muslim.uz
Яшин чақнаш ҳодисаси
Табиатдаги гўзал ва шу билан бирга дилга қўрқув соладиган ҳодисалардан бири – яшин (чақмоқ) чақнашидир.
Яшин – атмосферада юз берадиган учқунли электр разряди бўлиб, булутлараро ёки булутлар билан ер орасида ҳосил бўлади. Манфий зарядлар булутлардан ер томонга қараб оқади. Ерга етиб келганда мусбат зарядлар билан тўқнашиши натижасида чақмоқ чақиши кузатилади. Яшин чақнаганда атроф бир зум ёришиб кетади.
Чақмоқ чақишининг узунлиги бир неча километр, диаметри бир неча ўн сантиметр, давомийлиги сониянинг мингдан 25 улушига тенг, ток кучи 100 КА (килоампер)гача бўлиши мумкин. Бундай чизиқли яшин билан бирга баъзида шарсимон яшин ҳам чақнайди. Чақмоқ асосан баҳор ва ёз фаслларида кузатилади. У доим момақалдироқ билан бирга юз беради.
Чақмоқ чаққанда электр энергияси иссиқлик ва ёруғлик энергиясига айланади. Яшин кўпинча қора ёмғир булутларида, вулқон отиладиган пайтда, торнадо (қуюн) ва чанг бўрони пайтида ҳам пайдо бўлади.
Чақмоқ бошининг ер юзаси томонга ҳаракати сониясига 5107 метр тезликда бўлади ва дарҳол ортга қайтади. Яшиннинг асосий разряди ҳаракат қилган каналдаги ҳарорат 25000° дан ҳам ошиб кетиши мумкин. Чақмоқ чақиши ёнғинлар содир бўлишига ва одамларнинг ҳалокатига сабаб бўлиши мумкин.
Чақмоқ электр ва радио симлари, электр станциялар, машина ва аппаратлар учун айниқса хавфли. Унинг самолётга тушиши конструкция элементларини ишдан чиқаради, радио аппаратлари ва навигация асбобларини яроқсиз ҳолга келтиради. Шунингдек, экипаж аъзоларининг кўзини кўр қилиб, турли шикастларни етказади. Дарахтга тушган яшин унинг тагида ва яқинида турган одамларни шикастлаши мумкин.
Юқорида бир чақмоқ чақишининг давомийлиги сониянинг мингдан 25 улушига тенг экани, кейин дарҳол яшиннинг ортга қайтиши айтиб ўтилди.
Буни қарангки, бундан 1400 йил олдин, инсоният чақмоқ чақишининг хусусиятлари, жараёнлари ҳақида тасаввурга эга бўлмаган пайтда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам мана бу ҳадисларида яшиннинг чақнаш механизмини ва тезлигини аниқ айтиб қўйган эдилар:
“Чақмоқнинг кўз очиб юмгунча қандай ўтиб, қайтганини кўрмаганмисизлар?!”. Имом Муслим ривояти.
Ушбу ҳадисда яшиннинг тезкорлиги ўта нозик услубда “кўз очиб-юмгунча” деб баён қилиняпти. Шунингдек, ҳадисда яшиннинг ерга келиб, яна ортга қайтиши ҳам эслатиляпти.
Яшин чақнашининг тезлиги ҳақида олимларнинг “сониянинг мингдан 25 улушига тенг” дегани “кўз очиб-юмгунча” деганидир.
Абдуддоим Каҳел мақоласи ва
uz.wikipedia.org маълумотлари асосида
Нозимжон Иминжонов тайёрлади
Шайх ҳазратлари Халқаро Ислом фиқҳи академияси сессиясида иштирок этади
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Шайх Абдулазиз Мансур Халқаро Ислом фиқҳи академияси президенти, профессор Абдуссалом Довуд ал-Ибодий таклифига биноан Ислом фиқҳи академиясининг 23-сессиясида иштирок этади. Ушбу сессия шу йил 28–31 октябрь кунлари Саудия Арабистонининг Мадина шаҳрида бўлиб ўтади.
Маълумот ўрнида, 1981 йили Ислом конференцияси ташкилотининг Макка шаҳрида ўтказилган сессиясида Халқаро Ислом фиқҳи академияси ташкил этилган. Ушбу академияга 50 дан зиёд давлатлар уламолари аъзо бўлган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Шайх Абдулазиз Мансур ҳазратлари 2006 йилдан буён Ислом фиқҳи академияси аъзоси ҳисобланади.
Халқаро Ислом фиқҳи академиясининг 23-сессиясида муҳокама қилинган масалаларни сайтимиз орқали ёритиб борамиз.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Муфтий ҳазрат “Ал-Ақсо” масжиди имомини қабул қилди
Кеча, 23 октябрь куни Қуддус шаҳридаги “Ал-Ақсо” масжиди имом-хатиби Юнус Салоҳ Одил бошчилигидаги делегацияни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари қабул қилди.
Учрашувда муфтий ҳазратлари меҳмонларнинг ташрифи билан қутлаб, мамлакатимизнинг ушбу муқаддас диёр билан алоқалари ривожланиб бораётгани ҳақида сўзлаб бердилар. Масжидул Ақсо мўмин-мусулмонлар учун Макка ва Мадина шаҳарларидаги Масжидул Ҳаромлардан кейинги учинчи улуғ қадамжо ҳисобланиши тўғрисидаги нодир маълумотларни баён қилдилар.
Юнус Салоҳ Одил жаноблари мана шундай улуғ алломалар етишиб чиққан табаррук Ўзбекистон заминини зиёрат қилганидан бахтиёр эканини изҳор қилди. Меҳмон сафар давомида олган тассуротларини ўз халқига сўзлаб беришини ва уларни бу диёрларни ҳам зиёрат қилишга чорлашини таъкидлади. Ўз навбатида ўзбекистонликларни ҳам Қуддуси шариф зиёратига таклиф этди.
Шунингдек, учрашувда зиёрат туризмини ривожлантириш ва икки давлат уламолари ҳамкорлигини йўлга қўйиш борасида фикр-мулоҳазалар алмашилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
“Alhijrah” телеканалида Ўзбекистон ҳақида кўрсатув намойиш этилди
Малайзиянинг “Alhijrah” телеканалида Ўзбекистоннинг сайёҳлик имкониятига бағишланган кўрсатув намойиш этилди. Кўрсатувда журналистлар томошабинларни Шаҳрисабздаги ЮНЕСКОнинг Жаҳон мероси рўйхатига киритилган тарихий ва меъморий ёдгорликлари билан таништириб боради. Шунингдек, бу шаҳар ислом динининг бутун дунёда тарқалишига улкан ҳисса қўшган қўмондон ва давлат арбоби Амир Темур туғилган юрт эканлиги алоҳида таъкидланади.
Тuron24 нашрининг маълум қилишича, Ўзбекистоннинг сайёҳлик салоҳиятига бағишланган видеороликда Амир Темур даврида бунёд этилган ёдгорликлар, хусусан, Оқсарой кошонаси, Дор ут-тиловат мақбараси, Кўкгумбаз масжиди каби қадимий обидаларнинг ўзига хос архитектуравий жозибаси акс эттирилган.
Малайзиялик ижодкорлар дастур давомида Самарқанднинг тарихий қадамжолари ҳақида ҳам алоҳида тўхталиб ўтган. Айниқса, Регистон майдонидаги меъморий ёдгорликларнинг ўзига хослиги, шаҳарга келган сайёҳларга ҳақиқий шарқона муҳитни тақдим эта оладиган ўрта аср масжид, мадраса ва устахоналари журналистларда ёрқин таассурот қолдирганини айтишган.
Кўрсатув якунида телеижодкорлар Ўзбекистон ислом тараққиёти маркази эканлигини ва ҳар бир малайзиялик бу муқаддас ерни зиёрат қилиши кераклигини таъкидлайди.
ЎМИ Матбуот хизмати
Ҳожилар маҳаллада фаоллик кўрсатишмоқда
2017 йилнинг сентябрь ойида муҳтарам Президентимиз Шавкат Мирзиёев Тошкентдаги Хастимом мажмуасига ташриф буюриб, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти, имом-хатиблар, маҳалла фаоллари билан учрашган эдилар.
Учрашув чоғида Ҳаж масаласига ҳам тўхталиб: “Ҳажга бориб келган ҳар бир фуқаро маънавият тарғиботчиси бўлиши керак. У Худодан қўрқиши, бандасидан уялиши керак. Адолат мезони биринчи галда унда бўлиши керак, қўшниси Ватанга муҳаббат, ишга муносабат, фарзанд тарбияси масаласида энди ундан ўрнак олиши керак”, деган фикрни билдирган эдилар.
Давлатимиз раҳбари таклифларини инобатга олган ҳолда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг Ҳаж ҳақида фатвоси эълон қилинган эди. Ушбу фатвода Ҳаж зиёратини адо этиш, унга номзодларни саралаш тартиблари баён этилган эди.
Фатвода юртимиз ҳожиларини зиёратга боргунига ҳамда зиёратдан қайтгандан сўнг маҳалла равнақи, фарзандлар тарбиясида иштирок этишлари тавсия қилинган эди.
Ушбу ишлар ижроси юзасида Қашқадарё вилояти Шаҳрисабз шаҳрида ҳам амалий ишлар бошлаб юборилган.
Ҳаж ва Умра зиёратини адо этиб қайтган юртдошларимизнинг жамият ҳаётидаги фаолликларини таъминлаш мақсадида, уларнинг жойлардаги ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини сақлаш ва диний вазиятни соғломлаштиришда мутасаддиларнинг фаоллигини ошириш мақсадида Шаҳрисабз туманининг барча туман-шаҳарларида аҳоли билан суҳбатлар ташкил этилиши режаси ишлаб чиқилган.
Режа асосида Шаҳрисабз шаҳридаги "Ғалаба" МФЙда ҳам ишчи гуруҳ ташкил этилиб, МФЙ раиси Г.Оққўзиева, ҳожилар ва маҳалла фаоллари иштирокида хонадонларда аҳоли билан суҳбатлар ташкил этилмоқда.
Умра зиёратини адо этган ва эндиликда Ҳаж зиёратини адо этишни мақсад қилиб қўйган бир қатор фуқаролар маҳалла ободлиги, аҳолининг турмуш тарзи фаровонлиги йўлида бош-қош бўлмоқдалар.
Шундай хайрли ишлардан бири маҳалла фаоли Рустам Раҳматов ташаббуси билан амалга оширилди. Маҳалла аҳолиси яшаш шароитлари ўрганилганида Фирдавсий кўчасида жойлашган 105 та хонадонни табиий газ билан таъминланмагани, газ қувурларини таъмирталаб бўлиб қолгани маълум бўлган. Масалани ҳал этиш учун Шаҳрисабз шаҳар ҳокими ўринбосари А.Рустамов, тадбиркорлар Х.Сатторов, С.Содиқжон, Турсунмурод Хожимурод бобо ҳомийлигида 1 километрдан ортиқ ерости газ қувури лой ва сувдан тозаланган ҳамда тармоқда тамирлаш ишлари олиб борилган. Уч миллион сўмга яқин маблағ сарфлаган ҳолда аҳоли учун зарур бўлган табиий газ етказилиши қайта тикланган.
Хулоса қилиб айтганда Президентимизнинг ташаббуслари билан йўлга қўйилган ҳожиларни саралаш ва уларнинг фаоллигини ошириш бўйича янги тизим маҳалла аҳолисининг оғирини енгил қилишда, муаммоларни бартараф этишда муҳим қадам бўлди.
Г.Оққўзиева "Ғалаба" МФЙ раиси
Янгиликлар
