Марказий Осиё шаҳарлари учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан тайёрланган намоз вақтларини кўрсатиб турувчи онлайн тақвим хизмати, яъни тақвим-информер ишга тушди!
Ўз интернет саҳифангиз борми? Унда Сиз яшаб турган жой учун махсус ҳисобланган намоз вақтлари кўриниб турадими? Йўқ, дейсизми? Демак, Сиз ҳали Муслим.Уз сайтининг тақвим-информери ишга тушганлигидан бехабар экансиз. Ҳозироқ қуйидаги ҳаволага кириб, мана бу ердан информернинг кодини ёзиб олинг. Саҳифага кириб, намоз вақтлари жадвалини ўзингизга ёққан ранг ва шаклда созлаб олишингиз мумкин.
Қарабсизки, саҳифангизда Сиз танлаган ранг, шакл ва кўринишда сиз яшаб турган шаҳар учун махсус ҳисобланган намоз вақтлари тақвими кеча-кундуз хизматингизда бўлади.
Исталган харфларда, исталган рангда, исталган шаклда!
Муслим.уз саҳифасида намоз вақтларини чоп этиб берувчи «тақвим-информер» дастури қайта созланди. Саҳифангизга қўйилган намоз вақтларини кўрсатиб берувчи ҳаволани қуйидаги хизматдан олишингиз мумкин.

Оила қуриш бир умрлик узоқ сафар бўлиб, агар ҳар икки тараф яхши ният ила холис бўлиб, бир-бирларининг ҳақларига риоя қилсалар, мазкур сафар бахт-саодат масканига айланиши тайин. Чунки Аллоҳ таоло Ўз каломи шарифида  оилани инсонлар учун хотиржамлик ва меҳр-муҳаббат топадиган маскан қилганини баён қилган:

 وَمِنْ آَيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآَيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ 

Унинг аломатларидан (яна бири) – сизлар (нафсни қондириш жиҳатидан) таскин топишингиз учун ўзларингиздан жуфтлар яратгани ва ўртангизда иноқлик ва меҳрибонлик пайдо қилганидир. Албатта, бунда тафаккур қиладиган кишилар учун аломатлар бордир (Рум сураси, 21оят).

Оиладаги муҳитни соғломлаштириш, ундаги тотувликни ўз ҳолида ушлаб туришда эркак ва аёлнинг бирдек ўрни бор. Айниқса, ҳар икки тарафнинг бир-бири учун фидокор бўлиши, ўзини ўйлашни ортга суриши, бағрикенг бўлиб, ҳаёт сўқмоқларида тўғаноқ бўладиган ҳар қандай муаммони тадаббур ва вазминлик ила ҳал қилиш орқали оиладаги бахт-саодат  янада барқарорлашади.

Уламоларимиз оилани бахтли, турмушни фаровон қиладиган бир қанча омилларни санаб ўтганлар. Шу омилларнинг асосийларидан бири сифатида “оилада гўзал муносабатда бўлмоқ” ҳақида суҳбат қилсак.

Аҳли оила билан гўзал муносабат ўрнатмоқ Аллоҳ таолонинг мусулмон эрлар учун юборган буйруғидир. Аллоҳ таоло Ўз каломи шарифида: 

وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ

...У(аёл)лар билан тотув турмуш кечирингиз... (Нисо сураси, 19 ояти), деб барча мусулмонларга амр қилган.

Баъзи уламоларимиз ушбу оятнинг тафсирида аҳли оила ила гўзал муомалада бўлмоқ уларга озор беришдан сақланиш эмас, балки улардаги машаққат ва озорларни ўз зиммангга олишингдир, деб айтганлар.

Оиладаги тотувликни юзага келтирадиган асосий сабаб ҳар икки тарафнинг Аллоҳ таоло томонидан ўзларига буюрилган ишларга амал қилмоғидир. Агар эр ва хотин бир-бирининг ҳақларига динимизда буюрилганидек риоя қилсалар оилада тотувлик, иноқлик ва меҳр-муҳаббат юксак даражага кўтарилади.

Бу борада сийрат китобларимизда Шурайҳ исмли машҳур қозининг ҳаётларида бўлиб ўтган ажиб воқеа қуйидагича келтирилади:

Бир куни қози Шурайҳ роҳимаҳуллоҳнинг дўсти Фузайл роҳимаҳуллоҳ  унинг зиёратига келди ва унга “Уйингдаги ҳолатинг қандай?”, деб сўради. Шурайҳ роҳимаҳуллоҳ: “Аллоҳга қасамки, йигирма йилдан бери таъбимни хира қиладиган ҳолатни учратмадим”, деди.

Фузайл роҳимаҳуллоҳ: “Бу қандай бўлиши мумкин, эй Шурайҳ”, деди. Шунда Шурайҳ роҳимаҳуллоҳ уйланишлари ҳақида ҳикоя қила бошлади:

“Бир солиҳ оиланинг каримасига совчи қўйдим. Никоҳ кечаси унинг хулқида камолот, динида гўзалликни кўрдим. Сўнгра туриб Аллоҳга солиҳа завжа насиб қилгани учун икки ракъат шукр намози ўқидим. Намоздан сўнг дуо қилдим. Сўнгра салом бериб қарасам аёлим ҳам мен ўқиган намозни адо этаётган, мен қилган шукр ва дуоларни у ҳам қилаётган экан. Меҳмонлар, қавм-қариндошлар кетиб уйда ўзимиз қолгач у томонга яқинлаша бордим. У эса: “Эй Абу Умайя, шошманг!” деди. Сўнгра туриб мен томонга келдида: “Эй Абу Умайя, мен бу ерга янги келган меҳмон аёлман, сиз нимани яхши кўрасиз-у, нимадан ғазабланасиз, буни билмайман. Шу боисдан ўзингиз ёқтирган нарсаларни ўргатинг, токи мен уларни муҳайё қилай. Сизга ёқмайдиган нарсаларни ҳам билдириб қўйинг, токи мен улардан йироқ бўлай. Дарҳақиқат, ўз қавм-қариндошларингиз орасида сизга тенг ва муносиб аёллар бўлган. Менинг қавм-қариндошларим орасида ҳам менга муносиб йигитлар бор эди. Лекин мен Аллоҳнинг тақдири илоҳийси ила Аллоҳнинг китоби ва Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига мувофиқ сизга жуфти ҳалол бўлдим. Менга боғлиқ ишларда Аллоҳдан қўрқинг. Аллоҳ таолонинг:

... فَإِمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ...

“...Сўнгра (оилани) яхшилик билан сақлаш ёки чиройли суратда ажралиш (мумкин)... (Бақара сураси, 229)” оятини ўзингизга дастур қилиб, ўша дастур бўйича иш кўринг”, деди.

Мен ўтириб олдим. У эса мендан бирор фикр айтишимни кутиб турарди. Бироз тўхтаб қолдимда сўнгра унга қарата: “Хўп яхши, сиз менга шундай сўзларни айтингизки, агар мана шу сўзларингизда ростгўй бўлиб, уларни бажаришда собит турсангиз улкан ажр савобларга эга бўласиз. Ёки, аксинча бўлиб уларни тарк этсангиз икки дунёда сизнинг зарарингизга ҳужжат бўлади. Мен фалон-фалон нарсаларни ёқтираман, фалонларини эса ёмон кўраман, агарда  менда ва оиламда бирор яхшилик кўрсангиз ошкор қилинг, агар бирор иллат топсангиз уни сир сақланг. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “солиҳа аёл беркитувчи, ёмон аёл фош қилувчидир”-деб сифатлаганлар. Бошқа бир ҳадиси шарифда эса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мен ўз уйидан чиқиб эри устидан (бошқаларга) шикоят қиладиган аёлларни ёмон кўраман”, деб марҳамат қилганлар.

Яна бир ҳадиси шарифда Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. У зот айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қайси бир аёл ҳеч бир сабабсиз эридан ўзини талоқ қилишни сўраса унга жаннатнинг ҳиди ҳам ҳаромдир (жаннатнинг ҳиди ҳам насиб қилмайди)”,- деб огоҳлантирганлар (Имом Термизий ривояти).

Аллоҳ таоло эридан беҳожат бўлолмагани ҳолда ўз эрига шукр қилмайдиган аёлга назар солмайди.  Шунинг учун ҳам менда ва оиламда бирор яхшилик кўрсангиз ошкор қилинг, агар бирор иллат топсангиз уни сир сақланг ”, деб айтдим”.

Аёлим: “Ўзимнинг ва сизнинг оилангизни қачон зиёрат қиламан, сизнинг бу борадаги фикрларингиз қандай?”, деди. Мен “вақти вақти билан, яъни улар малолланиб қолмаслиги учун бироз муддат ўтказиб, сафар орасини узиб-узиб борамиз. Ҳадиси шарифда ҳам “Вақти-вақти билан (орасини узиб-узиб) зиёрат қил, янада муҳаббат қозонасан (Табароний Абдуллоҳ ибн Амрдан ривоят қилган)”,  дейилган дедим.

 Аёлим: “қўшниларингиздан қайси бири учун уйингизга киришига рухсат беришимни хоҳлайсиз, кимларни ёқтирмайсиз?”, деди. Мен “Бану фалон солиҳ қавм, фалонийлар эса ундай эмас”, деб хабар бердим.

Шундан сўнг бир йилча муддат ўтди. Бир куни уйга келсам аёлимнинг онаси келиб аёлимга гўзал панд насиҳатлар қилиб ўтирган экан. Сўнг аёлимнинг онаси ўз қизини қандайлигини билгани ўлароқ менга қарата: “Эй Абу Умайя, аёлинг қандай экан?”, деди. Мен Аллоҳга қасамки, у энг яхши жуфти ҳалол, деб жавоб бердим. Қайнонам эса: “Эй Абу Умайя, бирор бир эркак учун ҳаддидан ошган, тантиқ аёлдан ҳам ёмонроқ нарса йўқ. Шу боисдан ҳам хоҳлаганингизча одоб беринг, ўзинг истаганча тарбия қилинг!”, дедида қизига юзланиб гўзал итоат этишга, менинг сўзларимга қулоқ тутишга буюрди. Мана йигирма йил ўтибдики, ҳанузгача аёлимдан таъбимни хира қиладиган ҳолатга дуч келмадим”.

Бир ўйлаб кўрайлик-а, Шурайҳ роҳимаҳуллоҳнинг уйларида уруш жанжал у ёқда турсин, ҳатто таъбларини хира қиладиган ҳолат йигирма йилда бирор марта ҳам содир бўлмаган. Буларнинг ҳаммаси эр-хотин динимиздаги кўрсатмаларга чиройли амал қилганлиги сабаблидир.

Шурайҳ роҳимаҳуллоҳнинг ўз аёлларига “агарда менда ва оиламда бирор яхшилик кўрсангиз ошкор қилинг, агар бирор иллат топсангиз уни сир сақланг” деб қилган насиҳатларига, ундан сўнг ҳадиси шарифларни келтириб ўтаётганига бир эътибор қаратайлик. Шурайҳ роҳимаҳуллоҳ тўғридан тўғри фалонларни қилинг, деб айтмасдан ҳадиси шарифни зикр қилиб, ўзи хулоса ясаб олишига имкон қолдирмоқдалар. Бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Яхши аёл беркитувчи, ёмон аёл фош қилувчидир” деб берган таърифларига муносиб бўлинг деганидир.

Динимизнинг оила ва унинг сирларига мустаҳкам туриб, алоҳида  эътибор қилганига бир қарайлик-а! Бу динимизда тарбия бешиги бўлган оиланинг муқаддас экани, унинг шаъни буюк эканига далолат эмасми?!

Агар бандалар оилани Аллоҳ таолога тоат ва ибодат мақсадида бино қилсалар албатта, Аллоҳ таоло икки жуфт орасига меҳр-шавқат, иноқликка тавфиқ беради. Аксинча оилани Аллоҳ таолога маъсият узра қурсалар уларнинг ўртасини ажратишга шайтон бошчилик қилади. Банда ўз Роббисига итоат қилар экан Аллоҳ таоло унга ҳикмат илҳом қилади, ана ўша ҳикмат туфайли банда икки дунё саодатига элтадиган тилсимларни очиб боради.

Аллоҳ таоло оилаларимизни тинч-тотув қилсин ва яна барчаларимизни оилада “яхшилик ила муроса қилувчилар”дан бўлишга муваффақ айласин. 

Жалолиддин Ҳамроқулов,

Тошкент ислом институти

“Таҳфизул Қуръон” кафедраси мудири

Меҳрибон Раббимиз ояти каримада марҳамат қилиб: «Унда покланишни яхши кўрадиган эрлар бор. Аллоҳ покланувчиларни яхши кўради», деган. (Тавба, 108) 

Ушбу ояти каримадан инсонлар пок яшамоғи, атроф-муҳитни покиза тутмоғи аён бўлади. Зотан, Ислом дини поклик устига қурилгани ҳам ҳадиси шарифда марҳамат қилинган. Одам қайси тарафга боқиб покизаликни кўрса баҳри дили очилади. Ана шу кўтаринки кайфият унинг соғлигини мустаҳкамлайди. Қачонки, нопок нарсани кўриб кўнгли беҳузур бўлса, бу нохушлик соғлигига салбий таъсир қилади.

Покиза яшаш заруратини Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам кўп бор таъкидлаганлар, Жумладан, мана бу ҳадиси шарифда покизалик шартини жуда ҳам очиқ баён қилганлар: “Албатта Аллоҳ покдир, покликни яхши кўради, тозадир тозаликни яхши кўради, олийжанобдир олийжанобликни яхши кўради, сахийдир саховатни яхши кўради. Бас, ҳовлиларингизни тоза тутинглар, яҳудийларга ўхшаб қолманглар” (ИмомТермизий ривояти).

Аммо инсоният Аллоҳ таолонинг амрига, Пайғамбар алайҳиссаломнинг суннатига амал қилмаётгани боис ўз бошига кўплаб балолар орттириб олаётирки, бу балоларнинг нима сабабдан келаётгани, қаёқдан келаётганига ҳали ҳам ақли етгани йўқ. Замондошларимиз шундай буюк кашфиётлар, улуғ ихтиролар қилаётирки, уларни кўрган кишининг ақли шошади. Лекин ана шундай ақлли, билимли одамларнинг жуда ҳам оддий нарсаларга ақли ожизлик қилаётгани кишини баттар ҳайратга солади.

Танини, уйини, маҳалласини, борингки, шаҳрини озода тутиб, аммо уларнинг атрофини ахлатга тўлдириб юборганлар ўзлари ўйлагандек, покиза инсонлар бўла олмаслигини мана бу тадқиқот исботлаб беради: 

“Атроф-муҳитнинг ифлосланиши урушдагидан 15 баробар кўп одамнинг умрига зомин бўлади. Lancet журналининг атроф-муҳит ифлосланиши ва инсон саломатлиги масаласи устидан тадқиқот олиб борувчи комиссияси олимлари шундай қарорга келди. Тадқиқот натижаси нашрнинг сайтида эълон қилинди.

Хабарда маълум қилинишича, 2015 йилда ҳаво ифлослангани оқибатида турли касалликка чалиниб вафот этган инсонларнинг сони тўққиз миллионга етган. Бу дунё бўйича ўлим ҳолатининг 16 фоизи демак. Олимларнинг таъкидлашича, бу кўрсаткич, ОИТС, сил касаллиги ва безгакни ҳам қўшиб ҳисобланса, уларнинг ёнига уруш ҳам қўшилса, ана ўшалардан ҳам кўп экан. Шунингдек, олимлар экологиянинг ёмонлашуви инсонларнинг ўлимига кашандалик, очлик ва табиий офатлардан ҳам кўп сабаб бўлади, дейишмоқда. Боз устига айрим давлатлардаги ўлим ҳолатининг чорак қисми атроф-муҳит ифлослиги оқибатида юз берар экан.

Бундан ташқари, олимлар экологик муаммолардан энг кўп азият чекувчилар  аҳолининг қашшоқ қатламлари эканини аниқлашди. Ҳисоб-китоблар ҳаво ифлослиги оқибатида рўй бераётган ўлимларнинг, тахминан, 92 фоизи аҳолисининг даромади ниҳоятда паст даражада бўлган қашшоқ давлатлар ҳисобига тўғри келишини кўрсатди.

Энг ёмони, экологиянинг булғангани болаларга кучли таъсир қилади. Айниқса, чақалоқларга кимёвий моддалар жуда ёмон таъсир қилиб, уларни бутун умри давомида даволаниб юришга мажбур қиладиган ва алалоқибат ўлим билан якунланадиган ногиронликка олиб келиши мумкин экан.

Илгарироқ Европа атроф-муҳит агентлиги ҳаво ифлослиги йилига юзминглаб европаликларнинг эрта ўлимига сабаб бўлаётганини маълум қилган эди”.

Ана шу кўрсаткичлар шоядки, инсонларни атроф-муҳитга нисбатан эҳтиёткорона муносабатда бўлишга ундаса, бунда ахир инсониятнинг авлодлари ҳақида сўз боряпти. Қайси инсон фарзандининг ногирон бўлиб қолиб, оғир дард заҳмати остида ҳаёт кечиришини истайди; қайси давлат халқининг ногиронлар жамиятидан иборат бўлишига рози бўлади!..

Дамин ЖУМАҚУЛ тайёрлади

Ўтмишни билиш инсонга келажакка тўғри қараш, тўғри мўлжал олишга асос яратади. Тарихдан ўрганилган сабоқлар маърифатга ва тўғриликка олиб борадиган омилдир. Ҳозирда, бутун дунё глобаллашиб кетаётган бир даврда биз фарзандларимизнинг маърифатли бўлиши учун барча имкониятларимизни ишга солиб, тўғри йўлни ўргатишимиз, йўллашимиз лозим. Фарзанд тарбияси азалдан халқимиз учун энг муҳим масалалардан бўлиб келган. Муқаддас динимизда ҳам фарзанд тарбиясига, уларни жамиятга, динларига фойда келтирадиган қилиб тайёрлашга катта эътибор қаратилган. Бунда оналарнинг ўрни беқиёс, шу билан бирга, ўта масъулиятлидир. Чунки инсон туғилганидан то балоғатга етгунича, онаси ёнида, унинг тарбияси, меҳри, эътибори остида бўлади. Шу сабабли Аллоҳ таоло оналарга бу йўлда қатъият, сабр, меҳр-шафқат каби туйғуларни ато этган.

Исломий тарбияда аввало фарзанднинг тўғри эътиқодли бўлиши, гўзал ахлоқли бўлиб ўсишига эътибор қаратилади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда фарзандларга эътибор қаратишга чақириб дейди: “Эй имон келтирганлар! Ўзларингизни ва оила аъзоларингизни ёқилғиси одамлар ва тошлар бўлмиш дўзахдан сақлангизки, унда дағал ва қаттиққўл, Аллоҳ буюрган нарсага итоатсизлик қилмайдиган, фақат буюрилган ишни қиладиган фаришталар (хизмат қилурлар)” (Таҳрим, 6). Фарзандларни дўзахдан сақлаш уларга соғлом эътиқод, чиройли тарбия бериш билан бўлади. Қуръони каримда ота-онанинг фарзандига тарбиясига Луқмон (алайҳиссалом)нинг ўғлига насиҳати каби гўзал намуналар келтирилган.

Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) фарзанд тарбияси аҳамиятига эътибор қаратиб: “Ота-она фарзандига гўзал одобдан яхшироқ нарсани мерос қолдира олмайди”, деганлар (Термизий ривояти).

Ибн Қудома Мақдисийнинг “Мухтасар минҳожил қосидин” китобида айтилади: “Бола тамйиз ёшига (оқ-қорани ажратадиган ёшга) етса, уни яхши назорат қилиш ва ҳолатларидан хабардор бўлиш лозим. Чунки у бу пайтда соф қалбли бўлиб, ҳар қандай нақшни қабул қилади. Агар яхшиликка одатлантирилса, шундай улғаяди. Ота-онаси ёки тарбиячиси унинг савобида шерик бўлади. Агар ёмонликка одатланса, шундай улғаяди. Ота-онаси ёки тарбиячиси ҳам унинг гуноҳига шерик бўладилар. Шу сабабли, уни ёмонликлардан сақлаш, одоб бериш, унга гўзал хулқларни ўргатиш керак”.

Улуғ аллома Ибн Сино ҳам боланинг тарбиясини унда ёмон хулқлар ўрнашиб олмасдан олдин бошлаш лозимлигини таъкидлаган.

Бугун юртимизда фарзанд туғилмасидан олдин соғлом дунёга келиши учун зарур шароитлар яратиш масаласи давлат сиёсати даражасига кўтарилган. Бироқ фақат давлат эмас, ҳар бир ота-она ўз фарзандининг соғлом туғилиши, соғлом ўсиб-улғайиши ва чиройли одобли, гўзал тарбияли бўлиши учун маъсулиятни ҳис килиши керак.

“Яккасарой” жоме масжиди имом ноиби

Абдуғаффор КЎЧАРОВ

18 октябрь

Пойтахтдаги Симпозиумлар саройида иш бошлаган “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуманда Ўзбекистон, Озарбайжон, Россия, Украина, Туркия, Қозоғистон, Қирғизистон, Ирландия, Германия ва бошқа давлатлар ҳамда диний конфессияларнинг раҳбарлари, олиму уламолари иштирок этди.

Ўзбекистон ва Озарбайжон Республикалари раҳбарлари анжуман иштирокчиларига табрик йўллашди. Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг анжуман иштирокчиларига йўллаган табригида, жумладан, бундай дейилади:

“Қадрли дўстлар!  "Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида" халқаро конференцияси ислом динининг асл қадриятларини асраб-авайлаш, мусулмон давлатлари ўртасида дўстлик ва ҳамкорлик ришталарини мустаҳкамлаш, уларнинг равнақ топиши ва фаровонликка эришишдек эзгу мақсад йўлида хизмат қилишига ишонаман”.

19 октябрь

Меҳмонлар Ҳазрати Имом мажмуасига зиёратга келиб Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳамда Ҳазрати Имом жоме масжиди билан танишдилар. сўнгра Ҳазрати Усмон Мусҳафини, Бароқхон мадрасасини, Қаффол Шоший ва Зиёвуддин Эшон Бобохон мангу қўним топган масканларни зиёрат қилдилар. Тошкент Ислом институтига, “Минор” жоме масжидига бордилар. Куннинг энг муҳим воқеаси хорижлик меҳмонларнинг Президент Шавкат Мирзиёев билан учрашуви бўлди.

20 октябрь

Меҳмонлар муфтий ҳазрат бошчилигида Самарқандга бориб Имом Бухорий ҳазратларини, Ўзбекистон Республикасининг Биринчи Президенти Ислом Каримовнинг қабрини, Ҳазрат Дониёр мақбарасини зиёрат қилишди. Мирзо Улуғбек расадхонаси билан танишди. Сиёб бозорига, Гўри Мир мақбарасига, Регистон майдонига йўл олдилар бу табаррук маконда ётган улуғларнинг руҳларига бағишлаб тиловатлар қилдилар.  

21 октябрь

Меҳмонлар Бухорои шарифдаги Мир Араб ўрта махсус ислом билим юрти ва олий мадрасага, Баҳоуддин Нақшбанд мажмуасига бордилар. Сўнгра Бухорои шарифнинг диққатга сазовор жойларини томоша қилиб, шаҳар аҳолиси билан суҳбатлар қурдилар.

22 октябрь

"Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон – Озарбайжон мисолида” халқаро анжуман иштирокчиларининг Ўзбекистонга қилган ташрифи якунига етди. Улар азим Бухородан Баку шаҳрига олам-олам таассуротлар билан жўнаб кетишди. Меҳмонларни  Бухоро вилояти ҳокими Ўктам Барноев, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита раиси Ортиқбек Юсупов, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари кузатиб қолишди.

Анжуман ҳақида хорижий интернет сайтлари нималарни ёзмоқда?

islam.ru

 “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуман бўлиб ўтди. Анжуманга Ўзбекистон Дин ишлари қўмитаси, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳамда Озарбайжон диний ташкилотлар билан ишлаш бошқармаси ва Кавказ мусулмонлари идораси ташкилотчилик қилди. 

Анжуман ишида ташкилотчи давлатлар – Ўзбекистон ва Озарбайжон, Россия Федерацияси ва бошқа хорижий давлатларнинг диний арбоблари, илмий соҳа вакиллари, Фанлар академияси олимлари ва бошқа меҳмонлар иштирок этди.

Анжуманга фахрий меҳмон сифатида Доғистон Республикаси муфтийси ўринбосари Аҳмад Кахаев, Россия мусулмонлари жамияти раиси Альбир Крганов, Ставрополь ўлкаси муфтийси Муҳаммад ҳожи Раҳимов ва бошқалар қатнашди. 

Анжумандан кўзда тутилган асосий мақсад – исломий қадриятларни эъзозлаш,  диний мулоқотлар ва исломий ҳамжиҳатликни янги босқичга олиб чиқиш, ҳозирги даврдаги хатарларга ўз муносабатларини маълум қилишдан иборат эди. 

Анжуман ўз ишини ялпи мажлис ва гуруҳларга бўлинган ҳолда давом эттирди. Унда Ўзбекистон асрлар давомида диний маърифатни шакллантириш, исломий қадриятларни тарғиб этиш, динлар ва маданиятлараро алоқаларни ривожлантиришга катта ҳисса қўшиб келаётгани таъкидланди. 

 T.C. Başbakanlık
Diyanet İşleri Başkanlığı

Туркия Республикаси Диний бошқармаси раиси профессор, доктор Али Эрбаш “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуманда қатнашиш учун Ўзбекистон пойтахти Тошкентга борди. Доктор Али Эрбаш сафарнинг иккинчи кунидан мўътабар жойларни зиёрат этишни бошлади.

У Кавказ мусулмонлари идораси раиси Оллоҳшукур Пошшозода ва бошқа меҳмонлар билан биргаликда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси Усмонхон Алимовнинг зиёрати учун унинг қароргоҳига борди.

Бир оздан сўнг ҳаммаси биргаликда Ўзбекистоннинг бош масжиди – Ҳазрати Имом масжидини ва Ҳазрати Усмон Мусҳафини зиёрат этишди.

Доктор Али Эрбаш Тошкент ислом институтига ҳам ташриф буюриб талабалар билан суҳбатлашди.

 Ўзбекистон пойтахти Тошкентда “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуман бўлиб ўтди...  

Анжуманда Осетия муфтийси Ҳожимурод Гацалов иштирок этди.

Анжуманнинг асосий мақсади – исломий қадриятлар, динлараро мулоқот ва исломий бирдамлик анъаналари, шунингдек, ҳозирги вақтдаги таҳдидларга қарши биргаликда курашиш масалаларидир.

Анжуман доирасида ялпи мажлис ва гуруҳларга бўлинган йиғилишлар ўтказилди. Ушбу тадбирларда Ўзбекистон асрлар мобайнида маънавиятни юксалтириш, диний маданиятни шакллантириш, кўп маданиятли муҳитни барқарорлаштириш, динлар ва маданиятлараро мулоқотни ўрнатиш, исломий қадриятларни тарғиб этишга катта ҳисса қўшиб келаётгани таъкидланди.

Бугунги кунда ушбу масалалар ҳар қачонгидан ҳам муҳим аҳамият касб этаётгани боис мазкур анжуманнинг ўтказилиши долзарб экани қайд этилди.

Қирғизистон мусулмонлари идорасининг расмий сайти MUFTIYAT.KG.

Ўзбекистон пойтахти Тошкентда “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуманга Қирғизистон Республикаси муфтийси Максатбек Токтомешов таклиф этилди.

Анжуман Марказий Осиё мамлакатлари  диний идораларининг замонавий муаммолар бўйича ягона позициясини шакллантириш, террорчилик ва экстремизмга қарши курашиш юзасидан тажриба алмашиш, мусулмонлик муҳитида ушбу ҳодисаларнинг олдини олиш бўйича амалий услубларни муҳокама қилиш ва такомиллаштириш, ёшлар тарбияси бўйича олиб борилаётган ишларни мувофиқлаштириш, бунинг учун алоқаларни янада кенгайтириш, диний бағрикенглик, яхши қўшничилик, мўътадил исломни шакллантиришнинг анъанавий қадриятларини илгари суриш масалаларидир.

Қозоғистон мусулмонлари идорасининг расмий сайти muftyat.kz

Ўзбекистон пойтахти Тошкентда “Ислом ҳамжиҳатлиги: Ўзбекистон ва Озарбайжон мисолида” мавзуидаги илмий-амалий анжуман бўлиб ўтди.

Анжуман доирасида Қозоғистон Республикаси мусулмонлари идораси раиси, олий муфтий Эржан Малгажўғли Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси Усмонхон Алимов билан учрашди.

Учрашув чоғида тарафлар икки давлат ўртасидаги диний ва маданий алоқаларни янада кенгайтириш юзасидан фикр алмашдилар. Олий Муфтий Эржан ҳожи Малгажўғли Ўзбекистон ва Қозоғистон диний арбоблари ўртасидаги алоқаларни ривожлантириш Марказий Осиё дини мактабининг янгиланиши бўлишини айтди. Ушбу мактаб ҳанафий мазҳабидаги мусулмон қардошларнинг тажриба алмашиши, устоз-шогирдлик муносабатларини янги босқичга кўтариши, шу аснода турли диний оқимларнинг асоссиз даъволарига асосли жавоблар берадиган мактаб бўлишига ишонишини маълум қилди. Икки қўшни мамлакат талабаларини ҳамкорликда ўқитиш Ўзбекистон ва Қозоғистон ўртасида илмий ва амалий алоқаларни мустаҳкамлашга хизмат қилади, деди у.

Шунингдек, Эржан ҳожи Малгажўғли ақидавий ва фиқҳий масалалар юзасидан фатво беришнинг умумий базасини яратишни таклиф қилди. Усмонхон Алимов ҳазратлари ушбу фикрни қўллаб-қувватладилар.

Дамин ЖУМАҚУЛ тайёрлади