Абу Ҳанифа (раҳматуллоҳи алайҳ)нинг ақида борасида муътабар ҳисобланган «ал-Фикҳул акбар» китобида шундай дейилади:

“Мусулмон шахсни бирор гуноҳ сабабли, гарчи у катта гуноҳ бўлса ҳам модомики уни ҳалол санамас экан, кофирга чиқармаймиз ва ундан имон исмини ҳам кетказмаймиз. Уни ҳақиқий мўмии деб атаймиз”.

Қомусий олим Абу Жаъфар Таҳовий ал-Ҳанафий ҳам ўзининг “ал-Акида ат-таҳовия” асарида шундай дейди:

“Қибла аҳлларининг биронтасини гуноҳи сабабли, модомики ҳалол санамас экан, уни кофирга чиқармаймиз”.

Машҳур ҳанафий уламолардан Ибн Нужайм (ваф. 970/1562 й.) ўзининг «ал-Баҳр ар-роиқ» асарида: «Агар бу масалада (яъни бир инсонни амалига қараб кофирга чиқариш) кофир дейиш учун тўқсон тўққизта далил булса-ю, кофир демаслик учун биргина далил бўлса, тўқсон тўққизтасини қўйиб, уша бир далилни олиш керак», деганлар.

Замонамизнииг машҳур алломаси доктор Юсуф Қаразовий бир мусулмонни кофирга чиқариш хусусидаги саволга қуйидагича жавоб берган: “Ким Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ ва Муҳаммад (алайҳиссалом) Унинг Расули эканига қалби билан тасдиқлаган ҳолда гувоҳлик берса, у мусулмондир. Унга тўлалигича мусулмонларга қилинадиган муомала қилиниши керак”.

Хулоса ўрнида шуни айтиш мумкинки, жамиятда мусулмон­ларни гарчи улар кабира гуноҳ қилсалар ҳам кофирга чикаришга ҳеч кимнинг ҳаққи йўқ. Салафи солиҳлар ҳам бу борада жуда эҳтиёткор бўлиб, гуноҳкор мусулмонларни муртад ёки кофирга чиқармаганлар. Шундай экан. мусулмон шахс ўзини суннатга ҳамда салафи солиҳлар йулига эргашишини даъво қилар экан, уларнинг йулини маҳкам тутиши лозим.

Зайниддин Эшонқулов ЎМИ Самарқанд вилоят бош имом-хатиби (манбалар асосида)

Уммоннинг машҳур "Вижҳат" газетасининг инглиз тилидаги версиясида Ўзбекистоннинг айрим ҳудудларида ички туризмни қайта тиклаш ҳақида мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда "Дунё" АА.
Мамлакатимизнинг Уммондаги элчихонасига кўра, нашр муаллифи Юсуф Балуши Ўзбекистоннинг "яшил" ва "сариқ" карантин даражасига эга ҳудудларида жорий йилнинг 1 июнидан бошлаб ички туризм қайта тикланишини айтади. Бу Ўзбекистон Президентининг "Коронавирус пандемиясининг салбий таъсирини камайтириш учун туризм соҳасини қўллаб-қувватлашга доир кечиктириб бўлмайдиган чора-тадбирлар тўғрисида"ги фармонида назарда тутилган.
Ушбу санадан бошлаб туроператорлар, сайёҳлик агентликлари, меҳмонхоналар ва маданий муассасалар карантин талабларига риоя қилган ҳолда иш бошлаши мумкин. Худди шу Фармонда кириб келадиган туризмни босқичма-босқич қайта тиклаш кўзда тутилган. Биринчи босқичда коронавирусга бардош берган хавфсиз мамлакатлар рўйхатини тузиш белгиланган.
Муаллиф яна шуни таъкидлайдики, мамлакатнинг зарар кўрган туризм индустрияси бир қатор имтиёзлар билан таъминланади. 2020 йилнинг 1 июнидан 31 декабрига қадар туроператорлар, сайёҳлик агентлари ва меҳмонхоналар учун даромад солиғи ставкалари 50% га пасайтирилади. Улар солиқ кодексида назарда тутилган суммаларини чекламаган ҳолда 2020 ва 2021-йиллардаги натижалар асосида зарарларни ўтказишлари мумкин бўлади.
Мақолада Ўзбекистон COVID-19 пандемияси туфайли шу йилнинг 16 мартидан бошлаб сайёҳлар учун ёпилгани ҳақида маълумот берилган. "Ҳозирча Ўзбекистонда 1500 та туроператорлар ва 1200 та меҳмонхона ўз фаолиятини тўхтатган. 2019 йилда мамлакатга 6,7 миллион сайёҳ ташриф буюрди ва экспорт салоҳиятига қўшилган ҳисса 1,3 миллиард доллардан ошди", - дея қайд этади нашр.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Агар сизда шундай хохиш бўлса Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси томонидан хориждаги ватандошлар орасида ўтказилаётган «Энг, энг, энг» танловида иштирок этинг, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Танлов шартлари:
1. Туризмни ривожлантириш давлат қўмитасининг Телеграм (@uzbektourismofficial, @Uzbekistan_travel), Инстаграм (@uzb.travel), Facebook (@uzbekistan.tourism) ва YouTube (@uzbekistan.travel) ижтимоий тармоқларидаги расмий саҳифаларига обуна бўлинг.
2. Uzbekistan.travel ва/ёки online-tourism.uz порталида жойлаштрилган исталган фото ва видео материалларни ижтимоий тармоқлардаги (Facebook, Instagram, YouTube) саҳифаларингизга #uzbekistantravel ҳештеги билан жойлаштиринг ҳамда Қўмитанинг ушбу тармоқдаги каналини ва 3 та дўстингизни белгиланг.
(Танлов давомида иштирокчиларнинг ижтимоий тармоқлардаги саҳифалари очиқ ҳолатда бўлиши шарт.)
Танлов ғолиблари жойланган видео ёки фотосуратга қараб, қуйидаги мезонлар орқали аниқланади:
- энг кўп «like» тўплаш; - энг кўп улашиш (share);
- энг кўп ижобий шарҳлар (positive comments) тўплаш.
Талабгорлар танловда иштирок этиш учун қўйилган барча шартларни бажармаган тақдирда, танлов иштирокчиси ҳисобланмайди.
Танлов ғолиблари Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси томонидан қуйидаги совғалар билан тақдирланади:
1-ўрин учун – ғолиблик сертификати ва COVID-19 коронавирус пандемияси билан боғлиқ карантин даври тугагач, Самарқанд ва Бухоро шаҳарларига бепул саёҳат қилиш учун 2 кишилик VIP ваучер;
2-ўрин учун – ғолиблик сертификати ва COVID-19 коронавирус пандемияси билан боғлиқ карантин даври тугагач, Самарқанд ва Бухоро шаҳарларига бепул саёҳат қилиш учун 2 кишилик ваучер;
3-ўрин учун – ғолиблик сертификати ва COVID-19 коронавирус пандемияси билан боғлиқ карантин даври тугагач Самарқанд ва Бухоро шаҳарларига бепул саёҳат қилиш учун 1 кишилик ваучер.
Танлов 2020 йилнинг 1 июлига қадар давом этади.
Ташкилотчилар: Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси ва Ўзбекистон ёшлари умумжаҳон ассоциацияси.
Уйда қолинг, танловимизда иштирок этинг ва ғолиб бўлинг!

Ўзбекистон мусулмонлар идораси матбуот хизмати

13. Уламолар айтадиларки:

“Аллоҳни яхши таниган орифнинг ғами Аллоҳни мақташдир. Зоҳиднинг ғами эса дуодир. Чунки Аллоҳни яхши таниган кишининг ғами Роббисидир, зоҳиднинг ғами эса фақат ўзидир”.

Изоҳ: Ориф сўзи луғатда “ирфон соҳиби” маъносини билдиради. Истилоҳда Аллоҳни том маънода таниган, ирфон ва маърифат соҳиби бўлмиш инсон “ориф” дейилади. Маърифати бутунлай Аллоҳга боғланган ориф “валий” ёки “орифи биллоҳ” дейилади. Зоҳид сўзи “зуҳд” сўзидан олинган бўлиб, луғатда “юз ўгирувчи, тарк этувчи” маъноларини билдиради. Истилоҳда эса Аллоҳ розилиги йўлида риёзатга берилган, нафс васвасаларидан, дунё ҳою ҳавасларидан юз ўгирган киши “зоҳид” дейилади. Зоҳидлар Аллоҳнинг зикрига халал берувчи ҳамма нарсани тарк этиб, дунёга ҳавас қўйишмайди. Бу сўзда ориф билан зоҳид киши орасини таққослаб, ориф бўлган киши кучли экани айтилмоқда.

14. Баъзи ҳаким зотлардан ривоят қилинади:

“Ким Аллоҳдан аълороқ, яқин дўст бор, деб гумон қилса, унинг Аллоҳни таниши оз экан. Ва кимдир нафсидан ҳам ашаддийроқ душмани бор, деб гумон қилса, у ўз нафсини таниши оз экан”.

Изоҳ: Аллоҳ таоло биз учун энг яқин ва ҳақиқий дўстдир. Аллоҳни дўст билганларга Аллоҳ ҳеч қачон хиёнат қилмайди, уни дунё ва охиратда азиз қилади. Инсон учун дунёдаги энг ашаддий душмани бу ўз нафсидир. 

Саидаброр Умаров таёрлади 

Хонадонида рафиқаси бўлмаса, эркак учун ҳаёт зерикарли бўлиб қолади. Қўли  ишга бормагани етмаганидек, соғлиғи ҳам хавф остида қолади.

Англиянинг Оксфорд университети олимлари ўтказган тадқиқот натижаларига кўра, сўққабош эркаклар оилалиларга қараганда кўпроқ касалликларга чалинар экан. Айниқса, гипертония, асабийлик ва турли яралар, шунингдек ошқозон ва юрак хасталикларидан кўпроқ азоб чекишаркан.

30 йил аёл билан (оқила, солиҳа аёл билан,  албатта!) бирга яшашнинг ўзиёқ эркак умрини 5 йилга узайтириши мумкин. Аёлсиз ёлғиз яшаш умрни 10-15 фоизга қисқартиради дейди олимлар.

Энг катта хавфлардан бири, сўққабош эркаклар ёмон иллатларга жуда тез ружу қўйиб, соғлом, бахтли ҳаёт деган тушунчаларни унутишар экан.

Мазкур фикрларни олимлар яқин ўтмишдаги бир неча йиллик тадқиқотлар натижасида баён этишган.

Динимиз эса бизларни бир ярим минг йилдан бери вояга етиб, рўзғор тебрата оладиган бўлгач, ҳалол никоҳ билан уйланишга буюриб келади. Зеро, никоҳда инсон фитратига хос фазилат ва ҳикматлар мужассамдир.

Биз бандаларини, бизданда яхшироқ билгувчи Роббимиз, Қуръони каримнинг Нисо сураси 3-оятида: “Ўзингизга ёққан аёлларга никоҳланинг”, дея амр қилган.

Никоҳланиш суннатдир. Зеро, Пайғамбаримиз алайҳиссалом бундай марҳамат қилганлар: “Никоҳ менинг суннатимдир. Ким суннатимга амал қилмаса, умматимдан эмас”. Бу хитоб Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг суннатларини хуш кўрмаганлар учун. Баъзи узрли сабабларга кўра турмуш қурмайдиганлар бундан мустасно.

Яна бир ҳадисда, Расуллуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Никоҳланинглар, кўпайинглар, чунки қиёмат кунида умматимнинг кўплиги билан фахрланаман”, дея буюрганлар (Имом Суютий ривояти).

Шу ўринда яқиндагина бўлиб ўтган бир воқеани мухтасар баён қилсак. Бадавлат бир танишимиз карантин сабаб ўғлининг никоҳ тўйини  вақтинчалик қолдирган эди. Куни кеча ҳукуматимиз томонидан карантин шароитида 30 кишилик меҳмонлар билан ҳовлида тўй қилишга рухсат берилгандан сўнг, ўша танишимиз қолдирилган тўйни ўтказди.

Тўйдан сўнг бироз суҳбатлашдик. Мол-дунёга эга бой одамнинг ихчамгина тўй қилиши қандай таассурот қолдиргани ҳақида сўрадим. Танишим жавоб берди:

“Ростини айтсам бошида анча ўйладим, нафсим тинчлик бермади. Аммо, Аллоҳга шукр маҳалламиз имомининг бироз маслаҳатларини эшитиб 30 киши билан бўлса ҳам шу тўйни ўтказишга қарор қилдим. Очиғи, қалбим бениҳоя таскин ва қувончга тўлди. Минг кишилик ош бермасдан, оқшом базм қилмасдан ҳам тўй қилса бўлар экан. Авваллари пулни ҳавога совуриб, исрофгарчилик қилиб бошимга кўплаб балолар орттираётган эканман. Мана, тўйни ҳам бир пасда ўтказдик. Келинни тушириб келдик. Ҳамма хурсанд... тежалган пулнинг бир қисмини муҳтож маҳалладошларга хайрия, қолган қисмини туманимизда қайта қурилаётган масжид қурилишига бердим. Бежизга динимизда исроф қилманг, кибр қилманг дейилмаган. Қолаверса, ҳукуматимиз томонидан ҳам тўйларни ихчам ўтказиш хусусида бир нечта қарорлар чиқди. Аммо, ўзимиз нафсимизга қул бўлибми, одамларга мақтаниш учунми, такаббурлик сабабми дабдабали тўй қилишда ким ўзарга мусобақалашдик...”

Ушбу ҳолатдан маълум бўладики, ортиқча дабдабаларсиз тўй қилса ҳам бўлар экан. Аллоҳ таоло исрофга йўл қўмаган бандалирини Ўз фазли билан бой қилсин!

Саидаброр Умаров таёрлади