Аллоҳ таоло Қуръони Каримда дунёни сувга ўхшатиб, шундай марҳамат қилган:

وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ

“Уларга ҳаёти дунёнинг мисолини келтир. У Биз осмондан туширган сувга ўхшайдир” (Каҳф сураси, 45-оят).

Биринчидан, сув бир жойда бир хил ҳолатда туравермайди. Балки чайқалиб, оқиб, туради. Агар бир жойда оқмай турса, вақт ўтиб, айниши, ҳидланиши ва истеъмолга яроқсиз бўлиб қолиши мумкин. Дунё ҳам шундай. У ҳам доим бир хил турмайди. Бугун мен бой бўлсам, эртага менинг қўлимдан пул кетади ва сиз бой бўласиз. Индинга сизнинг ҳам қўлингиздаги молу дунё кетиб, бошқа бир одам бойликка эришади. Қувончли ва маҳзунли кунлар ҳам доим бир хил тарзда давом этавермайди. Бугун хафа бўлган кишининг эртага хурсанд бўлиши бор. Бугун қувонч ичра яшаётган одамнинг эртага бошига ташвиш тушиши бор ва ҳоказо.

Иккинчидан, оқаётган сув тўхтаб турмайди, балки оқиб кетади. Қўлдаги молу дунё сарф этилиши билан озайиб бораверади. Шунинг учун уни фақирлар, муҳтожларга бериб, Аллоҳ таолонинг розилигига эришиб қолиш керак. Сув тугаганидек, дунё ҳам тугайди. Бир кун келиб сув бутунлай тугайди. Дунё ҳам фоний бўлади. Инсон бир кун келиб тугайдиган дунёга муккасидан кетмасин. Охиратини унутмасин. Аллоҳ таолодан бошқа барча нарса йўқ бўлувчидир.  

Учинчидан, сувга кирган одам қуруқ қолиши мумкин бўлмаганидек, дунёга берилган одам унинг фитнасидан омонда бўлмайди. Денгизда юрадиган кема эркин сузиши учун денгиз унинг остида бўлиши керак. Бордию сув кеманинг ичига кирса, у денгизга ғарқ бўлади. Худди шунингдек, дунё ҳам инсоннинг оёқлари остида, ҳамёнида, қўлида бўлиши керак. Аммо қалбида бўлмаслиги лозим. Акс ҳолда у ҳам кема каби ғарқ бўлиши аниқ.

Тўртинчидан, агар сув керакли миқдорда ишлатилса, истеъмол қилинса, фойда бўлади, ташналик қонади. Бордию миқдоридан ортиқ ичилса, инсон саломатлигига зарардир. Дунё ҳам худди шундай. Етарли миқдордаги дунё, яъни кунлик озуқаси учун, аҳли аёли ва фарзандларининг нафақаси учун, бировларга муҳтож бўлмаслиги учун етрали миқдордагиси фойдалидир. Агар инсоннинг яшашдан асосий мақсади мол-дунё йиғиш бўлиб, хаёлида фақат пул кўпайтириш бўлса, оқибатда дунёга нега келганини унутиб, бандалигини эсидан чиқаради. Натижада, икки дунёда бахтсиз бўлади.  

Интернет маълумотлари асосида

Нозимжон Иминжонов тайёрлади

ЎМИ Матбуот хизмати

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Шайх, муфтий Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳ:

«Араблар арабликлари билан фахрланишади, чунки Қуръони карим уларнинг тилида нозил қилинди, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам шу тилда сўзлашдилар, шу қавмдан эдилар. Улар бу ифтихорга ҳақлидирлар. Бироқ, улар ана ўша мартабалари билан Мовароуннаҳр уламолари олдида бош эгадилар, уларнинг номларини эшитганда таъзим бажо келтирадилар. Бу юрт уламолари Исломга шундай катта хизматларни қилганларки, уларнинг пойлари арабу ажамнинг бўйни узрадир. Ислом оламида бирор аҳли илм, олим йўқки, ушбу юрт даҳоларининг китобини ўқимаган бўлса. «Саҳиҳи Бухорий» ёки «Саҳиҳи Термизий»ни ўқимасдан олим бўлиш мумкинми? Абу Мансур Мотуридий, Абу Муъин Насафийнинг асарларини ўқимай туриб ақидани ўрганиш мумкинми? Марғилонийнинг китобини ўқимаган фақиҳ борми?

Бу ўлка олимлари олдида бутун Ислом олами қарздордир...

Юртингиз жуда оғир имтиҳонларни бошдан кечирди. Коммунистик тузум олимларни қатағон қилди, масжиду мадрасалар вайрон этилди. Аммо мухлис олимлар сабабли халқ динини сақлаб қолди. Сизлар динини асраш борасида бутун олам аҳлига энг гўзал намунасиз. Бизларда бундай ҳолатлар бўлмаган. Биз аждодлардан динни жуда эмин эркинликда, ҳатто танамизга битта тикон кирмасдан қабул қилиб олганмиз. Аммо сизларда олимлар беркиниб, ертўлаларга яшириниб юриб динни сизларга етказиб кетди.

Бугун сиз толибларнинг замонангиз ундай оғир эмас. Сизлар улуғ аждодларингиз йўлидан бориб, илму тақвода жидду жаҳд қилинглар!»

(Шайх Муҳаммад Тақий Усмоний ҳафизаҳуллоҳнинг Тошкент сафари суҳбатларидан)

Манба: https://islom.uz

ЎМИ Матбуот хизмати