Шу кунларда мамлакатимизда, хусусан, Самарқанд шаҳрида Ўзбекистон раислигида бўлиб ўтадиган ШҲТнинг навбатдаги Самарқанд саммитига қизғин тайёргарлик ишлари олиб борилмоқда.

15 -16 сентябрь кунлари ШҲТ саммитига мезбонлик қиладиган Самарқанд шаҳрига ШҲТ аъзолари – Россия, Хитой, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Покистон, Ҳиндистон, кузатувчи мамлакатлар – Беларусь, Эрон, Мўғулистон ва шерик мамлакатлар – Арманистон, Озарбайжон, Туркия, Камбоджа, Шри-Ланка каби давлатларнинг раҳбар ва вакиллари ташрифи кутилмоқда. Аввало, бундай нуфузли ва юқори даражадаги халқаро саммитни ташкил этиш юксак шараф бўлиши билан бирга, қабул қилувчи давлатга улкан масъулият ҳамдир. 

Кеча давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг мазкур Саммит юзасидан фикр-мулоҳаза ва таҳлилларини ўз ичига олган мақоласи эълон қилинди. Мақола эълон қилиниши биланоқ маҳаллий ва хорижий таҳлилчилар, олимлар, кенг жамоатчилик томонидан катта қизиғиш билан қабул қилинди. Унинг мазмун-моҳияти ва аҳамияти юзасидан экспертлар ўз нуқтаи-назар ва муносабатларини билдиришмоқда. Ушбу мақола Россия, Малайзия, Покистон, Эрон, Туркманистон, Қувайт ва бошқа қатор давлатларнинг оммавий ахборот воситаларида ҳам эълон қилинган.

Мақолада бугунги кунда дунёдаги вазият, сиёсий жараёнлар, халқаро ва минтақавий ташкилотларнинг аҳамияти, давлатларнинг ўзаро муносабатлари ва халқаро ҳуқуқий макон ёритилди.

Президентимизнинг таъкидлашича, ҳозирги даврда дунёда хавфли муаммолар гирдобидан чиқишнинг яккаю ягона йўли – конструктив мулоқот ва ҳар бир тарафнинг манфаатларини ҳисобга олиш ва ҳурмат қилишга асосланган кўп томонлама ҳамкорлик эканлигига урғу берилади.

Мақолада кўпчиликнинг эътиборини тортган жиҳатлардан бири бу “Ҳар биримиз кучли бўлсаккина ШҲТ кучли бўлади” – деган шиорнинг айтилиши. Албатта, бу ерда бизнинг мамлакатимиз ҳам иқтисодий, сиёсий, мудофаа, хавфсизлик, ҳуқуқий, қўйингки, ҳар тарафлама юксалсагина кейин кучли бўла олади. Бунинг учун ҳар бир шахс, фуқаро, аҳолимиз мажозий маънода кучли бўлиши зарур бўлади.

Кутилаётган саммитнинг эътиборли жиҳатларидан бири жаҳонда рўй берган глобал пандемиядан сўнг уч йилда давлат раҳбарлари кенг доирада тўғридан-тўғри мулоқотлари амалга оширилади. Мазкур анжуманда мамлакатлар ўртасидаги турли келишмовчиликларни енгиб ўтиш, ўзаро англашувни мустаҳкамлаш, сиёсий ва иқтисодий ҳамкорликни ривожлантириш, савдо-сотиқни кенгайтириш ҳамда маданий-гуманитар алмашинувни рағбатлантириш юзасидан янги эшиклар очилиши кутилмоқда.

Ш.Мирзиёев мақолада ШҲТ муваффақият гарови – минтақавий хавфсизликни таъминлаш орқали кўп томонли ҳамкорликни илгари суришда деб атаган.

Ўзбекистон етакчисининг сўзларига кўра, ШҲТ ўз моҳиятига кўра, тинчлик, ҳамкорлик ва тараққиёт йўлида бирлашишга, айирмачилик унсуридан холи бўлган жозибадор маконга айланиши лозим.

Аслида, Яратган Парвардигор бандаларини бир-бирлари билан танишиб, тинч-тотув ва аҳилликда ҳаёт кечиришга буюрган. Қуръони азиймуш-шонда: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир. Албатта, Аллоҳ билувчи ва хабардор зотдир” (Ҳужурот, 13-оят), деб марҳамат қилинган.

Демак, инсониятнинг асли бир: ҳамма Одам Ато ва Момо Ҳаводан тарқалган. Айни чоғда, Аллоҳ таоло уларни турли халқлар ва қабилаларга ажратиб қўйган. Инсонлар турли халқ ва қабилаларга бўлинишининг сабаби ўзаро танишиш, ҳамкорлик қилиш ва маърифат ҳосил қилишдир.

Кўнглида ҳеч бир инсонга адовати бўлмаган ҳамда инсониятга қўли ва тили билан зарари тегмайдиган кишилар билан чиройли муомалада бўлиш, улар билан дунёвий ишларда ҳамкорлик қилиш, ёвузлик ва зулм-зиён етказиш йўлида асло ҳамкорлик қилмаслик муборак динимиз чақириғидир.

Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “...Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз! Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ азоби қаттиқ зотдир”. (Моида сураси, 2-оят).

Ўзбекистон бугунга қадар жами ШҲТ саммитларига уч маротаба мезбонлик қилган бўлса, барча анжуманлар пойтахтимиз Тошкент шаҳрида ўтказилган. Бу сафарги саммит “Буюк ипак йўли”нинг чорраҳасида жойлашган азим ва улуғвор Самарқанд шаҳрида ташкил этилади. Самарқанд нафақат мамлакатимиз балки дунё илм-фани, маданияти, тарихи учун беқиёс ҳисса қўшган олимлар етишиб чиққан юрт ҳисобланади. Ушбу шаҳар Амир Темур бобомиз асос солган салтанатнинг пойтахти сифатида кўп йиллар марказ вазифасини ўтаганлиги барчамизга маълум. Ишонч билан айтишимиз мумкинки, бугунги Самарқанд шу каби йирик анжуманларни ташкил қила олиш ва ўтказиш салоҳиятига эга.

Давлат раҳбари Самарқанд ўн тўртта мамлакат етакчиларини ташкилотнинг ва унга аъзо ҳар бир давлатнинг фаровонлиги ва равнақига хизмат қиладиган янги ва илғор таклиф ҳамда ташаббуслари билан кутиб олишга тайёр эканини билдирган.

“Ушбу афсонавий шаҳар Шанхай ҳамкорлик ташкилоти тарихида муваффақиятнинг яна бир саҳифасини очишига шубҳа йўқ. Самарқанднинг шонли тарихий мероси бунга хизмат қилади. Кўп асрлар мобайнида бу шаҳар Европадан Хитойгача бўлган мамлакатларни мустаҳкам ришталар билан боғлаб, Шимол ва Жанубни, Шарқ ва Ғарбни ягона чорраҳада туташтирган”, - дея ёзади президент ўзининг “Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Самарқанд саммити: ўзаро боғлиқликдаги дунёда мулоқот ва ҳамкорлик” мақоласида.

Мазкур ҳафта бўлиб ўтадиган саммит очиқ, дўстона ҳамда кўтаринки руҳда ўтишини Аллоҳ таоло насиб қилсин.

Зайниддини Эшонқулов – Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Самарқанд вилоят вакили, вилоят бош имом хатиби

Инсон мақсадлари йўлида доимо изланади. Унга етиш учун эса энг зарур омил тинчлик ва осойишталикдир. Юртимиз ва ҳар бир оиладаги ҳотиржамлик кишининг иш самарадорлигини ошишига, оила мустаҳкамлигига асос бўлади. Қолаверса, мамлакат тараққиётига, фаровонлигига замин яратади.

Муҳтарам Президентимиз тинчлик-осойишталик ва барқарорликни таъминлаш, мамлакатимиз иқтисодий қудратини мустаҳкамлаш, халқимиз учун муносиб турмуш шароитини яратишни бош мақсад қилиб белгилаб бердилар. Куни кеча Юртбошимизнинг "Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Самарқанд саммити: ўзаро боғлиқликдаги дунёда мулоқот ва ҳамкорлик" сарлавҳаси остидаги мақолалари оммавий ахборот воситаларида кенг ёритилди.

Бу галги Шанхай ҳамкорлик ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгашининг 22-мажлиси Янги Ўзбекистоннинг Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтиши барчани диққат марказини тортмоқда. Шунинг учун ҳам муҳтарам Юртбошимиз ўз мақолаларида “Самарқанд руҳи” – ҳамкорлик, ўзаро англашув ва дўстлик ифодаси”деяаниқлик киритдилар.

Биламизки, Шанхай ҳамкорлик ташкилоти 2001 йил 15 июнда ташкил этилганхалқаро минтақавий ташкилот ҳисобланади. Унинг саммитлари 2004, 2010 ва 2016 йилларда Тошкент шаҳри мезбонлигида ўтказилган эди.

Бугун тўртинчи бор, аввалгиларидан ўта фарқли,оламшумул аҳамиятга эга. Президентимиз таъбирлари билан айтганда бу саммит “Башорат қилиш мушкул бўлган янги бир давр” да Янги Ўзбекистон раислигида ўтказилмоқда.

Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг асосий мақсади унга аъзо давлатлар ўртасида ўзаро ишонч ва яхши қўшничиликни мустаҳкамлаш ҳамда сиёсий, савдо-иқтисодий, илмий-техникавий, маданий, шунингдек, таълим, энергетика, транспорт, туризм, атроф-муҳитни муҳафаза қилиш, минтақавий хавфсизликни таъминлаш, терроризм, экстремизм ва айирмачиликка қарши биргаликда курашиш ташкилотнинг асосий вазифалари сирасига киради. Бундан ташқари, ўзаро боғлиқлик, озиқ-овқат ва инновациялар, рақамли трансформация ва “яшил” иқтисодиёт каби муҳим йўналишларни қамраб олиши ҳам ҳамкор ташкилотлар, хусусан, юртимиз учун бебаҳо ютуқлар гарови дейишимиз мумкин.

Давлатимиз раҳбарининголиб бораётган одилона сиёсатлари тинчлик, хавфсизликдир. Хусусан тараққиётимизга раҳна солиши мумкин бўлган ҳар қандай таҳдид ва хатарларга қарши муросасизларча бор имкониятдан фойдаланишни ўз олдиларига қўйган енгилмас куч сифатидаги мақсадлари барчамизга аён. Қарасангиз, ҳамкор давлатлар асосан қўшниларимиз, дўстларимиздан иборат бўлиб, ташкилотнинг мақсади ҳам айнан шу йўналишга қаратилганини кўрасиз. Албатта, бу каби ҳамкорликдан фақат биз ривож топамиз ва тараққиёт стратегиямизга кенг кўламли мадад оламиз. Зеро, тинчлик, барқарорлик Янги Ўзбекистон давлати ва аҳолисининг бош мақсади эканлиги сўзимизнинг далили бўла олади.

Муҳтарам Юртбошимиз ўз мақолаларида кўзланган улуғ мақсадни шундай таъриф этадилар: “Самарали халқаро ҳамкорлик – бу дунёда барқарор, ишончли ва фаровон тарақиётнинг энг муҳим омилидир. Айнан шундай ёндашув замонамизнинг долзарб муаммоларини баҳамжиҳат ҳал этиш, янги хавф-хатар ва ижтимоий ларзалардан ҳимояланиш учун энг аниқ, мақбул ва самарали йўл ҳисобланади”.

Ушбу Шанхай ҳамкорлик ташкилоти Давлат раҳбарлари кенгашининг 22-мажлиси айнан афсонавий шаҳар бўлмиш Самарқандда ўтказилиши бежиз эмас. Зеро, Ўзбекистон давлати маданий маркази ҳисобланган Самарқанд шаҳри эрамиздан аввалги VII асрда ташкил топган. У ўзининг деярли 3 минг йиллик тарихий ёдгорликларига эга. Хусусан, ҳазрати соҳибқирон Амир Темур сулоласи бошқаруви даврига тегишли архитектура ёдгорликлари билан машҳур. Айтиш жоизки, унда қадимги Миср, Хитой, Ҳиндистон, Греция ва Римдаги шаҳарсозлик  дурдоналари каби буюк меросимиз ҳазинаси мавжуддир.

Ўрта Осиёнинг сиёсий, иқтисодий ва маданий ҳаётида катта мавқега эга бўлиб келган Самарқанд шаҳрининг Буюк ипак йўли чорраҳасида жойлашганлиги, ўз тарихида бутун ҳоқонларни бирлаштирганлиги, асри саодатдан сўнг Имом Абул Мансур Мотуридий раҳнамоликларида имон-эътиқоддаги тойилишларнинг олдини олишда ислом оламига ечим топиб бера олганлиги, ислом дунёсида ҳадис йиғиш тамаддунида энг муқаддам Имом Бухорий ҳазратларидек буюкларни етиштирганлиги, бугунги кунда эса, маданият шаҳрибўлиб турган Самарқандда саммитни ўтиши ҳамма-ҳаммамизни дилимизга кенг ёруғлик ва беқиёс эзгуликни солмоқда. Ишонамизки, ҳамкор ташкилотлар анжумани юртимиз ривожига ўзининг залварли хиссасини тақдим этади. Бу билан юртимиз тинч бўлади, тараққиётимиз мунаввар бўлади, халқимиз тенги йўқ ризқ-рўзга эга бўлади. Албатта мақсадлар ҳосил бўлади, инша Аллоҳ!

Шанхай ҳамкорлик ташкилоти дунёдаги йирик минтақавий ташкилотлардан бири, унга аъзо давлатларнинг умумий ҳудуди 34 миллион квадрат километр, Евроосиё қитъаси ҳудудининг 60 фоиздан ортиғини жамлаган бўлиб, уларнинг умумий аҳолиси сони эса 3,2 миллиардни ташкил қилади.

Саммит ишида ташкилотга аъзо 8 та мамлакат – Покистон Ислом Республикаси, Россия Федерацияси, Тожикистон Республикаси, Хитой Халқ Республикаси, Ўзбекистон Республикаси, Қирғиз Республикаси, Қозоғистон Республикаси, Ҳиндистон Республикаси, шунингдек, ташкилот ҳузуридаги 3 та кузатувчи давлат  – Беларусь Республикаси, Мўғулистон ва Эрон Ислом Республикаси етакчилари иштирок этади.

Фахрий меҳмон сифатида 4 та давлат – Туркия Республикаси, Озарбайжон Республикаси, Туркманистон ва Арманистон Республикаси, шунингдек, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти, бошқа нуфузли халқаро ва минтақавий ташкилотлар раҳбарлари қатнашиши кўзда тутилмоқда.

Янги Ўзбекистон раислигида ўтадиган тарихий анжуманда муҳтарам Президентимизга Тангри таоло Ўзи мадад қилиб, дунё подшохлари эргашган Баховуддин Нақшбандий, Хожа Ахрор Валийдек азиз бўлган зотларнинг руҳи ҳамроҳ бўлсин!

Имом Бухорий ва Имом Термизийдек муқаддас динимизга оламшумул хизматда бўлган улуғларнинг омадидек омад берсин!

Буюк соҳибқирон Амир Темур ҳазратларининг тоат ибодатлари, қилган барча бунёдкорликларидек буюк яратувчилик насиб этсин!

Абдулҳай ТУРСУНОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг
Наманган вилоят вакили

Шу ҳафта давомида юртимизнинг бир гуруҳ таниқли ва воиз уламолари Тошкент вилоятидаги масжидларга ташриф буюриб, пешин ва хуфтон намозларини жамоат билан бирга адо этиб, мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбатлар қилиб беришди.

Хусусан, бугун, 10 июнь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов пешин намозига Қибрай туманидаги “Дареш бобо” жоме масжидига ташриф буюриб, мўмин-мусулмонларга муҳим мавзуда мавъиза қилиб, ҳадис ва уламоларнинг сўзлари асосида мазкур мавзуни кенг шарҳлаб берди.

Манфаатли маъруза давомида Иброҳимжон домла Иномов намозхонларга уламолар Тошкент вилояти масжидларида бўлиб илм-маърифат улашаётгани, соҳага оид янгилик ва ўзгаришлардан бохабар қилинаётгани ҳақида маълумот берди. Сўнгра Ҳақ таолодан юрт тинчлиги, халқ фаровонлигини сўраб хайрли дуолар қилинди.

Бундай суҳбатлар  “Дўрмон” масжидида  Абдуқаххор домла Юнусов, "Байтқўрғон” масжидида Исоқжон домла Бегматов, “Ўнқўрғон” масжидида  Салохиддин домла Тошанов, “Машариб Ота” масжидида Закариё домла Ҳафизуллаев, “Ҳожи Туроб ўғли ҳожи Абдулла” масжидида Ибн Турсун Билол қорилар иштирокида бўлиб ўтди.

Халққа манзур бўлаётган бундай илмий суҳбатлар яна давом этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Инсоният эзгу мақсадини, орзу-умидини амалга ошириши учун энг катта таянч тинчлик ва осойишталикдир. Бугун бу неъмат ҳар қачонгидан ҳам қадрлироқ туюлмоқда. Чунки жаҳонга кечаётган турли таҳдиду урушлар ҳар кимни огоҳ бўлишга, тинчликнинг асраб-авайлашга ундамоқда. Шу боис, бугун юртимиз бўйлаб жума намозларида қилинган маърузалар ҳам ана шу долзарб мавзуда бўлди.

Шу кунларда юртимизнинг бир гуруҳ таниқли уламолари Тошкент вилояти масжидларга ташриф буюриб жума намозини жамоат билан бирга адо этиб, мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбат қилиб бераётгани ҳақида хабар берган эдик. Ана шу ташрифларнинг давоми сифатида бугун уламоларимиз Тошкент туманидаги масжидларда бўлишиб, жамоатга “Тинчлик – олий неъмат” тўғрисида мавъиза қилиб, ояту ҳадислардан далиллар келтириб, ҳаётий воқеалар асосида суҳбат қилдилар. Шу билан бирга намозхонларни осойишталикни асрашга, қадрига етишга ва бу кунларга шукрона айтишга ундадилар. Ислом дини инсон учун тинчлик ва омонлик дини эканлиги ҳақида сўз юритдилар.

Хусусан, "Хасанбой ота” масжидига йиғилганлар намозхонлар Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномовнинг мазкур мавзудаги маърузасидан баҳраманд бўлиб катта манфаат олдилар.

Таниқли уламолар иштирокидаги бундай жума мавъизалари “Ҳамд” масжидида Абдуқаҳҳор домла Юнусов, "Хасан ибн Собит” масжидида Исоқжон домла Бегматов, “Ҳазрати Билол” масжидида Ҳасан домла Қодиров, “Ҳожи ота” масжидид Закариё домла Ҳафизуллаев, “Чувалачи” масжидида, Ибн Турсун Билол қори, "Эшон бува” масжидида Бахтиёр домла Сатторов, "Эшонхўжа ота” масжида Зиёвуддин домла Мирсодиқов, “Эшонбува” жоме масжидида Жасур домла Раупов иштирокида бўлиб ўтди.

Жума намозлари сўнггида жамоат ва юртимиз ҳақига хайрли дуолар қилинди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси Диний идорага қарашли "Shamsuddinxon Boboxonov" НМИУ жамоаси нашриёт ходими Бахтишод ЭСОНОВнинг вафоти муносабати билан марҳумнинг оила аъзолари ва яқинларига чуқур таъзия изҳор этади.

Аллоҳ таоло марҳумни Ўз мағфиратига олсин, имонларини саломат қилсин, солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ этсин. Охиратларини обод этиб, жойларини Фирдавс жаннатларидан қилсин!

Аллоҳ таоло марҳумнинг барча солиҳ амалларини ҳусни қабул айлаб, Ўз мағфиратига олсин, барча саҳву хатоларини кечириб, раҳматига чулғасин, қабрларини жаннат боғчаларидан қилиб, охиратларини обод айласин!

Ҳақ таоло марҳумнинг аҳли оиласи, фарзанду аржумандлари ва яқинларига чиройли сабр бериб, бу мусибатларини яхшиликлар ила тўлдирсин.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

«Мусибат етганда «Албатта, биз Аллоҳникимиз ва албатта, биз Унга қайтувчимиз», деган сабрлиларга хушхабар беринг».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси