Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси Пўлатхон Каттаевнинг волидаи муҳтарамалари  вафоти муносабати билан таъзия билдиради.

Аллоҳ таоло марҳума онахонни раҳматига олсин, маконини жаннат қилсин. Бу дунёда қилган барча хайрли ишларини бошларига соя, охиратларига захира айласин. Ортда қолган барча яқинларига гўзал сабр берсин.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси, уламолари, имом-домлалари ва ўқитувчи-мударрислари номидан марҳуманинг яқинларига, хусусан, Пўлатхон домлага ҳамдардлик билдирамиз.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

«Мусибат етганда «Албатта, биз Аллоҳникимиз ва албатта, биз Унга қайтувчимиз», деган сабрлиларга хушхабар беринг».

Жаноза намози эртага, 21 май, соат 10:00да Самарқанд вилояти, Даҳбед шаҳарчасида ўқилади

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Nurulloh  MAHKAMOV
"Said Nasimxon toʻra" jome masjidi imom-xatibi

Эрта никоҳ деганда балоғат ёшига етмаган йигит ва қиз ўртасида тузилган иттифоқ тушунилади. Эрта никоҳга кириш ҳолатлари, айниқса, қизларимиз орасида кўпроқ учраётгани ташвишга солади кишини. Чунки 16-18 ёш уларнинг айни ўқийдиган, бирор касбни эгаллайдиган даври саналади. Ҳали ҳаётда ҳуқуқий, ижтимоий, психологик, маънавий жиҳатдан етук бўлишга улгурмаган қизни қандай қилиб оиладек муқаддас гўшани барпо қилишга йўллаш мумкин? Қолаверса, бўй-басти, ташқи кўриниши жиҳатдан балоғатга етгандек бўлиб кўрингани билан “Коллеж ўқувчиси” мақомидаги келинчак ҳали оилавий ҳаётда бажариладиган турли вазифаларга етарли даражада тайёр бўлмайди. Натижада ҳомиладорликка тайёр эмаслиги, гўдак парвариши борасидаги нўноқлик, рўзғор юритишдаги тажрибасизлик, эрига нисбатан эътиборининг пасайиши, қайнонанинг талабларига тўла жавоб бера олмаслик холатлари юзага келади. Балоғат ёшига етмаган йигит-қизлар оила қуришнинг масъулиятини тўлалигича ҳис қила олмайдилар. Ҳаётий тажрибага эга бўлмаган бу ёшдагилар ўртасида ўзаро ҳурмат, оғир дамларда бир-бирини қўллаб-қувватлаш, ҳаётда учрайдиган қийинчиликларга қарши биргаликда курашиш каби хусусиятлар тўлиқ шаклланмаган бўлади. Яна бир эътиборга молик жиҳати шундаки, эрта никоҳ қуриш ўз навбатида тўлиқ билим олишга, ҳунар эгаллашга ҳам тўсқинлик қилади. Натижада бундай оилаларда моддий жиҳатдан етишмовчиликлар юзага келади. Бу эса ўз навбатида оилавий можароларнинг келиб чиқишига сабаб бўлади. Охир-оқибат янги келин-куёв бир-бирларига мослашишга улгурмай, оилавий муносабатлари дарз кета бошлайди. Бундай никоҳларнинг аксарияти оилавий ажралишлар билан якун топаётгани оила мустаҳкамлигига бир қадар масъул инсонлар сифатида бизни ҳам ташвишга солади. Миллий қадриятларимизга зид бўлган бундай нохуш ҳолатларнинг омили айрим оилаларнинг қизларини мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш борасидаги уқувсизлиги, бу жараённинг моҳиятини тўла англаб етмаслиги, шунингдек, бу борада назарий ва амалий билим олиш имконини берувчи манбаларнинг етарли эмаслиги деб ўйлайман. Қизларни мустақил оилавий ҳаётга тайёрлаш ўта мураккаб жараён саналади. Афсуски, орамизда бу масъулиятли вазифани уддалаш у ёқда турсин, ўз фарзандлари билан маълум масалаларда очиқ-ойдин мулоқотда бўла олмайдиган ота-оналар ҳам учраб туради. Қолаверса, келин ва куёв муносабатларининг мазмунини уларга англатиш вазифасининг қизнинг янга (келинойи)лари, йигитнинг жўралари зиммасига юклаш анъаналарининг мавжудлиги ота-оналарнинг бу жараён моҳиятини тўла тушунмасликларига сабаб бўлмокда. 

       Бир танишим ҳали 17 ёшга ҳам тўлмаган қизни келин қилаётгани, ёш ‘‘ниҳол’’ни ‘‘эгиб’’ олиш осон бўлиши ҳақида мақтаниб сўзлаб юрди. Тўйдан сўнг ёшгина келинчакни йўлга солиш у ўйлагандек осон эмаслиги маълум бўлиб қолди. Янги оила 1,5 ойгина яшади, холос. Қайнонанинг гапига қараганда, келин жуда қайсар, эрка, уқувсиз, фаросатсиз эмиш. Ёш болага ўхшаб, аразлаб кетиб қолаверармиш… Муқаддас саналмиш бир оиланинг тақдири шу тариқа якун топишига ким айбдор? “Онасининг қарори” билан турмушга чиқишга рози бўлган қизми? Орзу-ҳавасларини тезроқ рўёбга чиқариш ёки фарзанди олдидаги масъулиятидан эртароқ қутулиш мақсадида эрта никоҳнинг салбий оқибатларини била туриб, қизини турмуш қуришга ундаган онами? Ё бўлмаса, навниҳол келинчакни ўз бағрига олиб, билмаганларини ўргатиб, йўлга солиш ўрнига, уни уқувсизликда айблаган қайнонами? Ким айбдор бўлмасин, энди уни қидиришдан нима наф? Ғишт қолипидан кўчиб бўлди-ку ахир.
    Фарзандларнинг бахти, камолини кўришни ҳаммадан ҳам кўра кўпроқ оналаримиз орзулашади. Лекин аксарият ҳолларда эрта турмуш қуриш тўғрисидаги қарорнинг ташаббускори ҳам айнан оналарнинг ўзлари эканлиги бизни ўйлантиради. Эрта турмуш қурган ёш оилаларнинг арзимас сабаблар билан ажрашиб кетаётгани жабрини бегуноҳ норасидалар тортаётгани эса янги муаммоларнинг келиб чиқишига сабаб бўлади.
Ёшларимизнинг таълим олиши, касб-ҳунар эгаллаши, келгуси оилавий ҳаётини муаммосиз ташкил этиши масаласи давлатимизнинг устувор йўналиши қилиб белгиланган, бу эзгу мақсадларга амалга ошириш учун қанчадан-қанча маблағ сарфланаётган бир пайтда ота-оналаримиз, бува ва бувиларимиз фарзандларининг келажагини бу тарзда ҳал этишларини қандай баҳолаш мумкин?! Халқимизда “Касалликни даволагандан кўра унинг олдини олган афзал” деган пурмаъно ҳикмат бор. Эрта никоҳ муаммосини ёшлар, ота-оналар, маҳалла мутахассислари билан хамкорликда “Эрта никоҳнинг салбий оқибатлари” мавзусида суҳбатлар ўтказилса, оналар ўртасида тушунтириш, тарғибот ишларини кўпроқ олиб борилса мақсадга мувофиқ бўлар эди.  Шунингдек, маҳаллаларда фаол аёллар ролини кучайтириш бўйича тадбирларга эътиборимизни қаратишимиз зарур. Зеро, оилаларнинг бахтли, мустаҳкам, фаровон бўлишида онанинг, аёлнинг ўрнини ҳеч ким босаолмайди. Ҳазрат Алишер Навоий: 

                    “Юз жафо қилса манга, бир қатла фарёд айламон,

                     Элга қилса бир жафо, юз қатла фарёд айларам”, 

дея хитоб қилганида эл бошига тушган жафонинг юки қанчалар оғир эканлиги, унга бефарқлик эса кўпчиликнинг бу кулфат домига тортилишига сабаб бўлишини назарда тутган бўлса, не ажаб?! Зотан, элнинг дарди билан яшаш, унинг қувончу ташвишларини ўзиники деб билиш халқимизга хос фазилатдир. Шундай экан, эрта никоҳлар, уларнинг салбий оқибатлари масаласи, барчамизнинг оғриқли муаммоларимиздан биридир.Келинг, азизлар, бу жиддий масалага масъулият билан ёндашайлик. Токи, бундай иллатлар фарзандларимиз ҳаётига, бахтига соя солмасин, эрта турмушнинг “мушти”дан ҳеч ким азият чекмасин!

Аллоҳ таоло барчамизни оилаларимизни муқаддаслиги, никоҳни илоҳий муқаддас ришта эканлигини тушуниб етиб, бу борада келган барча кўрсатма ва қайтариқларга тўлақонли амал қилиб, ўзгаларга ибрат ва намуна бўлиб фаолият олиб бориш насиб қилсин.

                                                                                                                                                Р.Кадирова

Хоразм вилоятидан 

Малайзия Бош вазири Анвар Иброҳим Президентимиз ташаббуси билан янгидан қурилган Мир Араб Олий мадрасасида бўлиб, илму толиблар учун яратилган шароитлар билан танишди.

Президентимиз 2017 йилда Бухорога ташрифи жараёнида мадрасанинг тарихий мавқеини тиклаш мақсадида кўрсатмалар берган эди. Шундан кейин Арк яқинида янги бино барпо этилди. Олий мадраса 200 ўринга мўлжалланган бўлиб, Қуръони карим, ҳадис, фиқҳ ва тасаввуф илмлари, хорижий тиллар пухта ўргатилади. Бу ерда ўқув хоналари, кутубхона, фаоллар зали, талабалар ётоқхонаси ва хизмат уйи, спорт зали ва бошқа қулайликлар мавжуд. 

А.Бўриев, Н. Ҳайдаров ва Т.Истатов (сурат), ЎзА мухбирлари

Malayziya Bosh vaziri Anvar Ibrohim Samarqand bilan tanishuvni buyuk muhaddis Imom Buxoriy majmuasi ziyorati bilan boshladi.

Oliy martabali mehmonga Prezident Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan mazkur inshootda amalga oshirilayotgan ulkan bunyodkorlik ishlari haqida ma’lumot berildi.