muslim.uz
Янги масжид очилди: қишлоқ аҳолиси мамнун
Куни кеча Фарғона вилояти Данғара тумани Тангириқул қишлоғида жойлашган “Найманча аҳли мўмин” жоме масдининг очилиш маросими бўлиб ўтди.
Унда Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Фарғона вилояти вакили, вилоят Бош имом-хатиби Т.Эрбўтаев, туман ҳокими С.Аминжонов ва маҳалла намозхонларидан иборат жами 350 га яқин одам қатнашди.
Тадбир Аллоҳнинг каломи тиловати билан бошлнади. Сўзга чиққанлар бу улуғ неъмат учун Яратганга шукрни кўпайтириш лозимлигини бот-бот такрорладилар. Чунки олдинлари намозхонлар 10-15 километр узоқликка бориб жума намозини адо этган бўлсалар, эндиликда шундоққина ўз қишлоқларида, жонажон маҳаллаларида нафақат жума намози, балки беш маҳал намозни жамоат билан адо этишлари мумкин.
Ушбу янги очилган жомени Аллоҳ таоло қишлоқ аҳлига муборак қилсин!
ЎМИ Матбуот хизмати
Қуръон билан даволанининг
Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам 3 хил усулда даволанганлар:
- Табиий усул – доривору гиёҳлар билан.
- Руҳий усул – Қуръон ва дуолар билан.
- Қўшимча усул. Ушбу 2 усулни уйғунлаштирган ҳолатда – ҳам доривор гиёҳлар ҳам илоҳий сўзлар билан. Масалан, сув ва асалдан фойдаланиш – бу табиий даволаш усули. Агар бунга Қуръон оятларидан ўқилса – бу уйғунлашган усул ҳисобланади.
Ҳозирги кунда эса даволаш 2 хил усулда:
- Шифокор кўриги ва шу асосда буюрилган даволаш. Аввал шифокор беморни кўригдан ўтказади, унга ташхис қўяди ва даволайди. Бунга амал қилган бемор соғаяди. Ушбу усул араб тилида “Тиббул-жисмани” дейилади.
- Қуръон ўқиш яъни Аллоҳнинг илоҳий сўзлари ва унинг Расулидан бизгача етиб келган дуолар билан. Ушбу усул араб тилида “Тиббур-руҳани” дейилади. Биз ушбу 2-усулни кўриб чиқамиз.
Эслатма:
Буни албатта ёдда тутингки, айниқса аёллар даволаниш мақсадида турли хил фолбин, сеҳргар, “очиб берувчи” одамларга бориш уларнинг сўзларига ишониш ва амал қилиш динимизда қатъиян мумкин эмас. Улар қурбонлик қилиш, қора ҳайвонларни сўйиш ва қонини баданга суртиш кераклигини айтиб инсонларни алдашади.
Инсон ўзининг руҳий касалликларини даволашда Қуръони каримни ёд олган уни яхши ўқий оладиган ва ушбу ишни яхши тушунадиган мутахассисга мурожаат қилиши лозим.
Қуръоннинг таъсири:
Агар даволаниш Қуръон, дуолар билан олиб борилса беморда қуйидаги белгилар пайдо бўлади:
- Аниқ белгилар – йиғлаш, овозни ушлай олмаслик, бақириш, жазавага тушиш ва ҳоказо. Биз бу белгиларни беморда яққол кўришимиз ва эшитишимиз мумкин.
- Яширин белгилар: Қуръон ўқувчи юқоридаги белгиларни беморда кўрмаслиги мумкин, аммо бемор буни ўзида ҳис қилади. Бунга бош оғриғи, нафас қисиши, безовталик, кўнгил айниши ва ҳоказолар киради.
Агар намозга ва ислом аҳкомларига риоя қилувчи инсон, ушбу аниқ ва яширин белгиларни ўзида сезмаса, Қуръон билан даволаниши ихтиёрий бўлади ва албатта бемор тажрибали мутахассис шифокорга мурожаат қилиши лозим.
Аммо намозни вақтида адо этмайдиган, Аллоҳнинг буйруқларига бепарво бўлган инсон Қуръон билан даволаниш учун бир неча бор бориши керак. Аммо ушбу ҳолатда ҳам беморнинг аҳволи яхшиланмаса, бу бемор ҳам мутахассис шифокорга мурожаат қилиши лозим. Касалликни тўғри аниқлаш ва ташхис қўйиш беморни яхши даволаш демакдир. Инсон даволанишдан аввал, уни нима безовта қилаётгани, унга қандай шифокор керак эканлигини аниқлаб олиши ва даволаниши керак.
Агар шифокор ташхис қўйишда қийналса ёки тиббий муолажаларнинг фойдаси бўлмаса беморни Қуръон ва ҳадислар орқали руҳий ҳолатни даволаш талаб этилади.
Даволанишда талаб этиладиган қоидалар:
Олимларнинг таъкидлашича, инсоннинг руҳий ҳолатини даволаш учун 3 қоидаси бор:
- Қуръон ўқувчи имонли Аллоҳни танийдиган, унинг каломини, сифатларини тушунувчи бўлиши лозим.
- Шу билан бир қаторда араб тилида ёки бемор тушунадиган тилда сўзлашиши керак.
- Ўқувчи ва эшитувчи ҳар қандай ҳолатда ҳам, ҳар қайси касалликни давоси фақат Яратганнинг ёрдами билан бўлишига иқрор бўлиши лозим. Уларнинг кўнглида даво фақат Аллоҳнинг изни ила бўлишига ва бошқа ҳеч қандай куч таъсир эта олмаслигига ишонч бўлиши шарт.
Қуръон билан даволовчи қуйидагиларни ёдда тутиш керак:
- Иймонли, соғлом фикр юрита оладиган, камчиликлардан ҳоли, пок ноқис бўлиши. Ушбу инсон бошқа динга ишонмаслиги ва бошқа диний хулққа эга бўлмаслиги керак. Акс ҳолда бундай инсонларга даволаниш учун бориш мумкин эмас.
- Жин, шайтон ва бошқалардан даволаниш фақат Аллоҳнинг сўзлари, Қуръон билан амалга оширилади.
- Ўқувчи жинларнинг инсонга таъсири, уларнинг келиб чиқиши ҳақида тушунчага эга бўлиши.
- Никоҳ қурган, оилали бўлиши.
- Пок, гуноҳдан йироқ бўлиши.
- Аллоҳнинг зикрида бўлиши ва ҳар доим пок, таҳоратли ҳолатда бўлиши.
- Ўз ишини чин кўнгилдан бажарувчи Аллоҳ йўлида инсонларга ёрдам берувчи инсон бўлиши.
- Аллоҳдан бошқа ҳеч кимдан ва ҳеч нарсадан қўрқмайдиган, ўзига ишонувчан бўлиши.
- Одамларнинг айб нуқсонлари, камчиликларини беркитувчи.
- Ҳар бир ишини Аллоҳ розилиги учун қилувчи инсон бўлиши лозим.
Нигина БОТИРОВА
тайёрлади
ЎМИ Матбуот хизмати
“Мадина” музейи ҳақида биласизми?
Авваллари Мадина ва Дамашқ шаҳарларини 1320 км узунликдаги темирйўл боғлаганини биласизми? Уни 1900-йилдан бошлаб, 8 йил давомида барпо этишган.
Афсуски, 1921-йили Биринчи жаҳон уруши оқибатида бу йўл орқали қатнов тўхтатилган. Унинг “Ҳижоз” темирйўл вокзали эса йиллар ўтиб, 1998-йилда Ислом тарихи ва маданияти музейига айлантирилган. Мазкур музей Мадинаи мунавварадаги Масжид ан-Набавийдан бир километр узоқликдаги Анбария раёнида жойлашган.
Музейда 16 та зал бор. Уларда Мадинанинг Исломдан аввалги давр, Ислом даври ва Саудиянинг алоҳида даврларидаги маданияти ва ўтмиш мероси акс этган. Музейнинг энг қимматбаҳо ва нодир экспонатларидан бири бу Саъд ибн Абуваққос (розияллоҳу анҳу)нинг камонларидир. Ислом тарихидан маълумки, бу зот Набий алайҳиссаломнинг энг яхши камонкашларидан бири бўлган.
“Мадина” музейида Сосонийлар давлати, Византия Империяси ва турли вақтлардаги Ислом давлатлари даврларидаги қадимий шартномалар намойиш этилган алоҳида бўлим ҳам мавжуд. Бундан ташқари музейда ҳар хил исломий қўлёзмалар, турли дори-дармонлар, аёлларнинг гўзаллик буюмлари, сопол ва шиша идишлар, телефонлар мавжуд. Шу билан бирга, музей тошларга ажратилган алоҳида бўлими билан ҳам машҳур. Мадина аҳолиси ҳаётларининг ҳар бир соҳасида тошлардан фойдаланишган. Масалан, идишлар, ҳайкаллар ясашган, воқеа-ҳодисаларни ҳужжатлаштириш ва асарларни сақлаш учун ҳам тошлардан фойдаланишган.
Ҳа, бу ана шундай ажойиб музей. Агар Мадинага ташриф буюрсангиз, ушбу музейни ҳам зиёрат қилишни унутманг!
Манба: ziyo.uz
ЎМИ Матбуот хизмати
Фарзандингизга касбу ҳунар ўргатинг
Ризқ-рўзни ҳалол йўллар орқали талаб қилиш касб ҳисобланади. Одам алайҳиссалом ҳам ризқларини буғдой-арпа экиш орқали топганлар. Инсоният тарихи давомида барча пайғамбарлар ҳам касб-ҳунар ўрганиб, у орқали ҳаёт кечиришган. Масалан, Нуҳ алайҳиссалом дурадгорлик, Иброҳим алайҳиссалом баззозлик, Довуд алайҳиссалом совут ясаш, ҳурмо дарахти новдаларидан сават тўқиш, Закариё алайҳиссалом дурадгорлик, ҳазрати Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом чўпонлик ва савдогарлик касби билан машғул бўлишган. Шунингдек, саҳобаи киромлар ҳам бирон-бир касб-ҳунар билан ризқ-рўз топишга саъю ҳаракат қилишган. Инсон ўзи, оиласини ҳалол ризқ-рўз билан таъминлаши йўлида саъю-ҳаракат қилиши ва керак бўлса бу борада машаққат тортиши энг савобли амаллардан бўлиб ҳисобланади. Бу ўринда Соҳибқирон Амир Темур бобомизнинг барчамизга яхши маълум бўлган: «Азми қатъий, тадбиркор, ҳушёр, мард ва шижоатли бир киши мингта тадбирсиз ва лоқайд кишидан афзалдир», - деб айтган чуқур маъноли сўзларини яна бир бор эслаб ўтиш ўринлидир.
Дарҳақиқат, азалдан меҳнатсевар халқимиз тадбиркорликка кирувчи касб-ҳунар, дўкондорлик, зироат ва тижорат каби касблар билан шуғулланиб, ҳалол йўллар орқали оиласини боққан, рўзғорини тебратган. Зеро, Ҳазрати пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом шундай марҳамат қилганлар: «Ҳар бир мусулмонга касб-ҳунарни эгаллаш фарздир» (Табароний ривояти).
Маълумки, юртимизда қадим-қадимдан инсофли, дин-диёнатли, мурувватли, етим-есир, ёлғиз кишилар аҳволидан доимо хабардор, бетобларни кўришга борувчи саҳий ва олий ҳиммат, давлатмандлар, тижоратчилар, дўкондорлар бўлишган. Улар ўзларига Ҳазрати Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратларининг: “Қўлинг ишда бўлсин, қалбинг Аллоҳда!”, - деган шиорига мувофиқ иш тутишган. Ҳар бир ишда тадбир, ақл-заковатли бўлиш, хусусан ҳаётимиз, тирикчилтгимиз омили ҳисобланмиш мол-дунёни ҳалол йўллар билан топиш ва уни ўз ўрнига сарф қилиш, ҳалол касб-ҳунар билан шуғулланиш, топилган мол-дунёни беҳуда йўлларга совуриб, беўрин исроф қилмаслик ҳар вақт уларнинг диққат марказида турган.
Ҳазрати Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом марҳамат қилиб айтадилар: «Энг яхши таомингиз ўз касбингиз орқали келганидир, биродарим Довуд ҳам қўл касби орқали таомланар эди» (Бухорий ривояти).
Бошқа бир ҳадисларида эса: «Амалларнинг энг яхшиси ҳалол касб қилишдир».
Ҳар бир инсон инъом этилган ақл-фаросати, зеҳн-идрокини, тадбир-ҳаракатини ишга солиши, ихлосу эътиқод ва яхши ниятлар билан тижорат, тадбиркорлик, ишлаб-чиқариш, деҳқончилик каби ҳалол касбу ҳунар ва меҳнат орқали халққа, эл-юртга манфаат келтиришга ва ўз оиласини моддий таъминлашга интилиши лозим. Чунки касб-ҳунар, тадбиркорлик билан шуғулланиш шариат таълимотларига мувофиқдир. Зеро, бу ишларда ростгўйлик, ҳалоллик ва эминликда бўлиш, охир оқибат улуғ даражаларга етказади. Дарҳақиқат Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир ҳадиси шарифларида марҳамат қилиб деганлар: «Ростгўй ва ишончли тижорат соҳиби жаннатда набийлар, сиддиқлар ва шуҳадолар билан бирга бўлади» (Термизий ривояти).
Муслим АТАЕВ,
Фатво бўлими ходими
ЎМИ Матбуот хизмати
Жаннатга киришга сабаб бўлувчи амал
Ҳеч ўйлаб кўрганмисиз, серқатнов кўчанинг қоқ ўртасида турган тош кимгадир мусибат олиб келишини? Болалар ўйнаб қолдирган тош кўпинча ҳеч биримизнинг эътиборимизни тортмайди. Ичимизда кимгадир лаънат айтиб тошни айланиб ўтиб кетамиз.
Автоуловимизни тўхтатиб, ўша тошни олиб ташлашга ё эринчоқлик қиламиз ёки уни олсам, уст-бошим, қўлим кир бўлади, кўрганлар нима дейди каби ҳар хил андишаларга борамиз. Мўмин-мусулмон борки, албатта жаннатни орзу қилади. Бугунги кунда жаннатга киритадиган амални Пайғамбаримиздан эмас, балки ўзларининг тўдабошлиқларидан эшитиб, Аллоҳнинг берган неъматига хиёнат қилиб, ўзларини портлатиб, кечириб бўлмас гуноҳга қўл ўраётганлар қанчадан-қанча. Бунинг оқибатида эса бегуноҳ инсонлар вафот этишмоқда. Аслида жаннатга киритадиган амални Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳиҳ ҳадисларидан ўрганиб амал қилишимиз керак эмасми?
Бир саҳобий Расулуллоҳ алайҳиссаломдан ўзини жаннатга киритадиган амални ихлос билан сўради. Менга жаннат йўлини кўрсатинг, шуни қилсам, жаннатга кирадиган бўлай, деди. Абу Барза ал-Асламийдан ривоят қилинади: “Ё Расулуллоҳ! Мени жаннатга киритадиган амалга далолат қилинг”, – деди. “Одамлар йўлидаги озор берувчи нарсани олиб ташла”, – дедилар”.
Бу каби ишларни “Мен ҳам шу ишни қилиб, жаннатга кирай”, деган эътиқодда қилиш нақадар буюк, улуғ иш эканини бир ўйлаб кўрсак яхши бўларди. Балким шунда йўлда ётган нарсага кимдир қоқилиб жароҳат олмаган бўлармиди?
Ўзбекистонда истиқомат қилаётган аҳолининг 93%ини мўмин-мусулмонлар ташкил этилишини инобатга олган ҳолда, ҳамма бу ҳадиси шарифдан бохабар бўлсалар ва ҳаммалари шу ҳадисга ихлос қилсалар, ҳаммалари жаннатга кириш пайидан бўлсалар, нима бўлишини тасаввур қилиб кўраверинг. Бу ҳадисни Ватанимизни ҳар бир мўмин-мусулмонлари билиб, унга ихлос билан амал қилса, хонадонларимиз, кўчаларимиз, йўлларимиз, бозорларимиз, мозорларимиз энг покиза, ҳеч қандай озорсиз, кўнгилни хира қиладиган нарсаларсиз бўлар эди.
Давлатимиз томонидан равон йўллар қурилиб, халқимизнинг автоуловларда юришлари учун жуда катта имкониятлар яратилмоқда. Қолаверса, туризмнинг ривожланиши учун улкан лойиҳалар амалга оширилмоқда. Яратилаётган бу шароитлар учун биз нима қилишимиз керак? Албатта, бу неъматларни қадрига етиб, асраб-авайлашимиз зарур. Бироқ афсуслар бўлсинки, баъзида бунинг тескарисини кўриб қоламиз.
Бўстонлиқ тумани ўзининг гўзаллиги, зилол сувлари, бетакрор табиати билан инсонни ўзига ром этади. Баъзида хизмат сафари билан Оқ-тош, Хумсон, Чорбоғ, Бурчмулла, Чимган, Сижжак ва бошқа қишлоқларга борганимда хунук манзарани кўриб, шу ҳам инсофданми дегим келади. Агар эътибор берган бўлсангиз йўл четига қўйилган бетон тўсиқлар кимнингдир севги изҳор қиладиган реклама майдонига айланган. Бунга изоҳни ҳам хожати йўқ.
Аслида бетон тўсиқлар ҳайдовчиларнинг хавфсизлиги учун ўрнатилан бўлиб, уни оҳаклаш учун қанча инсонларни меҳнати, қолаверса давлатимизни маблағи кетган. Яна бир ачинарли ҳолат. Автоуловда кетаётган фуқаролар билиб-билмасданми, ишлатилган ичимлик идишларини худди бир савобли ишни қилаётгандек автоулов деразасидан йўл четига “улоқтириб” кетишади.
Биз кимгадир ақл ўргатишдан йироқмиз. Фақат ўзимизни ожизона фикримини билдирдик халос. Хулоса чиқариш барчамизни виждонимизга ҳавола.
Маҳмуджон АБДУСАИТОВ
Бўстонлиқ туман “Дониёр бин Озод” жоме масжиди
имом-ноиби
ЎМИ Матбуот хизмати
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.