Бугунги кунда дунёда ва Ислом оламида нима бўлаётганидан ҳамма хабардор бўлсада,  афсуски, XXI асрда ташкил топган айрим экстремистик ва радикал гуруҳларни ғарб ОАВлари «ислом» ва «мусулмон» номи билан ёритиб боришмоқда. Зеро, ушбу радикал гуруҳлар ҳақ ва муборак «Ла илаҳа иллаллоҳ» сўзини тил ўйинига айлантиришган ҳамда халифаликни қайтадан жорий этиш иддаосини қилишмоқда. Ваҳоланки, уларнинг шиорларини чеккага суриб қўйиб, уларнинг   фикрлари, сўзлари ва амалларига эътибор қаратсак, Ислом ва диний аҳкомдан бирон нишона тополмайсиз.

  Бунга  ҳозирда Сурия ва Ирок давлатларида «халифалик» давлатини ташкил этганини жар солаётган «ИШИД» террористик ташкилотини яққол мисол келтириш мумкин  ва ушбу террорчи ташкилот   Ислом динига бўлган қарашларни чалғитувчи бир омилга айлантирган хамда бир ҳовуч «жиходчилар» ва «салафийлар» диний экстремистик оқимларининг ноконуний диний ғоялари тасирида вужудга келган.

Айтиш лозимки, руҳиятни чалғитувчи салафийлар  гарб ОАВининг диққатини ўзига жалб этиб ва ушбу ОАВ лари жаҳон ҳамжиятига «ИШИД» каби радикал гуруҳларни «Ислом» дини билан бир қаторда қўйган ҳолда қабул қилдиришга уринишмоқда. Ҳолбуки, «салафийлар» ва  бошқа такфирий  гуруҳлар асл Ислом таълимотидан жуда узоқдалар (ушбу мавзуга қуйида тўхталиб ўтамиз). Айнан бу каби гуруҳлар Ислом чеҳрасини дунёда  қора қилиб кўрсатишмоқда.  

   Сурия ва Ироқ мамлакатларида террористик амалиётларни амалга оширишни, қон тўкиш, қотилликлар, аҳоли яшайдиган уй-жойларни вайроналарга ва харобаларга айлантиришни ўз олдига мақсад қилиб олди. Ҳозирда ушбу фожеали ва қўрқинчли амалиётларни ваҳшийларча амалга оширишмоқда. «ИШИД» номи «Ироқ ва Шом исломий давлати»нинг қисқартирилган шаклидир. «ИШИД» қуролланган террористик гуруҳ бўлиб, бу гуруҳ «салафийлик» жиҳоди, яъни экстремистик ғоялар ва қарашлар билан йўрғилгандир. «ИШИД» гуруҳи асосчиларининг мақсадлари «Исломий халифалик ва шариат ижроси» номини қайтадан тиклашдир.

«ИШИД»нинг пайдо бўлиши ва унинг фаолиятлари ҳақида бугунги кунда дунёдаги машҳур сиёсатчилар, давлат раҳбарлари ва дунёнинг таниқли уламолари ўзларининг салбий муносабатларини билдирмоқдалар.

Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов Ироқ ва Суриядаги жангариларининг ҳаракатларини гуноҳ деб айтиб ўтди. «Қонуний давлат раҳбарига қарши «фитна», исён, ғалаёнда иштирок этиш Ислом динидаги энг оғир гуноҳлардан бири ҳисобланади. Ноқонуний давлатни тан олишни хоҳламагани учун кечагина иттифоқчи бўлган инсонларни қатл қилиш, биргаликда    исён кўтарган қаллоблар томонидан сайланиб, фақат шугина асос билан ўзини халифа деб ҳисоблаш-бу катта гуноҳ»-деди Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси.

 Таниқли  марҳум уламо Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф: «Одамлар менга тез-тез шундай савол беришади: Ироқдаги воқеаларни қандай тушунмоқ керак? Мен шундай тушунтираман: қандайдир бир «Бағдодий» ўзини «халифа» деб эълон қилибди ва барча мусулмонлар номидан гапиришим мумкин, деб ҳисоблаяпти. Бироқ бу фақат унинг хаёлидагина шундай. Халқаро мусулмонлар иттифоқи расман эълон қилди: ўзини халифалик деб эълон қилган ташкилот шариатга мос келмайди ва мусулмонлар уларга қулоқ солмасликлари керак.» - деган эди марҳум шайх ўз маърузаларидан бирида.

  Она Ватани Ўзбекистонга хиёнат қилиб, ҳозирги кунда ўзларини «Ўзбекистон Ислом ҳаракати»  деб ном қўйиб олган бир тўда хиёнатчиларни ҳозирги раҳбари «Усмон Ғозий» «Ироқ ва Шом Ислом давлати» номли террористик гуруҳнинг таъсис этилишини қўллаб-қувватлашини эълон қилиб, бу террористлар билан бир сафда эканлигини айтди.

«ИШИД»ни халифалик эълон қилгани, «Ҳизб ут-Таҳрир»ни кескин муносабатига сабаб бўлди. «Ҳизб ут-Таҳрир»ни ҳозирги раҳнамоси «Ато ибн Халил Абу Рашта» айни масалага оид жавобида умуман бу халифаликни тан олмаслигини таъкидлаб ўтган. «Ато ибн Халил Абу Рашта»ни «Бағдодий»га мурожатида: ««Халифалик» эълон қилмоқчи бўлса, бу ташкилотнинг ўша жойда очиқ ҳукумронлиги (ҳокимияти) бўлиши, бу ҳукмронлиги унинг ичи ва ташқи жиҳатдан ҳавфсизлигини ҳимоя қилиши «халифалик» эълон қилинадиган минтақада давлат таянчлари бор бўлиши зарур. Аммо «халифалик»ни эълон қилган «ИШИД» ташкилоти на Сурияда на Ироқда салтанат (хокимият)га эга эмас. Улар фақат ўзларидаги ички хиссиётларни қондиришган, холос... Бу эълон бемаъни эълон бўлиб, бу ташкилот «халифалик» эълон қилишдан олдин ҳам бир қуролли ташкилот бўлган, ундан кейин ҳам бир қуролли ташкилот бўлиб қолади».

Бу икки ташкилотни мақсадлари сахродаги саробга ўхшаб кўринган нарсага интилиш кабидир. «Абу Рашта»ни  давлат ва жиҳод орқали халифалик ташкил қиламиз демоқда, бу мақсади йўлида ҳеч нарсадан қайтмаслиги, яъни, «ислом дини» асосларидан, инсонпарварлик туйғуларидан ва ҳар қандай ҳунрезликлардан қайтмасдан мақсадига етиш учун ҳаракат қилишга ишорадир. Эътибор қилинса бир-бирини қуролли тўда деб атамоқдалар. Бир-бирларини кирдикорларини очиб ташламоқдалар. Бу билан асл мақсадлари намоён қилган.

«ИШИД»ни қуролли ташкилот деб атамоқда, аммо ўзларининг «Ҳизб ут-Таҳрир»  номли китобида: «Ҳизб ут-Таҳрир» руҳий уюшма ҳам, илмий уюшма ҳам, таълим-тарбия билан шуғулланадиган уюшма ҳам эмас, балки, у исломий фикрат асосига қурилган сиёсий уюшмадир»- дейилган.

«Ҳизб ут-Таҳрир»ни ҳозирги раҳнамоси «Ато ибн Халил Абу Рашта»ни ғазаби ва нафрати бежиз эмас чунки, халифаликни улардан олдин «ИШИД» эълон қилиб қўйди. Бу албатта ўзларича келажакда орзу қилиб юрган «халифалик»ка соя солди. Агар булар ҳам халифалик эълон қилсалар мусулмонларни бу масалада иккиланишига ва шубҳаланишга олиб келишидан қўрқмоқда.

 «Ҳизб ут-Таҳрир» ва «ИШИД» каби террорчи ташкилотлар гўёки динга хизмат қилишдек, шарафли ишни амалга ошираётганларини даъво қилсаларда, аслида ҳукуматга ва Исломга қарши ҳаракат қилаётганлари ҳозирги кунда исботини топмоқда.

Зеро, Аллоҳ таоло «Қуръони карим»да марҳамат қилганидек: «Уларга: «Ер юзида бузғунчилик қилманглар», дейилса, «Биз ислоҳ қилувчилармиз», дейдилар. Огоҳ бўлингизким, улар албатта бузғунчилардир, лекин ўзлари буни сезмайдилар». (Бақара, 11-12).

 Ҳозир дунёда ва ислом оламида бўлаётган вазиятни эътиборга олиб ёшларимизни мазкур хавф-хатарлардан муҳофаза қилиш, диний экстремизм билан боғлиқ таҳдидларни англаб етиши ва бундан огоҳ бўлиши учун ўқув муассассалари, ташкилотлар, диний ходимлар, маҳалла фуқаролари йиғинлари ва профилактика нозирлари ҳамкорликда ёшларни илмли, дунёқараши кенг ватанпарвар шахс қилиб тайёрлашга ва бефарқликни салбий оқибатларига урғу бериш, диний экстремистик оқимлар тарафдорлари тарқатаётган ғояларнинг аслида Ислом таълимотига зид экани ва сиёсий мақсадларга йўналтирилганини аниқ далиллар билан исботлаб бериш, миллий-диний қадриятлар, аждодларимиз меросини ва ватанпарварлик ҳиссини сингдириб боришга қаратилган маънавий-маърифий тадбирларни доимий равишда ўтказиб бориш лозим.

Зайнилобиддинхон  Қудратов,

 Тошкент вилояти Пискент тумани  

“Мулла Бўта Қози”  жоме масжиди  имом-хатиби

                                   Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм

Зилзила нима?

Ер пўстида тўсатдан силжиш, синиш ёки ўпирилиш рўй бериши оқибатида вужудга келадиган ва тўлқинсимон тебраниш натижасида узоқларга тарқаладиган ерости силкинишлари ва тебранишлари зилзила дейилади.

Зилзилани олдиндан билиш мумкинми?

Зилзила ҳақида аниқ маълумот берадиган тизим ҳали ишлаб чиқилмаган, шунинг учун ҳам қачон ва қаерда ҳамда қандай кучдаги зилзила рўй беришини олдиндан айтишнинг ҳозирча иложи йўқ.

Зилзила вақтида нима қилиш керак?

Динимизда мусулмон одам Аллоҳ таолони кўп зикр қилиш, шу билан бирга қилган хатоларига доим истиғфор айтиш талаб этилади. Зеро, инсон хатодан холи эмас.  Шундай экан, гуноҳларимиз кўпайиб, тавба ва истиғфорларимиз озайганда Аллоҳ таоло ўзининг қудратини бандаларига Қуёш тутилиши, ой тутилиши ва зилзила орқали кўрсатиб қўяркан. Зилзила ҳақида Тақий Усмоний домат баракотуҳу ўзларининг “Мавсуъатул фиқҳийя” асарининг тўртинчи жилдида  қуйидагича келтирадилар: “Зилзила Аллоҳ таолонинг оят ва аломатларидан ҳамда ноодатий ҳодисаларидандир.

Ҳанафий, шофеий ва ҳанбалий мазҳаби уламолари зилзила содир бўлганда икки ракат намоз ўқиш мустаҳаб эканлигини айтадилар[1]”.

Уламолар бу ҳақда саҳобаи киромлардан ривоятлар борлигини айтадилар. Жумладан, Имом Косоний рaҳимаҳуллоҳ ва Ибн Қудома рaҳимаҳуллоҳлар Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу Басрадалик вақтларида зилзила сабабли намоз ўқиганликларини  нақл қилиб келтирадилар. Имом Нававий рaҳимаҳуллоҳ “Шарҳу Муҳаззаб”да Али розияллоҳу анҳудан зилзила бўлганда намоз ўқиш кераклиги ҳақидаги ривоятни келтирганлар[2].  Имом Косоний рaҳимаҳуллоҳ айтадиларки: “Бу усул қўрқинчли ва даҳшатли ҳодисалар пайтида намоз ўқишлик лозимлигига асослангандир. Қуёш ва ой тутилишида ўқиладиган намозларнинг асоси ҳам шудир”.

Намознинг ўқилиш тартиби

Бу ўқиладиган намоз жамоат бўлиб  эмас, балки танҳо-танҳо ўқилади. Намоздан сўнг дуога жидду жаҳд қилинади. Намоз бошқа намозлардан фарқли бўлмаган ҳолда икки ракат  бўлиб, намоз ўқиш макруҳ бўлган вақтларда ўқилмайди.

Юқоридаги маълумотлардан шундай хулоса қилишимиз мумкинки, ер силкиниши, ўта қаттиқ шамол келиши, кучли ёмғир ёғиб, сел оқизиши каби ҳолатлар шунчаки табиий ҳодиса эмас, балки, сизу бизнинг гуноҳларимиз ҳаддан ошгани, Ҳақ таолонинг ибодагига бепарволигимиз, “Беш кунлик дунёда ўйнаб қол” қабилида иш тутишимизнинг аянчли ва хатарли оқибати экани ва бу бизга Ҳақ таолонинг Ўзига қайтиб, тавба ва истиғфорга шошилишимизга илоҳий чақириқ эканлигини ҳам ёдда тутмоғимиз даркор!

Андижон “Саййид Муҳйиддин махдум”

Ислом ўрта махсус билим юрти

мударриси Абдуғафур Ниязқулов                                  

[1] Бадоиъус саноиъ. Ж. 1. – Б. 282.

[2] Шарҳу муҳаззаб. Ж. 5. – Б. 55. Ал-Муғний. Ж. 2. – Б. 146.

Тадқиқотчилар 10 дақиқа ичида бир томчи қон билан юрак хуружини аниқлайдиган жиҳозни ихтиро қилишди. Minicare I-20 деб номланган ушбу жиҳоз Филипп ширкати тадқиқотчилари томонидан ишлаб чиқарилган.

Шифокорларнинг таъкидлашича, соғлом юрак бир дақиқада 60-90 марта қисқаради. Бунда кислород билан тўйинган артериал қон ўпка веналари орқали юракнинг чап бўлмачасига, ундан чап қоринчага қуйилади. Сўнгра, юрак қисқарган вақтда қон ҳайдалади ва артерия қон томирлари орқали ички аъзоларга, организм тўқималарига етказилади.

Тўқималарга кислородни бериб, карбонат ангидридни олган веноз қон, вена қон томирлари бўйлаб йиғилиб, юракнинг ўнг бўлмачасига, ундан сўнг қоринчага қуйилади. Сўнгра яна юрак қисқарган вақтда ўпка артериялари орқали ўпкага қайтиб келади.

Интернет материаллари асосида

Илёсхон АҲМЕДОВ тайёрлади.

Ҳар йили мустақиллик тадбирларини ўтказишдаги рамзий шиор барча юртдошларимизнинг қалбида акс-садо беради. Энг улуғ, энг азиз байрамнинг қутлуғ 25 йиллиги арафасидаги «Гўзал ва бетакроримсан, муқаддас Ватаним, жоним сенга фидо, Ўзбекистоним!» эзгу шиори ҳам теран мазмунга эга. Унда ифодаланган сўзлар бизни фидойиликка, ватанпарварликка ундаб туради.

Бу йил қутлуғ байрамга тайёргарлик ўзгача. Одамларимизнинг кайфияти чоғ, уларнинг юз-кўзларида хурсандчилик, байрам руҳи сезилиб турибди. Маҳалладошлар билан суҳбатлашар эканмиз, кимдир томорқадан катта даромад олаётгани, яна кимдир тадбиркорларга яратилаётган шарт-шароитлардан унумли фойдаланиб, рўзғори бут, кўнгли хотиржам эканини айтарди. Яна кимнингдир ўғли чет элга грант асосида олий ўқув юртига ўқишга киргани, кимнингдир фарзанди спорт соҳасида халқаро миқёсда катта ютуққа эришганини айтиб, фахрланарди. Хуллас, муваффақиятга эришмаган оиланинг ўзи йўқ экан. Албатта, бундай фаровонлик учун, тўкин-сочинлик учун Яратганга шукр келтиришимиз, шундай юртда яшаш бахти насиб этганидан хурсанд бўлишимиз керак. Шу ўринда, жонажон диёримиз тараққиётига ҳар биримиз муносиб ҳисса қўшиб яшашимиз кераклигини ҳис қилмоғимиз даркор. Доно халқимиз бежизга, тома-тома кўл бўлур, демаган. Зотан, Ватанимизнинг гуллаб-яшнаши йўлидаги бирдамлигимиз, собитқадамлигимиз, амалий ҳаракатларимиз юртимизнинг бундан-да юксак марраларни қўлга киритишига хизмат қилади.

 Нуриллоҳ ЖАМОЛОВ, 

Наманган шаҳридаги

Яҳёхон тўра жомеъ масжиди имом хатиби.

2016 йилнинг 27-29 октябрь кунлари АҚШнинг Гарвард университети ташаббуси билан “Дин, таълим ва маданият ўртасидаги маърифат йўллари” мавзуида V конференция бўлиб ўтади.

Конференция учун мақолалар 17 июль кунига қадар қабул қилинди. Унда исломшунослар, битирувчи талабалар, диний ибодатлар, “Мазҳаб ва замон” мавзуларида ўз мақолаларини тақдим этишди.

 
Халқаро алоқалар бўлими