نيابة عن المفتين والعلماء الذين شاركوا في الفعاليات والمؤتمرات الدولية المرموقة التي عقدت في الفترة من 25 إلى 26 نوفمبر 2023م. في مدينتي طشقند وبخارى ترسل رسائل الشكر إلى رئيس ادارة مسلمي أوزبكستان، المفتي، الشيخ نور الدين خالقنظر.
وإحدى هذه الرسائل جاءت من السيد/ محمد الشخات الجندي، مدير جامعة "نور المبارك" المصرية للثقافة الإسلامية الواقعة في جمهورية قازاقستان.  المشتملة الاتية:

- سعدت جدًا بالمشاركة في المؤتمر الدولي المرموق المخصص للذكرى الخمسمائة لمدرسة "مير عرب" والالتقاء بكم وبكبار العلماء في العالم.  وأنا متأكد من أن المؤتمر والجهات التابعة له يتم تنظيمها على مستوى عالٍ جدًا، وفي بيئة علمية عالية.
وكان هذا المؤتمر دليلا واضحا على أن أوزبكستان تحتل مكانة رائدة في تطوير العلوم الإسلامية، وتسعى إلى التعاون مع دول العالم الإسلامي، وتحاول إثراء المعرفة الإسلامية.
وفي رسالة الشكر هذه، إلى جانب التهنئة بنجاح المؤتمر الدولي الذي عقد في بلادنا، يتم التعبير عن التمنيات الطيبة لتطوير ديننا وتنمية بلادنا ومصلحة المجتمع المسلم!

خدمة الصحافة لادارة مسلمي أوزبكستان.

Шайх Алижон қори Файзуллоҳ ўғли

Абдувоҳид домла Аҳмадалиев,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази мутахассиси

Аллоҳ таоло Қуронни яхши ҳаёт учун дастур, бахт ва шодлик учун йўл бўлишини хоҳлади. Ўз каломи шарифида жаннат аҳлини бахтга эришганлар, дея таърифланади.
Аллоҳ таоло айтади: «Бахтли бўлганлар жаннатдадирлар. Улар унда, модомикиосмонлару ер бор экан, абадийдирлар. МагарАллоҳхоҳласа, (Ўзи билур). Бу туганмас инъомдир» (Ҳуд сураси, 108-оят).
Яъни, бахтлилар жаннатда абадий қолиш билан бирга, туганмас неъматларга ҳам эга бўладилар.

Саҳиҳ ҳадисда ривоят қилинишича, уларга: “Эй аҳли жаннатлар, сизлар энди абадий яшайсизлар – ўлмайсизлар, абадий ёш бўласизлар – қаримайсизлар, абадий соғ бўласизлар – бемор бўлмайсизлар, абадий неъматда бўласизлар – ноумид бўлмайсизлар”, дейилади.

Охиратдаги бахтнинг баҳоси – бу дунёда Аллоҳга банда эканини мукаммал рўёбга чиқариш, Унинг розилигини топишдир. Батаҳқиқ, оятларда киши розилик ҳолатига етиши учун сабр қилиши, ўзини тўла-тўкис ибодатга бағишлаши, Яратгааннинг асло унутмаслиги бахтнинг энг юқори даражаларига етишишга сабаб бўлади. Шунингдек, кечиримли бўлиш, одамларга кенг бағирли бўлиш меҳр-муҳаббатни зиёда этади.
Охиратдаги бахтнинг баҳоси – инсонлар бахтли бўлиши учун нозил қилинган Қуръони каримга амал қилиш.

Кўпинча одамлар бахтни пул тўплаш ёки юқори лавозимларга эришиш, деб ўйлашади. Аммо воқелик буни инкор этади. Агар инсон яхши пул ва шон-шуҳратнинг барча завқ-шавқларига эга бўлса-ю, қалбида хотиржамлик ва таскин бўлмаса, бу ҳолатни чинакам саодат дейиш мумкинми?

Аллоҳ таоло айтади: “Ким Менинг зикримдан юз ўгирса, албатта, унга торчилик ҳаёти бўлур ва қиёмат куни уни кўр ҳолида тирилтирурмиз” (Тоҳо сураси, 124-оят).

Демак, Қуръон кўрсатмасига биноан ҳақиқий бахт Аллоҳ таолога яқин бўлишда ва бахтсизлик эса Ундан узоқлашишдадир.

Мана, қиш фасли ҳам кириб келди. Бу фасл мўмин-мусулмонлар тўйиб-тўйиб ибодат қилиб олишлари, рўза тутишлари, тунларни бедор ўтказишлари учун қулай фурсатдир.

Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳу ривоят қилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Қиш мўминнинг баҳоридир. Кундузи қисқа бўлади, рўза тутиб олади. Кечаси узун бўлади (таҳажжудга) туради”, деб марҳамат қилдилар (Имом Байҳақий ривояти).

Аллоҳ таоло ояти каримада марҳамат қилади: «Осмонлар ва Ернинг яратилишида, тун ва куннинг ўрин алмашиб туришида ақл эгалари учун аломатлар бордир. Улар туриб ҳам, ўтириб ҳам, ётиб ҳам Аллоҳни зикр этадилар ва осмонлару Ернинг яратилиши ҳақида фикр юритадилар (ва дуо қиладилар:) “Эй Раббимиз! Бу (коинот)ни беҳуда яратмагансан. Сен (айблардан) пок Зотдирсан. Бас, бизни дўзах азобидан сақлагин!”» (Оли Имрон сураси, 190–191-оятлар).
Саҳобалар розийаллоҳу анҳум қиш келиши билан хурсанд бўлишар, одамларни ҳам қиш кунларини ғанимат билишга тарғиб этишарди. Ибн Масъуд розийаллоҳу анҳу айтади: “Қиш фасли хуш келибди. Унда барака нозил бўлади, кечалар таҳажжуд учун узаяди, кундузлар рўза учун қисқаради”.

Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ: “Ҳа, мўмининг унумли мавсуми қишдир. Унинг кечаси узун, намоз ўқийди, кундузи қисқа, рўза тутади”, деган.
Убайд ибн Умайр раҳимаҳуллоҳ қиш фасли келганида: “Эй Қуръон аҳли! Қироатларингиз учун тун узайди, Қуръонни ўқинглар. Рўзаларингиз учун кунлар қисқарди, рўза тутинглар”, дерди.
Имом Термизий раҳимаҳуллоҳ “Сунан”ида Омир ибн Масъуддан ривоят қилган ҳадисда Набий алайҳиссалом: “Қишда тутилган рўза салқин ўлжадир”, деб марҳамат қилганлар. Уламолар “салқин ўлжа”нинг маъноси: “енгил, сабаби рўзадорга қишда ташналик етмайди”, деб шарҳлашган. Ибн Ражаб раҳимаҳуллоҳ: “Қишдаги қиёмул лайл (яъни намоз ўқиш билан бедор бўлиш), ёзда рўза тутиш билан баробардир”, деган. Умар розийаллоҳу анҳу: “Қиш обидларнинг ўлжасидир”, деган (Абу Наим ривояти).

Ибн Ражаб айтади: “Қиш мўминнинг баҳори бўлишининг сабаби ушбу фасл мўминни ибодат бўстонида роҳатлантиради, майдонида сайр қилдиради. Мол-кўл амаллар гулшанида қалбини поклайди”.
Ибодат лаззатини туйганлар учун қиш фасли ғаниматдир. Аллоҳ таоло жаннат аҳлини сифатлаб, бундай марҳамат қилади: “(Улар) туннинг озгина (қисмидагина) ухлар эдилар” (Зориёт сураси, 17-оят). Демак, улар кечалари одамлар уйқуда эканида ўқиган намозлари сабаб, охиратда жаннатга мушарраф бўлишар экан.

Салафлардан бири тунги намозларида йиғларди. Шундай кечаларнинг бирида ундан: “Ўлимдан қўрқиб йиғламоқдамисан?” деб сўрашади. У: “Мен йиғламай ким ҳам йиғласин. Аллоҳга қасам, мен ўлимдан хавфсираб ёки дунёингизга қизиқиб йиғлаётганим йўқ. Балки ёз кунлардаги чанқоқни ҳамда қиш кечаларининг қиёмини соғиниб йиғламоқдаман”, дея жавоб беради.
Албатта, ибодатда лаззат бор. Ким ушбу лаззатни йўқотса, ҳақиқатан, у маҳрум бўлибди.
Аллоҳ таоло барчамизга замҳарир қишни ғанимат билишни насиб этсин.

Абдуқаҳҳор домла ЮНУСОВ,
Тошкент шаҳар бош имом-хатиби