Аввал хабар берганимиздек, Вақф хайрия жамоат фонди раҳбари Яҳё қори Абдураҳмонов хайрия тадбирлари ўтказиш мақсадида Қорақалпоғистон Республикасига ташриф уюштирган эди.

Ташрифнинг илк манзили Нукус шаҳридаги Муҳаммад ал Беруний ўрта махсус ислом билим юрти бўлди.

Мадрасада ўтказилган учрашув чоғида  Я.Абдураҳмонов,  билим юртининг иқтидорли 6 нафар талабаларига тўлов шартномалари учун ҳомийларни ҳисобидан  моддий ёрдамлар тақдим этди.

Шунингдек, ташриф давомида, мадраса устоз-мураббийлари ва талабаларининг 1 ойлик тушлик ҳамда кечки овқатлар учун зарур бўлган озиқ-овқат маҳсулотлари саховатпеша ватандошларимиз кўмагида хайрия қилинди.

Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: 

“Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Гуноҳларнинг кечирилишига сабаб бўладиган иш – мусулмоннинг қалбига хурсандчилик киритиш, қорнини тўйдириш ва машаққатини енгиллатишдир”, – дедилар” (Ҳорис ибн Абу Умома ривояти).

Мазкур хайрли ишга хизмат ва эҳсони билан ҳисса қўшган барча ватандошларимизни Аллоҳ таоло мукофотласин! 

Вақф хайрия жамоат фонди матбуот хизмати

Ҳозирги кунда инсонларни туғилиб-ўсган Ватанига хиёнат қилишга чақираётган, мусулмонлар ўртасида их-
тилоф ва бўлиниш келтириб чиқараётган бузғунчи оқимлар жуда кўп. Ана шундай оқимлардан бири сохта салафийлардир.

Сохта салафийлар Ислом дини аҳком ва фатволарини ҳар бир замон тақозосига қараб эмас, ҳижрий сананинг дастлабки уч асрига мувофиқ равишда ҳаётга татбиқ этишни тарғиб қилади. Бу оқим аъзолари ўн тўрт асрдан буён Исломнинг етук алломалари, фақиҳу мужтаҳидлари қабул қилган фатволарга кўр-кўрона қарши чиқади.

Аслида, “салафи солиҳ” деганда, Пайғамбаримиз замонларида ҳамда ке­йин­ги икки асрда яшаган улуғ диндошларимиз тушунилади. Шунга кўра, Ислом уламолари саҳобий, тобеин ва табаа тобеин, яъни илк мусулмонларни “солиҳ аждодлар” деб ҳисоблашда якдилдирлар. Ке­йинги даврларда яшаган мусулмонларга нисбатан “салаф” ёки “салафийлар” тушунчаларини ишла­тиш тўғри эмас.

Сохта салафийлик шаклланишининг тарихий илдизлари илк Ислом давридаги ижтимоий-маънавий муҳит билан боғлиқ. Хусусан, милодий VIII аср охири ва IX аср бошларида “Қуръоннинг яратилгани” ҳақидаги ғояни байроқ қилиб олган мўътазила оқими вужудга келган эди. Бундай адашганларга қарши кескин кураш, ўз навбатида, сала-
фи солиҳлар анъанасига қайтиш ҳа­қидаги ғояларнинг кун тартибига қў­йилишига олиб келди.

Сохта салафийликнинг кучайиб, кенг ёйилиши суриялик Ибн Таймия (1263–1328) фаолияти билан боғлиқ. У умри давомида ўзининг агрессив қарашлари сабабли тўрт марта (1307, 1309, 1322 ва 1326-йилларда) озодликдан маҳрум қилинган ва 1328 йили қамоқхонада
вафот этган. Мазкур шахс ҳаракатнинг назарий асосларини белгилаб берганини барча мутахассислар эътироф этади.

Ибн Таймия гўёки, асрлар давомида Исломга турли бидъатлар кириб қол­ганини иддао қилиб, жамият ва мусулмонларнинг кундалик турмуш тарзи унинг талқинидаги Қуръон ва суннатга асосланган ҳолда қатъий тартибга солиниши зарурлиги ҳақидаги ғояни илгари сурди.

Сохта салафийларнинг динимиз асос­ларини бузишда изчил ҳаракатларини алоҳида қайд этиш лозим. Ибн Таймия томонидан ўйлаб топилган тавҳиднинг иккига бўлиниши ҳақидаги қарашлар Ислом асосларини бузиш йўлида илк қадам бўлган эди.

Сохта салафийлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг, саҳобалар ҳамда азиз-авлиёларнинг қабрларини зиёрат қилиш каби Ислом шариати жоиз деб билган амалларни бажарадиган мусулмонларни куфр ва ширкда айб­лашади.

Ўзларини асл Ислом тарафдорлари деб биладиган сохта салафийлар Мадинаи мунавварадаги саҳобаларнинг қабр­­ларини бузиш билан кифояланмай, ҳат­то Пайғамбаримизнинг муборак зиёрат­гоҳларини вайрон қилишга ҳам уриниб кўришган. Сохта салафийлар ке­йинчалик ушбу масалада янада чуқурлашиб, “Қаб­истонга бориш куфр. Бу куфр эса бутпарастларнинг куфридан ҳам хатарлироқ”, деган асоссиз қарашларни илгари суришди.

Сохта салафийларнинг Пайғамбаримизга ҳурматсизлик қилиши у зотнинг ота-оналари мусулмон ҳолда вафот этмаган дейишларида ҳам яққол кўрина-
ди. Уларнинг бундай ғайриисломий ёндашуви гўёки “нубувват”, яъни пайғамбарлик Набий алайҳиссаломнинг фақат сўзи ва амалида намоён бўлган, деган хулосага олиб келади. У зотнинг таналари, яъни жисмларидан фойда йўқ. Чунки бу тана у зотнинг мушрик ота-онасининг бир бўлагидир. Пайғамбар ўлди, унинг жасадидан фойда йўқ. Шу боис сохта
салафийлар у зотнинг қабрлари зиёратидан маъни йўқ, деган сохта, асоссиз, бемаъни, мантиқсиз, тутуруқсиз гапларни тарқатишади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга салом бериш ва у зотнинг қабрларини зиёрат қилиш бахт ва саодатдир. Шу боис бу муборак равзадан йил бўйи Ер юзининг турли бурчакларидан келган мўмин-мусулмонларнинг қадами узилмайди. Набиййи муҳтарам соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафотларидан кейин қабрларини зиёрат қилувчи умматларга бундай дея марҳамат қилганлар: “Бирор киши менга салом берса, албатта, Аллоҳ менинг руҳимни қайтариб беради ва мен ўша одамнинг саломига алик оламан” (Имом Абу Довуд ва Имом Байҳақий ривояти). Пайғамбаримиз алайҳиссалом бошқа ҳадисда: “Ким қабримни зиёрат қилса, унга шафоатим вожиб бўлади”, дедилар (Қози Иёз ривояти).

Ваҳоланки, барча диний манбаларда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг аждодлари ҳурматга сазовор ва юксак фазилатларга эга инсонлар бўлгани қайд этилган. Ҳадисларда ҳам у зотнинг насл-насаби Исмоил алайҳиссаломга боғланиши хусусида маълумотлар бор.

Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ­нинг “Фиқҳул акбар” китобида таъ­кидланганидек, Расулуллоҳнинг отаонала­ри Ислом фитрати, яъни ис­ломий табиат­да вафот этганлар.

Сохта салафийлар милодий йил ҳисобини ишлатиш, бошқа дин вакилларининг байрам, маданий тадбирларида иштирок этиш ва табриклаш, костюм, пальто, шим ва кўйлаклар кийишни, галстук тақишни ҳам имонсизлик деб ҳи­соб­лашади.

Секуляризм (дунёвийлик) ва давлат­нинг демократик тамойилларини қора­лаш, инкор қилиш ҳамда давлат тўнтаришини амалга ошириш орқали ҳокимиятни қўлга киритиш ва халифаликка асосланган тузумни ўрнатиш
сохта салафийларнинг асосий мақсади ҳи­собланади.

Ҳозирги кунда ҳам сохта салафийларнинг эътироф этилган фиқҳий мазҳаб­ларни тан олмаётгани уларнинг асл қора ниятини яққол намоён этади. Зеро, бундай иддаолари билан улар диний бирлик ва ақидавий якдилликка ҳам рахна солмоқда.

Бугунги кунда ушбу бузғунчи оқим-лар хал­қаро террорчи ташкилотлар билан узвий алоқада экани ва уларнинг фаолияти томонидан молиялаштирилаётгани ҳеч кимга сир эмас. Айниқса, сўнгги йилларда Қозоғистон, Қирғизис­тон ва Тожикистонда бир қатор террорчиликларнинг амалга оширилгани ҳар бир фуқарода ҳушёрликни, огоҳликни оширишни талаб этмоқда.

“Hidoyat” журналидан олинди

20000 мусулмон намозхонлар Қуддусдаги Ал-Ақсо масжидида Исроил Оккупация Маъмуриятининг (ИОА) қатъий чоралари остида жума намозини ўқидилар.

Масжид воизи Шайх Юсуф Абу Шеина хутбада ИОА нинг Қуддусда ва Ал-Ақсо масжидида назорат чоралари кучайиши тўғрисида огоҳлантирган.

Ўз навбатида, Қуддусдаги Ислом вақфлари бўлими масжид эшиклари ва ҳовлиларига соқчилар ва кўнгиллиларни жойлаштириб, мусулмон намозхонларни масофани сақлашларини ва намоз пайтида ниқобда бўлишларини назорат қилди.

islom.uz

ОЗ-ОЗ ЎРГАНИБ ДОНО БЎЛУР...

*   *   *

Заҳируддин Муҳаммад Бобур хазиналари

*   *   *

МУБАЙЯН ВА НАСРИЙ БАЁНИ

*   *   *

ИЙМОН-ЭЪТИҚОД  КИТОБИ

*   *   *

НАЗМ

Ишорат иймон шаройитиға

Билки, иймон шаройити бордур,

Аҳли иймон аро муқаррардур.

Бириси – ғайбқа кетур иймон,

Бўлди иймон йаъси бедармон.

Ғайб оламини хоссайи Ҳақ бил,

Сўз будур, шаръ ичра мундоқ бил.

Яна Ҳақдин керак умид ила бийм,

Муни деб юрма: бор Худойи карим.

Яна билгил ҳалол ҳақни ҳалол,

Бил ҳаромни ҳам ҳарому вубол.

Тенгрининг  душманиға  душман  бўл,

Тенгрининг севганини севган бўл.

НАСРИЙ БАЁН

Иймон шартларининг баёни

Билгинки,  иймоннинг  шартлари  бордир,  (бу  шартлар)  аҳли  иймон  ўртасида  муқаррар  қилингандир.  Биринчи, ғайбга  иймон  келтир. Иймон йаъси, яъни умидсизлиги бедармон дарддир. Ғайб оламини Ҳақ  таъолонинг  хос  ишларидан,  сирларидан  деб  бил.  (Муҳим)  сўз ана шудир, шариъатда (эътиқод) ана шундай деб бил.

Яна Аллоҳдан умид билан қўрқув (хавф ва ражо) бўлиши лозим, Аллоҳим карамли, деб юр(иб ғафлат ва ҳалокатга қол)ма.

Яна ҳалол ҳақни ҳалол деб бил, ҳаромни ҳаром ва вабол – гуноҳ деб эътиқод қил. Аллоҳнинг душманига душман бўл, Аллоҳнинг севганини севган бўл – дўстига дўст бўл.

ИЗОҲ. Хавф ва ражо (қўрқув ва умид) иймон қушининг икки қанотидир. Юқорида айтилганидек, бу иккиси баробар бўлиши шартдир. Аллоҳнинг раҳматидан умид узиш мумкин эмаслигига далил ушбу ояти каримадир:

Зумар сураси,  53-оят маъноси: “Айтингки: «(Аллоҳ бундоқ дер:) «Эй Менинг ўз ўзларига қарши (гуноҳ қилиб) ҳаддан ошган бандаларим! Аллоҳнинг раҳматидан умид узманглар!..»

“Муни деб юрма: бор Худойи карим” сатри ушбу ояти каримага ишорат қилади Луқмон сураси, 33-оят маъноси: «(Эй инсонлар!) Ўта алдамчи (шайтон ва унинг дўстлари) ҳам сизларни Аллоҳ(нинг афви, карами ва марҳамати кенг, гуноҳлар қилиб яйраб қолаверинглар деган фириб) билан алдаб қўймасин (гуноҳга ботириб, ибодатдан чалғитмасин)!».

Насрий баён ва шарҳ муаллифи:

            Мирзо КЕНЖАБЕК.

Ўзбекистон халқаро ислом академиясида талаба-ёшларга диний маърифатнинг асл моҳиятини тушунтириш мақсадида турли соҳалар вакиллари, етук мутахассис ва олимлар иштирокида турли мавзуларда учрашув ва давра суҳбатлари ташкил этилмоқда. Бунда ёшларимиз таълим-тарбия, маънавий-маърифий ҳамда илмий-педагогик соҳаларда амалга оширилаётган ислоҳотлар билан бирга миллий анъана ва удумларнинг халқимиз ўзлигини намоён этишидаги аҳамияти, уни авайлаб-асрашнинг зарурати хусусидаги билим ва амалий кўникмаларга эга бўлмоқда.

Академиянинг ижтимоий-гуманитар фанлар кафедраси ҳузуридаги “Тафаккур майдони” илмий-маърифат жамоатчилик маркази томонидан “Шарқ цивилизацияси: ёшлар ва янгича дунёқараш” мавзусида талаба-ёшлар учун илмий-маърифий баҳс ва мунозара ташкил этилди. Учрашувда Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти ректори Уйғун Ғофуров ҳамда Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати Нодир Жумаев иштирок этди.

– Бугунги мавзу жуда долзарбдир, – деди Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти ректори Уйғун Ғофуров. – Шарқда шаклланган ислом цивилизацияси нафақат ислом олами, балки бутун башарият, инсоният тараққиётига таъсир қилди, дейиш мумкин. Ислом цивилизациясининг асосий ўзак ғояларидан бири – илм эгаллашга бўлган ҳурматдир. Аммо, минг афсуски, бугунги кунда мусулмон дунёси нега бу нарсадан узоқлашиб боряпти? Нега бойлик, ҳашаматга ружу қўймоқда? Нега илмий салоҳият, айниқса, аҳолининг саводхонлик даражаси бўйича мусулмон дунёси бошқалардан орқада қолмоқда? Бунинг сабабини пухта ўйлаб кўриш керак.

“Бешикдан қабргача илм изла” деб айтилади Ҳадису шарифларда. Бу яхши. Аммо инсон ўзи олган билимларини ҳаётга татбиқ эта олиши муҳим. Шу боис диний билимларимиз инсон маънавий оламини бойитишга хизмат қилиб, унинг ўзлигини англашга ва эл-юрт корига яраш учун дунё илмларини эгаллашига қувват бермоғи зарур.

– Тарихга юзланадиган бўлсак, дунёнинг деярли барча қитъаларида ўзига хос цивилизациялар бўлган, – дейди Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати Н.Жумаев. – Қувонарлиси, ушбу цивилизациялар она Ватанимизда ҳам юз бериб, улуғ бобокалонларимиз дунё илм-фани тараққиётига муносиб ҳисса қўшган. Шу нуқтаи назардан, бугуни кунда ҳам давлатимиз раҳбари таълим соҳасига алоҳида эътибор қаратмоқда. Мисол учун, Президентимиз ташаббуси билан жорий йилга “Ёшларни қўллаб-қувватлаш, аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш йили” деб ном берилди. Юртбошимизнинг Олий Мажлисга йўллаган Мурожаатномасида асосий урғу таълим соҳасига қаратилди. Чунки таълимсиз ривожланиш бўлмайди. Вазиятга реал баҳо берадиган бўлсак, бугун ривожланган мамлакатлар тараққиёти замирида илмга бўлган инвестицияни кўрамиз. Бизда ҳам шу йўлдан боришга интилиш кучли. Шу боис давлатимиз раҳбари ва ҳукуматимиз томонидан ёшлар учун кўплаб шароитлар яратиляпти. Бир неча йил аввал ёшларни олий таълимга жалб қилиш кўрсаткичи анча паст бўлиб, ҳар 100 нафар ёш 9 нафарининг олий таълим олишга имконияти мавжуд эди. Ўтган йили бу кўрсаткич 25 фоизга чиқди. Яқин йилларда бу кўрсаткич янада ошади. Зеро, таълимга бўлган эътиборни кучайтирмасдан туриб тараққиётга эришиб бўлмайди.

Баҳс-мунозаралар давомида Шарқ цивилизациясининг ривожида юртимиз алломаларининг тутган ўрни, улар қолдирган бебаҳо маънавий мероснинг аҳамияти, дунё сиёсат майдонида содир бўлаётган ўзгаришлар, ёшларни қийнаётган муаммолар ҳақида сўз юритилди.

Талаба-ёшлар ўзларини қизиқтирган саволлар бўйича маърузачиларга мурожаат қилди. Қизғин ўтган учрашув йиғилганларда катта таассурот қолдирди.

Ўзбекистон халқаро ислом академияси матбуот хизмати