитларини яхшилашга хизмат қилувчи экотуризмни ривожлантириш муҳимлиги таъкидланади.

Резолюция барча манфаатдор томонларга барқарор ва яшовчан туризмни камбағалликни бартараф этиш, аёллар, ёшлар, кексалар ва ногиронларнинг иштирокини рағбатлантириш, иқтисодий имкониятларни кенгайтириш ҳамда муносиб иш жойлари ва даромад манбаларини яратишнинг муҳим воситаси сифатида фаол илгари суришни тавсия этади.

Ҳужжат билан БМТнинг Жаҳон сайёҳлик ташкилотига ушбу резолюциянинг амалга оширилиши юзасидан БМТ Бош Ассамблеясининг 83-сессиясида (2028 й.) ахборот бериш, бунда Халқаро йил қай даражада ўтказилганини баҳолашга алоҳида эътибор бериш топширилди.

Экспертларнинг фикрича, Ўзбекистон томонидан илгари сурилган резолюция туризм саноатининг глобал даражада янги босқичга кўтарилишини бошлаб беради.

President.uz

“Аллоҳнинг дўстларининг вақти баракали” бўлади деган гап жуда машҳур, балки мушоҳад, яъни кўз билан ҳам кўрилгандир. Улар озгинагина вақтда жуда катта-катта ишларни қилиб юборадилар. Имом Ғаззолий раҳимаҳуллоҳнинг умрлари у кишининг ёзган асарларининг ҳисоби билан тақсимланганида бир кунга ўн олти жуз китоб тўғри келган. Буни ҳеч тушуниб бўлмайди.

Имом Абдулваҳҳоб Шаъроний ўз китоби “Ал-явоқийт вал-жавоҳир”да бундай ёзадилар: “Бу китобнинг 300 та боби бўлиб, ҳар бир бобни ёзишда мен Шайх Ибн Арабийнинг “Ал-футуҳот” асарини мукаммал ўқиб чиқдим”.

“Ал-футуҳот” эса бир неча минг саҳифа келади. Демак у киши “Ал-явоқийт вал-жавоҳир” асарини ёзишда “Ал-футуҳот”ни уч юз маротаба ўқиб чиққан бўляптилар. Шу билан бирга у киши: «“Ал-явоқийт вал-жавоҳир”ни мен 30 кун ичида ёздим», дейдилар.

Бинобарин, имом Шаъроний икки минг саҳифадан кам бўлмаган “Ал-футуҳот”ни бир кунда ўн мартадан ўқиган эканлар. Солиҳ олимлар ҳамда улуғларнинг бундай воқеалари жуда ҳам маъруф ва машҳурдир.

Шу ўринда “Вақтда бу қадар кенглик қандай қилиб пайдо бўлиши мумкин?” деган савол пайдо бўлади. Ҳолбуки, бирор кишининг соати олтмиш дақиқадан, бир кеча-кундузи эса йигирма соатдан ошмайди.

Ҳужжатул Ислом, ҳазрат, мавлоно Муҳаммад Қосим Нонутавий раҳимаҳуллоҳнинг бу тўғридаги таҳқиқлари шуки, вақтнинг бир тули, яъни бўйи, узунлиги бўлади. Буни ҳамма билади. Соат ва дақилар мана шу тул (бўй, узунлик)нинг номидир. Худди шундай вақтнинг арз, яъни эни ва кенглиги ҳам бўладики, бу омманинг назарига кўринмайди. Аллоҳнинг дўстлари вақтнинг мана шу эни ва кенглигида улкан ишларни амалга оширадилар.

Ёрқинжон Фозил раҳимаҳуллоҳ

Юнус ибн Абдул Аъло ўзининг устози Имом Муҳаммад ибн Идрис Шофеий масжидда дарс ўтаётганда у билан бир масалада баҳслашиб қолибди.

Кейин Юнус ғазаб билан туриб, дарсдан чиқиб кетибди. Кеч кирганда Юнус уйининг эшиги тақиллаганини эшитибди. Эшик олдига келиб дебди:

- Ким бу?

- Муҳаммад ибн Идрисман.

Юнус айтади: “Исми-шарифи Муҳаммад ибн Идрис бўлган ҳамма танишларимни қидириб кўрдим, лекин Шофеийдан бошқасини топа олмадим. Эшикни очиб қарасам, ҳақиқатан ҳам Шофеий турибди, ҳайратда қолдим!”

Имом Шофеий айтдики: “Эй Юнус, бизни юзлаб масалалар жамлаган, энди битта шу масала орамизни ажратиб юборсинми?!”.

Бундан олинадиган хулоса шуки, ҳамма ихтилоф, тортишувларда ҳам ютиб чиқишга ҳаракат қилаверманг. Кўпинча қалбларни қозониш вазиятларни қозонишдан афзалроқ бўлади!

Ўзингиз қурган, ўзингиз устидан ўтиб юрадиган кўприкни бузманг! Бугун-эрта яна ундан ўтишингизга тўғри келиши мумкин!

Доим хатони ёмон кўришга, хато қилувчини ёмон кўрмасликка одатланинг! Маъсиятга ғазаб қилинг, аммо маъсият қилган одамга яхши муносабатда бўлинг!

Гапни танқид қилинг, бироқ уни айтган одамни ҳурмат қилинг!

Бизнинг ҳаётдаги мақсадимиз, вазифамиз касалликка ташхис қўйиш, касалларга ташхис қўйиш эмас!

Абу Бакр ва Умар розияллоҳу анҳумо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларида бир неча марта тортишишган, фикрий баҳслашишган, бироқ у зот алайҳиссалом ҳеч бирларини койимаганлар.

Масалан, икковлари Қуръонни жамлаб, битта китобга йиғиш ёки йиғмаслик масаласида баҳслашишган. Лекин бир-бирларига тескари бўлиб қолишмаган.

Умар розияллоҳу анҳу Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу билан баҳслашганлар, лекин бир-бирларига тескари бўлиб қолишмаган.

Абу Зарр розияллоҳу анҳу бир қанча саҳобалар билан баҳслашганлар, бироқ уларга душман бўлиб қолмаганлар!

Хўш, нега энди биз баҳслашсак, уришишимиз керак, бир-биримизнинг қонимизни тўкишимиз керак?!

Исломда баҳслашиш одоби қаёқда-ю, биз қаёқдамиз?!

Бугун биз фикрларимиз билан баҳслашар эканмиз, сафимизни бир тутишга жуда ҳам муҳтожмиз. Фикримиз бир бўлиши шарт қилинмаган, балки мусулмон шахс ўлароқ сафимиз бир бўлиши шарт қилинган. Ақлимиз, фикрларимиз бирдек бўлиши шарт эмас, қалбимиз бир бўлиши, бирдек уриши шарт!

Кимдир олдингизга узр сўрааб келса, уни ўтиб юборинг!

Олдингизга ғамгин одам келса, жим ўтириб, унинг дардини эшитинг!

Муҳтож одам сиздан ёрдам сўраб келса, Аллоҳ сизга берган нарсалардан унга беринг!

Олдингизга насиҳат қилгани одам келса, унга раҳмат айтинг!

“Экинингиз” фақат “тикан” ҳосил берса ҳам, яна “гул” экаверинг, иккиланманг!

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Бошланғич синфда ўқиган пайтимда ўқишим бироз орқада эди. Бир куни онам: “Қизалоғим, мен Аллоҳ таолодан ўқишларинг аъло бўлишини ва дунёда ҳам, охиратда ҳам мени хурсанд қилишингни сўраяпман, иншааллоҳ, сен бу дунёда ҳам, охиратда ҳам менинг кўзимни қувонтирасан”, дедилар.

Онам бу гапларини шундай самимий, шундай тўлқинланиб айтдиларки, ҳатто кўзларида ёш ҳам йилтирагандек бўлди ўшанда. Бу гапдан таъсирланмасликнинг иложи йўқ эди.

Ўша кундан бошлаб мен дарсларда жидду-жаҳд қилиб, шерикларимдан ўзиб кетишга ҳаракат қила бошладим. Бошида бу осон бўлмади. Чунки мактабда ўқиши пастлиги билан танилиб қолган болаларнинг устозлар назарига тушиши осон эмас экан. Тенгдошларим ҳам аввалига дарсларни яхши тайёрлаб боришимни ҳазм қилишолмади. Менга кимдир тайёрлаб бераяпти деб ўйлашди.

Тўғри, баъзида дарсларимга онам қарашиб турардилар. Лекин аксар вазифаларимни ўзим бажарадим. Онам ҳам менга вазифаларимни қилиб бермас, балки фақат тушунтириб берардилар, холос.

Охир-оқибат Аллоҳнинг фазли билан кўп машаққат ва қийинчилик билан бўлса-да аълочилар доскасидан суратим жой олишига эришдим. Кейинчалик коллежда, ундан кейин университетда ҳам энг фаол талабалар сафида бўлдим. Олий ўқув юртлари ўртасида ўтказилган мусобақаларда бир неча бор ғолиб бўлдим.

Онамнинг биргина айтган ўша гаплари менинг шунчалик ўзгаришимга сабаб бўлди.

Демак фарзандларимизга худди катталардек самимий муносабатда бўлишимиз, “Улар ҳали ёш бола, бундай гапларни тушунмайди” демасдан, уларга дилдан гапиришимиз ўзининг кучли таъсирини бермай қолмас экан.

Аллоҳга шукрки, аъло баҳоларим билан бу дунёда онамни хурсанд қилиш, розиликларини олиш насиб бўлди. Энди қиёматда ҳам у кишининг кўзини қувонтирадиган ҳолда бўлишимни Аллоҳдан сўраб қоламан.

Доктор Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътининг
"Фарзанд тарбиясида 700 та сабоқ" китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Камронбек Ислом таржимаси.