Қуръони каримда марҳамат қилинади:  “(Эй имон келтирганлар! Аллоҳ) сизлар учун дин бўйича Нуҳга буюрган нарсани ва Биз сизга (Муҳаммадга) ваҳий қилган нарсани, (шунингдек) Биз Иброҳим, Мусо ва Исога буюрган нарсани – шариат қилди: «Динни барпо қилингиз ва унда фирқа-фирқага бўлинмангиз!» (Эй Муҳаммад!) Мушрикларга Сиз даъват қилаётган нарса (тавҳид) оғирлик қилди. Аллоҳ унга (динга) Ўзи хоҳлаган кишиларни танлар ва Унга инобат қиладиган кишиларни ҳидоят сари йўллар” (Шўро сураси, 13).

Динлараро бағрикенглик ғояси хилма-хил эътиқодли кишиларнинг бир заминда олижаноб ниятлар йўлида ҳамкор ва ҳамжиҳат бўлиб яшашини англатади. Дунёдаги динларнинг барчаси эзгулик ғояларига асосланади, у ҳалоллик, тинчлик, яхшилик ва дўстлик каби бир қанча эзгу фазилатларга таянади. Инсонларни ҳалоллик ва поклик, меҳр-оқибат, инсонпарварлик ва бағрикенгликка даъват этади.

Яна бир ояти каримда марҳамат қилинади: “Эй, имон келтирганлар! Аллоҳ учун (тўғриликда) собит турувчи, одиллик билан гувоҳлик берувчи бўлингиз: бирор қавм (кишилари)ни ёқтирмаслик сизларни уларга нисбатан адолатсизлик қилишга ундамасин! Адолатли бўлингиз! Зеро, у (адолат) тақвога яқинроқдир. Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ ишларингиздан хабардордир” (Моида 8).

Ғайри динлар мусулмонлар тилида “Аҳли зимма” деб номланади, яъни самовий дин эгаларининг барчаси мусулмонларнинг зиммасида дегани. Мусулмонлар бу аҳли зиммани омонлиги, тинчлиги, моли, жонини ўз зиммаларига олган. Уларни ҳимоя қилиш, уларни ижтимоий таъминот билан таъминлаш мусулмонларнинг бўйнига бўлган. Шунинг учун уларни “Аҳли зимма” деб аталган. Улар ўз динларининг кўрсатмаларига биноан бемалол яшайверади. Фақат ўзларининг динларини мусулмонларга тарғиб қилмасликлари керак.

Ҳозирги глобаллашув жараёнда диний бағрикенглик муаммоси жаҳон ҳамжамияти давлатлари учун ғоят долзарб масалалардан бири. 1995 йил 16 ноябрда БМТнинг фан, таълим ва маданият бўйича ихтисослашган ташкилоти ЮНЕСКО томонидан Бағрикенглик принциплари декларациясининг қабул қилиниши бунинг ёрқин далилидир.

Бош қомусимизда мамлакатимизда яшаётган барча миллат вакиллари миллати, тили, эътиқоди, ижтимоий холатидан қатъий назар Ўзбекистон ҳалқини ташкил қилиши ва уларнинг ҳуқуқ ва манфаатлари, шунингдек, эътиқод эркинлигини мустаҳкамлайди.

Конституциясимизнинг 18-моддасида: “Ўзбекистон Республикасида барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ва ижтимоий мавқеидан қатъий назар, қонун олдида тенгдирлар”, дея қайд этилган.

Асосий қонунимизда ушбу ҳуқуқнинг акс эттирилиши мамлакатимизда инсонларнинг виждон ва эътиқод эркинлиги таъминланишининг асоси бўлиб хизмат қилмоқда.

Мамлакатимизда бир юз ўттиздан ортиқ миллат ва элат вакиллари ягона оила фарзандларидек аҳил яшайди. Ана шундай кўп сонли миллат ва элат вакилларининг биргаликда ҳамкор ва ҳамжиҳат бўлиб умр кечириши натижасида уларнинг ҳар бири маънавий ва маданий жиҳатдан бойиб, ўзаро муносабатлар таъсирида кўп миллатли халқимизнинг турмуш тарзи янада юксалмоқда.

Шунингдек, уларнинг конституциявий ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини таъминлаш, таълим олиши, ўз қизиқиши ва лаёқати бўйича касб-ҳунар эгаллаши, меҳнат қилиши учун барча шарт-шароитлар яратилган.

Айни пайтда турли миллат ва элатларнинг миллий анъана ва қадриятларини асраб-авайлаш, уларни янада ривожлантириш, бойитиш масаласи давлатимизнинг доимий эътиборида бўлиб келмоқда. 

Юртимизда истиқомат қилаётган барча миллат ва элат вакилларининг ўз она тилида ўқиши учун кенг имкониятлар яратилгани, олий ўқув юртлари, касб-ҳунар коллежлари, академик лицей ва мактабларда барча миллат вакиллари учун тенг шарт-шароитлар яратилгани, кўплаб тилларда газета ва журналлар чоп этилиб, телекўрсатув ва радиоэшиттиришлар олиб борилаётгани бу борадаги фаолиятнинг яққол далилидир.

Мустақиллик йилларида республикамизда юзлаб масжид, черков, синагога ва ибодат уйлари қурилди, борлари қайта таъмирланди.

Ўзбекистонда диний бағрикенглик ва миллатлараро тотувлик тарихий илдиз ва мустаҳкам қонуний асосларга эга бўлиб, дунёвий давлат ва дин орасидаги муносабатларнинг мустаҳкам ҳуқуқий асослари яратилган.
 Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 31-моддасида: “Ҳамма учун виждон эркинлиги кафолатланади. Ҳар бир инсон хоҳлаган динга эътиқод қилиш ёки ҳеч қайси динга эътиқод қилмаслик ҳуқуқига эга. Диний қарашларни мажбуран сингдиришга йўл қўйилмайди” деб белгиланган. 

Ушбу моддани амалга ошириш механизми 1998 йил 1 майда қабул қилинган “Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги қонунида кенг ёритиб берилган. Унинг 3-моддасига кўра: «Виждон эркинлиги фуқароларнинг ҳар қандай динга эътиқод қилиш ёки ҳеч қандай динга эътиқод қилмасликдан иборат кафолатланган конституциявий ҳуқуқидир».

Шунингдек, Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларациясининг 18-моддасида: “Ҳар бир инсон фикр, виждон ва дин эркинлиги ҳуқуқига эга, бу ҳуқуқ ўз дини ёки эътиқодини ўзгартириш эркинлигини ва таълимотда, тоат ибодат қилишда ва диний расм-русум ҳамда маросимларни оммавий ёки хусусий тартибда адо этиш, ўз дини ёки эътиқодига якка тартибда, шунингдек, бошқалар билан бирга амал қилиш эркинлигини ўз ичига олади”, деб белгиланган.

Хулоса қилиб айтганда, юртимизда миллатлараро ва давлатлараро тотувликни янада мустаҳкамлашга қаратилган янги ғоя ва ташаббусларнинг пайдо бўлаётганлиги дўстлик ва ҳамжиҳатлик қўрғонининг янада мустаҳкам бўлишига хизмат қилади.

Муҳаммад Ғоибов,

Сайхунобод тумани “Мулла Негмурод”

Жоме масжид  имом-хатиби

Бугун, 14 июнь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Наманган шаҳрида жойлашган “Мирёқуббой-Мирҳакимбой” жоме масжидининг янги биноси пойдеворига тамал тоши қўйиб бердилар.

Муфтий ҳазратлари ушбу жоме масжидга ташрифлари чоғида мутахассислар билан учрашиб қурилаётган бинони мўмин-мусулмонлар учун қулай ва шинам қилиш, хонақоҳларни кенг ва ёруғ бўлиши юзасидан кўрсатмалар берилди.

Шунингдек, олиб борилаётган қурилиш ишларини замонавийлик ва миллийликка уйғун ҳолда олиб бориш, атрофларини обод ва кўркам этишга алоҳида урғу қаратиш борасидаги муҳим тавсиялар берилди.

Тамал тоши қўйилган ушбу жоме масжиди барпо этилишига жуда катта ҳисса қўшаётган масжид имомлари, мутаваллилари, фаоллари ҳамда қурувчи-муҳандислар, саховатпеша мурувватли инсонларнинг ҳаққиларига ва уларнинг ўтган марҳумларининг руҳи покига Қуръони карим оятлари тиловат қилиниб дуои хайрлар қилдилар.

Ишонаманки диёримизда қурилаётган масжидлар тинчлик-осойишталигимиз, халқимиз фаровонлигига, юртимизнинг равнақига гаров кафолат бўлади. Диний-маърифий ишларнинг кўркига кўрк қўшади. Аллоҳ таоло ушбу жоме масжидни тез кунларда бунёд этилиб, халқимизга муборак айлашини насиб этсин!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Саудия Арабистони бу йил ҳам Ҳаж сафари учун чет эллик зиёратчиларни қабул қилмаслигини эълон қилди. Ҳукумат коронавирус тарқалиши хавфи туфайли фақат қиролликда доимий истиқомат қилувчи кўпи билан 60 минг кишига бир неча шартлар асосида ҳаж ибодатини амалга оширишни режалаштирди.

Аввал қайд этганимиздек, Ўзбекистон мусулмонлари идораси мамлакатимизнинг Жидда шаҳрида жойлашган Бош консулхонасидаги “Ҳаж” ва “Умра” масалалари бўйича Атташеси билан доимий мулоқот қилиб, муборак сафарлар билан боғлиқ ҳар бир жараённи диққат билан кузатиб бормоқда. Шунга кўра, 13 июнь куни Саудия Арабистони Соғлиқни сақлаш, Ички ишлар, Ҳаж ва Умра вазирликлари томонидан ОАВ иштирокида матбуот анжумани ўтказилиб, унда “Ҳаж – 2021” мавсум шартлари ва зиёратни ташкил этиш масалалари ҳақида ахборот берилган.

Хусусан, жаҳонда кузатилаётган мураккаб эпидемиологик вазият ҳамда зиёратчиларнинг соғлиғини ҳимоя қилишни таъминлаш мақсадида, ҳукумат чет эл фуқаролари учун ҳаж зиёратини чеклаш ва маҳаллий аҳоли, мамлакатда доимий яшовчилар учун ҳаж тадбирларини ўтказиш тўғрисида қарор қабул қилган. Ушбу қарор кўплаб мусулмон мамлакатлар ва нуфузли халқаро ташкилотлар томонидан қўллаб-қувватланган.

Шунингдек, ҳожиларнинг хавфсизлигини таъминлаш учун жамоат саломатлиги мезонларига жавоб берадиган ҳаж модели ишлаб чиқилган. Жумладан, ҳаж зиёратига борадиганлар сони 60 минг нафар этиб белгиланди. Ҳаж зиёратига боришни истаганлар 18 ёшдан 65 ёшгача бўлиши, сурункали касалликлардан холи бўлиши ва “COVID-19”га қарши эмланган бўлиши зарур.

Таъкидлаш жоизки, чет мамлакатлардан қинғир йўллар, қалбаки ҳужжатлар ёки турли алдов йўллари билан ҳаж амалини адо этишга уриниш мамлакатга киришга тақиқ қўйилиши баробарида қонуний жавобгарликка ҳам сабаб бўлади. Карантин қоидаларини бузганлар 200 минг риёл (53,2 минг АҚШ доллари) миқдорида жарима ёки икки йилдан ортиқ бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Саудия Арабистони Подшоҳлиги томонидан баён этилганлардан инобатга олиб, жорий 2021 йилда бутун дунё мамлакатлари қатори Ўзбекистонда ҳам ҳаж сафарлари ташкил этилмаслигини маҳзунлик ила маълум қиламиз.

Айни вақтларда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Саудия Арабистонининг “Умра” тадбирларини бошлаш юзасидан саъй-ҳаракатларини ўрганиб бормоқда. Қиролликнинг ушбу сафарни бошлаш борасидаги якуний қарори эълон қилингандан кейин Ўзбекистон мусулмонлари идораси умра сафарини тезкорлик билан ташкил этиш чора-тадбирларини амалга оширади. Бу ҳақда расмий нашрларимизда маълум қиламиз.

Аллоҳ таолодан чин қалбдан сўраймизки, коронавирус касаллиги бутун инсоният бошидан тезроқ арисин ва келгуси йилда ҳаж ибодатларини бажаришни барчамизга насиб этсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Аввал хабар берилганидек, бугун 14-июн куни юртимизнинг таниқли уламолари Наманган шаҳрига етиб келишди.

Бугуннинг ўзида пешин намозида Наманган шаҳридаги "Исҳоқ Шайх Эшон" жоме масжидида уламолар иштирокида намозхонлар билан учрашув, юзма-юз мулоқотлар бошланди.

Тафсилотларни сайт ва ижтимоий тармоқларда кузатиб боринг!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати