muslim.uz

muslim.uz

Вторник, 06 Сентябрь 2022 00:00

Исломда раҳбарларга итоат қилиш

Аллоҳ таоло марҳамат қилиб айтадики: «Эй иймон келтирганлар! Аллоҳга итоат қилинг, Пайғамбарга ва ўзингиздан бўлган ишбошиларга итоат қилинг» (Нисо сураси 59 оят).

Ибн Жарир ибн Зайддан у киши эса отасидан «ишбошилар»нинг тафсирида «улар султонлардир» деб тушунтирганини ривоят қилган. (Имом Суютий. ад-Дур-рулмансур фит-тафсир бил-мансур. 4 – Ж. 504 – Б. Қоҳира 2004).

Саъид ибн Мансур, ибн Абу Шайба, Абд ибн Ҳамид, ибн Жарир, ибн Мунзир ва ибн Абу Ҳотамлар Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳунинг: «улар сизлардан бўлган амирлар», деб изоҳ берганини ривоят қилишган. Яна бир лафзида эса «улар қўмондонлар», деб айтилган. (Имом Суютий. ад-Дур-рулмансур фит-тафсир бил-мансур. 4 – Ж. 504 – Б. Қоҳира 2004).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Мусулмон киши гуноҳга буюрган ҳолатидан бошқа пайтларда, суйган ва суймаган барча ишларда, (раҳбарларга) қулоқ солиб, итоат этиши вожибдир. Гуноҳ ишга буюрилса қулоқ ҳам солмайди, итоат ҳам этмайди» (Муттафақун алайҳ). «Ҳокимнинг сўзига қулоқ солиш ва унга итоат қилиш ҳар бир мусулмонга вожибдир. Хоҳ унинг табиатига тўғри келсин ё келмасин, барибир. Шу шарти биланки, гуноҳга буюрмаган бўлса бас. Агар ҳоким гуноҳга буюрса унга итоат қилиш жоиз бўлмайди. Лекин шундай бўлса-да, унга қарши уруш қилиш ҳам жоиз эмас! Имом Нававий Муслимнинг шарҳида айтган: «Фақиҳлар, аҳли ҳадислар ва мутакаллимлардан иборат аҳли суннанинг жумҳури айтганки: «бошлиқ фосиқлик, зулм ва ҳақ-ҳуқуқларни поймол қилиши билан мансабидан бўшатилмайди, унга қарши чиқиш жоиз ҳам бўлмайди. Балки, унга ваъз-насиҳат қилиш, Аллоҳ таолодан қўрқитиш вожиб бўлади» (Туҳфатул-аҳвазий. 5 – Ж. 298 — Б).

«(Раҳбарларига) бўлган итоатдан воз кечган кимса, Аллоҳ таолога ҳужжати бўлмаган ҳолатида дуч келади» (Имом Муслим ривояти).

«Фатволарда айтган: ҳар бир фуқаро раҳбарга итоат қилишга (шаръан) буюрилгандир. Агар (раҳбарнинг амри) шариатга муовфиқ бўлса бажон-у дил итоат қилинади. Агар шариатга мувофиқ бўлмаганда унга қарши исён кўтариш катта фасодга олиб бориш эҳтимоли бўлса, бу ҳолатда ҳам итоат қилади. Чунки каттароқ зарардан халос бўлиш учун кичикроқ зарарга қўл урилади. Шунингдек, бир-биридан тафовутли ҳар қандай икки фасод ишда ҳам шу қоида бўйича иш кўрилади. Чунончи «Ашбоҳ»да шундай дейилган». (Бариқа. 1 – Ж. 83 – Б. Дор ал-Хилофа ал-Алийя. 1324).

Раҳбарларга қарши чиқиш ва уларни ташлаб қўйиш ҳаромдир.

Бунга бизнинг ҳужжатларимиз бор. Зеро Убода ибн Сомит разияллоҳу анҳу шундай ривоят қилган: «Бизни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам чақириб, байъат (садоқат) олдилар. Биздан байъат олган нарсалар ичида қувончли ва оғир, қийинчилик ва фароғат замонларда (раҳбарларга) қулоқ солиб, итоат этиш, муҳтож бўлган нарсаларимизни ҳам фидо қилиш, ишнинг арбоби билан Роббимиздан очиқ ҳужжат бўлган куфрни кўрсаггина тортишиш бор эди» (Имом Бухорий ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Сизлар мендан кейин (раҳбарларингиздан) кўплаб ёқтирмаганингиз ишлар ва худбинликларни кўрасизлар», — дедилар. (Саҳобалар): (У замонда) нима қилишимизга буюрасиз, ё Расулуллоҳ?, — дедилар. Расулуллоҳ сол-лаллоҳу алайҳи ва саллам: «Уларга ҳақларини бериб, ўз ҳақларингизни Аллоҳдан тиланглар!» — деб жавоб бердилар (Имом Бухорий ривояти).

Юқорида тақдим қилинган далиллар шуни кўрсатиб турибдики одил подшолар, ҳокимлар ва жамики раҳбарлар мусулмонлар манфаатини кўзлаб сиёсат юргизар экан, манфаат диний бўладими ёки дунёвий булардан қатъий назар, уларга итоат қилиш, буйруқларини Аллоҳ ва Расулининг буйруғи каби тан олиш аҳли суннат ақидасига кўра, ислом нуқтаи назаридан фарздир!

 

Манбалар асосида Усманов Орифхон тайёрлади.

"Зиё" медиа маркази ва "Наврўз" радиоси орқали эфирга узатилган

"Маърифат зиёси" рукнидаги радиоэшиттириш.

Дастур меҳмони: "Ҳувайдо" жоме масжиди имом-хатиби:

AБРОР ДОМЛА AЛИМОВ

Вторник, 06 Сентябрь 2022 00:00

Yangi o‘quv yili boshlandi

Talabalik inson hayotining oltin davri hisoblanadi. Ayni paytda yurtimiz ta’lim muassasalarida yangi o‘quv yili boshlandi. Shu munosabat bilan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasida ham “Yangi O‘zbekistonda el aziz, inson aziz!” deb nomlangan bayram tadbiri bo‘lib o‘tdi. 

Unda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining jamoat va diniy tashkilotlar bilan hamkorlik masalalari bo‘yicha maslahatchisi, Akademiya rektori Muzaffar Komilov, O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Ibrohimjon Inomov, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita bo‘lim boshlig‘i Bobomurod Rustamov, Akademiya professor-o‘qituvchilari, talabalar, ota-onalar, Akademik litseyning o‘qituvchi va o‘quvchilari ishtirok etdi. 

Marosim O‘zbekiston Respublikasining Davlat madhiyasi bilan boshlandi. Madhiya sadolaridan so‘ng Akademiya rektori Muzaffar Komilov so‘zga chiqib, yig‘ilganlarni Vatanimiz mustaqilligining 31 yilligi hamda 2022/2023-o‘quv yili bilan tabrikladi.  
– Davlatimiz rahbari O‘zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining o‘ttiz bir yilligiga bag‘ishlangan tadbirdagi nutqlarida ta’lim sohasida farzandlarimiz zamonaviy bilim va ko‘nikmalarni puxta egallashlari uchun eng qulay sharoitlar yaratishni izchil davom ettirishga ustuvor ahamiyat qaratilishini ta’kidladilar, – deydi Muzaffar Komilov. – Darhaqiqat, so‘nggi yillarda mamlakatimiz ta’lim sohasini tubdan isloh qilish bo‘yicha keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, yoshlarimizni oliy ta’limga qamrovini oshirib borish, zamonaviy va raqobatbardosh kadrlar tayyorlash borasida izchil siyosat olib borilmoqda. Shu nuqtai nazardan, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasida ham qabul kvotalari yil sayin oshmoqda. Ayniqsa, 2022/2023-o‘quv yilidan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasida bir necha yangi yo‘nalishlar bo‘yicha ixtisoslik kadrlar tayyorlanishi boshlanayotgani e’tiborga sazovordir.

Darhaqiqat, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi nafaqat yurtimiz, balki mintaqamizdagi eng nufuzli va sharafli o‘quv muassasasi hisoblanadi. Davlatimiz rahbari tashabbuslari bilan tashkil etilgan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasida jamiyat rivojiga hissasini qo‘shadigan, o‘z sohasining malakali mutaxassislarini kamolga yetkazish ustuvor vazifa sanaladi. Xususan, joriy yilgi o‘quv yilida barcha ta’lim yo‘nalishlari uchun 859 nafar yigit-qiz talaba bo‘lish imkoniyatini qo‘lga kiritdi. 

Tadbir davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Ibrohimjon Inomov hamda  Din ishlari bo‘yicha qo‘mita bo‘lim boshlig‘i Bobomurod Rustamov so‘zga chiqib, yig‘ilganlarni qo‘shaloq bayram bilan muborakbod etishdi.

Shuningdek, marosimda talabalarning ota-onalari so‘z oldi. Akademiyaga yuqori ball to‘plab, o‘qishga qabul qilingan 1-bosqich talabalari Abdufattoh Hakimov hamda Odinaxon Qodirova o‘z fikr-mulohazalarini bildirib o‘tdi.

– Avvalo, barchangizni mustaqilligimizning 31 yilligi hamda yangi o‘quv yili bilan tabriklayman, – deydi “Islom iqtisodiyoti va xalqaro munosabatlar” fakulteti 1-bosqich talabasi Abdufattoh Hakimov. – Talabalar safidan o‘rin olgan barcha tengdoshlarimga omad tilayman. Akademiyada ustozlarimizdan saboq olib, yurtimiz va xalqimiz rivojiga xizmat qiladigan inson bo‘lishga va’da beraman. 

Tantanali marosim auditoriyalardagi “Mustaqillik darsi” bilan davom etdi.

O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi

Matbuot xizmati

Шайх Салоҳ Aбулҳож ҳафизаҳуллоҳ

 

Вторник, 06 Сентябрь 2022 00:00

Илм икки дунё саодатидир

Чуст туманидаги "Саид Насимхон тўра" жомеъ масжиди имом хатиби
Нуруллоҳ Маҳкамов

Страница 36 из 1850
Top